Elblag_w_300_minut.pdf

(8755 KB) Pobierz
Turystom, którzy na zwiedzanie
Elbląga mogą poświęcić
tylko kilka godzin
proponujemy następującą trasę:
Katedra św. Mikołaja
P
Z
wiedzanie zaczynamy na Starym Rynku – głównej ulicy
Starego Miasta, którego zabytkowy układ ulic pozostaje
niezmienny od średniowiecza.
Elbląskie Stare Miasto to pod względem powierzchni jeden z największych
w Europie terenów objętych kompleksowymi badaniami archeologicznymi.
Sukcesywna odbudowa poprzedzana jest pracami archeologicznymi, które
prowadzone są od 1980 roku do chwili obecnej. Na podstawie ogromnej
ilości wydobytych zabytków, od XIII do XIX-wiecznych, wiadomo jak wy-
glądało życie codzienne dawnych elblążan, jak mieszkali, pracowali, bawi-
li się, ubierali i co jedli. Wielość i różnorodność odkrytych przedmiotów
świadczy o zamożności dawnych mieszkańców Elbląga i ich intensywnych
kontaktach handlowych niemal z całą Europą od Norwegii po Hiszpanię,
Anglię i Włochy.
Po zwiedzeniu zabytkowego wnętrza Katedry kierujemy się na
Ścieżkę Ko-
ścielną
2
z XIV w. To jedyny w swoim rodzaju architektoniczny zabytek
w Polsce. Stanowi go wąskie przejście między kamienicami, w średniowieczu
trakt ten był dłuższy i łączył wszystkie kościoły Starego Miasta (stąd nazwa).
Dalej kierujemy się w stronę ul. Zamkowej, mijając po prawej stronie zabytko-
wy budynek dawnego
zespołu szpitalnego p.w. Świętego Ducha
3
, który
dawniej pełnił przede wszystkim funkcję przytułku dla chorych i starców.
Obecnie mieści się tu siedziba Biblioteki Elbląskiej im. C.K. Norwida, która
oprócz tego, że posiada wartościowe zbiory historyczne, jest także centrum
kulturalnym, to tu odbywają się koncerty, wystawy, projekcje filmowe.
Z Zamkowej skręcamy w ul. Gimnazjalną i dochodzimy do dziedzińca
Mu-
zeum Archeologiczno-Historycznego
4
, w którym oglądać można nie-
zwykle interesujące eksponaty pochodzące ze stanowisk archeologicznych
Starego Miasta i dawnej osady handlowej Truso. Systematycznie prowadzone
prace wykopaliskowe sprawiają, że z każdym rokiem zbiory muzealne powięk-
szają się o kolejne eksponaty. Elbląskie Muzeum posiada również wyjątkową
kolekcję związaną z historią regionu. Tworzą ją zabytki archeologiczne zwią-
zane z funkcjonowaniem wspomnianej już osady Truso. W okresie od VIII
do X wieku ne. nad brzegami pobliskiego jeziora Drużno została założona
przez duńskich Wikingów faktoria handlowa, która posiadała kontakty han-
dlowe nawet z krajami arabskimi.
Po wyjściu z Muzeum kierujemy się Bulwarem Zygmunta Augusta wzdłuż
brzegu
rzeki Elbląg.
To tutaj swój początek mają rejsy po Kanale Elbląskim
– jedynym w swoim rodzaju zabytku sztuki hydrotechnicznej Wyjątkowość
tego szlaku wodnego polega na pokonywaniu na odcinku
8
9
ierwsze kroki naszego spaceru kierujemy do XII-wiecznej
Ka-
tedry pw. Św. Mikołaja
1
, która góruje nad Starym Miastem
(wieża dzwonnicza ma wysokość 95 m).
10
11
Widok na Stary Rynek
7
6
13
12
1
3
ul. Rybacka, Stare Miasto
2
5
4
Centrum Sztuki Galeria EL
Ale co to? Po drugiej stronie ulicy wesoło prezentuje się
kolorowy czołg
8
. Fotografia przy nim na pewno będzie świetną pamiątką w rodzinnym
albumie, zwłaszcza, że to model taki, jak filmowy Rudy 102.
Wracamy do
Parku Planty
9
,
który kiedyś był miejscem zabaw
elitarnego klubu towarzyskiego. Po
lewej stronie cały czas towarzyszą
nam metalowe rzeźby zwane też
formami przestrzennymi. Wśród
parkowego drzewostanu może-
my podziwiać rzadko występujący
w Polsce miłorząb japoński (Ginko
biloba). Park kończy się niedużym
wzniesieniem, które jest pozostało-
ścią po
Bastionie Młyńskim
wcho-
Widok na Stare Miasto od strony rzeki Elbląg
dzącym w skład XVII-wiecznych
szwedzkich fortyfikacji miejskich.
83 kilometrów stumetrowej różnicy poziomów wody. Od-
bywa się to przy pomocy systemu śluz i pochylni, które pracują od 1860 roku.
