Bezprzewodowe, stereofoniczne słuchawki z mikrofonem (AVT5189).pdf

(1095 KB) Pobierz
Bezprzewodowe, stereofoniczne słuchawki z mikrofonem
PROJEKTY
Bezprzewodowe,
stereofoniczne
słuchawki z mikrofonem
Technologia bezprzewodowego przesyłania danych rozpowszechniła
się na dobre w komputerach czy telefonach komórkowych.
Kontynuując temat związany z technologią Bluetooth opisujemy
konstrukcję dwufunkcyjnego urządzenia z takim interfejsem. Może
ono pracować jako stereofoniczne bezprzewodowe słuchawki lub
jako zestaw głośnomówiący.
Dodatkowe
materiały na CD
AVT–5189
• napięcie zasilania + 4…6 V,
• wbudowana antena,
• zasięg do 150 metrów w otwartej przestrzeni,
• łatwa komunikacja przez Bluetooth,
• prędkość transmisji UART 38400 bodów,
• prosta konstrukcja,
• wejście mikrofonowe,
• wyjście liniowe audio,
• sterowanie za pomocą kilku przycisków,
• możliwość zasilania bateryjnego,
W ofercie AVT:
AVT–5189A – płytka drukowana
PODSTAWOWE PARAMETRY
• zawiera 16-bitowe kodeki,
• stan pracy sygnalizowany przez dwie diody LED,
• niski pobór energii,
• częstotliwość próbkowania przetwornika ADC
44,1 kHz,
• częstotliwość próbkowania przetwornika DAC 48 kHz,
• zniekształcenia THD+N: 0,015 %,
• możliwość podłączenia bezpośrednio słuchawek oraz
mikrofonu.
PROJEKTY POKREWNE
Bezprzewodowe słuchawki
Słuchawki bezprzewodowe
wymienione artykuły są w całości dostępne na CD
Nr EP/EdW
EdW 9/2003
EP 6/1993
Kit
AVT-2677
AVT-29
Tytuł artykułu
Układ został zbudowany w oparciu
o multimedialny moduł Bluetooth F2M03M-
LA firmy Free2move. W wykorzystanym
module producent umieścił oprogramowa-
nie, dzięki któremu w prosty sposób można
zbudować pełnowartościowe słuchawki czy
zestaw głośnomówiący. Moduł Bluetooth ma
wszystkie układy wraz z przetwornikami,
dzięki czemu nie wymaga dużo elementów
zewnętrznych a zarazem oferuje znakomitą
jakość dźwięku. Układ został wyposażony
w opcjonalne przyciski, które w zależności
od funkcji pełnionej przez układ spełniają
różne funkcje. W przypadku pracy jako bez-
przewodowe słuchawki, dodatkowe przyci-
ski umożliwiają zdalną obsługę odtwarza-
cza, z którego jest przesyłana muzyka (może
to być odtwarzacz komputerowy lub odtwa-
rzacz w telefonie komórkowym). Przyciski
umożliwiają wybór poprzedniego/kolejnego
utworu, zmianę głośności czy uruchomienie
lub zatrzymanie odtwarzania. W przypadku
pracy układu jako zestawu głośnomówiącego
(może pracować z telefonem komputerowym
ELEKTRONIKA PRAKTYCZNA 6/2009
45
PROJEKTY
lub komunikatorem np. Skype) przyciski
umożliwiają ustawienie głośności, wybranie
ostatniego numeru czy zakończenie polacze-
nia. Opcjonalnie moduł można wyposażyć
w optyczne układy wejścia/wyjścia cyfro-
wego SPDIF, dzięki którym jest możliwość
przesyłania cyfrowych danych audio. Jak na
razie firmware modułu F2M03MLA ma wy-
łączoną obsługę tego typu interfejsu. Układ
ma również możliwość sterowania za pomo-
cą komend w kodach ASCII przesyłanych za
pośrednictwem interfejsu RS232. Dlatego też
istnieje możliwość wykorzystania układu
w niestandardowych rozwiązaniach, w któ-
rych układem może sterować dodatkowy
mikrokontroler. Prezentowany układ można
również wykorzystać jako układ przesyłający
sygnały audio z komputera czy telefonu do
domowego zestawu audio, gdzie odtwarza-
niem utworów można sterować dodatkowy-
mi przyciskami. W przypadku pracy układu
z komputerem, może on bez problemu zastą-
pić kartę dźwiękową. Oczywiście układ może
być zasilany z baterii lub akumulatorków. Do
zasilania układu wystarczą już trzy ogniwa
o napięciu 1,5 V. Dodatkowo dla oszczędno-
ści energii, układ podczas bezczynności sam
się wyłączy po czasie kilku minut, a zasięg
do 150 metrów będzie wystarczający w więk-
szości aplikacji.
