Militaria i Fakty (17) 2003-1.pdf

(26721 KB) Pobierz
Próby
techniczne
z
dmgim prototypem
ciągnika gąsienicowego
C7P (C7Pfll)
w
Pusz~-y
Kampinowskiej. Pojazd malowany
by/jednolicie
farbą
ciem-
Na
dachu
pojazdu·
widoczny
chwyt
powietrza do
silnika o odmiennym
kształcie
n
w pojazdach seryjnych.
a takie
sam
dach
ma nieco
inny
kształt.
Na
zdjęciu
ze strony
63
widoczny jest
układ
wy
dechowy
pojazdu.
którego
zamocowanie jest
nieco inne
niż
w
pojaztlach
se1yj11ych.
rura
wyde-
chowa jest znacznie krótsza
a
tłumik
nieco
niżej
zawieszony.
Zwacają uwagę
takie
dwa
okna w
tylnej
ścianie,
w pojazdach
se1yjnych
było
ichjui
cztery
(po
dwa z
każdej
strony).
Za
ciągnikiem
widoczna jest przyczepa transportowa
z
lufą
od
m
oździerza
wielkiej
mocy
kalib111
220
mm.
nozieloną.
2
http:\\ajaks.home.pl
Marcin Ochman
Karabin przeciwpancerny PTRD
Wrześ niowe
Muzeum w Delft
mała
tajemnica konst ruktora
{ /
re m
in
i
sce~~je
częsc
4
Dr0</:y C:ytelni9·
.'
W
poprzedn
im
numerze
"M
iliiari
ów
i
Faktów"
pr1..:cds1awili
śm y
1..dj<;"cic
pol-
skiego
Cnud
rona
7
14
i
0
1rt.yma l
iśmy
odp
Bnrtlomicja
Bclcat7a obszerne
..
wyjaśnienia.
0
10
one:
"Zdjęcie
Cmulmna C
7
14
op11blikoH"a11e
11·
6 (16)
Mi F pr:edstawia
„„
samolot
11ale:ący
do
CIVL
Lyo11-8ro11.
Zdjęcie
11
:rko11t1110
11·
Lyo11-Bro11
o=a-
jęci11
/0111iska
pr:e:
NiemcÓH'.
Mo:na
dom11iemyn·ac.:.
:
e
gd:ie.,:
oko/o 20-2
1
c:en1·ct1
/
940r.
Sa1110/01
1
e11mia/1111merfobryc:11y
85-4
7.
wojskowy
15
om:
lmmric11/e
T-205.c/10(:
niell'iadomo
dlac:ego Fra11c11:i malowali I :amiast T
(1105)."
Serdecznie
dzii;kujcmy. W
tym
numerze
prezentujemy
bardzo
interesujące
zdjęcie
Shcnnana
usta
wionego
w
Gdmisku.
Według
infonnacj i
posiadanych
przez
p.
Rysza rda
Witkowskiego
czo
ł
g
ustawiono w
czerwcu
1945 roku
jako
pomnik
po
l
egłych
czo
ł
gistów
z
I. Brygady Pa
ncemej im.
Bo
h
~llcrów
West-
erplatte.
Nasu;pnic
zastąpio
n
o
go
czo
ł
g
i
e
m
T-34.
Prosimy
o
wi
~ccj
infomrncj
i
w
1cj ciekawej
sprawie.
Zwracamy
s
i
~
z
apelem do
naszych
Czytelników.
poszukujemy
zdj~ć
po
ls-
kich
czo
ł
gów
i
samochodów
pancernych
z
okresu
19 18-1939.
na
których
mal
-
owano
nazwy
w
łas ne
i
god
ła
osobiste.
Redakcja
~~Jrr-­
Wydaw
ca:
AJAKS
·
Krzysztor
Świ
tała,
ul.
Lubelska
30/32.
03-802 Warszawa tel. 0·22
-
619-60-51,
e-mail
:
aj aks@home.
pl
;
http
:\\ajaks.home.pl.
Redakcja
:
redaktor
naczelny:
Zbigniew Lalak.e-mail:
pegaz200@po
czta.onet.pl
:
zastępca
red.:
Mariu
s
z Skotn
icki,
Skład
i
lamanie:
Izabela
Lalak.
Adres
redakcji
:
ul. Lubelska
30/32, 03-802
Warszawa
,
tel. 619-60-51.
