Stare i nowe zabawy paluszkowe
Autor warsztatu: Małgorzata Koc
Literatura
1. Krzysztof Sąsiadek, Zabawy paluszkowe, Media Rodzina, Poznań 2007r.
2. Marta Bogdanowicz, Ruch i piosenka dla najmłodszych, Fokus 2001r.
3. Sally Goddard, Odruchy, uczenie i zachowanie. Klucz do umysłu dziecka, MINRRiIO 2004r.
4. Sally Goddard Blythe, Harmonijny rozwój dziecka, Świat Książki, Warszawa 2006r.
5. Katarzyna Rojkowska, Naucz małe dziecko myśleć i czuć.. Wydawnictwo „Rawi”,Łódź 2004r.
6. E.M.Minczakiewicz, Rysowane wierszyki i zagadki…Impuls, Kraków 2005
ZALETY ZABAW PALUSZKOWYCH
Zabawy paluszkowe dostarczają małemu dziecku delikatnych bodźców przez dotyk jego paluszków, szyi, rączek. Wielokrotnie powtarzane uczą małe dziecko wykonywać proste ruchy palcami, które będą przydatne w przyszłości w zabawie i w pracy.Podczas zabawy paluszkowej mówimy tekst rymowanki i nie tylko pokazujemy dziecku ruchy, ale wykonujemy je razem z nim, dotykając jego paluszków, rączki, szyi. Te proste rymowanki, wzmocnione intonacją, poparte gestem i dotykiem przyciągają uwagę dziecka oraz są źródłem radości.Możemy wyróżnić cztery sfery rozwoju, na które pozytywny wpływ mają zabawy paluszkowe1. Sfera rozwoju motorycznego
· umożliwiają dziecku wzbogacenie repertuaru ruchów
· usprawniają manualnie. 2. Sfera rozwoju poznawczego
· poznawanie świata za pośrednictwem rąk ( motywują dziecko do czynności poznawczych)
· umożliwiają dziecku poznanie własnego ciała
· zapoznają dziecko z werbalnym i poza werbalnym sposobem komunikowania się
· dostarczają delikatnych bodźców stymulacyjnych
· stymulują percepcję wzrokową przez obserwacje3. Sfera emocjonalna
· zabawy paluszkowe dają dziecku poczucie bezpieczeństwa
· nie powodują sytuacji niepowodzenia
· pozwalają rozładować napięcia emocjonalne
· wywołują pozytywne reakcje i zaspokaja potrzeby emocjonalne i psychiczne dziecka
· wyzwalają radosne reakcje dziecka, aktywizują ruch jego ciała, angażują je emocjonalnie4. sfera społeczna
· wzbogacają kontakt dziecka z osobą dorosłą.
Zabawy można urozmaicać poprzez namalowanie na palcach oczu i ust. Powinny się one odbywać w przyjaznej atmosferze oraz poczuciu bezpieczeństwa. Specyfiką tego rodzaju zabaw jest ich nieustająca atrakcyjność pomimo częstego stosowania. Dzieci najczęściej domagają się wielokrotnego powtarzania zabawy: im młodsze dziecko tym wymaga więcej powtórzeń .
Paluszkowa powitanka
Ja lubię Ciebie, Ty lubisz mnie – palcem wskazujemy zgodnie z tekstem
Ty i ja lubimy się
Ja lubię Ciebie, Ty lubisz mnie
Więc razem bawmy się.
/ sł. i muz. M. Koc/
Słoneczna powitanka – kanon
W słoneczny dzień – zataczanie rękoma koła
Czy w deszczowy czas – rekami pokazujemy opadający deszczyk
Uśmiechnięty każdy z nas – obrót w parach , przejście do drugiej osoby
Tak- nie – zabawa ze śpiewem CD 1
Głowa mówi tak, tak, tak
Głowa mówi nie, nie, nie
Moja głowa wesoło kręci się / bis
Tak, tak, tak, nie, nie, nie
Moja głowa wesoło kręci się
Ja
Mam dwie ręce i dwie dłonie
to są obie nogi moje.
Mam dwie stopy, dwa kolana
I dwa uda do klepania
Tu mam serce, płuca, brzuszek
Taki jak ma łakomczuszek
Tu mam uszy, oczy, nos
Usta, brodę, tutaj włos.
W głowie własny rozum mam
O tym wszystkim wiem JA SAM!
/ sł. M. Koc/
Palce, palce, gdzie jesteście?
Kciuku, kciuku! Pokaż się!
Jestem tu, witam cię.
Wskazujący pokaż się !
Środkowy pokaż się!
Serdeczny palcu pokaż się!
I najmniejszy pokaż się!
Rodzinko Paluszków, pokażcie się
Jesteśmy tutaj witamy cię.
Śpiewanka wyginanka
Wszyscy śpiewają zwrotkę piosenki. Na refren każdy indywidualnie albo w parach pokazuje swój pomysł ruchu .Prezentacja może być jednoczesna albo przedstawiana kolejno..
Wszyscy tu w kole teraz stoimy
I bardzo dobrze się bawimy
Razem tańczymy i śpiewamy
A swoje ciało wyginamy
O tak, o tak, o tak, o tak
I jeszcze tak, i jeszcze tak
O tek, o tak, o tak, o tak
I właśnie tak, i właśnie tak
Wszyscy tu w kole teraz siedzimy
Razem fikamy i śpiewamy
A swe paluszki wyginamy
Paluszek
Paluszek zginam, paluszek prostuję
Paluszkiem ucho wskazuję
/ sł. K. Sąsiadek/
/ oko, nogę, rękę, itp. Potem przedmioty w przestrzeni, albo dane dziecko wymieniając jego imię a pozostali musza go odnaleźć oczami i wskazać paluszkiem
Do piosenki „Na zielonej łące”
Palce obu rąk złączone , rozstawione, śpiewamy piosenkę i kolejno dotykamy palce do siebie, na słowa dzień dobry- kiwamy, potem cmokamy i śpiewamy dalej
Na zielonej łące raz, dwa, trzy – dzień, dobry, dzień dobry- cmok-cmok-cmok
Pasły się zające raz, dwa, trzy - dzień, dobry, dzień dobry- cmok-cmok-cmok
A to była pierwsza zwrotka
Teraz będzie druga zwrotka itd.
