plan-wynikowy-spotkania-z-kultura.doc

Temat lekcji

Środki dydaktyczne

Zagadnienia,

materiał nauczania

Wymagania podstawowe

Uczeń:

Wymagania ponadpodstawowe

Uczeń:

Liczba godzin

Odniesienia
do podstawy programowej

Rozdział I: Klucze do kultury

1. Człowiek
w przestrzeni
kultury

Podręcznik
„Spotkania z kulturą”

Rozdział I

Temat 1

„Pojęcie kultury: człowiek

w kulturze, kultura

w człowieku”

s. 9–12

• człowiek jako istota przekraczająca naturę
i tworząca kulturę

• pochodzenie terminu kultura

• historyczne
i współczesne definicje kultury

• nauki badające kulturę (etnografia, etnologia, antropologia kulturowa, socjologia kultury, kulturoznawstwo)

• duchowe i materialne aspekty kultury

• artefakty kultury

• rozróżnienie kulturalny – kulturowy

• wskazuje różnice między naturą a kulturą

• podaje na przykładach, na czym polega wyjątkowość gatunku ludzkiego

• przedstawia różnice
w znaczeniu wyrazów: natura, kultura, cywilizacja

• formułuje wnioski dotyczące obecności
i znaczenia kultury
w wybranych obszarach życia człowieka

• przytacza różne definicje kultury

• wymienia nazwy nauk badających kulturę i określa pola ich zainteresowań

• wskazuje duchowe
i materialne aspekty wybranych artefaktów kultury

• określa różnice w znaczeniu słów kulturalny
i kulturowy

• tworzy zbiory przykładów użycia wyrazów naturalny
i kulturalny

• wyjaśnia znaczenie podanych wyrażeń ze słowem kultura

• podaje przykłady uwarunkowań biologicznych i społecznych, pozwalających człowiekowi tworzyć kulturę

• wyjaśnia znaczenie terminów: homo religiosus, homo faber, animal symbolicum, homo ludens, homo consumens

• omawia przemiany rozumienia terminu kultura na przestrzeni wieków

• streszcza definicję kultury według Stefana Czarnowskiego

• tłumaczy, w jaki sposób osiągnięcia etnografii, etnologii, antropologii kulturowej, socjologii kultury
i kulturoznawstwa wzbogacają współczesne rozumienie pojęcia kultura

• omawia dokonania Bronisława Malinowskiego

• charakteryzuje zależność między przedmiotem a duchowością grupy, która go wytworzyła

• ze zrozumieniem stosuje terminy kulturalny i kulturowy

• tworzy prezentację multimedialną ukazującą przykłady zachowań kulturalnych i kulturowych

1

1.8

1.9

2.1

2.3

3.1

3.2

3.4

3.5

2. Kategorie
w badaniu
kultury

Podręcznik
„Spotkania z kulturą”

Rozdział I

Temat 1 „Pojęcie kultury: człowiek
w kulturze, kultura
w człowieku”

s. 12–16

• kultura a przestrzeń (przestrzeń sacrum
i profanum, dom
i miasto, przestrzeń dospołeczna, odspołeczna
i osobista)

• kultura a czas (czas sacrum i profanum, mit, pojmowanie czasu)

• kultura a ciało (ciało jako znak, stosunek do własnego ciała)

• wyjaśnia, czym jest sacrum
i profanum w kontekście przestrzeni oraz czasu

• omawia znaczenie terminu mit

• charakteryzuje przestrzeń dospołeczną, odspołeczną oraz osobistą i podaje przykłady takich przestrzeni

• tłumaczy, na czym polega postrzeganie ciała jako znaku kultury

• przytacza przysłowia odzwierciedlające kulturową normę dotyczącą domu jako sacrum

• wyjaśnia, jak na przestrzeni czasu zmieniało się postrzeganie sfery sacrum i profanum

• tłumaczy znaczenie wyrażenia axis mundi

• omawia dokonania Mircei Eliadego

• wskazuje współczesne konotacje axis mundi

• opisuje historyczną
i kulturową zmienność pojmowania czasu oraz stosunku do ciała

• analizuje duchowe i materialne aspekty zwyczajów świątecznych

• przedstawia własną opinię na temat cytatu dotyczącego odczuwania przynależności płciowej przez człowieka
i uzasadnia swoje stanowisko
w tej sprawie

• wyjaśnia, czym jest tabu
i tworzy listę tematów tabu
w środowisku rówieśniczym

1

2.1

3.3

3.4

3. Zjawiska
współczesnej kultury
i jej źródła

Podręcznik
„Spotkania z kulturą”

Rozdział I

Temat 2 „Typy kultury: formy tworzenia kultury”
s. 17–19

• wpływ grup społecznych na powstanie określonych typów kultury

• kultura a rozwój osobowości człowieka

• podstawy współczesnej kultury

• dziedzictwo historycznych typów kultury – kultura elitarna i ludowa

• kultura niska, masowa i popularna

• zjawiska współczesnej kultury: homogenizacja kultury, makdonaldyzacja, postmodernizm

• definicja postmodernizmu według Zygmunta Baumana

• wymienia przykłady wpływu kultury na rozwój osobowości człowieka

• przytacza definicję kultury europejskiej

• omawia różnice między kulturą elitarną a ludową

• wyjaśnia znaczenie terminów: kultura niska, masowa, popularna oraz wskazuje podobieństwa
i różnice między nimi

• podaje przykłady współczesnych zjawisk
w kulturze – homogenizacji kultury i makdonaldyzacji

• przedstawia okoliczności narodzin postmodernizmu

• dostrzega zależność między grupą społeczną a kulturą, którą tworzy ta grupa

• wskazuje związek historycznych typów kultury europejskiej ze współczesnymi modelami kultury

• zajmuje stanowisko w sprawie współczesnego wartościowania kultury elitarnej i popularnej

• wyjaśnia, dlaczego kultura popularna jest obiektem zainteresowania współczesnych badaczy kultury

• charakteryzuje zjawiska homogenizacji kultury, makdonaldyzacji
i postmodernizmu

• przytacza własnymi słowami definicję postmodernizmu według Zygmunta Baumana

1

1.8

2.1

2.6

3.3

3.4

3.6

3.7

4. Być świadomym odbiorcą kultury

Podręcznik
„Spotkania z kulturą”

Rozdział I

Temat 2 „Typy kultury: formy tworzenia kultury”
s. 20–21

• kultura globalna

• kultura lokalna

• kultura regionalna

• kultura narodowa

• stereotypy narodowe

• podaje przyczyny powstania i główne cechy kultury globalnej

• opisuje kulturę lokalną, regionalną i narodową

• omawia cechy i przyczyny popularności przedmiotów wyrabianych ręcznie, wiąże tradycję handmade
z odpowiednim typem kultury

• wyjaśnia, ...