2010_MAJ_OKE_PR_ODP.pdf

(286 KB) Pobierz
Centralna Komisja Egzaminacyjna w Warszawie
EGZAMIN MATURALNY 2010
JĘZYK POLSKI
POZIOM ROZSZERZONY
Klucz punktowania odpowiedzi
MAJ 2010
2
Egzamin maturalny z języka polskiego
Klucz punktowania odpowiedzi – poziom rozszerzony
Tworzenie
informacji
Pisanie własnego tekstu w związku z tekstem literackim zamieszczonym w
arkuszu
I.
ROZWINIĘCIE TEMATU
Za rozwinięcie tematu można uzyskać maksymalnie 26 punktów.
Temat 1. Porównaj obrazy
życia
ludzkiego przedstawione w podanych fragmentach. Zwróć
uwagę na kreację osoby mówiącej oraz funkcję motywów czasu i natury.
1. Odkrycie zasady zestawienia tekstów, np.:
1 p.
teksty z różnych epok o podobnym temacie.
2. Przedstawienie kreacji osoby mówiącej w utworze
Żywot
człowieka poczciwego,
np.: 3 p.
a. doświadczony gospodarz (szlachcic),
b. poucza współbraci o zasadach
życia
ziemskiego (moralizator, mentor),
c. zwraca się bezpośrednio do odbiorcy (apostroficzność, impresywność),
d. stosuje chwyty retoryczne (apostrofy, pytania retoryczne, wyliczenia...),
e. przyjmuje postawę refleksyjną (obserwator),
f. postrzega naturę jako dzieło Boga,
g. afirmuje rzeczywistość.
3. Przedstawienie kreacji osoby mówiącej w utworze
Prawiek i inne czasy,
np.:
3 p.
a. narrator trzecioosobowy,
b. obserwator
świata
przedstawionego,
c. porządkuje opisywany
świat,
d. stosuje
środki
typowe dla liryki (np. metafory, uosobienia...),
e. kreuje
świat,
f. odbiera
świat
zmysłowo,
g. odbiera
świat
symbolicznie.
4. Przedstawienie obrazu ludzkiego
życia
w utworze
Żywot
człowieka poczciwego,
np.: 4 p.
a. podlega zmianom zgodnym z naturą,
b. o jego kształcie decyduje Bóg (los),
c. daje radość (szczęście),
d. cechuje je spokój i harmonia,
e. dzieli się na naturalne okresy (młodość, dojrzałość, starość),
f. daje poczucie spełnienia (przykład gospodarza).
5. Przedstawienie obrazu ludzkiego
życia
w utworze
Prawiek i inne czasy,
np.:
4 p.
a. podlega (cyklicznym) zmianom,
b. oparte na antynomiach,
Czas jabłoni
c. dynamika (ruch),
d. ewoluowanie form (przekształcanie się),
e. niepokój,
f. wzrastanie,
g. oddawanie się marzeniom,
Czas gruszy
h. niezmienność,
i. spowolnienie zmian,
j. stabilność (spokój),
k. dorodność,
l. spełnianie się marzeń.
Egzamin maturalny z języka polskiego
Klucz punktowania odpowiedzi – poziom rozszerzony
3
6. Określenie funkcji motywu czasu w utworze
Żywot
człowieka poczciwego,
np.:
2 p.
a. unaocznia powtarzalność zjawisk w naturze (cykliczność),
b. obrazuje niezmienność praw rządzących
życiem
człowieka i natury,
c. obrazuje różne etapy
życia
człowieka,
d. jest znakiem pogodzenia się człowieka z przemijaniem.
7. Określenie funkcji motywu czasu w utworze
Prawiek i inne czasy,
np.:
2 p.
a. ukazuje równoległość istnienia różnych bytów (czas człowieka, czas sadu),
b. pokazuje pozorność (brak) granicy między
światem
człowieka i
światem
przyrody,
c. obrazuje cykliczność (powtarzalność) zjawisk,
d. obrazuje zmienność (przemijalność) zjawisk.