Krótkie zabawy kinezjologiczne
Dzieci wykonują te ruchy, które pokazuje nauczycielka i tak długo jak prowadzi „wokalizę”. Palce pukają o siebie, kiwają się i młynkują.
Zabawa z rączkami
Deszczyk pada tapu –tap, - klaszczemy w dłonie
Z nieba leci kapu – kap – klaszczemy dwa palce o dwa palce
Po kałużach tupu- tup – pięść o pięść
Idą dzieci chlapu-chlap - klaszczemy dłonie w muszelki
Taniec przyklejaniec -pląs
Zatańczymy śmieszny taniec,
Mały taniec przyklejaniec
Teraz rączki przykleimy
I wesoło zatańczymy
/ sł. i muz. K. Kulikowska/
Zabawa w śmieszne miny
Rób dokładnie to co ja
Skacz do góry – hopsasa!
Dookoła obróć się,
Klaśnij głośno w dłonie swe
Tupnij nogą - tup! Tup! Tup!
Śmieszna minę do mnie zrób
I swą buzię pokaz mi.
Teraz wchodzisz ty!
/sł. i muz. J. Bernat/
LiczymyPoliczymy, co się ma:mam dwie ręce, łokcie dwa,dwa kolanka, nogi dwie- wszystko pięknie zgadza się.Dwoje uszu, oczka dwa,no i buzię też się ma.A ponieważ buzia je,chciałbym buzie też mieć dwie
LasekJest w lesie chateńka (ręce tworzą domek), przed chatą sarenka (wskazujący i mały wyprostowane, pozostałe zgięte) i zając tam szary (wyprostowany wskazujący i środkowy) i drugi do pary. Sosna jak wielkolud (wszystkie palce wyprostowane), maleńki krasnolud (prosty tylko kciuk) pod grzybkiem się schował (chowamy kciuk pod pozostałymi palcami zgiętymi), zwierzątka rachował.
Żabki na łące
Pięć żabek na łące skakało - pokazujemy pięć palców
Grzecznymi być nie chciało – podnosimy i opuszczamy rękę
Jedna do wody skoczyła – dłonią robimy falę
O kamień guza nabiła. – uderzamy pięścią w głowę
Mama telefon złapała – pokazujemy telefon przy uchu
Lekarza przywołała
Lekarz pogroził palcem – palcem wskazującym ruch zaprzeczenia, grożenia
Zakazał żabce harce
Przygoda małpek - melorecytacja
Pięć małych małpek - pokazujemy palce rozłożone u jednej ręki
śpiewało sobie tak –palce rozłożone u jednej ręki kołyszemy
Nie straszny nam krokodyl, ani inny gad –z dłoni robimy uszy i ruch zaprzeczenia jednym palcem
A pan aligator podpłynął cicho sza – dwie dłonie złączone i fala do przodu
I nie wiadomo kiedy za ogon małpkę cap! – klaśnięcie w dłonie i gest kciuka do tyłu za siebie
Dynia
Dynia bardzo wielka była – obiema rękami pokazujemy okrągłą dynie
Wszystkie pestki swe liczyła – palce wszystkie się poruszają
Tak je długo przeliczała – przeliczmy na palcach wymawiając słowa
Że ze złości pękła cała– pięściami pokazujemy złość i odwracamy dłonie środkiem do góry
/ sł. . M. Koc/
Koła
Pewien wóz koła wiózł
Kół na wozie było tyle,
Że sam wóz nie wiedział ile
Pierwsze koło – puk, puk ,puk
Drugie koło - stuk, stuk, stuk
Trzecie koło - tur, tur, tur
Czwarte koło - bur, bur, bur
Piąte tylko zaskrzypiało i się całe połamało
Koła i kółka
Koła duże, kółka małe – palce wskazujące zataczają duże koła i małe
Kręcę koła doskonale
Kręcą ręce, kręci głowa – całe dłonie zataczają koła, dołącza głowa
I zabawa jest gotowa- rozkładamy ręce przed sobą
Kręcę palcem doskonale
Kręcą dłonie, łokcie, głowa
I zabawa jest gotowa
/ sł.. M. Koc/
Byczek
Rogi dwa byczek ma - palce wskazujące przed sobą
Bodzie nimi jak się da – wysuwamy palce do przodu
Kto zobaczy złego byka – ręka nad okiem ,wypatrujemy byka
Niech mu z drogi szybko zmyka- palcem wskazującym i serdecznym uciekamy po wyprostowanej drugiej ręce
Lina – nawijanie na rękę, na palec , na kłębek sznurek , chusteczkę, linkę
Bardzo długą linę mamy
Którą mocno zawijamy
Zawijamy, zakręcamy
I sprężynkę z linki mamy
Potem linkę zakręcamy
i z tej linki kółko mamy
Rybki
Raz rybki w morzu pływały
Chlupały i chlapały
Wieloryb wielki wpadł
I małe rybki zjadł
Po fali, po fali, po fali
rybka sobie pływała (naśladujemy dłonią ruch fal)...
kordistoska