Rys. 1. Schemat ideowy słuchawek bezprzewodowych
46
ELEKTRONIKA PRAKTYCZNA 6/2009
Bezprzewodowe, stereofoniczne słuchawki z mikrofonem
Opis działania układu
Schemat bezprzewodowych słuchawek
pokazano na
rys. 1.
Wszystkimi funkcjami
układu steruje moduł Bluetooth F2M03MLA.
Firmware modułu umożliwia obsługę funkcji
związanych ze sterowaniem funkcjami układu
za pomocą uniwersalnych wejść PIOx. Funkcje
przycisków S1...S6 zależne są od stanu linii
BN, której stan jest wymuszany za pomocą do-
datkowych diod D4...D9. Umożliwiło to pod-
łączenie większej ilości przycisków do mniej-
szej liczby wymaganych dla nich wejść. Sześć
dostępnych przycisków obsługiwanych jest za
pomocą tylko czterech wejść. Praca słuchawek
sygnalizowana jest za pomocą diod LED D10
i D11, którymi sterują tranzystory T1 i T2. Ele-
menty R16 i C24 tworzą prosty obwód zerowa-
nia modułu Bluetooth. Elementy układu zasi-
lane są stabilizowanym przez U2 napięciem
+3,3 V. Na
rys. 2
pokazano schemat blokowy
stabilizatora. Producent wyposażył go w kom-
parator ze źródłem napięcia odniesienia oraz
zabezpieczeniem nadprądowym oraz termicz-
nym. Dodatkowo wejście zezwolenia pracy
EN stabilizatora umożliwiło realizację funkcji
związanych z oszczędzaniem energii co ma
duże znaczenie podczas zasilania bateryjnego.
Moduł Bluetooth, jeśli nie jest wykorzystywa-
ny, może sam wyłączyć swoje zasilanie. Wy-
zwolenie działania układu umożliwia przycisk
S1, który został dołączony do źródła zasilania
przed stabilizatorem. Jego naciśnięcie powodu-
je pojawienie się stanu wysokiego na wejściu
ON modułu U1 oraz poprzez diodę D3 załą-
czany jest stabilizator U2. Po uruchomieniu się
modułu U1, linia POW_H zmienia swój stan
na wysoki i poprzez diodę D2 podtrzymywane
jest włączenie stabilizatora. Aby wyłączyć za-
silanie układu, wystarczy że moduł U1 zmieni
stan linii POW_H na niski. Rezystor R27 ściąga
Rys. 4.
wejście uruchomienia stabilizatora do masy.
Dioda D1 zabezpiecza układ przed odwrotnym
podłączeniem napięcia zasilającego. Dodatko-
wo moduł Bluetooth ma możliwość monitoro-
wania napięcia dołączonego do układu baterii,
co może być wykorzystane do sygnalizacji ich
rozładowania. Poziom baterii mierzony jest
przez przetwornik ADC, którego wejściem jest
linia AIO0 modułu U1. Mierzony poziom na-
pięcia z baterii dodatkowo dopasowywany jest
z wykorzystaniem prostego dzielnika zbudo-
wanego z elementów R17 i R18. Pomiar pozio-
mu napięcia baterii nie jest wykorzystywany
w bezprzewodowych słuchawkach, ale jest
możliwość jego włączenia. Moduł Bluetooth
posiada stereofoniczne wejścia oraz wyjścia li-
niowe, do których zostały dołączone przetwor-
niki wraz ze wzmacniaczami i filtrami zgodnie
z
rys. 3.
