NORMA PRAWNA
-to wynikająca z przepisów reguła postępowania wydana lub usankcjonowana przez państwo, zagwarantowana przymusem państwowym.(Wojciech Siuda)
Cechy charakterystyczne normy prawnej:
-ma charakter ogólny ( nie indywidualizuje osoby na której ciąży wynikający z niej obowiązek)-każdy kto znajdzie się w sytuacji opisanej przez normę ,ma obowiązek zachować się jak norma nakazuje.
- ma charakter dwustronny-z każdej normy wynika dla jednej obowiązek a dla drugiej prawo będącym korelatem tego obowiązku. Jeśli dłużnik ma obowiązek zwrócenia długu w oznaczonym terminie to w tym samym terminie wierzyciel ma prawo domagać się zwrotu pożyczonej kwoty.
BUDOWA NORMY PRAWNEJ :
HIPOTEZA –jest to określenie warunków w jakich ma być realizowana decyzja zawarta w wypowiedzi normatywnej .Zazwyczaj w takich zwrotach jak: jeżeli ...to,jeżeli...,skoro...gdy....,w przypadku.....Z tym że mogą być one również dorozumiane (domyślne).
Warunki te mogą polegać na wskazaniu cech osób takich jak :wiek stan zdrowia oraz innych faktów czy okoliczności takich jak czas, miejsce-nazywa się to faktem prawnym albo zdarzeniem prawnym.
Zdarzenie prawne – każde zdarzenie pociągające za sobą powstanie ,zmianę lub rozwiązanie stosunku prawnego.
Hipoteza- każda norma prawna znajduje zastosowanie tylko w pewnej sytuacji .Sytuacje te określa ta cześć normy zwana hipotezą
DYSPOZYCJA-jest to rdzeń wypowiedzi normatywnej. Przypisuje ona odpowiednią regułę zachowania się ,określa uprawnienia i obowiązki osób do których jest ona skierowana celem jej spełnienia. Może więc ona nakazać, zakazać lub zezwolić. Charakterystyczne wyrażenia formułujące przyzwolenie to: ma prawo, jest uprawniony, upoważniony.
Charakterystyczne co do powinności: musi, jest zobowiązany, powinien, należy. Z tym że mogą być one również dorozumiane.
Dyspozycja-to ta część normy prawnej która wskazuje- obowiązujący-w danej sytuacji-sposób zachowania. Co należy zrobić a co jest zabronione-o tym informuje dyspozycja. Jest ona kluczowa częścią normy
SANKCJA-zawiera ona zagrożenie ujemnymi następstwami w postaci zastosowania przymusu państwowego w przypadku zachowania się sprzecznego z teorią dyspozycji tzn. obowiązku w niej zawartego, -gdy podmiot stoi przed wyborem pewnych przyszłych stanów rzeczy z których każdy jest uważany przez niego za niekorzystny państwo posługuje się przymusem ,robi to w sposób zorganizowany, Stwarza przymus który w stosunku do adresata nazywa się właśnie sankcją. Jeżeli chodzi o normy prawne sankcja może sprowadzać się do:
-nieważności ,spowodowania egzekucji, represji karnej
PRZEPIS PRAWNY-
Jest to gramatyczna jednostka zdaniowa wyodrębniona graficznie w tekście aktu normatywnego na artykuły , paragrafy, ustępy, punkty, podpunkty.
pciola1