Kryptonim »Żegota«(2).pdf

(67653 KB) Pobierz
Wieslaw Bal erak
I(r
"_"~~(·
.••"C*JlI1Ski
,ptani
"
I I
Z
z
Przedmowa do wydania pierwszego
@
Copyright
by
S. W .. ."Czyteln1k",
.Warszawa
1979, 1983
Polski
Podziemnej
i:społeczeństwo
polskie,
nawiązując
do
wielowiekówyeh .tradyoji .tolerancyjnych narodu polskiego.
W warunkach nie spotykanego gdzde dndziej
terroru
sto-
sowanego
przez
hiJtle,row:Sfk,iego
okupanta, ratowaride
Ży-
idów
w
Polsce
urastało
do aktu
szczególnego
poświęcenia
d lbohaterstw,a.. W
społeczeństwie
polskim nie
znałazło
sdę
wlielu,'
którzy
Ipodjęli
ryzyko
narażeniawfasnego życia
dla
współobywateli narodowości żydowskiej,
ale
doszło
również
- Jak
w
żadnym
Innym kraju -
utworzenia
specjalne] organizacji pomocy
i
ratowania
żydów-
slkdej
pod
nazwą:
Rada
Pornocy
Żydom "Żegota"
. Orgami-
zacja ta,
działając
iW
oparciu
,0
szeroką bazę społeczno-po­
lityczną
i
współpracując
z organizacjami podziemia
dowskiego, przyc
lyniilła 'Slię
w
stopniudo
pOlrorzy-
żowanda
okupantowi
planów
całkowitej zagłady Żydów
polskich.. Rada Pornocy
Żydom "Żegota",
zorganizowana
d
dzliaŁająca
w
na'jtrudn:ie'jlslzym
okr-esie
hatlerow-
sklej, .pcza roztaczaniem.
bezpośrednie]
opieki nad
Żydami
w~rai('jl7.p
podziemne
apelu-
Aurtorzyks!iąż1ci
postawdli
sobie za
ukazanie
OzyteiLndikom
pomocy niesdonej
ludności
w
Pol-
see podezasidrugde] wojny
światowej
przez
:o~g:ain(i'zalcję
ISBN 8.3-07-00832-8
(I wyd.
ISBN
83-07-00016-5)
5
Przedmowa do wydania drugiego
po
raz
ipiervvszy
vV
1979
LZ':baJI'1dz,o
r' ..
pozytywnym-
-przyjęCl1e,m.
Fak\toiwa
zwitryn
kJs!ięgaif1Slkli,ch
sizyblkiego
lZ,ndJktnięcia
ło
zafascynowamde
tematyką,
iktóra'
mim'Q -
stosunko-
pośwaęconych
okupacji
hi'tlerow-
w
Polsce,
mało
znana
lub
wręcz
nie
znana
szer-
szym
-kręgom- społeczeństwa Można
nawet
'powiedzieć,
.
praca
\ta
wielu,
a
nawet
bardzo
wieluczytebnikom
la
sprawy
IQ
szceególnyńt
znaczeniu; przez
wdele
lait
towame
ZairÓW\110
przez
hisitorykÓ\w,
jak
i
wy-
""""""'L.I\tJ''''''
'''''.~Y lJ.1I..l..l.A.i'-'ł.-.LJ.,1"A.
hekatomba
Iudności
!i
dla
narodu
polskiego
olkJresae
bowiem
.wydawać
współczesnyrn,
a
okres
7
z
sprawę
od samego
,ra\1~OVvIIlJ.ict'Na' Iudnośoi
wszelkde
akty
tej pomocy
zostadd
'dbOijętnli
•.
wobec
wTlo!śnaętY1ch.Qid>
vvie'ków
się
z
zresztą będącej
udzdałem
żydowskich
.1.lLlih:'iI.rV.
.I..J.\:.j
Polski,
ceaie
i
Rartowlarnrr'e ..
Iudności
•.
żydows
kie
r
w
Polsce
n1alelŹy
szczególnie
ważnych
najnowsze] hi!s{torrii..
·POZiO-
starnie
ono
ma
zawsze
związane
z dziejami
Rady
-Pomocy
2Yłdom,.,Ż;eg.ota",lbędącej jedyną
'tego
rodzaju
organdza-
cją
w
okupowanej Europie,
Wkładu "Żegoty"
w ohwaleb-
ne
dzdeło
ratowania
współobywatela
na\szego
od
zagłady
nie.
sposób .
zakwestlonować.
Je~
ności
nie
moźna też wyrażać
jedynie
dlością
uratowanych
istnień
ludzldch, Trudno nie
doceniać
jej
wpływu
mo-
społeczeństwa
polskiego
Iprzez
szerzenie
UJC'ZIUĆ
nitamych
i
k
ształtowanie
nowego
stosunku
do
ludności
żYido,wlS!k!iej.
St, to
iWlZg,lędy
dostatecznie
aby
ta"·
została
\l1lq
leżycie
utrwalona
w
vśwdadomośei
hdstorycz-
współczesnych
li
·ipo(tomnych.
Jednakże
uznanie potrzeby upowszechnienia
o
"Żegocie"
nie implikuje
ipso facto
zapoznania czytelrrika
tZ
'ea;Łotks.zta,łt€lffi
.jej
dzdałailnościzuwzględnd1eniem
wszel-
kich
.szczegółów
. Napisamie
takiego
zaeysu
dziejów
ty" .jest.