Na
świetl en ia
:
Studio
Beta.
Druk:
Paper
&
Tinta.
Prenume rata:Wydawca
przyjmuje
prenumeratę
roczną
i
pOlroczną.
nalety
wpłacić
75
(za 3
numery) lub 150
(za 6
numerów)
przekazem
na blankiecie, który
został
wydrukowany
na
str. 61162.
Redakcja
zastrzega sobie
prawo
do
skracania
nie
zamówk>nych
tekstów,
dobór fotografii.
Opinie zamieszczone
w artykulach
pozos
tają
prywatnymi opiniami
Autorów.
Redakcja
nie
ponosi
odpowiedzialności
za
treść
reklam
zamieszczonych
w
piśmie
.
Materiałów
nie
zamówionych
nie
zwracamy.
3
http:\\ajaks.home.pl
Wszystkie
książki
przedstawione w recenzjach
do kupienia w firmie AJaKS,
Szczegóły
pod numerem tel. 0-22 - 619-60-51
nie
za
granicę
przez
Brytyjczyków,
a
także
o wielu, które
trafiły
do
obcych
państw
innymi drogami.
W przypadku
użytkowników
woj-
skowych
podano informacje
orga-
ni
zacyjne
na
temat
jednostek
i
for-
macji, w których Spitfirc'y
s
łu
ży­
ły,
a
tak
że
o ich karierze bojowej
(o ile taka
była).
W
książce
zawar-
to
też
infonnacje
o
wszystkich eg-
zemplarzach zachowanych
w ko-
lekcjach
muzealnych
- zarówno
statycznych
jak i zdolnych do lo-
tu. O tym,
że
nawet
samoloty
prze-
znaczone
do
roli
pomocy nauko-
wych
mi
a
ł
y
ciekawe
losy.
świad­
czy
historia
Spittirc'a
zakupionego
do Brazylii. a
jego
bazie
zespó
l
pod kierunkiem
prof. H.
Fockc
zbu-
dował
w
łatach
I
950.
prototyp pio-
nowzlotu
z
obracanymi
ś
mi
g
ł
wimikami. Niestety, ten
wyjątko­
wy statek
latając
y,
nazwany
"Co-
nvertiplano" nigdy nic
wzniósł
s
w powietrze.
To
ty
lko
jedna
z
wic-
iu
pasjonujących
historii
opisanych
na
kartach tej
niezwyk lej
publika-
cji
...
Ka
żd y,
kto
serio
interesuje
s
dziejami Spitfirc'a, musi
mieć
te
książkę.
Książka
została
także
w
sprzedaży wysyłkowej.
"Spitfire
International"
Helmut
Terbcck,
Harry
van der
Meer, Ray Sturtivant
Air
Britain
2002
format A4. 480
stron,
oko
ło
460
ilustracji
(zdjęcia
cza
rno-b iałe
i
kolorowe,
sylwetki
banvne, mapy,
godła)
Spitfire
to temat
niezliczonych
publikacji
.
Bodaj
każdego
roku
ukazują
się
na
świecie
po
św
ięco­
ne
mu
książki.
Niestety.
większość
z
nich
powstaje
wyłącznie
w
celu
eksploatowania tematu,
który
gwa-
rantuje
dobrą
sprzedaż.
Zaglądając
do
nich,
Czytelnik
znaj
duje tc·sa-
me
dobrze znane
zdjęcia
i
infonna-
W.
Matusiak
cje
(nic
zawsze prawdziwe!), nie
wykraczające
owa
książka
poza utany
schemat.
brytyjskiego
stowarzyszenia
historyków lotnic-
twa
- Air
Britain
- zasadniczo
odbiega od
tego
stereotypu.
Nic
tylko zawiera
wcześniej
nieznane
infonnacjc
i
niepublikowane
zdję­
cia, ale jest
nowatorska
w
samej
swej
koncepcji.
Nietypowy
jest
już
skład zespołu
autorskiego,
w
którym jest jeden Niemiec,
jeden
Holender
i tylko jeden
Brytyjczyk.
Pom
ys
ł
,
by
zebrać
wiadomo-
śc
i
o wszystkich Spitfirc'ach
uży­
wanych poza
Wielką
Brytanią
i
po-
za jej silami
zbrojnymi,
może
s
na pierwszy rzut
oka
wydawać
kar-
kołomny.