Elementy C4...C11 oraz R12...R15
tworzą obwody kanałów wejściowych dla do-
łączonego/nych mikrofonów, których wejściem
jest gniazdo Z3. Do układu może być dołączo-
ny najprostszy mikrofon elektretowy. Napięcie
odniesienia dla obwodu wejściowego pobiera-
ne jest z linii AUX, na której występuje napię-
cie równe 1,8 V. Liniowe wyjścia (różnicowe)
modułu Bluetooth zostały dołączone poprzez
elementy C16...C19 i R19...R22 do prostego
wzmacniacza słuchawkowego U5, którego
schemat blokowy pokazano na
rys. 4.
Wzmac-
niacz prócz roli wzmocnienia został wykorzy-
stany również do zamiany wyjść symetrycz-
nych modułu Bluetooth na niesymetryczne.
Wyjścia wzmacniacza poprzez kondensatory
C22 i C23 zostały dołączone do gniazda wyj-
ściowego Z4. Do gniazda Z4 można dołączyć
słuchawki lub wzmacniacz mocy. Elementy
C20, C21 i R23...R26 są wymagane do popraw-
nej pracy wzmacniacza U5. Moduł Bluetooth
oprócz linii wejścia i wyjścia analogowych,
posiada linie wejścia/wyjścia cyfrowego audio
zgodnego z SPDIF W układzie można zamon-
.
tować opcjonalne nadajnik/odbiornik optycz-
ny SPDIF (układy U3, U4), które zostały poka-
zane na schemacie, ale jak na razie firmware
modułu Bluetooth ma wyłączoną tego typu
transmisję. Kondensatory C12 i C13 służą do
filtrowania napięcia zasilającego transmitery
U3 i U4. Napięcie zasilające odbiornik optycz-
ny U4 dodatkowo filtrowane jest z wykorzysta-
niem dławika L1. Modułem Bluetooth można
również sterować z wykorzystaniem interfejsu
UART. Linie TXD i RXD interfejsu UART wraz
z liniami zasilającymi zostały wyprowadzone
na gniazdo Z2 układu. Za jego pomocą można
sterować i konfigurować układ bez wykorzy-
stywania przycisków S2...S5. Na przykład słu-
chawki mogą być sterowane innym układem
Rys. 2. Schemat blokowy TPS76333
Rys. 3. Obwody wejścia/wyjścia modułu Bluetooth
ELEKTRONIKA PRAKTYCZNA 6/2009
Rys. 5. Schemat montażowy
47
PROJEKTY
Na CD karty katalogowe i noty aplikacyjne elementów
oznaczonych na Wykazie Elementów kolorem czerwonym
WYKAZ ELEMENTÓW
Rezystory
R1, R2, R5...R11: 10 kV SMD 0805
R3, R4: 100
V
SMD 0805
R12, R14: 1,8 kV SMD 0805
R13, R15: 1 k
V
SMD 0805
R16, R17*: 150 kV SMD 0805
R18*, R27: 220 kV SMD 0805
R19...R26: 20 kV SMD 0805
Kondensatory
C1, C2: 47
mF/16
V SMD
C3, C12*, C13*, C14, C21, C24: 100 nF
SMD 0805
C4...C7: 47 nF SMD 0805
C8...C11: 15 pF SMD 0805
C15: 10
mF/16
V SMD
C16...C20: 1
mF
SMD 0805
C22, C23: 220
mF
SMD
Półprzewodniki
U1: F2M03MLA
U2: TPS76333 SMD
U3*: TOTX141
U4*: TORX141
U5: TPA6112A2 SMD
D1...D9: BAT54 SMD
D10: LED SMD RED
D11: LED SMD BLUE
T1, T2: Tranzystor BC846 SMD
Inne
L1: Dławik 47
mH
S1...S6: Przycisk typu microswitch
Z1: Goldpin 1×2
Z2: Goldpin 1×4
Z3, Z4: Gniazdo Jack stereo 3,5 mm
*) Elementy montowane opcjonalnie
Rys. 6. Sposób sygnalizacji stanu za pomocą LED
odpowiedzialnych za monitorowanie napięcia
zasilającego układ, gdyż domyślnie jest ono
również wyłączone. Do zasilenia układu moż-
na wykorzystać źródło o napięciu od 4 do 6 V.
