Trudne sytuacje na drodze - Skrzyżowania.pdf

(14367 KB) Pobierz
Spis
treści
I.
Wiadomości
ogólne
1.1.
Podstawowe
określenia
i
przepisy
......
.
..
.
......... 5
1.2.
Niewłaściwa
terminologia
..
.
...................
.
..
.
7
2.
Zbliżanie się
do
skrzyżowania
i
przejazd
przez nie
2.1. Szczególna
ostrożność
i
ocena sytuacji
..
..
....
.
..
.
.
.
. 9
2.2.
Zajęcie
pasa
ruchu
i
przejazd przez
skrzyżowanie
...
..
11
3. Ustalenie
pierwsze
ństwa
3.1.
Skrzyżowania
bez
znaków
i
sygnałów regulujących
pierwszeństwo
..
.
..
.
............
.
.
.
.
.............
.
20
3.2.
Skrzyżowania
ze znakami
reguluj ącymi
pierwszeństwo
...
.
.........
..
........ 22
3.3.
Skrzyżowania
z
sygnalizacją
świetlną
kier
ującą
ruchem .......
.
............
.
...
.
30
3.3.1.
Uwagi ogólne
................................
30
3.3.2.
Cykle sygnalizacyjne
.....
.
....
.........
.
...
.
.. 32
3.3.3.
Pierwszeństwo
przejazdu .....
.
................
33
3.4.
Ręczne
kierowanie
ruchem
. . .
. .
.
.
.
. .
.
.
. .
. . . .
.
.
.
.
.
. 35
3.5.
Pierwszeństwo
pieszych
i r
owerzystów .
.
..
.
..
.
......
37
4. Sygnalizowanie zmiany
kierunku jazdy
na
skrzyżowaniu
.................................... 41
5. Wymijanie,
omijanie,
wyprzedzanie
na
skrzyżowaniach
.
...
..
.....
.
..
...
...
...
........... 42
6. Kto
ma
pierwszeństwo
i dlaczego
6.1.
Kolejność
przejazdu na
skrzyżowaniu
dróg
równorzędnych
..........
..
.................. 46
6.2.
Kolejność
przejazdu na
skrzyżowaniu
z
drogą
z
pierwszeństwem
i znakiem
„stop"
....
.
.
..
.........
47
6.3.
Kolejność
przejazdu
na
skrzyżowaniu
z
drogą
z
„pierwszeństwem
łamanym"
.....................
.
47
3
Trudne
sytuacje
na drodze
I
SKRZYŻOWANIA
Wiadomo ści
ogólne
6.4.
Kolejność
przejazdu na
skrzyżowaniu
z
drogą
z
pierwszeństwem
..
..
.
.
..
..
...
.
.
.
..
.
.
..
....
...
.
..
49
6.5.
Kolejność
przejazdu
na
skrzyżowaniu
z
drogą
z
„pierwszeństwem
łamanym"
i
j
adącym
tramwajem .
..
49
6.6.
Kolejność
przejazdu na
skrzyżowaniu
z
sygnalizacją
świetlną
i
skręcaj
ącym
tramwajem
.
...........
.
.....
50
6.7.
Ko
l
ejność
przejazdu na
skr zyżowaniu
z
sygnalizacj
ą
świetlną
i
sk
ręcającym
tramwajem
.....
.
.
.
.
.
.
....
.
..
51
6.8.
Kolejność
przejazdu na
skrzyżowaniu
z
wysep ką cen
traln
ą
i
z
drogą
z
pierwszeństwem
...
.
..
52
6.9.
Kolejność
przejazdu
na
skrzyżowaniu
z
cofającym się
pojazdem ...........
.
.......
.
...
..
.
..
. 53
1.1. Podstawowe
określenia
i przepisy
Aby
właśc
iwie
rozumieć
przepisy
i
objaśnie ni
a
do
nich, a
także
dyskuto-
wać
o nich,
na
leży
konsekwentnie
przestrzegać
określeń
ustalonych
w
ustawie
i
roz
porządzeniach
.
Dlatego
przy
omawianiu poszczególnych
tematów zostaly
podane
podstawowe
definicje
oraz
przepisy
do
tyczące
ruchu
na
s
krzyżowaniach
.
Zwrócono
też
uwagę
na
niewłaściwą
ter
minolo-
gię,
niestety
dość
często
używaną
nawet
przez ludzi „z
bra
nży".
Przepisy,
na
których podstawie
opracowano
n
iniejszą
publi
kację,
to
us tawa
z
20.06.1997
r.
