2003 nr 001 IPN.pdf

(1385 KB) Pobierz
Jasna Góra, 26 VIII 1956 r.; nieobecnego prymasa przypomniał pusty fotel, na którym
złożono wiązankę biało-czerwonych kwiatów. (ze zbiorów P Błażewicza i J. Żaryna).
.
NR 1 (24)
styczeń
2003
BIULETYN
I N S T Y T U T U PA M I Ę C I N A R O D O W E J
I N S T Y T U T U PA M I Ę C I N A R O D O W E J
ISSN 1641-9561
ADRESY I TELEFONY ODDZIAŁÓW IPN W POLSCE
BIAŁYSTOK
15-637 Białystok, ul. Warsztatowa 1a
Tel. (0-85) 664 57 03
80-308 Gdynia, ul. Witomińska 19
Tel. (0-58) 620 67 00
40-061 Katowice, ul. Kilińskiego 9
Tel. (0-32) 609 98 40
31-012 Kraków, ul. Reformacka 3
Tel. (0-12) 421 11 00
20-071 Lublin, ul. Wieniawska 15
Tel. (0-81) 534 59 11
91-479 Łódź, ul. Orzeszkowej 31/35
Tel. (0-42) 616 27 45
61-487 Poznań, ul. Rolna 45a
Tel. (0-61) 835 69 00
35-060 Rzeszów, ul. Słowackiego 18
Tel. (0-17) 860 60 18
00-207 Warszawa, Pl. Krasińskich 2/4/6
Tel. (0-22) 530 86 25
51-168 Wrocław, ul. Sołtysowicka 23
Tel. (0-71) 326 76 00
GDAŃSK
KATOWICE
KRAKÓW
LUBLIN
ŁÓDŹ
POZNAŃ
RZESZÓW
WARSZAWA
WROCŁAW
*
BIULETYN INSTYTUTU PAMIĘCI NARODOWEJ
Redaguje Biuro Edukacji Publicznej IPN
Zespół redakcyjny: Barbara Polak, Elżbieta Lewczuk,
Dorota Mazek, Władysław Bułhak, Paweł Machcewicz
Projekt graficzny: Krzysztof Findziński
Adres: 00-839 Warszawa, ul Towarowa 28
Tel. (0-22) 581 89 25, fax (0-22) 581 89 26
E-mail: bep@ipn.gov.pl
www.ipn.gov.pl
łamanie i druk: Zakład Wydawniczo-Poligraficzny MPiPS
BIULETYN
INSTYTUTU PAMIĘCI NARODOWEJ
N R 1 (24)
STYCZEŃ
2003
SPIS TREŚCI
KALENDARIUM IPN
........................................................................
ROZMOWY BIULETYNU
O METODACH WALKI Z KOŚCIOŁEM PROWADZONEJ
PRZEZ PEERELOWSKIE SŁUŻBY BEZPIECZEŃSTWA z Antonim Dudkiem,
Janem Żarynem i prok. Andrzejem Witkowskim rozmawia Barbara Polak ......
Andrzej Witkowski – ŚLEDZTWO W SPRAWIE FUNKCJONOWANIA
ZWIĄZKU PRZESTĘPCZEGO W RESORCIE SPRAW WEWNĘTRZNYCH PRL ..
2
4
PRAWO I HISTORIA
24
KOMENTARZE HISTORYCZNE
Marek Lasota – O RAPORCIE SEJMOWEJ KOMISJI
POŚWIĘCONYM SAMODZIELNEJ GRUPIE „D” W MSW ..........................
INFORMACJA O DZIAŁALNOŚCI KOMÓREK „D” PIONU IV
BYŁEJ SŁUŻBY BEZPIECZEŃSTWA ...........................................................
Adam Dziurok – „SZCZYPANIE” KS. ADOLFA CHOJNACKIEGO ...............
Piotr Chmielowiec – WYKORZYSTANIE AGENTURY W DZIAŁANIACH
PRZECIWKO BISKUPOWI IGNACEMU TOKARCZUKOWI ........................
Jacek Żurek – KIM BYLI „KSIĘŻA – PATRIOCI”? ........................................
Piotr Chmielowiec – KONCEPCJA ROZWIĄZANIA SPRAWY „RUDKA” ........
27
37
57
61
65
73
KONFERENCJE I WYSTAWY
Janusz Kotański – „DOKONAWSZY NA WIEKI WYBÓR,
W KAŻDEJ CHWILI WYBIERAĆ MUSZĘ...” ..............................................