Do zasilania układu można również wykorzy-
stać baterie lub akumulatorki, których napięcie
nie powinno być niższe od 4 V. Mogą to być 3
ogniwa o napięciu 1,5 V. Do gniazda wejścio-
wego audio Z3 można wprost dołączyć jeden
lub dwa mikrofony elektretowe, natomiast do
gniazda wyjściowego Z4 można dołączyć słu-
chawki lub wzmacniacz mocy. Po poprawnym
zmontowaniu układu należy go uruchomić pa-
rując go z urządzeniem wyposażonym w inter-
fejs Bluetooth (komputer lub telefon), z którego
będą transmitowane sygnały audio.
podstawowe funkcje przycisków układu.
W przypadku stereofonicznych słuchawek
przycisk S1 służy do włączania/wyłączania
układu oraz do wywołania trybu parowania,
w którym układ jest parowany z innym urzą-
dzeniem Bluetooth co umożliwia automa-
tyczne nawiązanie polaczenia. Aby włączyć
układ należy nacisnąć przycisk S1 na 2 se-
kundy, natychmiast aby wyłączyć nacisnąć
na czas dłuższy niż 5 sekund. Układ automa-
tycznie wyłącza się dla oszczędności energii
podczas bezczynności dłuższej niż 2 minuty.
Przyciśniecie przycisku S1 gdy układ jest
wyczony na dłużej niż 5 sekund wprowa-
dza układ w tryb parowania, w którym bę-
dzie przebywał 5 minut, jeśli wcześniej nie
zostanie sparowany. Przyciski S2 i S3 służą
odpowiednio do zwiększania i zmniejszania
głośności. Przycisk S4 umożliwia obsługę
funkcji
Start
oraz
Pause
odtwarzanej muzy-
ki. Przyciśniecie tego przycisku na dłużej niż
2 sekundy wywołuje funkcje
Stop
odtwarza-
nej muzyki lub połączenie układu z profilem
A2DP (jeśli wcześniej nie było połączenia),
który odpowiedzialny jest za przesyłanie
strumienia danych audio. Przyciski S5 i S6
służą odpowiednio do zmiany odtwarzanego
utworu w przód lub w tył. Ich przyciśnięcie
na dłużej niż 800 ms powoduje przewijanie
odtwarzanego utworu odpowiednio w przód
lub w tył. W przypadku pracy układu jako
zestaw głośnomówiący funkcje przycisków
S4...S6 są nieaktywne. Przyciski S2 i S3 da-
lej służą do regulacji głośności, a przycisk
S1 do włączania/wyłączania układu. Jedyne
różnice będą w działaniu przycisku S1, któ-
ry dodatkowo będzie umożliwiał sterowanie
połączeniami telefonicznymi. Przyciskiem
S1 można odebrać nadchodzące połączenie,
można zakończyć odebrane połączenie oraz
wybrać ostatni wybierany przez telefon nu-
mer. Jego przyciśnięcie na czas dłuższy niż 2
sekundy podczas nadchodzącego połączenia
powoduje jego odrzucenie, a przyciśnięcie go
podczas trwania rozmowy spowoduje prze-
niesienie jej do telefonu. Domyślne parame-
try układu wraz ze skasowaniem listy sparo-
wanych urządzeń Bluetooth można przywró-
cić naciskając jednocześnie przyciski zmiany
poziomu głośności S2 i S3. Każdy z układów
Bluetooth obsługuje rożne profile, które zwią-
zane są ze sposobem komunikacji z Blueto-
oth. Moduł zastosowany w słuchawkach ma
kilka profili, które pokazano na
rys. 7
wraz
z kierunkami transmisji. Profile HFP i HSP
są profilami bram dla słuchawki do telefonu,
ELEKTRONIKA PRAKTYCZNA 6/2009
Obsługa
W pierwszej kolejności zostanie wyja-
śnione działanie funkcji sygnalizacyjnych
diod LED oraz przycisków funkcyjnych.