8. Określenie funkcji motywu natury w utworze
Żywot
człowieka poczciwego,
np.:
2 p.
a. współtworzy uniwersalny obraz
życia
człowieka,
b. obrazuje piękno
świata,
uroki
życia,
c. objaśnia prawa rządzące
życiem
człowieka,
d. obrazuje trwałość (nienaruszalność) ustanowionego przez Boga porządku,
e. służy przekonaniu czytelnika,
że
akceptacja praw natury czyni człowieka
szczęśliwym.
9. Określenie funkcji motywu natury w utworze
Prawiek i inne czasy,
np.:
2 p.
a. jest metaforą
życia
człowieka (sad),
b. objaśnia uniwersalne prawa rządzące
życiem
człowieka,
c. obrazuje uniwersalne zjawiska (np. społeczne, biologiczne),
d. obrazuje związek człowieka z naturą,
e. służy mityzacji
świata
przedstawionego (współtworzy opowieść objaśniającą
świat),
f. współtworzy baśniowość
świata
przedstawionego (antropomorfizacja).
10. Podsumowanie, np.:
Dostrzeżenie podobieństw i różnic w obrazowaniu ludzkiego
życia
(autorzy ukazują
podporządkowanie
życia
człowieka prawom natury, zauważają cykliczność zmian
w naturze. Rej doradza, jak
żyć,
Tokarczuk zapisuje swoje obserwacje) oraz
uwzględnienie funkcjonowania motywów czasu i natury.
3 p.
Dostrzeżenie podobieństwa i różnicy w obrazowaniu ludzkiego
życia.
2 p.
Dostrzeżenie podobieństwa lub różnicy w obrazowaniu ludzkiego
życia.
1 p.
Uwaga: za funkcjonalne wykorzystanie kontekstów przyznawano punkty z puli szczególnych
walorów pracy.
4
Egzamin maturalny z języka polskiego
Klucz punktowania odpowiedzi – poziom rozszerzony
Temat 2. Porównaj konwencje literackie podanych tekstów. Zwróć uwagę na wykreowane
w nich przestrzenie i bohaterów literackich.
I.
ROZWINIĘCIE TEMATU
Za rozwinięcie tematu można uzyskać maksymalnie 26 punktów.
1. Odkrycie zasady zestawienia tekstów, np.:
3 p.
a. odmienne konwencje literackie,
b. opis sytuacji – sklepy, ich właściciele, subiekci,
c. właściciel sklepu jako postać centralna,
d. sklep jako miejsce szczególnie ważne dla narratora,
e. narracja pierwszoosobowa, subiektywna (retrospekcja).
2. Określenie przestrzeni w
Lalce,
np.:
3 p.
a. uporządkowana,
b. zamknięta,
c. powtarzalność, niezmienność, obraz statyczny,
d. sklep jako makrokosmos – bogactwo towaru,
e. sklep jako warsztat pracy,
f. przestrzeń wypełniona, część sklepu pogrążona w ciemności,
g. dzień.
3. Przedstawienie kreacji bohatera w
Lalce,
np.:
3 p.
a. czuwa nad sklepem,
b. karze i nagradza, wszystko widzi,
c. subiekci są mu posłuszni,
d. dobroduszny i surowy zarazem,
e. nie opuszcza swojego miejsca,
f. pogodzony ze
światem,
g. panuje nad
światem,
ustanawia prawa, narzuca porządek,
h. opanowany,
i. sentymentalny stosunek narratora do starego Mincla.
4. Dostrzeżenie sposobów kreacji bohatera i przestrzeni w
Lalce,
np.:
3 p.
a. mimetyzm,
b. obrazowanie realistyczne,
c. epickość, szczegółowość opisu,
d. prostota języka, przejrzystość stylu.
5. Określenie przestrzeni w opowiadaniu
Noc wielkiego sezonu,
np.:
3 p.
a. symboliczne sensy uporządkowania przestrzeni (góra–dół),
b. przestrzeń nieciągła, labiryntowa,
c. dynamika, niepokój, rozgorączkowanie (przestrzeń przekształca się),
d. sklep jako szaniec broniący przed
światem
zewnętrznym (mikrokosmos, enklawa),
e. sklep jako warsztat twórczy, magazyn poezji, miejsce kreacji,
f. jasne
światło
lampy,
g. jesienna noc.
