KOŁOBRZEG
Ilustracja 1: Województwo zachodniopomorskie na mapie.
- Położenie administracyjne :
Graniczy na wschodzie z województwem pomorskim, na południu z województwami: wielkopolskim i lubuskim, a na zachodzie z niemieckimi krajami związkowymi: Brandenburgią i Meklemburgią-Pomorzem Przednim. Siedzibą władz województwa jest Szczecin. Województwo zostało powołane w roku 1999 w związku z reformą administracji publicznej, w miejsce dawnych województw: szczecińskiego i koszalińskiego, a także części województw: słupskiego, pilskiego i gorzowskiego.
Region położony jest na Pobrzeżach Południowobałtyckich: Szczecińskim i Koszalińskim oraz na Pojezierzu Pomorskim (części Pojezierzy Południowobałtyckich).
Większą część województwa obejmuje historyczne Pomorze Zachodnie. Południowe części należały dawniej do Wielkopolski i Nowej Marchii, dawniej ziemi lubuskiej. Tereny województwa należały następnie do prowincji Pomorze. W 1946 roku na większości obecnego obszaru znajdowało się województwo szczecińskie, które w 1950 roku podzielono na mniejsze woj. szczecińskie i woj. koszalińskie.
Ilustracja 2: Woliński Park Narodowy.
Klimat województwa charakteryzuje się dużą różnorodnością i zmiennością. Wynika to ze ścierania się na tym obszarze klimatu morskiego z klimatem lądowym oraz z wpływu czynników lokalnych na ukształtowanie się zjawisk pogodowych. Północna i zachodnia część województwa ma typowe cechy klimatu morskiego. W miarę oddalania się od morza i w kierunku wschodnim zaznaczają się stopniowo cechy klimatu kontynentalnego. Charakterystyczną cechą klimatu jest wzrost opadów w rejonach najwyższych wzniesień Pojezierza. W obrębie poszczególnych obszarów występuje duża zmienność klimatu (mikroklimat), uwarunkowana cechami środowiska jak położenie (w pobliżu morza, jeziora, dużych rzek), ukształtowanie terenu, pokrycie obszaru (lasy, łąki, zabudowa), rzeźba terenu (pradoliny, wzniesienia).
Bliskość morza, zasoby wodne oraz duża powierzchnia lasów kształtują umiarkowany klimat charakteryzujący się znaczną wilgotnością powietrza oraz przewagą wiatrów zachodnich i północno-zachodnich. Klimat nad morzem można określić jako umiarkowany ciepły morski, natomiast klimat w głębi lądu jako umiarkowany ciepły przejściowy.
- Przyroda :
Według danych z 31 grudnia 2009 lasy obejmowały powierzchnię 803,1 tys. ha w woj. zachodniopomorskim, co stanowi 35,1% jego powierzchni. 8,9 tys. ha lasów znajdowało się w obrębie parków narodowych. Według klas wieku i składu gatunkowego drzewostanów wyliczono, że w 2009 r. powierzchnię lasów zachodniopomorskich obejmowały następujące grupy rodzajowe: sosna 62,1%, brzoza 10,0%, buk 7,5% dąb 6,3%, olsza 5,5%, świerk 5,1%.
Największym zbiornikiem wodnym jest Zalew Szczeciński, poza tym jest wiele jezior z których największe to Dąbie, Miedwie, Jamno, Drawsko, Wielimie, Bukowo, Lubie, Pile, Płoń, Woświn, Kopań oraz Ińsko. Przez województwo przepływa kilkadziesiąt rzek, w tym druga pod względem długości rzeka kraju: Odra, oraz wiele mniejszych, z których największe leżące w całości na terytorium województwa są: Rega (ok. 180 km), Parsęta (ok. 135 km), Ina (ok. 129 km) i Płonia (ok. 79 km).
W zachodniopomorskim są 2 parki narodowe: Woliński, oraz w połowie Drawieński, 7 parków krajobrazowych: Barlinecko-Gorzowski (częściowo), Cedyński, Drawski, Iński, Park Krajobrazowy Dolina Dolnej Odry, częściowo Park Krajobrazowy „Ujście Warty” oraz Szczeciński Park Krajobrazowy "Puszcza Bukowa". Poza tym w województwie jest 114 rezerwaty przyrody o różnej typologii, m.in. florystyczne, leśne, torfowiskowe, krajobrazowe, ptaków oraz Puszcza Wkrzańska, Puszcza Goleniowska i Puszcza Bukowa.
Łączna powierzchnia obszarów tworzących krajowy system obszarów chronionych wynosi około 20% ogólnej powierzchni województwa.