W dalszej części artykułu zostanie pokazany
sposób nawiązania komunikacji ze słuchaw-
kami wraz z ich sposobem użytkowania. Do
sygnalizacji działania słuchawek służą dwie
diody w kolorach czerwonym oraz niebie-
skim. Na
rys. 6
pokazano stany słuchawek
sygnalizowane przez diody LED. Stan
Idle
(obniżonego poboru energii) sygnalizowa-
ny jest miganiem niebieskiej diody (czas
zapalenia 200 ms czas, zgaszenia 2000 ms).
Stan połączenia słuchawek z innym ukła-
dem Bluetooth sygnalizowany jest również
miganiem niebieskiej diody LED ale czas
zapalenia wynosi 1000 ms a czas zgaszenia
2000 ms. Włączenie słuchawek sygnalizo-
wane jest także miganiem niebieskiej diody
LED, ale czas zapalenia wynosi 2000 ms
a zgaszenia 200 ms. Ostatnim trybem pracy
układu wskazywanym przez diody LED jest
tryb parowania, w którym naprzemiennie
migają diody (czerwona i niebieska) z okre-
sem co 100 ms. Do obsługi słuchawek służy
6 przycisków, których funkcje zależą od tego
czy układ pracuje jako stereofoniczne słu-
chawki czy jako słuchawka lub zestaw gło-
śnomówiący do telefonu. W
tab. 1
pokazano
wyposażonym w interfejs UART. Kondensa-
tory C1...C3, C14 i C15 odpowiedzialne są za
prawidłową filtrację napięć zasilających układ.
Budowa słuchawek nie jest skomplikowana ze
względu na to, że całym sterowaniem zajmuje
się moduł Bluetooth.
Montaż i uruchomienie
Moduł słuchawek należy zmontować na
dwustronnej płytce drukowanej pokazanej na
rys. 5.
Montaż elementów na płytce nie jest
trudny choć w większości będą to elementy
do montażu powierzchniowego SMD. Do tego
celu wystarczy lutownica z cienkim grotem
i cyna o średnicy 0,25 mm. Najtrudniejszym
do wlutowania elementem może być moduł
Bluetooth ze względu na jego specyficzne po-
łożenie końcówek. Można sobie z tym w pro-
sty sposób poradzić wcześniej nakładając
na jego pola lutownicze cynę. Opcjonalnych
elementów związanych z interfejsem SPDIF
czyli U3, U4, C12, C13 i L1 można nie mon-
tować, gdyż jak na razie dostępne firmware
ma wyłączoną funkcję ich obsługi. Można
również nie montować elementów R17 i R18
Tab. 2. Funkcje przycisków
Przycisk
S1
S2
S3
S4
S5
S6
Bezprzewodowe słuchawki
ON/OFF/Parowanie
Zwiększenie głośności
Zmniejszenie głośności
PLAY/PAUSE/STOP
Skok do kolejnego utworu/Przewijanie w przód
Skok do poprzedniego utworu/Przewijanie w tył
Zestaw głośnomówiący
ON/OFF/Parowanie/Obsługa połączeń
Zwiększenie głośności
Zmniejszenie głośności
Brak
Brak
Brak
48
Bezprzewodowe, stereofoniczne słuchawki z mikrofonem
Rys. 7. Profile modułu Bluetooth
które związane są z nawiązaniem polaczenia.
Profil A2DP związany jest z otrzymywaniem
wysokiej jakości danych audio od zdalne-
go urządzenia. Profil AVRCP związany jest
z obsługą przycisków sterujących odtwarza-
nymi strumieniami danych audio i służy
do kontrolowania strumienia audio A2DP.
Ostatni z dostępnych profili SPP to profil
portu szeregowego UART umożliwiającego
sterowanie parametrami modułu Bluetooth.