Piotr Chmielowiec, Mariusz Krzysztofiński – WYSTAWA I KONFERENCJA
„ARCYBISKUP IGNACY TOKARCZUK – KOŚCIÓŁ, WŁADZA,
OPÓR SPOŁECZNY” ............................................................................
78
80
1
KALENDARIUM IPN
Kalendarium IPN
grudzień 2002
5–6 grudnia
w Auli Uniwersytetu Rzeszowskiego odbyła się konferencja naukowa
Represje wobec
wsi i ruchu ludowego w latach 1944–1956
zorganizowana między innymi przez
OBEP w Rzeszowie. Towarzyszyła jej wystawa o tej samej tematyce. Wystąpienia
w pierwszym dniu dotyczyły likwidacji samodzielnego ruchu ludowego, tematem dru-
giego dnia prezentacji była wieś polska w dobie kolektywizacji (1948–1956)
w Ośrodku Doskonalenia Nauczycieli w Zamościu odbyło się szkolenie dla nauczy-
Sto-
cieli szkół ponadpodstawowych prowadzone na podstawie pakietu edukacyjnego
Sto -
polsko-ukraińskie
sunki polsko -ukraińskie 1939–1947
zorganizowane przez OBEP w Lublinie. Zajęcia
podzielono na cześć teoretyczną – wykłady oraz część praktyczną – warsztaty dydak-
tyczno-metodologiczne. Każdy z uczestników otrzymał „Zaświadczenie o ukończeniu
formy doskonalenia zawodowego” oraz egzemplarz pakietu
7 grudnia
prof. Leon Kieres,
– w Krakowie prof. Leon Kieres prezes Instytutu Pamięci Narodowej, odebrał Medal
Jerzego.
Świętego Jerzego Medal jest honorową nagrodą „Tygodnika Powszechnego” przy-
znawaną od 1993 r. za „zmagania ze złem i uparte budowanie dobra w życiu
społecznym”
społecznym” . Medalem wyróżniono również Ewę Woydyłło-Osiatyńską – psycholog,
od lat pomagającą między innymi alkoholikom
prezes IPN prof. Leon Kieres dokonał otwarcia delegatury IPN w Olsztynie któremu
Olsztynie,
towarzyszył wernisaż wystawy
S y b i r a c y. D e p o r t a c j e o b y w a t e l i p o l s k i c h
y.
w głąb ZSRR (1939–1941)
przygotowanej przez OBEP w Białymstoku. Wystawa
przedstawia sowiecki aparat represji utworzony na ziemiach polskich zajętych
przez ZSRR po 17 września 1939 r., historię deportacji ludności polskiej z terenu
dawnego województwa białostockiego, losy deportowanych oraz repatriację ludności
polskiej z ZSRR. Honorowy patronat nad wystawą objął były prezydent RP na uchodź-
stwie Ryszard Kaczorowski
OBEP w Gdańsku zorganizował w Gdańsku oraz Tczewie konferencję popularnonau-
kową
Janek Wiśniewski i inni. Grudzień 1970 na Wybrzeżu
przeznaczoną dla na-
uczycieli i uczniów szkół gimnazjalnych i ponadgimnazjalnych. Konferencji w Gdańsku
towarzyszyła wystawa
Grudzień 1970 w Gdańsku i Gdyni
w Muzeum Archeologicznym w Krakowie otwarto wystawę połączoną z promocją
albumu
Żołnierze wyklęci. Antykomunistyczne podziemie zbrojne po 1944 roku
przygotowane przez Oddział IPN w Krakowie, Adama Borowskiego (autora scenariu-
sza wystawy i wydawcę albumu) i Muzeum Archeologiczne. Wystawa jest pokazywana
od kilku lat w różnych miejscach w kraju. Jej autorzy otrzymują ciągle nowe fotografie
i dokumenty, dzięki czemu powstają dodatkowe plansze
w siedzibie IPN w Warszawie odbyła się prezentacja przygotowanej w BEP IPN dwuto-
mowej publikacji
Wokół Jedwabnego
połączona z dyskusją, w której uczestniczyli
autorzy i zaproszeni goście
w Katowicach odbyła się sesja
Nasza pamięć o stanie wojennym
zorganizowana
przez OBEP w Katowicach. W spotkaniu wzięli udział między innymi metropolita kato-
wicki abp Damian Zimoń, prezes IPN prof. Leon Kieres, były marszałek województwa
śląskiego Jan Olbracht, poseł Jan Rzymełka. Podczas spotkania swoimi wspomnienia-
mi z okresu stanu wojennego podzielili się bp Janusz Zimniak i przewodniczący Komisji
Zakładowej NSZZ „Solidarność” w KWK „Wujek”Stanisław Płatek
9 grudnia
9 i 13 grudnia –
12 grudnia
13 grudnia
2
KALENDARIUM IPN
BEP IPN zorganizował w siedzibie IPN wykład prof. Andrzeja Friszke połączony
z prezentacją multimedialną przygotowaną przez pracowników BEP
Wprowadzenie
wojennego.
