Encyklopedia_pszczelarska tylko wybrane strony.pdf

(4032 KB) Pobierz
pod redakcj¹ naukow¹
Jerzego Wilde
Redaktor naukowy:
prof. dr hab. Jerzy Wilde
Zespół autorów:
prof. dr hab. Józef Banaszak [J.B.]
– systematyka pszczół (z wyjątkiem rodzaju
Apis
i ich biologii,
Apoidea użytkowych i ich biologii oraz trzmieli i ich biologii)
prof. dr hab. Wit Chmielewski [W.C.]
– szkodniki pszczół i produktów pszczelich
prof. dr hab. Bożena Chuda-Mickiewicz [B.Ch.-M.]
– wychów matek i trutni
prof. dr hab. Henryk Mruk [H.M.]
– rynek i marketing produktów pszczelich
prof. dr hab. Jerzy Paleolog [J.D.-P.]
– genetyka molekularna i praca hodowlana
prof. dr hab. Jarosław Prabucki [J.P.]
– historia pszczelarstwa
prof. dr hab. Wojciech Skowronek [W.S.]
– anatomia i morfologia pszczół
prof. dr hab. Bożena Szymaś [B.S.]
– żywienie i pokarmy zastępcze dla pszczół
prof. dr hab. Jerzy Wilde [J.W.]
– systematyka rodzaju
Apis,
gospodarka pasieczna
prof. dr hab. Zdzisław Wilkaniec [Z.W.]
– Apoidea użytkowe i ich biologia
prof. dr hab. Michał Woyciechowski [M.W.]
– ekologia behawioralna pszczół
prof. dr hab. Jerzy Woyke [J.Woy.]
– determinacja płci u pszczół
dr hab. Mieczysław Biliński, prof. IO [M.B.]
– systematyka i biologia trzmieli Polski
dr hab. Paweł Chorbiński, prof. UP [P.C.]
– choroby pszczół
dr hab. Krystyna Czekońska, prof. UR [K.C.
]
– spadź i jej wytwórcy
dr hab. Helena Rybak-Chmielewska, prof. IO [H.C.]
– produkty pszczele (miód i propolis)
dr hab. Teresa Szczęsna, prof. IO [T.S.]
– produkty pszczele (pyłek, wosk, mleczko pszczele i jad)
dr hab. Grażyna Topolska, prof. SGGW [G.T.]
– wirusy i nosemozy pszczół
dr hab. Anna Wróblewska, prof. UP [A.W.]
– botanika pszczelarska, palinologia
dr hab. Zbigniew Kołtowski, prof. IO [Z.K.]
– botanika pszczelarska
dr hab. Adam Roman, prof. UP [A.R.]
– sprzęt i urządzenia pasieczne
dr hab. Adam Tofilski [A.T.]
– biologia pszczół
dr Janusz Cichoń [J.C.]
– ekonomika pszczelarstwa (koszty i opłacalność produkcji)
Romuald Żukowski [R.Ż]
– historia pszczelarstwa
Przedmowa
Polska, podobnie jak większość krajów Europy Zachodniej, jest
krajem gęsto zaludnionym i stosunkowo silnie napszczelonym (licz-
ba rodzin pszczelich/km
2
). Sprzyja to rozwojowi pszczelarstwa ama-
torskiego. Ten sposób użytkowania pszczół był, jest i będzie dominu-
jący w Europie. Pszczelarstwo bowiem, poza możliwością uzyskiwa-
nia dodatkowego dochodu i zasilania budżetu rodzinnego, fascynuje
wielu ludzi z powodu egzotyki samych pszczół. Interesująca biologia
i zachowanie się pszczół żyjących w idealnym społeczeństwie, bo-
gata historia pszczelarstwa i jego kulturotwórcze znaczenie, lokaliza-
cja pasiek w terenach czystych przyrodniczo, w oddaleniu od rejonów
silnie zurbanizowanych, zawsze będzie miało swoich miłośników.
Opracowanie
Encyklopedii pszczelarskiej
dedykujemy tym wszyst-
kim, którzy chcieliby gruntownie zapoznać się z najnowszą wiedzą
pszczelarską.