:nl1emozlliwechoćby
tylko z u:wagi
na
.i7-ir'\.nC'1n,li1f"·":),(">·,{T1_
ny.\cna!ra:1tter
gospodarkę.
ludziach czy
mocnymi
argumentami
za
niezwłocznym
pracy,
zwłaszcza że
w
miarę upływu
czasu coraz
mniej
po.. .
zostawało
Judzi
mogących dać świadectwo
Między
.innymi
odszedł
na
ks:ią:żkli,
jeden
z
.n'7,I"',r.Ai't'rTT·,....",h,
,,....1"'rt~'·niir,;,<:\+'"'''If>,~
.........
Arezyński.
dzia
lałnoś
ci czy
Chodzi
dziaiłalność
w
W dyskusjach,
w
środowiskach
ukowych
Li
byłych działaozy
crazuczestników
akcji
ty",
wypowiadano
różne 'poglądyrna
temat .
w
ar
to
ści
nauko-
wo-pozna\vczych,· dokumentacyjnych
i
popularyzatorskich,
'ksdą
1i:1kiL
Większość'
Z
uczestników tych
dyskusji-pozytyw-
me
ocendla fakt
(lJiu\bltkaic}i,
koncepcje
ujęcia
1c
jak d
jej walory dokumentacyjno-poznawcze,
ogral11Ji.!czają
swe .uwagi • krytyczne dovwskazania koniecznych
ll1aeu
czy drobniejszych
korekt.
Były
jednak
'i
grosy
oceniające
wydanie "Kryp,toni:mu
«Żegoita»" bądź:
teżvnegujące
"pcra:vvo" autorów
'do
podjęcia
tiegott,em.attu"
-Iest przy
znamienne,
że
ci surowi ,kcryty:cy rekruto-
w8.!ld·
się
ty1ko· w
znikomej-mierce
z ty/eh
ibyłycih······,uiClZ6strnli-
ków akcji
,,2
egota" ,
którzy
iże d!chlI'olazos\tał!Rlna
kartkach
<książki
pomniejszona.
Wrększośćigłosów
. bezpar-
donowej
IkrytYlki
pochodziła
od
tych
profesjonalistów
matu, którzy
sprawę
.kategoriach
kurencji,
J
'O
Jako
8
mogłem
,też
że
uz!ll!aLi,
praca
została ,'Y\.<:l·n','~~f'l11·~
wyobr
ażali.
Jest
rzeczą
botwiem dda autora
~"'U:"-,,;l."'4'-J'LJj"''''
dośćuczyntLenie
ocze'ktwandorn
Nr1e
zostałem
przekonany
głosami
.orzecawnaaow
·V'Vl,::,'V.....,I~\A.
sltolfyicZineg!o.R~siaIDJie
.bowiem o
1A
:A.I·...
...
'.
żydowskie],
.
syrnbohiżowenej
Rozdział
I
.Il,A.....
""'-'
bez
uvv:zgJędniema uwarunkowań
11ltsto
l
r y,cz: ych Cizy
n
czytelnikewi;
byłoby
l11li
emal równoznaczne z
że ,będzlie l8tię przedstawiać
sprawy
możinwe
do
,zlPozu:mieruia.
Konsitrulktyw,no4kry
uwagi
z
pierwszym
wydaniem
"KirY'P,tolllimu
wy
stosunek
Wy;dawm.liatwia
drugiego poprawdenego
i
rio
zszerzonego
WietIislj\i
,ksriąŻJka została
wzbogacona
o
.nowe
dy
śwdadezące
o .stosunku
do
dowskle]
-różnych vodłamów
podziemia
o tarkicji
:rla,t:Qlw.afIlJia
ratowamdu dzieci
ludzi,
mOlcY,:a
zwłaszcza
postarano
'Się rozszerzyć
i
1ty,czne
ciażby zjalsygJ11al:tz:O~Na:nia
Ludność żydo\vska
w
Polsce
.
na przestrzeni dziejów
Przybycie pier'\vszych
ŻYidów
do
Polski
na
ginie
w
mrokach
dziejów.
Różne,
a.mie
rygodne 'prze(kazy
pozwaliają
na snucie wielu'
1"""....,•.
W .
tym
względzie
..
Nie 'ma
też zgodności
'na
ten
wśród
dziejopisów i historyków. Jedni
reprezentują
po-
glą:d" że
ZYid'ziprzy'bylido Polski ze wschodu. z
negopa:ństwa.Chazarów,
IW
związku
z
' przesu-
wajądatę
ichprzybY1ciana
ziemiepoł8kie
na
.wcześ­
niejsze· .stulecia.
.1nninat@Jmiast
przyjmuja,
że
I
pozwolił. Żyd10mna
osieddaate
w"
swym
stwie...
Zrfane .fal{ty
hilstoLryczne
i
źródła. skłaniają
jednak.tlo
przychylenia
tych
badaczy, którzy' wsk
aZ1..ljąna
. . . . . ., . . . . . . ._""'
ko na
idatę
przybycia
zn;aczniejszych
dowskiej -na
·pobytstałJ7".
P'od
koniec
Xlwiek:u,
w
··związku
z
rYf'~rilttC'..,''::l
wą krzy'żową
i
falą
fanatyzmu
w
ziachoclniej,
d0sz1o
.'\II.t. ....
nl.""'.":2_
I"'\.r1:"'.."
"... ......... \..1.
VVV ·U.LI.
...
llA,'-4..:LJ.V·,l.:IVJ.
ży,ct0wskiej. ..t"'r'Z'eSlalaClw~an:t~
Y"ń'"7Wi',
... ·".........,.
i
'(T,.~,.'n1"IJI"ł"'\
.......
~,
......
r'ł'Yllnt""'Y'7'.n
... ,...,.,
11
Zgłoś jeśli naruszono regulamin