O balansie bieli.
Jest to podobno jeden z najtrudniejszych tematów w fotografii, nawet (a może zwłaszcza) zaawansowanej. Na początek trochę teorii.
Oko ludzkie widzi kolor np. czerwony - jako czerwony, niezależnie od tego w jakich warunkach go ogląda, czy w świetle świec, czy w jasny dzień. Nasz mózg jest "nauczony" interpretować sygnały z oka w taki sposób, że nie mamy wątpliwości, że czerwony – to czerwony. Aparat fotograficzny nie ma takiej inteligencji i rejestruje kolory zależnie od natężenia i barwy światła odbitego od przedmiotu fotografowanego. Co więc należy zrobić, by przy różnych barwach aparat prawidłowo odtwarzał widziane przez nas kolory ? Można umieścić w aparacie zakodowane ustawienia odtwarzania barw dostosowane do różnych rodzajów oświetlenia. Każde ustawienie dopasowuje odwzorowanie kolorów i szarości do innej barwy światła, przy której fotografujemy. Zestaw tych ustawień tworzy funkcję balansu bieli, oznaczanej skrótem WB. Na matrycy rejestrowany jest obraz, który ma być za chwilę zapisany jako zdjęcie. Odpowiedni program zapisany w pamięci procesora aparatu analizuje ten obraz. Wyszukuje najjaśniejszy obszar i uznaje, że jest to odwzorowanie koloru białego. Ta informacja zostaje potem wykorzystana do odtworzenia kolorów wszystkich obiektów, które zostaną zarejestrowane na matrycy aparatu przy tym konkretnym zdjęciu. Proponuję wejść do menu swoich cyfrówek, znaleźć funkcję balansu bieli i zobaczyć, co nam oferuje - zobaczymy symbole różnego rodzaju oświetlenia. To są właśnie zakodowane wzorce bieli przy różnych barwach światła. Oczywiście najwygodniej jest używać funkcji WB-Auto (automatyczny balans bieli), ale jest jedno, a właściwie dwa ale:
1. AWB sprawdza się świetnie w warunkach plenerowych, lub gdy jest przewaga światła jednego rodzaju (słoneczne, zachmurzone niebo, żarówki, świetlówki itp.). Można przyjąć zasadę, że jeśli jest dużo światła dziennego i nie wiemy, jaki balans bieli wybrać, to ustawiamy WB-Auto.
2. Drugie ale dotyczy samej "techniki". Są aparaty, które gorzej sobie w zakresie AWB radzą, niż inne. Trzeba to na swoim własnym sprawdzić doświadczalnie. Każdy aparat cyfrowy daje fotografującemu możliwość "informowania" aparatu o rodzaju światła padającego na fotografowane obiekty.
W kompaktach mamy do wyboru kilka podstawowych rodzajów oświetlenia (piktogramów). Zazwyczaj są to; słoneczko , chmurka , żarówka, jarzeniówka, lampa rtęciowa, itd. Ustawienie w aparacie którejś z tych opcji oznacza wprowadzenie do oprogramowania aparatu informacji, jaki rodzaj światła pada na fotografowaną scenę. Niżej fotki zrobione w celu uwidocznienia problemu. „Wymusiłam” na aparacie zdjęcia przy zadanym przeze mnie źródle światła – mimo, że wcale prawdą to nie było – aby unaocznić jakie mogą być efekty złego ustawienia WB.
Zdjęcia były robione przy takich samych ustawieniach aparatu, przy bocznym świetle z okna, bez użycia światła sztucznego, jedynym czynnikiem zmiennym są ustawienia balansu bieli
Różnice będą o wiele wyraźniejsze w świetle sztucznym (ponieważ w świetle naturalnym prawidłowy balans bieli jest łatwiej ustawić), ale to juz pozostawiam do praktykowania, jeżeli ktoś będzie miał czas i ochotę.
Jedna uwaga: o ile pewne parametry zdjęcia (mówimy o formacie jpg, czyli takim z większości cyfrówek) takie jak kontrast, nasycenie barw, jasność ostrość itp. można w zwykłym programie graficznym łatwo skorygować, o tyle źle ustawiony balans bieli jest możliwy do prawidłowej korekty tylko przy fotkach w formacie RAW, (a tylko nieznacznej dla jpg), który dla zwykłego kompaktu jest niestety nieosiągalny a dodatkowo wymaga umiejętności, wiele cierpliwości.
I druga uwaga: najgorszą (w mojej opinii i chyba nie tylko) rzeczą dla prawidłowego balansu bieli – szczególnie często zdarzająca się w fotografowaniu wnętrz jest mieszanka światła naturalnego (okna) i światła sztucznego (zapalamy lampy bo ciemno). Wtedy jedynym wyjściem pozostaje wybór WB-Auto.
Powodzenia !
trokaz