Ustawa o Finansach Publicznych
Rozdział 5Audyt wewnętrzny oraz koordynacja kontroli finansowej i audytu wewnętrznego
w jednostkach sektora finansów publicznych
art. 48
1. Audytem wewnętrznym jest ogół działań obejmujących:1) niezależne badanie systemów zarządzania i kontroli w jednostce, w tym procedur kontroli finansowej, o których mowa w art. 47 ust. 3, w wyniku którego kierownik jednostki uzyskuje obiektywną i niezależną ocenę adekwatności, efektywności i skuteczności tych systemów;2) czynności doradcze, w tym składanie wniosków, mające na celu usprawnienie funkcjonowania jednostki.2. Ocena, o której mowa w ust. 1 pkt 1, dotyczy w szczególności:1) zgodności prowadzonej działalności z przepisami prawa oraz obowiązującymi w jednostce procedurami wewnętrznymi;2) efektywności i gospodarności podejmowanych działań w zakresie systemów zarządzania i kontroli;3) wiarygodności sprawozdania finansowego oraz sprawozdania z wykonania budżetu.
art. 49
1. Audyt wewnętrzny prowadzi się w:1) jednostkach, o których mowa w art. 121 ust. 2;2) ministerstwach;3) Kancelarii Prezesa Rady Ministrów;4) urzędach centralnych;5) (uchylony);6) Rządowym Centrum Legislacji;7) Urzędzie Komitetu Integracji Europejskiej;8) urzędach wojewódzkich;9) urzędach celnych;10) izbach celnych;11) urzędach kontroli skarbowej;12) urzędach skarbowych;13) izbach skarbowych;14) funduszach celowych, stanowiących wyodrębnione jednostki organizacyjne;15) Zakładzie Ubezpieczeń Społecznych, Kasie Rolniczego Ubezpieczenia Społecznego i zarządzanych przez nie funduszach;16) Narodowym Funduszu Zdrowia;17) należących do sektora finansów publicznych państwowych osobach prawnych utworzonych na podstawie odrębnych ustaw w celu wykonywania zadań publicznych;18) powszechnych jednostkach organizacyjnych prokuratury;19) jednostkach organizacyjnych Służby Więziennej;20) regionalnych izbach obrachunkowych.2. Audyt wewnętrzny prowadzi się także w innych, niż wymienione w ust. 1, jednostkach sektora finansów publicznych, w tym w jednostkach podsektora samorządowego, jeżeli jednostki te gromadzą znaczne środki publiczne lub dokonują znacznych wydatków publicznych.3. Do środków publicznych, o których mowa w ust. 2, dolicza się odpowiednio dochody własne i wydatki nimi finansowane jednostek budżetowych oraz dochody i wydatki funduszu motywacyjnego państwowej jednostki budżetowej.4. Minister Finansów określi, w drodze rozporządzenia, dla jednostek, o których mowa w ust. 2:1) łączną kwotę środków publicznych gromadzonych w ciągu roku kalendarzowego, której przekroczenie powoduje obowiązek prowadzenia audytu wewnętrznego w jednostkach sektora finansów publicznych;2) łączną kwotę wydatków i rozchodów środków publicznych, dokonywanych w ciągu roku kalendarzowego, której przekroczenie powoduje obowiązek prowadzenia audytu wewnętrznego w jednostkach sektora finansów publicznych;3) termin, w ciągu którego jednostki sektora finansów publicznych będą zobowiązane do rozpoczęcia audytu wewnętrznego.5. Jeżeli ujęte w budżecie jednostki samorządu terytorialnego gromadzone środki publiczne lub wydatki i rozchody środków publicznych przekroczą kwotę określoną w rozporządzeniu wydanym na podstawie ust. 4, to audyt wewnętrzny prowadzi się w urzędzie danej jednostki samorządu terytorialnego.6. Kwoty określone w rozporządzeniu wydanym na podstawie ust. 4, nie mogą być niższe niż 0,001 % produktu krajowego brutto.7. Dla ustalenia kwot, o których mowa w ust. 4 pkt 1 i 2, do środków publicznych, o których mowa w ust. 5, zalicza się kwoty środków państwowych funduszy celowych przekazywane jednostkom samorządu terytorialnego na wykonanie zadań własnych i zadań zleconych z zakresu administracji rządowej jednostek samorządu terytorialnego.