stanu wojennego
Podczas spotkania otwarto wystawę prac plastycznych nagrodzo-
nych i wyróżnionych w konkursie dla młodzieży
Stan wojenny – spojrzenie po 20
latach
zorganizowanym przez OBEP w Gdańsku. W spotkaniu wzięło udział ponad 170
uczniów i nauczycieli z Warszawy i okolic
prezes IPN prof. Leon Kieres oraz rektor Uniwersytetu Gdańskiego prof. Andrzej
Ceynowa podpisali umowę o współpracy pomiędzy IPN a UG Jest to już siódma
UG.
umowa, jaką instytut zawarł z wyższmi uczelniami. Poprzedziła ją wspólnie zorganizo-
wana wcześniej dyskusja panelowa o stosunkach polsko-ukraińskich po drugiej wojnie
światowej oraz konferencja naukowa
Propaganda PRL
w siedzibie Centralnego Muzeum Morskiego w Gdańsku odbył się finał konkursu
historycznego dla młodzieży szkół gimnazjalnych i ponadgimnazjalnych
Legenda
AK
przygotowanego przez OBEP w Gdańsku. Na konkurs wpłynęło 139 prac o bardzo
wysokim poziomie merytorycznym i formalnym. Wręczenia nagród dokonał prezes
IPN prof. Leon Kieres
w 32. rocznicę Grudnia’70 na Wybrzeżu w kościele Najświętszego Pana Jezusa
Grudnia’70
Wybrzeżu
w Gdyni odbyła się uroczysta Msza św. koncelebrowana przez ks. abp. Tadeusza
św.
Gocławskiego. Po Mszy św. uczestnicy przeszli pod pomnik poległych stoczniowców
przy Urzędzie Miasta Gdyni, gdzie złożyli wieńce i wiązanki kwiatów. W uroczystościach
wzięli udział między innymi: prezydent miasta Gdyni Wojciech Szczurek, przewodni-
czący NSZZ „Solidarność” Janusz Śniadek, prezes IPN prof. Leon Kieres oraz liczni
przedstawiciele organizacji kombatanckich i mieszkańcy Gdyni
na Wojskowym Cmentarzu Powązkowskim w Warszawie odbyła się uroczystość odsło -
odsło-
Chłopskich.
nięciu Kwatery Żołnierzy Batalionów Chłopskich W uroczystości wzięli udział mię-
dzy innymi: wicepremier – minister rolnictwa Jarosław Kalinowski, prezes IPN prof.
Leon Kieres, przedstawiciele Urzędu do spraw Kombatantów i Osób Represjonowa-
nych, Ministerstwa Obrony Narodowej oraz członkowie organizacji kombatanckich
Opracowali: Agnieszka Bajor-Zagórska i Tomasz Poręba
17 grudnia
30 grudnia
STATYSTYKA PRZYJMOWANIA WNIOSKÓW O UDOSTĘPNIENIE DOKUMENTÓW/ZAPYTANIE
O STATUS POKRZYWDZONEGO
r.
grudzień 2002 r.
BIAŁYSTOK
GDAŃSK
KATOWICE
KRAKÓW
LUBLIN
ŁÓDŹ
POZNAŃ
RZESZÓW
WARSZAWA
WROCŁAW
BUiA
KONSULATY
RAZEM
6
28
14
24
12
5
10
11
15
12
15
3
155
od początku wydawania
7738
1929(575*+248**)
1250
1357
606
695
1313
816
1420
863
1253(68)* **
213
12453
1607
WNIOSKI ZREALIZOWANE (do 20.12.2002 r.)
wnioski przyjmowane w delegaturach: *Bydgoszcz, **Koszalin, ***Radom
3
Zgłoś jeśli naruszono regulamin