Rudnicka Halina Polną ścieżką A5 ilustr.pdf

(2865 KB) Pobierz
Halina Rudnicka
Polną ścieżką
Okładka i karta tytułowa: Wiktor Chrucki
Ilustracje: Hanna Balicka-Fribes
Wydanie polskie 1966
Rok pierwszego wydania: 1949
Spis rozdziałów:
Przedmowa......................................................................................................................................................................3
I. Dzień pierwszej walki.................................................................................................................................................8
II. Spotkanie przy torze kolejowym. .............................................................................................................................28
III. Kryjówka w stogu siana..........................................................................................................................................49
IV. U dobrych ludzi......................................................................................................................................................58
V. Przygoda w „samowarku”........................................................................................................................................62
VI. W chatce „Na Kurzej Łapce”..................................................................................................................................87
VII. Paproć kwitnąca..................................................................................................................................................100
VIII. Straszny dzień....................................................................................................................................................116
IX. W poszukiwaniu „kryjaków”................................................................................................................................125
X. U partyzantów........................................................................................................................................................134
XI. Wyprawa do Prus..................................................................................................................................................140
XII. Z „konikami” przez zieloną granicę....................................................................................................................151
XIII. Opowiadanie wuja Macieja................................................................................................................................162
XIV. My ze spalonych wsi..........................................................................................................................................172
XV. Powrót do zdrowia..............................................................................................................................................182
XVI. Dni niepokoju....................................................................................................................................................190
XVII. W sieci wroga...................................................................................................................................................194
XVIII. Oswobodzenie.................................................................................................................................................201
XIX. W drodze do matki.............................................................................................................................................204
-2-
Przedmowa.
Pierwszą znajomość z Haliną Rudnicką zawarłam za
pośrednictwem książki, której nowe wydanie wędruje dzisiaj do
rąk czytelników. Nazwisko autorki było nieznane, tytuł - prosty,
wygląd zewnętrzny książki - skromny i niepozorny. Nic dziwnego
- ukazywała się ona w okresie, kiedy powojenne trudności,
kłopoty i ograniczenia papieru dawały się jeszcze wydawnictwom
mocno we znaki. Książka ta przynosiła cząstkę prawdy o latach
wojny. Cząstkę ciężkiej, bolesnej prawdy, która mocnym ostrzem
tkwiła jeszcze wówczas w ludzkich sercach i w nieostygłej
pamięci. Była to zarazem jedna z pierwszych książek, które mając
za temat wojnę i lata okupacji, były przeznaczone dla młodzieży.
Była to jedna z pierwszych książek, których autorzy, patrząc na
niedawne wojenne wydarzenia oczyma młodego czytelnika nie
oszczędzali mu grozy wspomnień o tych latach, ale zarazem
historię owych lat ukazywali na tle bohaterstwa walczącego
narodu polskiego. Dawno już wówczas miałam za sobą lata
dziecinne, ale z ciekawością i zainteresowaniem chłonęłam
przygody Wojtka i Ninki. Wraz z nimi wymykałam się
okupantom niemieckim, razem z nimi kryłam się po wsiach i w
leśnej chatce „na kurzych nóżkach”, razem z nimi ratowałam
Marka i dzieliłam trud życia w partyzantce.
W owych pierwszych latach powojennych ukazywało się wiele
książek, po które sięgały szybkie, niecierpliwe ręce czytelników,
wygłodzonych długimi latami wydawniczego „postu”. Powieść
Rudnickiej szybko została wyczerpana. Nie minęła bez śladu,
pozostawionego w sercach i w pamięci młodych czytelników.
Świadczą o tym listy, jakie otrzymywała jej autorka. Z różnych
stron Polski, z Warszawy i z Poznania, z Sieradza i Skierniewic,
z Piechowic Pod Jelenią Górą i z Grajewa w województwie
białostockim, ze wsi Złoty Potok w powiecie częstochowskim
-3-
i z Serocka nad Narwią, z miast i wsi przychodziły do autorki listy
od, młodych czytelników. Listy z uwagami a książce, z prośbą
o jej dalszy ciąg, o wiadomości dotyczące losów jej młodych
bohaterów, z którymi czytelnikom trudno się było rozstać.