Sposób użycia układu słuchawek zostanie
pokazany na przykładzie połączenia z kom-
puterem z zastosowaniem modułu Bluetooth
i oprogramowania
Widcomm.
W pierwszej
kolejności należy wyszukać układ słucha-
wek. Odnalezione słuchawki domyślnie
nazywają się
Free2move WA.
Aby słuchaw-
ki automatycznie nawiązywały połączenie
z innym urządzeniem należy je sparować.
Wymagany jest kod PIN. Domyślny PIN dla
układu to 0000. Aby układ słuchawek wpro-
wadzić w tryb parowania, należy nacisnąć
podczas ich włączania przycisk S1 na dłużej
niż 5 sekund. Na
rys. 9
pokazano parowanie
słuchawek wraz z podanym kodem PIN. Na
rys. 10
pokazano zainstalowane profile zwią-
zane z układem słuchawek. Dostępne są pro-
file urządzeń zestawu słuchawkowego oraz
słuchawek stereofonicznych. Jak widać, do-
datkowo można za pomocą słuchawek włą-
czyć obsługę programu
Skype.
W systemie
zainstalowane profile będą widoczne jako
urządzenie karty dźwiękowej (rys.
11).
Aby
odtwarzane sygnały audio były wysyłane do
słuchawek, w programach odtwarzających
dane audio należy jako urządzenie odtwa-
rzające wybrać zainstalowane słuchawki.
Układ słuchawek został również wyposażo-
ny w interfejs RS232, dzięki któremu można
sterować działaniem słuchawek jak i progra-
mować parametry modułu Bluetooth z wyko-
rzystaniem innych urządzeń wyposażonych
w interfejs RS232. Dostępnych do tego celu
jest ponad 50 prostych komend. Komendy
zostały dokładnie opisane w dokumentacji
modułu Bluetooth. Za ich pomocą można
np. uruchomić monitorowanie napięcia ba-
terii, które jest mierzone z wykorzystaniem
linii AIO0. Domyślne parametry komunikacji
za pomocą interfejsu RS232 są następujące:
prędkość 38400 bodów, 8 bitów danych, 1 bit
stopu i brak bitu parzystości. Każdą z wysy-
łanych komend należy potwierdzić znakiem
ENTER.
Na przykład aby zwiększyć głośność
układu o jedną jednostkę wystarczy wysłać
komendę
DO VOL +.
Na
rys. 12
pokazano
Rys. 12.
przykład danych otrzymanych i wysłanych
komend do układu słuchawek przez interfejs
RS232.
Rys. 8.
Podsumowanie
Słuchawki zostały przetestowane w dzia-
łaniu zarówno z komputerem, gdzie zastę-
powały kartę dźwiękową oraz z telefonem
komórkowym, z którym pracowały zarówno
jako stereofoniczne słuchawki jak i zestaw
głośnomówiący. Przyciski sterujące słuchaw-
kami działały zarówno z odtwarzaczem mu-
zyki w telefonie komórkowym jak i kompute-
rowym odtwarzaczem
Windows Media Player.
Działanie przycisków będzie zależne od tego
czy program odtwarzający muzykę obsługu-
je profil obsługi przycisków. Jak pokazano,
układ słuchawek może znaleźć wszechstron-
ne zastosowanie zarówno w domu jak i w sa-
mochodzie jako zestaw głośnomówiący. Po
dołączeniu słuchawek do domowego zestawu
audio można do niego wysyłać dźwięk nie
tylko z komputera ale i z telefonu komórko-
wego. Dodatkowy interfejs RS232 umożliwi
sterowanie słuchawkami za pomocą innych
urządzeń wyposażonych w tego typu interfejs
czy wymianę oprogramowania modułu Blu-
etooth. Wtedy słuchawki mogą być modułem
bardziej skomplikowanego urządzenia.
Rys. 9.
Marcin Wiązania, EP
marcin.wiazania@ep.com.pl
Rys. 10.
Rys. 11.
ELEKTRONIKA PRAKTYCZNA 6/2009
49
Zgłoś jeśli naruszono regulamin