-
Prawo
o
ruchu
drogowym
oraz
rozporządzenie
Ministrów
Infrastruktury
oraz Spraw
Wewnętrznyc
h
i
Administracji z
31.07.2002
r.
w
sprawie znaków
i
sygn ałów
drogowych,
określane
dalej odpowiednio
ja-
ko „ustawa"
i
„rozporządzenie".
Do
podstawowych definicji
zaliczono
pnytoczone
pon
i
żej określenia: skrzyżowanie,
droga twarda,
przejście
dla
pieszych,
przejazd dla
rowerzystów, szc.'.?ególna
ostrożność, ustąpienie
pierwszeństwa
i
ruch
kierowany.
Rys
.
L
Typowe
skrzyżowa
ni
e
dróg jednojezdniowych
7. P1·zejazd
przez wybrane
skrzyżowania
warszawskie
7.1.
Sk
rzyżowanie
ul.
Reymonta
z
ul.
Kochanowskiego
.
.
...
54
7.2.
Skrzyżowanie
ul. Kochanowskiego
z
ul.
Zgrupowanie
„Żmija"
.
..
.
.....
.
.
...
..
....
..
.
..
.
57
7.3.
Skrzyżowanie
ul.
Grójeckiej
z ul.
Korotyńskiego/Dickensa
...........
..
.
..
.
..
.
...
58
7.4.
Skrzyżowanie
ul.
Żwirki
i Wigury
z
ul.
Racławicką
.
.
.
.
60
7.5.
Skrzyżowanie
ul.
Korotyńskiego
z
ul.
Mołdawską
.
...
.
. 61
7.6.
Skrzyżowanie
ul. Marszalkowskiej
z
ul.
Piękną
.
......
.
62
7.7.
S
krzyżowanie
ul.
Wysockiego
z
ul.
Bazyliańską
.
...
.... 63
4
5
SKRZYŻOWANIA
I
Trudne sytuacje na
drodze
Trudne
sytuacje na
drodze
I
SKRZYŻOWANIA
Artykuł
2
ustawy:
(.„)
2) droga twarda
-
drogę
z
jezdnią
o nawierzchni
bitumicznej,
betonowej,
kost-
kowe;; klinkierowej
lub
brukowcowej oraz z
płyt
betonowych lub kamienno-
-betonowych,
jeżeli długość
nawierzchni przekracza
20
m; inne
drogi
dro-
gami gruntowymi;
(...)
10)
skrzyżowanie
-
przecięcie się
w jednym poziomie dróg
mającychjezdnię,
ich
połączenie
lub rozwidlenie,
łącznie
z
powierzchniami
utworzonymi przez
takie
przecięcia, połączenia
lub rozwidlenia;
określenie
to nie dotyczy
przecięcia,
po-
ll)
łączenia
lub
rozwidlenia drogi twardej z
drogą gruntową,
z
drogą stanowiącą
dojazd
do
obiektu
znajdującego
się
przy drodze lub z
drogą wewnętrzną;
przejście
dla pieszych
-
powierzchnię
jezdni, drogi dla rowerów lub
toro-
np.
kierujący
wj
eżdżający
na
drogę
z
pierwszeństwem
ma prawo
liczyć
z
tym,
że
może spowodować
nieznaczne
zmniejszenie
prędkości
przez
jadącego
drogą.
Oko
liczność
taką
powinni
też uwzględniać
j
adący
dro-
z
p
ierwszeństwem
.
Z
regulacji tej
v;ynika,
że
nie ma
w
ruchu „bez-
względnego pie
rwszeństwa'',
jak to
uważają
niektórzy kierowcy
trąbi ący,
gdy
t
ylko
ktoś
z
bocznej drogi
pojawia
s
przed nimi.
W
określeniu
szczególna
ostrożność
istotny
jest
końcowy
jego fragment,
o
obowiązku
dostosowania zachowania uczestnika
ruchu
do
zmieni ających
się
warunków
i
sytuacji
na
drodze
w stopniu
umożliwi ającym
odpowiednio
szybkie reagowanie.
Oznacza
to,
że kierujący
pojazdem
ma
utrzymywać
prędkość
dostosowaną
do
okoli czności,
co w wielu
przypadkach
jest
rów-
noznaczne z
koniecz nością
jej
zmniejszenia.
Nadmierna
bowiem
w danej
syt
uacj
i
prędkość
może
u
niemożliwić
odpowiednio
szybkie reagowanie.
się
że
wiska
przeznaczoną
do
przechodzenia przez
pieszych,
oznaczoną
odpowied-
nimi
znakami drogowymi;
12) przejazd dla rowerzystów-
powierzchnię
jezdni lub torowiska przezna-
czoną
do
przejeżdżania
przez rowerzystów,
oznaczoną
odpowiednimi
zna-
kami drogowymi;
(.