6. Przedstawienie kreacji bohatera w opowiadaniu
Noc wielkiego sezonu,
np.:
3 p.
a. patriarcha, prorok (zestawiony z biblijnym Jakubem),
b. obdarzony nadludzkimi zdolnościami – wewnętrzny słuch, natchniony, wizjonerski,
twórczy,
c. osamotniony, subiekci opuścili go (motyw zbuntowanych aniołów),
d. pełen gniewu, emocji,
e. dynamiczny,
f. szalony,
Egzamin maturalny z języka polskiego
Klucz punktowania odpowiedzi – poziom rozszerzony
5
g. w opozycji do
świata
i tłumu,
h. wieloznaczność opozycji: ojciec – tłum kupujących (np. jednostka – masa, poezja –
proza codzienności, kreacjonizm – rutyna, wartości duchowe – materializm),
i. w zetknięciu z tłumem ponosi klęskę,
j. pełen lęku i fobii,
k. fascynacja narratora ojcem.
7. Dostrzeżenie sposobów kreacji bohatera i przestrzeni w opowiadaniu
Noc wielkiego
sezonu,
np.:
5 p.
a. odejście od mimetyzmu (np. oniryzm, kreacjonizm, mityzacja),
b. obrazowanie fantastyczne,
c. elementy groteski,
d. hiperbolizacja,
e. subiektywizm, ekspresyjność,
f. poetyckość ujęcia, metaforyczność,
g. emocjonalność,
h. odwołania do Biblii (np. walka z grzechem, jasności z ciemnością, góra Synaj,
Kanaan, postać Mojżesza, klienci jako czciciele Baala),
i. plastyczność opisu (zmysłowość opisu).
8. Podsumowanie, np.:
Dostrzeżenie podobieństw i różnic w podanych fragmentach; dostrzeżenie związku poetyki
portretowania
świata
z wymową fragmentów.
3 p.
Dostrzeżenie podobieństw i różnic w podanych fragmentach.
2 p.
Dostrzeżenie podobieństwa lub różnicy w podanych fragmentach.
1 p.
II.
KOMPOZYCJA (maksymalnie 2 punkty)
Kompozycję wypracowania ocenia się wtedy, gdy przyznane zostały punkty za rozwinięcie tematu.
podporządkowana zamysłowi funkcjonalnemu wobec tematu, spójna wewnętrznie,
przejrzysta i logiczna; pełna konsekwencja w układzie graficznym;
uporządkowana wobec przyjętego kryterium, spójna; graficzne wyodrębnienie
głównych części.
Uwaga: jeśli powyższe kryteria nie zostały spełnione, nie przyznaje się punktów.
III.
STYL (maksymalnie 2 punkty)
jasny,
żywy,
swobodny, zgodny z zastosowaną formą wypowiedzi; urozmaicona
leksyka;
zgodny z zastosowaną formą wypowiedzi, na ogół jasny; wystarczająca leksyka.
Uwaga: jeśli powyższe kryteria nie zostały spełnione, nie przyznaje się punktów.
IV.
JĘZYK (maksymalnie 8 punktów)
język w całej pracy komunikatywny, poprawna, urozmaicona składnia,
poprawne: słownictwo, frazeologia, fleksja,
język w całej pracy komunikatywny, poprawne: składnia, słownictwo, frazeologia
i fleksja,
język w całej pracy komunikatywny, poprawna fleksja, w większości poprawne:
składnia, słownictwo, frazeologia,
język w pracy komunikatywny mimo błędów składniowych, leksykalnych
(słownictwo i frazeologia), fleksyjnych,
język w pracy komunikatywny mimo błędów fleksyjnych, licznych błędów
składniowych, leksykalnych.
Uwaga: jeśli powyższe kryteria nie zostały spełnione, nie przyznaje się punktów.
2 p.
1 p.
2 p.
1 p.
8 p.
6 p.
4 p.
2 p.
1 p.
Zgłoś jeśli naruszono regulamin