Klasyfikacja materiałów niebezpiecznych

Materiały niebezpieczne są klasyfikowane w jednej z 13 klas. Każdy z materiałów posiada własną pozycję oznaczoną czteroliterowym numerem UN i jest przydzielony do jednej z trzech grup pakowania (PG). Te cztery informacje (UN, nazwa wg. ADR, klasa i PG) w zupełności wystarczą do identyfikacji każdego niebezpiecznego materiału.

Klasa 1

Materiały wybuchowe

Materiały wybuchowe: materiały stałe lub ciekłe (lub mieszaniny materiałów) mogące wydzielać w wyniku reakcji chemicznej gazy o takiej temperaturze i ciśnieniu i z taką szybkością, że mogą powodować zniszczenia w otaczającym środowisku.
 

Materiały pirotechniczne: materiały lub mieszaniny materiałów przewidziane do wytwarzania efektów cieplnych, świetlnych, dźwiękowych, gazu lub dymu lub kombinacji tych efektów w wyniku bezdetonacyjnej, samopodtrzymującej się egzotermicznej reakcji chemicznej.

Podklasa 1.1
Materiały i przedmioty, które stwarzają zagrożenie wybuchem masowym.

Podklasa 1.2
Materiały i przedmioty, które stwarzają zagrożenie rozrzutem, ale nie wybuchem masowym.

Podklasa 1.3
Materiały i przedmioty stwarzające zagrożenie pożarem i małe zagrożenie wybuchem lub rozrzutem lub oba te zagrożenia, ale które nie stwarzają zagrożenia wybuchem masowym.

Podklasa 1.4
Materiały i przedmioty, które stwarzają tylko małe zagrożenie w przypadku zapalenia lub zainicjowania podczas przewozu.

Podklasa 1.5
Materiały bardzo mało wrażliwe stwarzające zagrożenie wybuchem masowym, które są na tyle niewrażliwe, że istnieje małe prawdopodobieństwo ich zainicjowania lub przejścia od palenia do detonacji w normalnych warunkach przewozu.

Podklasa 1.6
Przedmioty skrajnie niewrażliwe, które nie stwarzają zagrożenia wybuchem masowym.

Klasa 2

Gazy
 

Klasyfikacja gazów obejmuje czyste gazy, mieszaniny gazów, mieszaniny jednego lub więcej gazów z jednym lub więcej innymi materiałami i przedmiotami zawierającymi takie materiały.

Gazami są materiały, które:

w temperaturze 50° C mają prężność par większą niż 300 kPa (3 bary);

lub są całkowicie w stanie gazowym w temperaturze 20° C pod ciśnieniem normalnym 101,3 kPa.

A duszące
O utleniające
F palne
T trujące
TF trujące, palne
TC trujące, żrące
TO trujące, utleniające
TFC trujące, palne, żrące
TOC trujące, utleniające, żrące

Podklasa 2.1

gazy palne (odpowiadające grupom oznaczonym literą F)

Podklasa 2.2

gazy niepalne, nietrujące (odpowiadające grupom oznaczonym literami A lub O)

Podklasa 2.3

gazy trujące (odpowiadające grupom oznaczonym literą T, tzn. T, TF, TC,TO, TFC i TOC).

Klasa 3

Materiały ciekłe zapalne

Klasa ta obejmuje materiały i przedmioty, które:

1.       Materiały ciekłe, które

-          w temperaturze 50° C mają prężność par nie większą niż 300 kPa (3 bary) i nie są całkowicie w stanie gazowym w temperaturze 20° C i pod ciśnieniem normalnym 101,3 kPa oraz mają temperaturę zapłonu nie wyższą niż 61° C

2.       materiały ciekłe oraz stopione materiały stałe o temperaturze zapłonu wyższej niż 61* C, które są przewożone lub dostarczone do przewozu w stanie podgrzanym do temperatury równej lub wyższej niż ich temperatura zapłonu.

3.       materiały wybuchowe ciekłe odczulone.

Materiały wybuchowe ciekłe odczulone są to materiały wybuchowe, które są rozpuszczone lub zawieszone w wodzie lub innych materiałach ciekłych w celu utworzenia homogenicznej ciekłej mieszaniny o zredukowanych właściwościach wybuchowych.

Klasa 4.1

Materiały stałe zapalne, materiały samoreaktywne

i materiały wybuchowe stałe odczulone

Do klasy 4.1 należą następujące grupy:

·         łatwo zapalne materiały stałe i przedmioty

·         materiały samoreaktywne stałe lub ciekłe

·         materiały wybuchowe stałe odczulone

Klasa 4.2

Materiały samozapalne

Klasa 4.2 obejmuje:

·         Materiały piroforyczne, wraz z mieszaninami i roztworami (ciekłymi lub stałymi), które
w zetknięciu z powietrzem, nawet w małych ilościach, zapalają się w ciągu 5 minut. Spośród materiałów klasy 4.2 są one najbardziej podatne na samozapalenie

·         Materiały i przedmioty samonagrzewające się, wraz z mieszaninami i roztworami, które
w zetknięciu z powietrzem, bez dostarczenia energii z zewnątrz, są podatne na samonagrzewanie.

Materiały te mogą ulegać zapaleniu tylko w dużych ilościach (wiele kilogramów) i po upływie długiego czasu (godzin lub dni).