Pszczelarze w Polsce otrzymują od 2005 roku pomoc z UE i bu-
dżetu państwa (po 50%) poprzez Krajowy Program Wsparcia Pszcze-
larstwa. W odróżnieniu od innych strukturalnych funduszy unijnych
z pomocy tej mogą skorzystać wszyscy pszczelarze, nawet posia-
dający kilka rodzin pszczelich, jak i osoby dopiero zamierzające zo-
stać pszczelarzami (np. w zakresie szkoleń, zakupu rodzin i wymia-
ny matek). Spowodowało to znaczne ożywienie wśród pszczelarzy,
a tym samym zapotrzebowanie na nowoczesną literaturę pszczelarską.
Sytuacja pszczelarstwa w kraju uległa istotnym zmianom. Obserwu-
je się coraz większe zainteresowanie użytkowaniem pszczół, szcze-
gólnie wśród doświadczonych pszczelarzy. Powstaje wiele pasiek
z nowocześnie wyposażonym zapleczem, dostosowanym do najnow-
szych wymogów w zakresie higieny produktów pszczelich. Pasieki ta-
kie stają się wysoko wyspecjalizowane i ukierunkowane najczęściej
na wąski zakres produkcji pasiecznej.
Wydana przed 25 laty po raz pierwszy w kraju
Encyklopedia
pszczelarska
cieszyła się ogromnym zainteresowaniem i szybko wy-
czerpany został cały jej nakład. Wobec rosnącego zainteresowania
najnowszą wiedzą pszczelarską niezbędne stało się ponowne jej wy-
danie, a dynamiczny rozwój nauki wymusił konieczność opracowania
Encyklopedii pszczelarskiej
od podstaw.
Do nowego opracowania dzieła zaproszeni zostali najwybitniej-
si polscy specjaliści z zakresu pszczelnictwa. Wśród 23 Autorów ha-
seł
Encyklopedii pszczelarskiej
jest aż 22 samodzielnych pracowni-
ków naukowych, w tym 12 profesorów tytularnych i 9 profesorów nad-
zwyczajnych. Autorzy wywodzą się z 14 ośrodków akademickich oraz
Oddziału Pszczelnictwa Instytutu Ogrodnictwa w Puławach. Auto-
rzy zawarli w poszczególnych hasłach swoje wieloletnie doświadcze-
nie, poparte najnowszymi osiągnięciami literatury fachowej. W opra-
cowaniu wykorzystano także hasła z zakresu historii pszczelarstwa
opracowane przez Romualda Żukowskiego w poprzednim wydaniu
7
Encyklopedii...
z 1989 roku. Nie wymagały one bowiem korekt
czy uzupełnień, gdyż zostały napisane niezwykle wnikliwie.
Encyklopedia pszczelarska
zawiera zbiór i wyjaśnienie zna-
czenia wielu pojęć stosowanych w pszczelarstwie i pokrew-
nych dziedzinach nauki i gospodarki. Obejmuje wiadomości
z zakresu biologii, anatomii, genetyki i hodowli pszczół, historii
i ekonomiki pszczelarstwa, botaniki pszczelarskiej, gospodarki
i sprzętu pasiecznego, chorób i szkodników pszczół oraz spo-
sobów ich zwalczania, a także na temat owadów zaliczanych
do grup systematycznych pokrewnych pszczołom.
W encyklopedii tej podjęto próbę ujednolicenia bogatej
i różnorodnej nomenklatury pszczelarskiej oraz systematyki
pszczół. Wydawca pragnie dostarczyć Czytelnikowi książkę
zawierającą wyjaśnienie wszystkich pojęć, z jakimi może się
spotkać wykształcony pszczelarz, ale także zainteresowany
fenomenem pszczelarstwa zwykły ‘zjadacz miodu’.
Encyklopedia pszczelarska
stanowi w pewnym sensie
uwieńczenie rozwoju polskiego pszczelarstwa i nauki o nim,
czyli pszczelnictwa.
Olsztyn, marzec 2013
Jerzy Wilde
8
Zgłoś jeśli naruszono regulamin