.
.)
22)
szczególna
ostrożność- ostrożność
polegającą
na
zwiększeniu
uwagi
i
dostosowaniu zachowania uczestnika ruchu
do
warunków i sytuacji
zmieniających się
na drodze, w stopniu
umożliwiającym
odpowiednio
szybkie reagowanie;
23)
ustąpienie pierwszeństwa
-
powstrzymanie
się
od ruchu,
jeżeli
ruch
móglby
zmusić
innego
kierującego
do
zmiany
kierunku lub pasa ruchu
albo
istotnej
zmiany
prędkości,
a pieszego
-
do
zatrzymania
się,
zwolnienia
lub
przyspieszenia kroku;
24) ruch kierowany-
ruch otwierany i zamykany
za
pomocą
sygnalizacji
świetlnej
albo przez
uprawnioną osobę.
(.
..
)
Spośród
zacytowanych definicji trzy
wymagają
niewielkiego komentarza.
W definicji
skrzyżowania
ustalono,
że
określenie
to obejmuje
również
po-
wierzchnie utworzone przez
przecięcia
się
dróg, ich
połączenia
lub
rozwi-
dlenia.
Wyrażenie
powierzchnie
n
ależy
rozumieć
w
sposób
rozsądny,
gdyż
zbieg
ulic
tworzy niekiedy
powierzchnię dużych
placów (np.
pl.
Konstytu-
cji w Warszawie), z kilkoma
odrębnymi
miejscami
\\ryposażonymi
w
sy-
gnalizację świetlną,
na wzór pojedynczych
skrzyżowań
.
Jazdy
po
takim
placu nie
można traktować
jako
poruszania
s
po
jednym
skrzyżowan
iu
.
Należy
też
zwrócić
uwagę
na
to,
których miejsc
nie
uważa
si ę
za
skrzyżo­
wania.
Z
definicji
wynika,
że jeżeli jedną
drogą
jest droga
twarda, a
drugą
gruntowa
-
to nie
mamy
do czynienia
ze
skrzyżowaniem,
natomiast
jest
skrzyżowaniem
miejsce
przecięcia
się
dwóch dróg
gruntowych.
Istotny
jest
przy tym
zapis,
że
aby
drogę
uznać
za
twardą,
jej
nawierzchnia musi
mieć
dlugość
przekraczaj ącą
20 m, co ma formalne znaczenie dla ustale-
nia
pierwszeństwa,
gdy droga gruntowa
jest
utwardzona
tylko
na odcinku
przylegającym
do
drogi
twardej.
Nowelizacją
ustawy
z 22 lipca 2010
r.
z
określenia
sk
rzyżowanie
wyłączono przecięcia, połączenia
lub
rozwidle-
nia drogi
twardej
z
drogą wewnętrzną
.
W
określeniu
ustąpienie
pierwszeństwa
należy
zwrócić uwagę
na
wyra-
żen
ie
o zmuszeniu
kierującego
do istotnej zmiany
prędkości,
co oznacza,
1.2.
Niewłaściwa
terminologia
Poniżej
podano nieco uwag na
temat
używania
niepr zepisowej
t
erminolo-
gii, o
czym
wspomniano na
wstępie.
Pamiętajmy
m.in.,
że
nie
ma dróg
o
dwóch
nitkach
lub
pasmach, nie ma
krzyżówek
i
nie
można mówić
o
wy-
muszeniu
pierwszeństwa
przejazdu
na
skrzyżowaniu
w
razie
zderzenia
się
pojazdów, a
więc
gdy
żaden
z nich
nie
przej
ec
hał
przez
skrzyżowanie.
Drogi
są:
jednojezdniowe,
z zasady
dwukierunkowe
lub
-
jeżeli są
oznakowane
znakami drogowymi -
jednokierunkowe; drogi
jednokierunkowe
zwykle
występują
w miastach jako ulice jednokierunkowe, a wówczas - z punk-
tu widzenia ruchu -
ulica
jest
tożsama
z
jezdnią jednoki erunkową;
linia
Rys.
2.
Droga
jednojezdniowa
o
czterech pasach
ruchu z
poboczam
i
wyznaczonym
i
liniami
krawęd z
i
owym
i
6
7
SKRZYŻOWANIA
I
Trudne
sytuacje na
drodze
Trudne
syt
uacje
na
drodze
I
SKRZYŻOWANIA
podwójna
na
osi jezdni
dzieli
na
dwie polowy
o
przeciwnych
kierun-
kach,
jednak nie
tworząc
oddzielnych
jezdni;
dwujezdniowe
(lub
o
dwóch
jezdniach), na których
występują
dwie od-
dzielne
jezdnie
jednokierunkowe, oznaczone znakami
drogowymi.