Klasa 4.3

Materiały wytwarzające w zetknięciu z wodą gazy palne
 

Klasa 4.3 obejmuje materiały, które reagując z wodą wydzielają gazy palne mogące tworzyć
z powietrzem mieszaniny wybuchowe, oraz przedmioty zawierające takie materiały.

Klasa 5.1

Materiały utleniające
 

Klasa 5.1 obejmuje materiały, które same nie zawsze są palne, mogą jednak wskutek wydzielania tlenu powodować zapalenie lub podtrzymywanie palenia innego materiału, oraz przedmioty zawierające takie materiały.

Klasa 5.2

Nadtlenki organiczne
 

Klasa 5.2 obejmuje nadtlenki organiczne i formulacje nadtlenków organicznych.

P1 Nadtlenki organiczne, bez temperatury kontrolowanej

P2 Nadtlenki organiczne, temperatura kontrolowana.

Nadtlenki organiczne podatne są na rozkład egzotermiczny w normalnej lub podwyższonej temperaturze. Rozkład może być inicjowany przez: ciepło, kontakt z zanieczyszczeniami (np. kwasami, związkami metali ciężkich, aminami), tarcie lub uderzenie. Szybkość rozkładu wzrasta wraz z temperaturą i jest zróżnicowana w zależności od formulacji nadtlenku organicznego.
W wyniku rozkładu mogą wydzielać się szkodliwe lub palne gazy albo pary.

Klasa 6.1

Materiały trujące
 

Klasa 6.1 obejmuje materiały, które są znane z doświadczenia lub które z punktu widzenia badań na zwierzętach można uznać, że w odpowiednio małych ilościach są zdolne podczas jednorazowego lub krótkotrwałego działania do spowodowania uszczerbku na zdrowiu człowieka, lub jego śmierci wskutek wdychania, przenikania przez skórę lub połknięcia.

Klasa 6.2

Materiały zakaźne
 

Klasa 6.2 obejmuje materiały zakaźne.

Są one znane lub w uzasadniony sposób podejrzewane, że zawierają patogeny. Patogeny definiowane są jako drobnoustroje (włącznie z bakteriami, wirusami, riketsjami, pasożytami i grzybami) lub drobnoustroje rekombinowane (hybrydy lub mutanty), o których wiadomo lub są w uzasadniony sposób podejrzane, że wywołują choroby zakaźne u ludzi lub zwierząt. Dla potrzeb niniejszej klasy, wirusy, drobnoustroje, jak również przedmioty skażone nimi, powinny być uważane za materiały tej klasy.

Klasa 7

Materiały promieniotwórcze
 

Kategoria I BIAŁA

Przesyłki o wartości Wskaźnika Transportowego (TI) = 0 i o maksymalnym poziomie promieniowania nie większym niż 0,005 mSv/h.

Kategoria II ŻÓŁTA

Przesyłki o wartości Wskaźnika Transportowego (TI) wyższym niż 0 lecz nie większym od 1 i o maksymalnym poziomie promieniowania wyższym od 0,005 mSv/h lecz nie większym niż 0,5 mSv/h.

Kategoria III ŻÓŁTA

Przesyłki o wartości Wskaźnika Transportowego (TI) wyższym niż 1 lecz nie większym od 10 i o maksymalnym poziomie promieniowania wyższym od 0,5 mSv/h lecz nie większym niż 2 mSv/h.

Kategoria III ŻÓŁTA (przewożone na warunkach używania wyłącznego)

Przesyłki o wartości Wskaźnika Transportowego (TI) większej od 10 i o maksymalnym poziomie promieniowania wyższym od 2 mSv/h lecz nie większym niż 10 mSv/h

Klasa 8

Materiały żrące

Klasa 8 obejmuje materiały i przedmioty zawierające materiały niniejszej klasy, które wskutek działania chemicznego atakują tkankę nabłonkową skóry lub błony śluzowej, jeśli wejdą z nią
w kontakt, oraz materiały, które w razie wycieku mogą uszkodzić lub zniszczyć inne towary lub środki transportu, a także mogą powodować inne zagrożenia. Tytuł niniejszej klasy obejmuje również materiały, które tworzą żrącą ciecz tylko w obecności wody, lub które wydzielają żrące pary lub mgły wobec naturalnej wilgoci powietrza.

Klasa 9

Różne materiały i przedmioty niebezpieczne
 

Są to materiały i przedmioty, które podczas przewozu stwarzają zagrożenie inne niż materiały określone w pozostałych klasach.

Materiały i przedmioty klasy 9 dzielą się następująco:

Þ      M1 Materiały, które wdychane w postaci drobnego pyłu, mogą stanowić zagrożenie dla zdrowia

Þ      M2 Materiały i przyrządy, które w razie pożaru mogą tworzyć dioksyny

Þ      M3 Materiały wydzielające pary zapalne

Þ      M4 Akumulatory litowe

Þ      M5 Przedmioty ratownicze

Þ      M6-M8 Materiały zagrażające środowisku

Þ      M9-M10 Materiały o podwyższonej temperaturze

Þ    M11 Inne materiały stwarzające zagrożenie podczas przewozu, ale nie odpowiadające definicjom     innych klas