Wszystkie przygody, które przeżył Wojtek wraz z
Ninką, są prawdą... Mój ojciec tak samo zginął
podczas wojny z hitlerowskimi barbarzyńcami.
Może w końcu roku urządzimy wycieczkę do
Warszawy, więc odwiedzimy wtedy naszą Panią
autorkę, jak u nas w klasie Panią nazywają...
Ciekawa jestem, czy Ninka żyje? Jakie są dalsze
losy życia Wojtka, czy może się uczyć po wojnie?
Czym została Ninka?
Bardzo proszę Panią, żeby Pani napisała dalszy
ciąg tej książki, bo jestem bardzo ciekawa, czy
Wojtek wróci do domu i jak będzie żył dalej.
...Pragnę kochanej Autorce podziękować za tak
wiele pracy włożonej w tę książkę, ponieważ w tej
książce znalazłam jak gdyby moje przeżycia z
czasów okupacji niemieckiej...
O czym świadczą te listy? Czy tylko o serdecznym przyjęciu,
jakim cieszyła się wśród młodych czytelników pierwsza powieść
Haliny Rudnickiej? Świadczą one o postawie autorki: pisarza-
społecznika, pisarza-pedagoga, który od początków swej
działalności
twórczej
szuka
bezpośredniego
kontaktu
z czytelnikami, utrzymuje z nimi więź, uważnie śledzi ich oceny,
sądy, propozycje.
Kiedy już powieść Rudnickiej powędrowała na moją półkę
biblioteczną, a lektura innych nowości literackich zatarła nieco jej
wspomnienie - ilekroć wzrok mój przypadkiem trafiał na ów kącik
bibliotecznej półki, tyle razy chwile spędzone, nad tą książką
-4-
ożywały w pamięci błyskiem serdecznego ciepła. Nie znałam
wówczas jej autorki i nic o niej nie wiedziałam. Po dwóch latach,
załatwiając jakieś sprawy w „Naszej Księgarni” - zauważyłam
egzemplarz pachnącej jeszcze świeżą farbą drukarską nowości
wydawniczej. Byli to
Uczniowie Spartakusa
Haliny Rudnickiej.
Znajome brzmienie nazwiska przywołało pamięć
Polnej ścieżki...
Przeskok zainteresowań autorki od pulsujących aktualnością
wydarzeń współczesnych, od wspomnień wojennych do czasów
starożytnych, do owianego bohaterską legendą buntu Spartakusa
zdziwił mnie w pierwszej chwili; wnet jednak dostrzegłam i
wyczułam nić, która wiąże małego Greka Kaliasa z polskimi
dziećmi, dojrzewającymi do życia w latach okupacji. Umiłowanie
wolności, nienawiść dla jej wrogów, chęć walki o to, aby życie
ludzkie było lepsze i bardziej sprawiedliwe - oto wspólny rys
bohaterów książek Rudnickiej.
Wiele czytałam przedtem książek o tematyce zaczerpniętej z
historii starożytnej. Lecz niewielu pisarzy tak jak Rudnicka
umiało nasycić życiem fakty znane z oschłych, zwięzłych dat
i wiadomości historycznych. Krytyka wysoko oceniła walory
literackie oraz ideowe
Uczniów Spartakusa.
Za powieść tę Halina
Rudnicka otrzymała w roku 1951 państwową nagrodę literacką
II stopnia.
A potem przyszły dalsze książki autorki
Polnej ścieżki.
A więc
Płomień gorejący, Ludzie niezłomni, Wspomnienia o Janku
Krasickim...
Coraz bardziej wyraźny i widoczny stawał się ów
główny nurt pisarstwa Rudnickiej, której zainteresowania
kierowały się ze szczególną siłą ku dziejom walk rewolucyjnych,
walk o wolność i lepsze jutro ludu polskiego - walk, których echa
płomienną nicią snują się przez całą naszą historię.
Przyszła osobista. znajomość z Haliną Rudnicką, przyszły
rozmowy, z których dowiedziałam się, jak ów główny nurt jej
-5-
Zgłoś jeśli naruszono regulamin