Łukasz Kwadrans - Romopedia - Encyklopedia wiedzy o Romach (2015).pdf

(14886 KB) Pobierz
Łukasz Kwadrans
romopedia
Encyklopedia wiedzy o Romach
Fundacja Integracji Społecznej Prom
Wrocław 2015
Romopedia – encyklopedia wiedzy o Romach
Wybór haseł i opracowanie: Łukasz Kwadrans
Konsultacja merytoryczna: Janusz Balkowski
Projekt okładki: Harry Slogan
Opracowanie graficzne: Fundacja Integracji Społecznej Prom, Harry Slogan
Recenzenci:
Doc. Ph Dr. Jaroslav Balvín, PhD.
dr hab. Barbara Grabowska
doc. PhDr. Michal Kozubík, PhD.
Asoc. Prof. PhD. Hristo Kyuchukov, DrSc
Wydawca:
Fundacja Integracji Społecznej Prom
tel./fax +48 71 359 29 21
biuro@fundacjaprom.pl
www.fundacjaprom.pl
www.romarising.com
www.jednizwielu.pl
www.romopedia.pl
Wydanie pierwsze, wersja 1.0
Copyright © 2015 Łukasz Kwadrans
Copyright © 2015 Fundacja Integracji Społecznej Prom
ISBN 978-83-62969-24-1
Wrocław 2015
Człowiek – najlepsza inwestycja.
Publikacja współfinansowana przez Unię Europejską w ramach Europejskiego Funduszu Społecznego –
Program Operacyjny Kapitał Ludzki.
Romopedia – rzetelne źródło wiedzy o Romach
Internetowa encyklopedia dostępna dla wszystkich pod adresem
www.romopedia.pl
Głównym celem Romopedii jest popularyzacja wiedzy o Romach. Hasła
dotyczą zarówno historii, kultury, obyczajowości, tradycji, jak i współcze-
snej sytuacji Romów. Będą modyfikowane, uatrakcyjniane o dodatkowe
materiały, a w przyszłości ma być ich coraz więcej.
Romopedia jest projektem towarzyszącym kampanii społecznej Jedni
z wielu, która ma na celu poprawę wizerunku polskich Romów. Walka
z negatywnymi stereotypami zwiększa ich szanse związane z edukacją,
zatrudnieniem i społeczną integracją.
Łukasz Kwadrans
Spis treści
Przedmowa
/6
Akademia Smorgońska
/9
Akcja zatrzymania taborów
/11
Architektura cmentarna Romów
/15
Architektura romska
/17
Asystenci romscy
/19
Bare mageripena (wielkie skalania)
/22
Bergitka Roma
/24
Wybrana bibliografia cyganologiczna
/26
Cacipen
/32
Celo
/34
Chaładytka Roma
/36
Cyganologia
/40
Dekada na rzecz Romów w Europie
/42
Dialekty romani
/44
„Dialog-Pheniben”
/46
Potrawy dawne i tradycyjne oraz cygańska dieta
/47
Ederlezi
/49
Edukacja Romów
/52
Egipt
/55
Eksterminacja Romów podczas II wojny światowej
/57
Etnonimy
/60
Fundacja Integracji Społecznej Prom
/63
Flaga
/66
Gadzio, gadje
/68
Getto
/71
Hnutí R
/73
Hymn
/76
Indie
/79
Instytut Studiów Romskich
/81
International Romani Union
/82
InterRRa
/85
Jedni z wielu
/87
Jerzy Ficowski
/89
Język romani
/90
Jonkaro
/93
Kale
/95
Karol Parno Gierliński
/97
Kełderasze
/99
Klasy romskie
/101
Lowarzy
/103
Komisja Wspólna Rządu oraz Mniejszości Narodowych i Etnicz-
nych
/105
Komponent romski PO KL
/106
Kongresy romskie
/108
Kris
/112
Królowie cygańscy
/114
Liczebność Romów w Europie
/117
Liczebność Romów w Polsce
/119
Magerdo
/122
Mageripen
/124
Magia cygańskich wróżek
/126
Mangavipen
/128
Manus
/130
Manusipen
/132
Medycyna ludowa
/134
Międzynarodowy Dzień Pamięci o Zagładzie Romów (2 sierp-
nia)
/136
Międzynarodowy Tabor Pamięci Romów
/138
Muzeum Romskiej Kultury w Brnie
/141
Muzeum Okręgowe w Tarnowie (Wystawa)
/143
Namioty cygańskie
/145
Nauczyciele wspomagający edukację romską
/147
Nomadyzm
/150
Obcy/Inny/Swój – Cygan/Rom
/152
Osady romskie
/155
Papusza
/158
Parafialna Szkoła Romska w Suwałkach
/161
Paszportyzacja
/163
Patywa
/166
Phuripen
/168
Pierwsze romskie stowarzyszenie. Wojewódzki Zarząd Stowarzy-
szenia Cyganów Osiadłych w Wałbrzychu (1952–1955)
/170
Pilotażowy program rządowy na rzecz społeczności romskiej
w województwie małopolskim na lata 2001–2003
/174
Pochodzenie Cyganów / Romów
/177
Pogromy Cyganów / Romów w okresie PRL
/179
Pogromy Cyganów / Romów w okresie transformacji
/183
Polska Roma
/186
Porrajmos
/188
Program integracji społecznej Romów na lata 2014–2020
/190
Program na rzecz społeczności romskiej w Polsce (2004–
2013)
/193
Psychologiczne determinanty nietolerancji wobec Romów
/196
Religia Romów
/199
Romanipen
/201
„Romano Atmo”
/203
ROMARISING
/204
Romologia
/207
Romska grupa etniczna
/209
Romska mniejszość etniczna
/211
Romski ruch religijny (rzymsko-katolicki)
/213
„Rrom p-o Drom”
/215
Samudaripen
/216
Sasytka Roma
/218
Sinti
/219
Skalania
/221
Socjologiczne determinanty nietolerancji wobec Romów
/223
Specjalny program trzyletniego nauczania początkowego dla
Romów (1992 r.)
/225
Stereotypy na temat Romów
/227
Stowarzyszenia romskie w Polsce
/229
Stowarzyszenie Kulturalno-Społeczne Romów w Tarnowie
/231
Stowarzyszenie Romów w Polsce
/233
Stowarzyszenie Romów we Wrocławiu „Romani Bacht”
/235
Struktura wewnętrzna Romów
/238
Studia podyplomowe „Romologia”
/240
„Studia Romologica”
/242
Szczurowa
/243
Szero Rom
/245
Szkoła romska w Użhorodzie
/247
Światowy Dzień Romów (8 kwietnia)
/250
Tabor cygański
/252
The European Roma Right Center
/254
The Gypsy Lore Society
/255
Tożsamość romska
/257
Tykne mageripena (małe skalania)
/260
Ubiory cygańskie
/262
Uchwała nr 452/52 (Pomoc państwa w przechodzeniu Cyganów
na osiadły tryb życia)
/264
Wozy cygańskie
/267
Wójt
/269
Wurdonara Roma, Sanocka Roma
/271
Wybrane romskie imprezy kulturalne, pielgrzymki i obchody
rocznicowe
/272
Vuźo – magerdo (czyste – nieczyste)
/273
Zagłada Romów – KL Auschwitz-Birkenau
/275
Zefiryn Giménez Malla
/277
Zawody romskie
/279
Zróżnicowanie grupowe Romów w Polsce
/281
Związek Romów Polskich
/284
Zgłoś jeśli naruszono regulamin