Chodzi o
tysiące
samo-
lotów
użytkowan
yc
h
na
wszyst-
kich kontynentach
(oprócz Antark-
tydy),
od I939 r. do
wspó
ł
czes
n
ści.
O
wykorzystanie w wojskach
lotniczych
wiciu
krajów. O
samo-
loty
służące
jako pomoce
naukowe
na
ucze
lniach
wojskowych
i cy-
wilnych. O
zachowane
do
dziś
ja-
ko zabytki. Nawet o wszystkie za-
mówienia
i
zapytania ofertowe z
różn
yc
h
krajów, które
nigdy nie
zostały
zrealizowane!
Bez
wzglę­
du na to,
jak trudny do
urzeczywi-
stnienia
może
s
wydawać
ten
po-
mysł
,
udało
się
go
zrealizować.
Z kan
książki można
się
do-
wiedzieć
o
wszystkich Spitfire'ach
i Scafirc'ach
sprzedanych
oficjal-
B.
Bełcarz
Polskie
Lotnictwo we Francji
I940
Wydawnictwo Stratus,
2002
ISBN
83-916327-6-8
Str. 408,
660
zdjęć
Jest to pierwsze tak
obszerne
opracowanie
dotyczące
działań
pol-
skich
formacji
lotniczych
w okre-
sie walk
we Francji
w
1940
roku.
Książka
zawiera
bardzo bogaty
materiał
ikonograficzny
(wic
ie
zd-
jęć
opubl
ikowano
po
raz
pierw-
szy).
Tekst
został
oparty
na
wy-
trwałej
pracy
ze
źród
ł
ami
archi-
walnymi
zgromadzonymi we Fran-
cji i w
Instytucie
Polskim i
Mu-
zeum gen.
Sikorskiego. Jak
wspo-
mina
Autor
wiele informacji
było
konsultowanych
z
uznanymi hi-
storykami
lotnictwa
we Francji czy
Belgii
co
na pewno
znacznie wzbo-
gaciło
opublikowane
informacje.
podzielona
na
w
których
omówiono
kontakty pol-
sko-francuskie
w
okresie
międ
zy
­
wojennym.
o
rganizację
polskiego
lotnictwa
we Francji w
latach 1939-
1940 oraz
udział
w
działaniach
bo-
jowych
nad
Francję
polskich
lotni-
ków. W
zako
ńc
zen
iu
Autor podsu-
mowuje
i
poddaje
własnej
ocenie
dzialania.
Ciekawym
i
int
e
res uj
ą­
cym
fragmentem
k
s
iążki
plan-
sze
barwne
zamieszczone oraz
pla-
ny techniczne
samo
lotów
na
których
wałczyli
lub
przeszli
szko-
lenie polscy lotnicy.
Autor we
wnikliwy
sposób
przed
s
tawił hi
s
torię
poszczegó
l-
nych jednostek
walc
zącyc
h
we
Francji oraz pilotów
skierowanych
do
s
łu
żby
w jednostkach francu-
skich .
lnfonnacje
zosta
ł
y
opraco-
wane
zbiorczo
w fonnie
tabel
co
znacznie
ułatwia
zapoznanie
s
i
ę
z
nimi.
Oczywiście
ta najciekawsza
dla czytelnika czyli o
zestrze
le-
niach
zosta
ła
opracowana
bardzo
starannie
i
przejrzyśc
i
e
.
W tabe-
lach
przedstawiono tak7.c
skład
pol-
skich
dywizjonów
(pi
lot,
typ
sa-
molotu. numer
samolotu)
oraz
wy~
kaz pilotów
l
atającyc
h
w
szko
ł
ach
i jednostkach francuskich. Dane te
opracowano
jak
ju
ż
wspomniałem
bardzo
starannie
i
przejrzyś cie.
Autor
w
swojej
pracy
zawarł
także tło
polityczne jakie
towarzy-
szy
ło
omawianym prze
niego
wy-
darzeniom. Tu jednak
mamy
do
czynienia z
niezbyt
fortunnymi
in-
terpretacjami.
