odpowiedzi-chemia-z-tutorem-ogolnopolska-probna-matura-dla-klas-maturalnych-22-marca-2016.pdf

(1430 KB) Pobierz
Copyright by Studium Oświatowe „Tutor”
dr inż. Zdzisław Głowacki, Toruń 2016
ARKUSZ ZAWIERA INFORMACJE PRAWNIE CHRONIONE DO MOMENTU
ROZPOCZĘCIA PRÓBNEGO EGZAMINU!
ODPOWIEDZI
Ogólnopolska Próbna Matura
„CHEMIA Z TUTOREM
2016”
POZIOM ROZSZERZONY
Czas pracy: 180 minut
TUTOR
CH-RP 201603
22-03-2016
Instrukcja dla zdającego
1. Sprawdź, czy arkusz zawiera 24 strony (zadania 1.–32.). Ewentualny
brak zgłoś przewodniczącemu zespołu nadzorującego egzamin.
2. Rozwiązania i odpowiedzi zapisz w miejscu na to przeznaczonym
przy każdym zadaniu.
3. W rozwiązaniach zadań rachunkowych przedstaw tok rozumowania
prowadzący do ostatecznego wyniku. Pamiętaj o jednostkach.
4. Pisz czytelnie. Używaj długopisu/pióra tylko z czarnym
tuszem/atramentem.
5. Nie używaj korektora, a błędne zapisy wyraźnie przekreśl.
6. Pamiętaj, że zapisy w polu oznaczonym jako brudnopis nie podlegają
ocenie.
7. W trakcie pracy powinieneś korzystać z karty
Wybrane wzory i stałe
fizykochemiczne na egzamin maturalny z biologii, chemii i fizyki
dopuszczonej przez CKE, jako pomoc egzaminacyjna. Dane, które
znajdują się w karcie, są niezbędne do rozwiązania kilku zadań.
Możesz także korzystać z linijki oraz prostego kalkulatora.
Życzymy powodzenia!
Wypełnia zdający przed rozpoczęciem pracy
KOD
ZDAJĄCEGO
Za rozwiązanie
wszystkich zadań
można otrzymać
łącznie
60 punktów
PESEL ZDAJĄCEGO
2
Próbna matura „Chemia z Tutorem” dla uczniów klas maturalnych
22 marca 2016 r.
Schemat układu okresowego do zadań 1., 2. i 3.
Zadanie 1.
(2 pkt)
Na podstawie schematu układu okresowego uzupełnij tabelę, wpisując odpowiednio P
prawda – jeżeli stwierdzenie opisujące zmiany jest prawdziwe, lub F
fałsz –
w przeciwnym wypadku.
Stwierdzenie
1.
strzałka A
wskazuje wzrost aktywności chemicznej pierwiastków w grupie II
oraz zwiększanie się promienia atomowego tych pierwiastków
2.
strzałki B
i
C
wskazują wzrost promieni atomowych zaznaczonych pierwiastków
P/F
P
F
P
P
3.
strzałka B
wskazuje wzrost elektroujemności oraz zmniejszanie się promieni
atomowych tych pierwiastków
4.
strzałka B
wskazuje wzrost charakteru kwasowego tlenków tych pierwiastków
będących na swoich najwyższych stopniach utlenienia oraz powinowactwa
elektronowego tych pierwiastków
5.
strzałki A
i
C
wskazują wzrost liczby powłok elektronowych w atomach oraz
wzrost liczby elektronów na ostatniej powłoce zaznaczonych pierwiastków
F
Oficyna Wydawnicza „Tutor”
© dr inż. Zdzisław Głowacki
Oficyna Wydawnicza „Tutor”
3
Zadanie 2.
(2 pkt)
a) Uzupełnij tabelkę na podstawie lokalizacji pierwiastków X i Y.
Symbol
Liczba cząstek
w atomie
w jonie prostym
elektro-
nów
proto-
nów
elektro-
nów
Liczba
niesparo-
wanych
elektronów
w atomie
Wzór jonu
złożonego
pierwiastka**
pier-
jonu
proto-
wiastka prostego* nów
X
Cr
Y
Mn
Cr
3+
Mn
2+
24
25
24
25
24
25
21
6
5
Cr
2
O
2
7
MnO
4
23
* wpisz symbol i ładunek jonu prostego tego pierwiastka
** wpisz wzór anionu złożonego o najwyższym ładunku, który tworzy ten pierwiastek z tlenem
i jest w nim na swoim najwyższym stopniu utlenienia
b) Podaj pełną konfigurację elektronową jonu Cr
3+
. Wpisz do zestawienia liczby kwantowe
opisujące elektron walencyjny atomu chromu znajdujący się na jego ostatniej powłoce
elektronowej.
1s
2
2s
2
2p
6
3s
2
3p
6
3d
3
............................................................................................................................................................
konfiguracja elektronowa
n
l
m
m
s
1
2
4
0
0
liczby kwantowe
Zadanie 3.