art. 50
1. W urzędach w rozumieniu przepisów o służbie cywilnej, zadania związane z kontrolą finansową i audytem wewnętrznym przypisane kierownikowi jednostki, wykonuje dyrektor generalny.2. W jednostkach podsektora samorządowego zadania związane z kontrolą finansową i audytem wewnętrznym wykonuje kierownik jednostki.
art. 51
1. Audyt wewnętrzny w jednostce sektora finansów publicznych prowadzi audytor wewnętrzny zatrudniony w tej jednostce, z zastrzeżeniem ust. 2-7 i ust. 12.2. W państwowej jednostce budżetowej działającej poza granicami Rzeczypospolitej Polskiej audyt wewnętrzny przeprowadza audytor wewnętrzny zatrudniony w jednostce nadrzędnej lub nadzorującej.3. W państwowych szkołach wyższych, w których nie zostały przekroczone kwoty określone w rozporządzeniu wydanym na podstawie art. 49 ust. 4, audyt wewnętrzny przeprowadza audytor wewnętrzny zatrudniony:1) w nadzorującym je ministerstwie albo2) w jednej ze szkół wyższych nadzorowanych przez ministra właściwego do spraw szkolnictwa wyższego na podstawie porozumień zawartych pomiędzy rektorami tych szkół.4. W sądzie rejonowym audyt wewnętrzny przeprowadza audytor wewnętrzny zatrudniony w sądzie okręgowym.5. W prokuraturze rejonowej audyt wewnętrzny przeprowadza audytor wewnętrzny zatrudniony w prokuraturze okręgowej.6. W jednostkach organizacyjnych Służby Więziennej podległych Dyrektorowi Generalnemu Służby Więziennej, z wyjątkiem okręgowych inspektoratów Służby Więziennej, audyt wewnętrzny przeprowadza audytor wewnętrzny zatrudniony w Centralnym Zarządzie Służby Więziennej. W jednostce organizacyjnej Służby Więziennej podległej dyrektorowi okręgowemu Służby Więziennej audyt wewnętrzny przeprowadza audytor wewnętrzny zatrudniony w okręgowym inspektoracie Służby Więziennej.7. W zakładzie budżetowym utworzonym przez Ministra Sprawiedliwości audyt wewnętrzny przeprowadza audytor wewnętrzny zatrudniony w Ministerstwie Sprawiedliwości, z zastrzeżeniem ust. 6.8. Audytor wewnętrzny podlega bezpośrednio kierownikowi jednostki, który zapewnia organizacyjną odrębność wykonywania przez audytora zadań określonych w ustawie.9. Rozwiązanie stosunku pracy z audytorem wewnętrznym, zatrudnionym w jednostkach, o których mowa w art. 49 ust. 1 pkt 2-20 i ust. 2, nie może nastąpić bez zgody Ministra Finansów.10. Zmiana warunków pracy audytora wewnętrznego zatrudnionego w jednostkach, o których mowa w art. 49 ust. 1 pkt 2-20 i ust. 2, może być dokonana po zasięgnięciu opinii Ministra Finansów.11. Minister Finansów może zażądać informacji i dokumentów dotyczących rozwiązania stosunku pracy z audytorem wewnętrznym, w zakresie niezbędnym do wyrażenia zgody, o której mowa w ust. 9.12. W jednostkach sektora finansów publicznych audyt wewnętrzny może prowadzić audytor wewnętrzny zatrudniony w jednostce nadrzędnej lub nadzorującej.
art. 52
Kierownik jednostki sektora finansów publicznych może utworzyć komórkę audytu wewnętrznego, w której są zatrudnieni audytorzy i inne osoby. Działalność tej komórki koordynuje audytor wewnętrzny wyznaczony przez kierownika jednostki.