Przedstawiając
w
Rozdziale
li
wanmki
tworzenia
lotnictwa
polsk iego
(str. 35) Autor
konkluduje we fragmencie
doty-
czącym
sytuacji
rządu
po przekro-
czeniu granicy
polslo-rumuńskiej
,
i
ż
rozmowy o ewakuacji polskie-
go personelu lotniczego
z
Alianta-
mi zawieszono
gdyż"
...
nie
istnia-
ły
wówczas wiarygodne
siły
poli-
tyczne
mogące
reprezentować
stro-
polską."
Jest to
bardzo
daleko
posunięte
uogólnienie. Polska
po-
siadała
legalny
rząd
,
Wodza
a-
czelnego oraz
prezydenta, inna
sprawa
i
ż
Francja
popierala gen. Si-
korskiego i
dzięki
swojemu wy-
wiadowi
i naciskom na
rząd
ru-
muński doprowadziła
do
formal
ne-
go obalenia
prezydenta
Mośc i
kiego i
rządu.
Naciski
francuskie
spowodowały
rząd
i
Naczelny
Wódz
zostały
internowane.
Fran-
cuzi wykorzystali ambicje gen. Si-
korskiego
i
postanowili
stworzyć
taki
rząd,
który
prezentowałby
bar-
dziej
ugodowe
stanowisko w
sto-
sunku
do prowadzonej przez
Alian-
tów
polityki. Najprawdopodobniej
głównie chodziło
o
uniknięcie
"roz-
liczenia" Francuzów
za
okazaną
pięć
głównyc
h
rozdziałów,
"pomoc"
we
Wrześniu
.
Kolejnym
uproszczeniem jest
fragment (str.
39)
dotyczący
dymisj i
gen.
Sikor-
skiego
I
8-
I
9
lipca I
940 roku,
i
za-
chowania
stanowi
ska
premiera
d
z
i
ę
ki
"poparc iu
uzyskanemu
od
oficerów
Sztabu
Głównego
.
Dele-
gacja z
Szefem Sztabu
gen.
Tade-
uszem Klimeckim na
czele
udała
s
do ministra Augusta
Zalew-
skiego ,
który
otrzyma
ł
od
prezy-
denta Raczkiewicza
nominację
na
premiera,
z
propozycją,
by ten
nie
przyjąl
ofiarowanego
mu
stanowi-
ska ."
Owa
"propozycja"
to eufe-
mizm i
chodz iło
tak
naprawd
ę
o
działania
gen.
Klimeckiego
mają­
ce
cechy
zamach
stanu.
to
jed-
nak oceny
Autora
i
można
z
nimi
polemizować
,
jednak
pozo
s
tał
a
treść
pracy
(czyli 99,99999
%)
jest
napisana
znakomic
ie.
Książka
ta
stanowi
dosko nały przyk ład
pracy
dla innych
osób
zajmujących
się
hi-
s
torią
polskich
"Skrzyde
ł
"
jak na-
leży pi
sać
ksi
ążk
i
.
(ZL)
SPm•llllm~NllllCI
Pml1t111m•Nlllllflłlll
W. Matusiak
Spitfire
IX
i
XVI
lotników
pol-
skich.
Vol.I
Wydawnictwo:
Mirage-Hobby
ISBN
83-88996-05-3
Str.96, ok.
I
75
zdjęć
Od
ł
at
na polskim
rynku wy-
dawniczym
obowiązuje
"nowa
ś
w
i
ecka
tradycja" - jak
Spitfire to
Matusiak, jak Matusiak
to
Spitfi-
re. Odzwierciedleniem
tej
tradycji
jest
najnowsza
publikacja w
serii
Miragc-Hobby.
Książka
zawiera
ponad
I
75
zdjęć
oraz 28 bocznych
sylwetek
polskich Spitów.
Materiał
zdjęciowy
został
znakomicie
opra-
cowany,
wyczerpujące
podpisy
oraz
objaśnienia dotyczące
oma-
wianych egzemplarzy. Autor
przed-
stawił
także
tabele
zwyc
i
ęstw
po-
wietrznych jakie
odnieśli
polscy
piloci
oraz strat
latając
na Spitfirach
IX
i
XV
I.
Zdjęcia
doskona
ł
ej
jakości,
wic
ie
z
nich
opublikowa-
no
po
raz pierwszy.
Na
uwagę
za-
s
ługują
zdjęcia
Spitfirów
z wysta-
wy
RAF u jak
miała
miejsce
w
War-
szawie
w 1945 roku.