(2 pkt)
Sól potasowa kwasu tlenowego pierwiastka
Y,
o intensywnej fioletowej barwie, w której
pierwiastek ten jest na swoim najwyższym stopniu utlenienia, ma silne właściwości utleniające.
Roztwór tej soli wykorzystano do utlenienia siarczanu(IV) potasu. W wyniku tej reakcji wytrącił
się brunatny osad i roztwór odbarwił się.
Zapisz jonowo, w sposób skrócony, równanie reakcji chemicznej, jaka zaszła i dobierz
współczynniki metodą bilansu jonowo-elektronowego. Wskaż utleniacz i reduktor w tej
reakcji.
Redukcja
MnO
+ 2 H
2
O + 3 e
MnO
2
+ 4 OH
/
2
4
Utlenienie
SO
2
+ 2 OH
SO
2
+ 2 e
+ H
2
O /
3
3
4
Równanie
2 MnO
+ 3 SO
2
+ H
2
O
2 MnO
2
+ 3 SO
2
+ 2 OH
4
3
4
4
Utleniacz: ..............................................
KMnO
2
3
Reduktor: .....................................................
K SO
www.szkolna.pl
Facebook „Chemia z Tutorem”
4
Próbna matura „Chemia z Tutorem” dla uczniów klas maturalnych
22 marca 2016 r.
Zadanie 4.
(2 pkt)
Rysunek 1.
Rysunek 2.
Pewien proces, w którym związek A zostaje przekształcony w związek D, przebiega w trzech
etapach. Profil energetyczny tych przemian przedstawia rysunek 1.
a) Uzupełnij tekst, podkreślając właściwe wyrażenia.
Proces ten jest
egzoenergetyczny
/
endoenergetyczny.
Do etapów endoenergetycznych
należą
I
/
II
/
III.
Najniższej energii aktywacji wymaga etap
I
/
II/ III.
b) W wyniku zmian technologicznych – wprowadzenia inhibitorów i katalizatorów –
energia aktywacji etapu I wzrosła o 100%, natomiast etapu II zmalała o 50%. Narysuj
pogrubioną linią na rysunku 2., jak będzie wyglądał po zmianach profil procesu.
Dane do zadań 5. i 6.
Gęstości roztworów wodnych H
2
SO
4
[g/cm
3
] w temp. 293 K
stężenie
gęstość
10%
1,066
20%
1,139
30%
1,219
60%
1,498
Gęstości roztworów wodnych NaOH [g/cm
3
] w temp. 293 K
stężenie
gęstość
10%
1,109
20%
1,219
40%
1,430
50%
1,525
Źródło:
Poradnik fizykochemiczny,
WN-T, Warszawa 1974.
Oficyna Wydawnicza „Tutor”
© dr inż. Zdzisław Głowacki
Oficyna Wydawnicza „Tutor”
5
Zadanie 5.
(1 pkt)
Na szalkach wagi postawiono dwie takie same zlewki o pojemności 200 cm
3
. Do pierwszej
wlano 40 cm
3
10% kwasu siarkowego(VI). Ile cm
3
20% roztworu NaOH należy wlać do
drugiej zlewki, żeby zrównoważyć wagę? Wynik podaj z dokładnością do dziesiątych części
cm
3
.
Obliczenia:
H
2
SO
4
V
k
= 40 cm
3
c
%k
= 10%
d
k
= 1,066 g/cm
3
obliczamy: m
k
= 42,64 g
NaOH
m
z
= m
k
= 42,64 g
c
%z
= 20%
d
z
= 1,219 g/cm
3
obliczamy: V
z
= 35 cm
3
Należy wlać 35,0 cm
3
roztworu 20% NaOH.
Odpowiedź: ................................................................................................................................
Zadanie 6.
(2 pkt)
Zawartości zlewek z zadania 5. ostrożnie przelano do kolby miarowej o pojemności 1 dm
3
i po ustaleniu się temperatury dopełniono wodą destylowaną do kreski. Jaką wartość pH
ma roztwór otrzymany w kolbie? Wynik podaj z dokładnością do części dziesiątej.
Obliczenia:
obliczamy n
H
2
SO
4
m
k
= 42,64 g kwasu 10%
m
H
2
SO
4
= 4,264 g
M
H
2
SO
4
= 98,09 g/mol
n
H
2
SO
4
= 0,04347 moli
n
H
+
= 0,08694 moli
obliczamy n
NaOH
= n
OH
m
z
= 42,64 g zasady 20%
m
NaOH
= 8,528 g
n
OH
= 0,2131 moli
nadmiar OH
= 0,1262 moli
C
OH
= 0,1262 mol/dm
3
0,13 mol/dm
3
pOH = 0,89, pH = 13,1
Odpowiedź: ................................................................................................................................
Roztwór w kolbie ma pH = 13,1.
www.szkolna.pl
Facebook „Chemia z Tutorem”
Zgłoś jeśli naruszono regulamin