Pasy ruchu
(nie:
pasma
ruchu)
v.ryznacżone
znakami
poziomymi
(malowa-
nymi na
nawierzchni)
wskazują
tzw. tory
jazdy,
na
których
często
umieszczone
strzałki pokazujące,
w jakim kierunku z danego pasa
można
kontynuować
jazdę
przez
sk
rzyżowanie.
Nie ma
też ścieżek
dla
rowerów
(ścieżki
dla
pieszych),
lecz
drogi dla
rowerów.
Wymuszenie
pierwszeń
stwa
to
pojęcie dość często
używane
przy
do
skrzyżowania
i przejazd przez
nie
2.1. Szczególna
ostrożność
Zbliżanie
się
i ocena sytuacji
zderzenia
się
pojazdów
na
skrzyżowaniu,
gdy
żaden
z
nich nie
przejechał
przez nie.
\\T
takich
sytuacjach
można mówić
o
nieustąpien
i
u
pierwszeństwa.
Wy-
muszenie
pierwszeństwa następuje,
gdy
kierujący zobowiązany
do
ustą­
pienia innemu
kierującemu przejecha
ł
pierwszy,
zmuszaj
ąc
tego drugiego
do
gwałtownego
hamowania lub
zmiany
toru jazdy,
a
więc
działania
w ce-
lu
uniknięcia
v,rypadku.
Na
leży
też un
ikać
określenia włączanie się
do ruchu
w stosunku
do
po-
jazdu
wjeżdżającego
na
skrzyżowanie
z jednej
drogi,
zv,rykle
podporządko­
wanej,
na
inną drogę.
Jeżeli
mamy
do
czynienia
z dwoma
drogami twardy-
mi, to
pojazdy na
skrzyżowaniu wjeż
d
żają
na
daną drogę,
a nie
włączają
się
do
ruchu na
niej.
określaniu
Podstawowym
obowiązkiem zbliżającego się
do
s
k
rzyżowania
jest zacho-
wanie
szczególnej
ostrożności
,
co
w
praktyce jest
równoznaczne
z
dosto-
sowaniem
prędkości
do
istniejącyc h
warunków
drogowych i
ruchowych,
a
także
uwzględni
enie konieczności
ewentualnego zatrzymania
się
w celu
udzielenia
pie
rwsze
ń
stwa
nie
tylko
pojazdom,
ale i
pieszym,
którzy
mogą
przekraczać
jezdnię.
na
ob
szarze
zabudowanym
na
bocznych ulicach
i w
dzielnicach
willowych
skrzyżowani a
z zasady nie
oznakowane,
a
więc
jazda
takimi
ulicami,
zwłaszcza
w nocy
w
nieznanym
terenie,
wy-
maga „\\rypatrywania"
skrzyżowań. Są
to
oczywiśc
ie
skrzyżowania
dróg
równorzędnych,
jednak w
sytuacjach
uzasadnionych warunkami
lokalny-
mi
bywają
one oznakowane
znakiem
A-5
„sk
rzyżowanie
dróg".
Znak
ten
spotyka
się
również
poza
obszarem zabudowanym.
Oznaczanie
skrzyżowań
na
obszarze zabudowanym, a
więc
przede
wszystkim
w
miastach, jest
związane
z ustalaniem dróg (tras) z
pierw-
szeństwem;
wówczas na
tych
trasach,
jak i
na
drogach
podporządkowa­
nych,
umieszczone odpowiednie znaki.
to
znaki
D-1,
D-2,
A-7,
a
nie-
kiedy
B-20
i
A-5,
omówione
szczegółowo
w
pkt
3.2.
Należy pamiętać, że
a.
D-1
b.
D-2
c. A-7
d. B-20
e.A-5
Rys.
3.
Znaki
dotyczące pierwszeń stwa
i
znak
nieokreślaj ący p
i
erwszeństwa:
a.
0
-1„droga
z
pi
erwszeństwem";
b. D-2 „koniec drogi
z
pierwszeństwem"
;
c. A-7
„ustąp
pierwszeństwa";
d.
B-20
„stop";
e. A-5
„skrzyżowan
i
e
dróg"
Trzeba
czy na
skrzyżowan
iu
nie dziala
sygnalizacja
świetlna
do
kierowania
ruchem (patrz pkt 3.3.).
też
upewnić się,
8
9
Zgłoś jeśli naruszono regulamin