IMMUNOLOGIA
06.10.2014r.
WYKŁAD 2
Temat : BUDOWA UKŁADU ODPORNOŚCIOWEGO
1. Układ odpornościowy człowieka tworzą :
- narządy limfatyczne
- naczynia limfatyczne
- krążące komórki
2. Narządy limfatyczne:
a) CENTRALNE (PIERWOTNE)
grasica
wątroba płodowa
szpik kostny
- Charakterysyka :
Rola :
ð główne miejsce, gdzie odbywa się proces dojrzewania i namnażania limfocytów
ð proces odbywa się bez kontaktu ze środowiskiem zewnętrznym i zależy od wewnętrznego środowiska centralnych narządów limfatycznych
ð powstają limfocyty dziewicze
W grasicy
ð limfocyty uczą się rozpoznawać własne komórki „self”
ð rozpoznanie i usuwane są limfocyty autoreaktywne (funkcja cenzorska)
Narządy centralne nie biorą bezpośrednio udziału w odpowiedzi immunologicznej bo:
ð dostęp antygenów obcych do tych narządów jest utrudniony
ð narządy te zawierają komórki, które dopiero przechodzą proces dojrzewania
Komórki dojrzewające w narządach centralnych
ð grasica (thymus) – odpowiada za dojrzewanie limfocytów T
ð szpik kostny ( bone marrow) - odpowiada za produkcję limfocytów B
ð płodowa wątroba produkuję limfocyty B
- GRASICA (thymus)
W chwili urodzenia jest w pełni wykształcona.
to dwa symetryczne płaty ulokowane w śródpiersiu na wysokości mostka.
Zrąb grasicy tworzą komórki z długimi wypustkami tworzące sieć
W grasicy są:
ð makrofagi
ð komórki dendrytyczne
ð komórki nabłonkowe
ð limfocyty (tymocyty – ta nazwa obowiązuje tylko, gdy limfocyt przebywa w grasicy)
Budowa grasicy
ð Na przekroju poprzecznym w płacikach widoczna jest część :
ð korowa (więcej limfocytów)
ð rdzenna (mniej limfocytów)
** w części rdzennej widoczne są tzw. ciałka Hassala
Grasica produkuje takie hormony jak:
ð tymozyna
ð tymopoetyna
ð tymostymulina
W grasicy tymocyty podlegają:
ð procesowi dojrzewania
ð selekcji
ð proliferacji (namnażaniu)
Na komórkach zrębu grasicy występują w dużych ilościach cząsteczki głównego układu zgodności tkankowej - MHC (Major Histocompatibility Complex) klasy I i II
13.10.2014r.
WYKŁAD3
SELECKCJA
ð Tymocyty badają siłę wiązania swoich receptorów z cząsteczkami zgodności tkankowej (MHC) na komórkach nabłonka grasicy.
ð Rodzaje selekcji :
§ Selekcja negatywna
nie rozpoznają cząsteczek MHC
zbyt mocno rozpoznają cząsteczki MHC na komórkach zrębu grasicy
tymocyty podlegają eliminacji w grasicy na drodze apoptozy
zaletą procesu apoptozy jest brak procesu zapalnego
§ Selekcja pozytywna
w grasicy pozostaną tymocyty, które słabo rozpoznają cząsteczki MHC
losy limfocytów T po opuszczeniu grasicy:
ð część limfocytów T zasiedla narządy limfatyczne obwodowe
ð część krąży w naczyniach limfatycznych poszukując antygenu
inwolucja grasicy
ð Grasica jest w pełni ukształtowana w chwili wrodzenia. Pod koniec 1-go roku życia zaczyna się inwolucja grasicy. Zmiana tkanki grasicy w tkankę tłuszczową.
ð Tempo inwolucji
§ 3 % rocznie do wieku średniego
§ potem ok 1% rocznie
§ całkowita inwolucja mogłaby mieć miejsce ok 110-120 roku życia
ð hormony płciowe a inwolucja grasicy
§ gdy rośnie stężenie hormonów płciowych to nasila się proces inwolucji
§ nie obserwuje się inwolucji w przypadku opóźnionego rozwoju płciowego
- SZPIK KOSTNY (BONE MARROW)
odpowiada za dojrzewanie i produkcję limfocytów B
ze szpiku limfocytów B przechodzą do krwi
zasady selekcji limfocytów B są takie same jak w grasicy
z limfocytów B pobudzonych przez antygen powstają plazmocyty, które ponownie osiadają w szpiku
B) OBWODOWE (WTÓRNE):
Grudki limfatyczne samotne i skupione
śledziona
migdałki
wyrostek robaczkowy
węzły chłonne
Ø Rola narządów obwodowych – miejsce gdzie limfocyty kontaktują si...
incinta