art. 53
1. Audyt wewnętrzny, z zastrzeżeniem ust. 2, przeprowadza się na podstawie rocznego planu audytu wewnętrznego jednostki sektora finansów publicznych, zwanego dalej "planem audytu".2. W uzasadnionych przypadkach audyt wewnętrzny przeprowadza się poza planem audytu.3. Plan audytu przygotowuje audytor wewnętrzny w porozumieniu z kierownikiem jednostki.4. Plan audytu zawiera w szczególności:1) analizę obszarów ryzyka w zakresie gromadzenia środków publicznych i dysponowania nimi;2) tematy audytu wewnętrznego;3) proponowany harmonogram realizacji audytu wewnętrznego;4) planowane obszary, które powinny zostać objęte audytem wewnętrznym w kolejnych latach.5. Audytor wewnętrzny przedstawia kierownikowi jednostki i Ministrowi Finansów:1) do końca marca każdego roku - sprawozdanie z wykonania planu audytu za rok poprzedni;2) do końca października każdego roku - plan audytu na rok następny;3) w każdym czasie, na ich wniosek, informację o przeprowadzanych audytach wewnętrznych.6. Minister Finansów określi, w drodze rozporządzenia, tryb sporządzania oraz wzór sprawozdania, o którym mowa w ust. 5 pkt 1, uwzględniając informacje wynikające ze sprawozdań z przeprowadzenia audytu wewnętrznego zrealizowanego na podstawie planu audytu.
art. 54
1. Do przeprowadzania audytu wewnętrznego uprawnia imienne upoważnienie wystawione przez kierownika jednostki oraz legitymacja służbowa lub dowód tożsamości.2. W przypadkach wymagających specjalnych kwalifikacji audytor wewnętrzny może, w uzgodnieniu z kierownikiem jednostki, powołać rzeczoznawcę.
art. 55
1. Przed rozpoczęciem audytu wewnętrznego w komórce organizacyjnej audytor wewnętrzny zawiadamia kierownika tej komórki o przedmiocie i czasie trwania audytu wewnętrznego.2. Kierownik komórki, o której mowa w ust. 1, zapewnia audytorowi wewnętrznemu warunki niezbędne do sprawnego przeprowadzania audytu wewnętrznego, przedstawia żądane dokumenty oraz ułatwia terminowe udzielanie wyjaśnień przez pracowników tej komórki.3. Obowiązkiem audytora wewnętrznego jest rzetelne, obiektywne i niezależne:1) ustalenie stanu faktycznego w zakresie funkcjonowania jednostki;2) określenie oraz analiza przyczyn i skutków uchybień;3) przedstawienie zaleceń w sprawie usunięcia uchybień lub wprowadzenia usprawnień.4. Wyniki audytu wewnętrznego przedstawia się w sprawozdaniu z przeprowadzenia audytu wewnętrznego.
art. 56
1. Sprawozdanie z przeprowadzenia audytu wewnętrznego jest przekazywane kierownikowi jednostki oraz Ministrowi Finansów na jego wniosek.2. Kierownik jednostki, na podstawie sprawozdania z przeprowadzenia audytu wewnętrznego, podejmuje działania mające na celu usunięcie uchybień lub usprawnienie funkcjonowania jednostki, informując o tym audytora wewnętrznego.3. Jeżeli w terminie 2 miesięcy od dnia otrzymania sprawozdania z przeprowadzenia audytu wewnętrznego nie zostaną podjęte działania mające na celu usunięcie uchybień, kierownik jednostki informuje o tym Ministra Finansów oraz audytora wewnętrznego, uzasadniając brak podjęcia działań, z zastrzeżeniem ust. 4.4. W jednostkach podległych lub nadzorowanych przez właściwych ministrów, w przypadku, o którym mowa w ust. 3, kierownik jednostki informuje również właściwego ministra.
art. 57
Minister Finansów określi, w drodze rozporządzenia, szczegółowy sposób i tryb przeprowadzania audytu wewnętrznego, a w szczególności:1) szczegółowe warunki planowania audytu wewnętrznego, w tym wzór planu audytu;2) sposób dokumentowania wyników audytu wewnętrznego;3) sposób współpracy z pracownikami komórki, w której jest przeprowadzany audyt wewnętrzny;4) tryb sporządzania oraz elementy sprawozdania, o którym mowa w art. 55 ust. 4- z uwzględnieniem powszechnie uznawanych standardów.
art. 58 (obecna wersja obow. od 28.12.2006 r.)
