Ulica Świdnicka wg Hansa Poelziga.pdf

(468 KB) Pobierz

Ulica Świdnicka wg Hansa Poelziga

Mamy we Wrocławiu całkiem pokaźną liczbę realizacji Hansa Poelziga, jednego z najwybitniejszych

architektów epoki wczesnego modernizmu. Jego najbardziej znanym obiektem we Wrocławiu jest chyba Pawilon

Czterech Kopuł w sąsiedztwie Hali Stulecia. Wg projektu Poelziga wzniesiono również znaną wszystkim pergolę,

otaczającą staw przy Hali, choć autorstwo pergoli często błędnie przypisuje się projektantowi Hali Stulecia – Maxowi

Bergowi. Dziełem Poelziga są również obiekty we Wrocławiu, które przetrwały wojnę tylko w części – jak kompleks

kamienic przy ul. Sztabowej/ Sudeckiej, lub takie, które podczas wojny zostały doszczętnie zniszczone – jak kino Deli

przy ul. Nasypowej.

Ale nie każdy projekt Poelziga we Wrocławiu doczekał się realizacji. Tak było m.in. w przypadku projektu

domu towarowego Tietz (niem. Warenhaus Tietz), który Hans Poelzig opracował na zlecenie sieci handlowej L. Tietz

AG. Nie ma zbyt wielu informacji o tej inwestycji, ale sprawa jest interesująca. Po pierwsze, w archiwum Technische

Universitaet Berlin zachowała się dokumentacja projektowa planowanego obiektu. Po drugie, Warenhaus Tietz miał

powstać przy ul. Świdnickiej, chyba najbardziej znanej i najbardziej reprezentacyjnej ulicy Wrocławia. Każda

inwestycja na tej ulicy zwanej "salonem miasta" wzbudzała emocje.

Projekt Poelziga powstał w latach 1928-1929 i był z pewnością ciekawą architekturą, nowoczesną i

bezkompromisową. Wystarczy wspomnieć, że w kilku wariantach projektant zakładał np. wyburzenie gmachu

Opery. Nie wiemy, na który z wariantów zdecydowali się właściciele L. Tietz AG. Wiemy za to, że Warenhaus Tietz

ostatecznie nigdy nie powstał – nadszedł kryzys.

Tak ul. Świdnicka wygląda obecnie.

Przyjrzyjmy się jednak ul. Świdnickiej widzianej oczami Poelziga - oto pięć wariantów domu towarowego Tietz.

Wersja I. Skrzyżowanie ul. Świdnickiej i Podwala, widok w stronę rynku.

Budynek w formie nieco przypomina obiekt biurowo-handlowy przy ul. Ofiar Oświęcimskich wzniesiony w 1912 r.

również wg projektu Poelziga. Czym jest konstrukcja bliżej Podwala, po lewej stronie? Tarasowa restauracja?

Ogromna fontanna? Projekt zakładał wyburzenie gmachu dzisiejszej Opery.

Wersja II. Skrzyżowanie ul. Świdnickiej i Podwala, widok w stronę rynku.

Intrygująca fasada od strony Podwala. Projekt zakładał wyburzenie gmachu dzisiejszej Opery.

Wersja III. Skrzyżowanie ul. Świdnickiej i Podwala, widok w stronę rynku.

Chyba najodważniejsza wersja Warenhaus Tietz. Ostre krawędzie fasady to jakby wyzwanie na pojedynek

skierowane ku sąsiednim domom towarowym - dzisiejszej Renomie i Podwalu. Projekt zakładał wyburzenie gmachu

dzisiejszej Opery.

Wersja IV. Ul. Świdnicka, widok w stronę rynku.

Powierzchnia handlowa znacznie mniejsza niż w przypadku wcześniejszych wariantów, ponieważ projekt zakładał

zachowanie gmachu dzisiejszej Opery

Wersja V. Ul. Świdnicka, widok w stronę rynku.

Historia architektury w pigułce - na tym fragmencie Świdnickiej widzimy: gotycki kościół św. Doroty, Wacława i

Stanisława, neobarokowy Hotel Monopol, klasycystyczny gmach Opery i modernistyczny Warenhaus Tietz.

Fasada od Podwala - do wersji IV.

Fasada od Podwala - do wersji V.

Skrzyżowanie ul. Świdnickiej i Podwala – makieta.