Z
pewnością
najbardziej
inte-
res ujące b
y
łoby
ustalenie
losów
dwóch
Spitfirów
jakie znajdowa-
ły
s
w
Muzeum Wojska Polskie-
go, a
złomowano
je
na
początku
lat
50-tych.
[ZL)
4.
http:\\ajaks.home.pl
Specjalna oferta dla
naszych
Czytelników
WSZYSTKIE
KS
I
AŻK
I
W
CEN
I
E 49 zl
Combat Aircra
ft
US avy
F-4 Phantom
li
Mig ki
llcrs
1965-70.
A
inva r
in
the
Gul f
1991.
Air wa
r
in the
Falklands
1982.
Lancaster Squadrons
1942-1943
,
B-25 Mitchell
Units of
the
MTO. B-29 Supcrfortress
Un
its
of
WW
2.
PV
Vc
ntura/Harpoon
Units of
WW
2, F-8 Crusader Units of
the
Viet-
nam War. B-24 Liberator
Units of
the Pacific
War. RF-
Crnsadcr Units over
Cuba
and
Vietnam.
Halifax
Squadrons of
WW
2.
B-24 Li-
brcator Units of
the
Eight Air Forces. Connict
in the Ba
lkans
199
1-200.
Aircraft
of
th
e Aces
P-39
Airncobra
Accs
of
WW
2.
SPAD VII Accs
of
WW
I.
Ameri can
Voluntecr
Group C&M.
Ame
ri
can Aces of
the
MTO. British&Em-
pire
Accs of
WW
I.
SPAD X!l/Xl!I Accs
o
f WW
I.
Dolphin&S
nipc
Accs of
WW
I.
Ko
rcan
War Accs. Fockc-Wulf FW
190
Aces of
the
Russian
Front.
P-47
Thunderbolt
Accs of
the
inth & Fiflecnth
Air Forccs.
Long Rcach VIII Fighter
Command at
War
WSZYSTKIE
KSIAŻKI
W
CEN
IE
39
zl
New
Va
nguard
American Civil
War
Arti
llcry 186 1- 1865( 1).
AMTRACS Us Amphibious Assault
Vehicles. M26/M46 Pershin
g
Tank 1943-1953, M3&M5
Stuart
Light Tank 1940-1945. Stunngcschutz
Ili
&
IV
1942-45.
Gcnn an Annoured Cars &
Reconnaissancc
Half-Tracks 1939-45
,
Jagdpanzer
38 "Hctzcr"
1944-45,
Stunnarti
lleri
e & Panzerjager
1939-1945.
U-Boats of
the
Kaiscr's
Navy.
MI
O
& M
36
Tank
Destroyers
1942- 1953
,
Med
icval
Sicge
Weapons
(
1).
Viking Lo
ngship.
Mississipi River
Gu
nboats
of
the
Ameri can Civi
l
War
186
1-65
.
Union
Monitor 1861-65,
The
25-pounder Field
Gun
1939-72.
American
Civi
l
War Arti
llery 186
1-1
865(2), Sicgc
Weapons
of the
Far
East(
1).
Siegc
Wcapons
of
the
Far East(2)
Elitę
Scrics
The
Guards
Divisions
19 14-45
Uni on
River
l
ro
ncl
ad
t8
6t-65
Am r
ri
can
C
ivil
War
1
\rti
l
lery
186 t
-
t
865
(2)
l'h
e 2S-poun der
I icld
t\f
1O
an
d
M36
Tank
Dcii;troycrs
1
9
4
2
-
S
.~
llun
1939-
72
Suomcn
!lmavoi
mien
Hi
storia
nr 15
-
Lo tnictwo morskie
- 39
z
l
The Legion
Condor.
A
Hi
story
of
th
e
Luftwaffe
in
the Spa
nisch
Civil
War
1936- 1939. -
199
z
l
Stonnbird -
Fly
ing
throu
g
h
fire as a
Luftwaffe
ground
anack
pilot
and
Me
262 ace.
- 175
z
l
Black
Cross
&
Red Star
-
The
Ai
r
war
Over the
Eas
tern
Front vol.2.
-
160
z
l
W
hite
Eagles
- 230
z
l
Ju
nkers
Ju
52 -
49
z
l
5
Zgłoś jeśli naruszono regulamin