Pochylnie są szynowymi urządzeniami napędzanymi siłą przepływu wody,
a pokonujące je statki „płyną” po trawie.
Po krótkim spacerze nad wodą dochodzimy do
Centrum Sztuki Galeria
EL
5
mieszczącego się w dawnym kościele dominikańskim z XIII w. W 1961
roku władze miejskie przekazały ruiny kościoła na pracownię plastyczną.
W 2011 roku dzięki dofinansowaniu z Unii Europejskiej wnętrze Galerii zy-
skało nowoczesną, dwupoziomową szklaną emporę, na której odbywają się
wystawy. Niezwykłe jest połączenie współczesnych eksponatów i szklanej
empory z zabytkowym wnętrzem gotyckiej świątyni. Na ścianach dawnego
kościoła znaleźć można kilkusetletnie epitafia, a na posadzkach leżą daw-
ne płyty nagrobne. Współczesna oferta Galerii jest bardzo różnorodna, od
typowych wystaw, poprzez przedstawienia, koncerty, festiwale, aż po perfor-
mance i warsztaty. Po „skosztowaniu” sztuki, w krużganku Galerii możemy
skosztować wyśmienitej kawy. Na dziedzińcu Galerii EL uwagę przykuwają
kolorowe metalowe rzeźby, ale o tym w dalszej części wycieczki.
Z ulicy Studziennej powracamy na Stary Rynek. Dochodzimy do
Bramy
Targowej
6
, która w przeszłości stanowiła fragment umocnień miejskich.
Jej dolna część została wzniesiona w 1319 roku, a na przestrzeni wieków
Brama była rozbudowywana. Niegdyś otoczona murami obronnymi, dziś
pełni rolę punktu widokowego. Z jej najwyższych kondygnacji podziwiamy
panoramę Elbląga. Obok bramy możemy zobaczyć posąg sympatycznego
młodzieńca – to
elbląski Piekarczyk,
który wg legendy uratował miasto
przed najazdem Krzyżaków przecinając swoja piekarską łopatą liny mocu-
jące wrota do miasta. Na upamiętnienie tego czynu w kamieniach Bramy
wyżłobiono kształt łopaty. Natomiast ułożone pod Bramą tory przypominają
o biegnącej tu niegdyś linii tramwajowej.
Ulicą przy Bramie Targowej udajemy się w dalszą drogę mijając wspo-
mniane wcześniej metalowe rzeźby. To efekt odbywających się w Elblągu
w latach 60-tych XX-wieku
Biennale Form Przestrzennych.
Był to swoisty
eksperyment (połączenie warsztatu pracy artysty i robotnika), który zapełnił
przestrzeń miejską rzeźbami powstającymi w halach produkcyjnych elblą-
skiego zakładu przemysłowego ZAMECH. Dziś przestrzeń całego miasta jest
otwartą galerią dla tych niezwykłych eksponatów. Jedną z rzeźb jest siedmio-
metrowa forma z wystającymi wielobocznymi rurami, przypominająca konar
drzewa – to dzieło znanej i uznawanej na całym świecie polskiej rzeźbiarki
Magdaleny Abakanowicz.
Opuszczając Stare Miasto na tyłach Bramy Targowej mijamy dawne
Gim-
nazjum cesarzowej Augusty Wiktorii
7
(obecnie także mieści się tu
szkoła), przekraczamy ul. Pocztową i podążamy dalej alejkami parku Planty.
S
kręcamy w ulicę 12-go lutego. Jeżeli dysponujemy zapasem cza-
su warto skręcić w lewo w ulicę 1-go Maja, by zobaczyć stojący
nieopodal monumentalny
gmach Sądu Okręgowego
10
. Tuż
obok budynku Sądu stoi odrestaurowana
latarnia gazowa
11
z 1914
roku, jedyna taka w północnej Polsce.
Wracamy ulicą 1-go Maja w stronę Starego Miasta. Podczas spaceru depta-
kiem z pewnością minie nas któryś z
elbląskich tramwajów,
które jeżdżą
tą trasą od 1895 roku. Po drodze możemy przysiąść na krótki odpoczynek
na ławce przy fontannie i skosztować lodów w jednej z pobliskich cukierni.
Dochodzimy do Pl. Słowiańskiego, gdzie stoi
fontanna z 1908 roku
12
, na
szczycie której znajdował się niegdyś pomnik komtura krzyżackiego Herma-
na Balka, legendarnego założyciela Elbląga.
Z Pl. Słowiańskiego wracamy na Stare Miasto przechodząc obok zabytko-
wego
budynku Poczty Polskiej
13
zbudowanego w 1887 roku przez
Otto
Depmeiera
– budowniczego najokazalszych budowli w Elblągu i okolicy na
przełomie XIX i XX wieku.
Ulicą Wieżową wracamy na Stary Rynek, gdzie możemy odpocząć po na-
szej wycieczce w jednej z restauracji czy kawiarenek.
inut
300 m
w
ą
g
lbl
E
fot. Arkadiusz Ławrynowicz
Posąg Piekarczyka
Zgłoś jeśli naruszono regulamin