Max P Toeppen - Wierzenia mazurskie przekł Eugenii Piltzówny oprac Tadeusz Ostojski & Jakuba Turowskiego Klucz do bardzo ważnych Tajemnic oprac Paweł Błażewicz (2014).pdf

(122595 KB) Pobierz
Oficyna
RETMAN
2014
TZ
Dąbrówno
Max P. Toeppen
Wierzenia
mazurskie
Przekład
Eugenii Piltzówny
językowo opracował
i uwspółcześnił
Tadeusz Ostojski
Wstępami poprzedzili
Anna Szyfer
Władysław Ogrodziński
Opracowali
Paweł Błażewicz
Jerzy M. Łapo
Jakuba Turowskiego
Klucz do bardzo ważnych Tajemnic
Opracował
Paweł Błażewicz
Moja Biblioteka Mazurska nr 12
Max P. Toeppen,
W ierzenia mazurskie
Fotografie:
Mieczysław Wieliczko
IS B N 9 7 8 -8 3 -9 2 3 9 9 1 -7 -9
Toepp en
folklo ru
i polsc
M azur
W piśmiennictwie polskim skupionym na przeszłości i kulturze dawnych
ziem pruskich Max Pollux Toeppen (1833-1892) przeżywa drugą autorską
młodość. Aczkolwiek obcy językiem, istnieje i nie daje się pominąć. W 1995
roku ukazało się w Olsztynie polskie wydanie
Historii M azur
w tłumaczeniu
Małgorzaty Szymańskiej-Jasińskiej i opracowaniu Grzegorza Jasińskiego.
W 1999 roku w literackiej adaptacji Herberta Somplatzkiego, a polskim prze­
kładzie Tadeusza Ostojskiego, otrzymaliśmy dwujęzyczny wybór mazurskich
podań i baśni z
A berglauben aus M asuren
tegoż autora, ze wstępem Rafała
Wolskiego, zatytułowany
Kobieta o bursztynowych włosach.
W 2004 roku,
w serii „Moja Biblioteka Mazurska” dąbrówieńskiej Oficyny „Retman”, ukaza­
ła się
Historia okręgu i miasta Olsztynka
w przekładzie Magdaleny Sachy
i opracowaniu naukowym Grzegorza Białuńskiego i Grzegorza Jasińskiego.
Od pierwszego polskiego tłumaczenia
A berglauben aus M asuren
Eugenii
Piltzówny, którą do dokonania przekładu nakłonił redaktor miesięcznika
„Wisła”, Jan Karłowicz, minęło ponad 110 lat. Współczesny tłumacz Tadeusz
Ostojski nie przypadkiem zaznacza, że za podstawę przyjął tłumaczenie Piltzów­
ny z końca XIX wieku. Max Toeppen dość powierzchownie znał język polski
i dostarczane mu przekazy musiał tłumaczyć na język niemiecki. Własnego
tłumaczenia Piltzówna dokonała w duchu i rozumieniu swojego czasu. Dwu-
dziestopierwszowieczny tłumacz, honorując okoliczności, poszukał seman­
tycznego zbliżenia do dzisiejszego czytelnika.
Toeppen urodził się w Królewcu 4 kwietnia 1822 roku, zmarł w Elblągu
3 grudnia 1893 roku. Nigdy nie mieszkał dłużej poza granicami wschodniej
części monarchii pruskiej. Zainteresowaniami nie sięgał zbyt daleko poza gra­
nice obszaru, którego odmienności stał się znakomitym badaczem, znawcą
i dokumentatorem. Można rzec, że pragmatyczny umysł uczonego dał się tu
nawet zwieść w stronę zauroczenia.
Toeppen wyrósł w specyficznym kręgu kulturowym. Ojciec był wysokim
urzędnikiem administracji prowincjonalnej lecz bliska musiała mu być kultu­
ra klasyczna, skoro dwóm synom bliźniakom jako drugie nadał imiona antycz­
nych herosów Kastora i Polluksa; Max został Polluksem. Uczył się świetnie
5
Zgłoś jeśli naruszono regulamin