- Podział administracyjny :
Województwo zachodniopomorskie dzieli się na powiaty :
Ilustracja 3: Podział województwa zachodniopomorskiego na powiaty.
- Zabytki :
Na zasoby środowiska kulturowego województwa składa się 2893 zabytków nieruchomych oraz 1547 zabytków ruchomych wpisanych do rejestru zabytków, a ponadto obiekty w ewidencji konserwatorskiej. Na obszarze województwa znajdują się dwa obiekty uznane za pomnik historii: zespół katedralny w Kamieniu Pomorskim i zespół kościoła pod wezwaniem Najświętszej Marii Panny Królowej Świata oraz średniowieczne mury obronne miasta w Stargardzie.
Ilustracja 4: Zabytkowa willa w Międzyzdrojach.
Układy staromiejskie o średniowiecznej metryce, które zachowały rozplanowanie z czasu lokacji. Składają się na nie kościoły farne, ratusze i zespoły zabudowy mieszczańskiej – głównie XIX-wiecznej, ale też kamienicami o metryce starszej XV–XVII-wiecznej. W dobrym stanie zachowały się układy staromiejskie w Cedyni, Darłowie, Dobrej koło Nowogardu, Lipianach, Maszewie, Mieszkowicach, Moryniu, Myśliborzu, Trzebiatowie, Trzcińsku-Zdroju i Wolinie. Odbudowywane są obecnie zespoły staromiejskie w Szczecinie, Stargardzie Szczecińskim i Kołobrzegu.
Na terenie województwa znajduje się liczna grupa miast z czytelnie zachowanymi murami obronnymi z wieżami, basztami, bramami i fosami pochodzącymi z okresu średniowiecza. Są to unikatowe w kraju zespoły pod względem liczby i walorów zabytkowych. Do najlepiej zachowanych należą mury w Drawsku Pomorskim, Koszalinie, Mieszkowicach, Pyrzycach, Reczu, Stargardzie Szczecińskim, Trzcińsku-Zdroju. Wśród nich zachowały się egzemplarze miejskiej architektury obronnej klasy europejskiej, jak na przykład Brama Świecka i Barnkowska w Chojnie, Brama Wolińska w Goleniowie, Brama Wałowa, Młyńska i Pyrzycka w Stargardzie Szczecińskim.
Ilustracja 5: Brama Wolińska w Goleniowie.
- Zamki, rezydencje :
Województwo zachodniopomorskie posiada zamki będące ośrodkami władzy książąt pomorskich i biskupów. Najbardziej okazałymi są Zamek Książąt Pomorskich w Szczecinie oraz Darłowie. Następne zamki znajdują się w Białogardzie, Pęzinie, Swobnicy, Świdwinie. Relikty zamków mieszczą się w Dobrej koło Nowogardu, Drawnie, Starym Drawsku, Golczewie, Karlinie, Moryniu, Złocieńcu.
Na terenie województwa znajdują się rezydencje pomorskie, będące założeniami dworsko-pałacowo-parkowymi z folwarkami, wpisane są w krajobraz większości wsi pomorskich. Większość XIX-wieczna, ale także starsze, XVIII-wieczne rezydencje, jak np. unikatowe barokowe założenia w Świerznie i Niepołcku. Budowle rezydencjonalne prezentują charakterystyczny dla XIX wieku eklektyzm. Z wielu dawnych rezydencji pozostały tylko parki z cennym starodrzewem, jak na przykład park w Zatoni Dolnej, który ma walory ponadlokalne.
Ilustracja 6: Zamek Książąt Pomorskich w Szczecinie.
- Transport :
Drogi publiczne woj. zachodniopomorskiego (2009)
Kategoria dróg
Łączna długość
% nawierzchniutwardzonej
% nawierzchniulepszonej
Drogi krajowe
1 141,4 km
100%
Drogi wojewódzkie
2 114,9 km
99,9%
Drogi powiatowe
7 872,5 km
91,2%
85,1%
Drogi gminne
7 111,6 km
44,0%
32,4%
Razem (Σ)
18 240,4 km
74,4%
67,2%
Według danych z 31 grudnia 2009 r. na obszarze woj. zachodniopomorskiego było 1206 km linii kolejowych normalnotorowych, z czego 35,2% miało dwa lub więcej torów. Zelektryfikowanych było 62,5% wszystkich linii.
Według danych z 2006 r. dwa dworce: Szczecin Główny oraz Stargard Szczeciński miały kategorię A dla PKP S.A. Oddział Dworce Kolejowe, co oznacza, że roczna odprawa podróżnych obejmowała powyżej 2 mln osób.
Największymi obiekta...
xWTFxChelsea