Audytorem wewnętrznym może być osoba, która:1) ma obywatelstwo państwa członkowskiego Unii Europejskiej, Konfederacji Szwajcarskiej lub państwa członkowskiego Europejskiego Porozumienia o Wolnym Handlu (EFTA) – strony umowy o Europejskim Obszarze Gospodarczym, chyba że przepisy odrębne uzależniają zatrudnienie w jednostce sektora finansów publicznych od posiadania obywatelstwa polskiego;2) ma pełną zdolność do czynności prawnych oraz korzysta z pełni praw publicznych;3) nie była karana za umyślne przestępstwo lub umyślne przestępstwo skarbowe;4) posiada wyższe wykształcenie;5) posiada następujące kwalifikacje zawodowe do przeprowadzania audytu wewnętrznego:a) certyfikaty: Certified Internal Auditor (CIA), Certified Government Auditing Professional (CGAP), Certified Information Systems Auditor (CISA), Association of Chartered Certified Accountants (ACCA), Certified Fraud Examiner (CFE), Certification in Control Self-Assessment (CCSA), Certified Financial Services Auditor (CFSA) lub Chartered Financial Analyst (CFA), lubb) ukończyła aplikację kontrolerską i złożyła egzamin kontrolerski z wynikiem pozytywnym przed komisją egzaminacyjną powołaną przez Prezesa Najwyższej Izby Kontroli, lubc) złożyła z wynikiem pozytywnym egzamin kwalifikacyjny na stanowisko inspektora kontroli skarbowej, lubd) uprawnienia biegłego rewidenta.
art. 59, 60, 61 - uchylone.
art. 62
1. Organem administracji rządowej właściwym w sprawach koordynacji kontroli finansowej i audytu wewnętrznego w jednostkach sektora finansów publicznych jest Minister Finansów.2. (uchylony).3. (uchylony).4. (uchylony).5. W odniesieniu do jednostek podsektora samorządowego kompetencje Ministra Finansów w zakresie audytu wewnętrznego, z wyłączeniem wyrażania zgody na rozwiązanie stosunku pracy z audytorem wewnętrznym, wykonują odpowiednio wójt (burmistrz, prezydent miasta), starosta lub marszałek województwa.
art. 63
1. Koordynacja kontroli finansowej i audytu wewnętrznego w jednostkach sektora finansów publicznych obejmuje w szczególności:1) określanie i upowszechnianie standardów kontroli finansowej, zgodnych z powszechnie uznawanymi standardami;2) określanie i upowszechnianie standardów audytu wewnętrznego, zgodnych z powszechnie uznawanymi standardami;3) współpracę z zagranicznymi instytucjami zajmującymi się audytem wewnętrznym;4) uzyskiwanie, gromadzenie, przetwarzanie i analizowanie informacji w trybie określonym w niniejszym rozdziale oraz podejmowanie działań w celu poprawy funkcjonowania audytu wewnętrznego i kontroli finansowej w jednostkach sektora finansów publicznych;5) zlecanie audytu wewnętrznego, za zgodą kierownika jednostki;6) weryfikację i ocenę prawidłowości wykonywania audytu wewnętrznego.1a. Zlecenie wykonania audytu wewnętrznego, o którym mowa w ust. 1 pkt 5, może również nastąpić na wniosek Prezesa Rady Ministrów. W tym przypadku nie jest wymagana zgoda kierownika jednostki.1b. W zakresie środków, o których mowa w art. 5 ust. 3, zadania Ministra Finansów, o których mowa w ust. 1 pkt 5 i 6, wykonuje Generalny Inspektor Kontroli Skarbowej.2. Minister Finansów określi w formie komunikatu oraz ogłosi w Dzienniku Urzędowym Ministra Finansów standardy, o których mowa w ust. 1 pkt 1 i 2.
Plan audytu na rok 2010
Departament Audytu Sektora Finansów Publicznych (DA) informuje, iż plany audytu na rok 2010 należy sporządzać zgodnie z wzorem określonym w rozporządzeniu Ministra Finansów z dnia 10 kwietnia 2008 r. w sprawie szczegółowego sposobu i trybu przeprowadzania audytu wewnętrznego (Dz. U. Nr 66, poz. 406). Należy zwrócić uwagę na odmienne prezentowanie czasu pracy komórki audytu wewnętrznego dotychczas podawaną w osobodniach. W obowiązującym planie audytu należy podać liczbę dni przeznaczoną na wykonanie odpowiednio: zadań zapewniających, czynności doradczych, czynności sprawdzających oraz oddzielnie liczbę audytorów przeprowadzających zadanie, podaną w etatach.
1
junosza1755