Bagnet Mannlicher 1895.pdf

(5736 KB) Pobierz
AUSTROWĘGRY
Technika lądowa
BROŃ
Broń biała
1895
Bagnet Mannlicher wz.1895
Bajonett für Mannlicher M1895
Dane taktyczno-techniczne
Długość bagnetu:
360 mm.
Długość głowni:
248 mm.
Szero-
kość głowni w progu:
23 mm.
Długość rękojeści:
104 mm.
Długość
jelca:
64 mm.
Maksymalna grubość głowni:
5 mm.
Długość pochwy
do bagnetu:
262 mm.
Bagnet
(Bajonett), czyli biała broń służąca do pchnięcia, mo-
cowana u wylotu lufy karabinu, narodził się w swej ostatecznej formie
we Francji pod koniec XVII wieku, zastępując pikę. Od tego czasu był
nieodłączną bronią piechoty. Do połowy XIX wieku, najbardziej charak-
terystyczną jego formą był długi i cienki bagnet szpuntowy, służący
jedynie do pchnięć. Karabin systemu Werndla wz.1867 posiadał jednak
już długi szablasty bagnet, który mógł zastąpić także dawny żołnierski
tasak. Podobny do tasaka był również bagnet Mannlichera wz.1873/81.
Późniejsze bagnety wz.1888 i 1890 miały już formę masywnego sztyle-
tu i były znacznie krótsze.
Taką formę ma również bagnet
Mannli-
chera wz.1895.
Posiada on głownię nożową,
ostrzem zwróconą do lufy karabinu. Składa się
on z: 1) klingi (brzeszczotu) posiadającej ostrze,
tylce, dwa wgłębce i wpust trzonkowy; 2) po-
przeczki - gardy, której jedno ramie jest wy-
kształcone jako pierścień i daje się nasuwać na
lufę; 3) rękojeści z trzonkiem z dwóch okładek,
ściągniętych dwiema śrubami trzonkowymi, oraz żelaznego trzewika trzonka, w
którym osadzona jest klamka bagnetu, złożona z guzikowego przycisku, spręży-
ny zatrzasku i rygielka zaczepianego o nasadę bagnetu. Trzonek posiada rowek
trzonkowy do wsuwania na nasadę (haczyk) bagnetu. Zdjęcie bagnetu usku-
tecznia się poprzez naciśnięcie guzika z równoczesnym podparciem rękojeści w
górę. Pochwa wykonana jest z grubej blachy, wewnątrz przy wpuście znajduje
się sprężyna uszczelniająca bagnet w pochwie, na zewnątrz - hak płaski do
założenia pochwy na wieszak skórzany (żabkę).
Historia użytkowania przez Wojsko Polskie austriackiego bagnetu wzór
1895, miała swój początek wraz z formowaniem, jeszcze przed wybuchem I
Wojny Światowej, polskich oddziałów strzeleckich w Galicji. Oddziały te stały się
zalążkiem Legionów Polskich, które zostały powołane do życia 16 sierpnia 1914
2
roku, jako osobna formacja armii Austro-Węgier. Żołnierze Legionów Polskich uzbrojeni byli w austriackie karabiny i ka-
rabinki kalibru 8 mm typu Mannlicher wzór 1895 oraz przeznaczone do nich
krótkie bagnety wzór 1895.
W 1918 roku po zakończonej Wojnie Świato-
wej, Wojsko Polskie w wyniku rozbrojenia armii au-
strowęgierskiej przejęło kolejne partie karabinów
Mannlicher, a wraz z nimi znaczne zapasy bagnetów
wzór 1895 w różnych odmianach. Dodatkowo, w 1919
roku Polska zakupiła w Austrii 25000 nowych egzem-
plarzy karabinu Mannlicher. Sprawiło to, że już po
zakończeniu wojny polsko - bolszewickiej w 1921
roku, na uzbrojeniu oddziałów Wojska Polskiego
znajdowało się ponad 120000 karabinów i karabinków
typu Mannlicher wraz z bagnetami wzór 1895. Kara-
biny Mannlicher wycofano z uzbrojenia do 1929 roku.
Do roku 1939 w magazynach znajdowało się jeszcze
ponad 20000 karabinów i karabinków Mannlicher
wzór 1895 z odpowiednim zapasem bagnetów wzór
1895.
Produkcją oraz montażem bagnetów wzór
1895 zajmowała się Zbrojownia Nr 4 w Krakowie,
która w 1921 roku otrzymała także zadanie opraco-
wania polskiego bagnetu dla którego można by wyko-
rzystać spore ilości austriackich pochew do bagnetów
wzór 1895, które zalegały w magazynach.
W pierwszej połowie lat 20-tych, bagnet wzór
1895 był bardzo popularny w Wojsku Polskim. W wersji niklowanej był chętnie noszony przez oficerów jako broń boczna
zamiast szabli. Bagnety wzór 1895 wy-
korzystywano także do produkcji pa-
miątkowych bagnetów wręczanych żoł-
nierzom i oficerom Legionów Polskich.
Bagnet wzór 1895 produkowany był
m.in. w wersjach oficerskich, podoficer-
skich, żołnierskich i kawaleryjskich, któ-
re z kolei posiadały wiele odmian różniących się szczegó-
łami technicznymi, jak np. płaskim lub wklęsłym zbroczem
czy krótkim lub długim i zagiętym jelcem.
Bagnet wzór 1895 posiadał obustronne płaskie lub
wklęsłe zbrocze, wypukły szlif oraz dwusieczne pióro. Jelec
mocowano do trzonu za pomocą dwóch nitów o wypukłych
główkach. Rękojeść posiadała drewniane okładki, przy-
twierdzone do trzonu dwoma nitami. W głowicy rękojeści
znajdowała się prowadnica, która wraz z pierścieniem jelca,
stanowiła system mocowania bagnetu na karabinie. Ponad-
to dodatkowym zabezpieczeniem był zatrzask sprężynowy,
który znajdował się w głowicy bagnetu. Bagnety żołnierskie
i kawaleryjskie posiadały krótki jelec z pierścieniem, nato-
miast część bagnetów podoficerskich miała długi, zagięty w
kierunku głowni jelec, a także zamontowane w głowicy
strzemiączko. Bagnety oficerskie produkowano na bazie
podoficerskich, z tym że były one poniklowane. Warto do-
dać, że charakterystyczną cechą wszystkich bagnetów wzór
1895, było ostrze zwrócone ku lufie, a nie jak w poprzed-
nich austriackich modelach - od lufy.
Niektóre polskie bagnety wzór 1895 montowane
przez Zbrojownię Nr 4 w Krakowie, posiadały przebicia na
sygnaturach austrowęgierskich w postaci polskiego orła w
koronie, zarówno na przednim płazie głowni, jak i na zaczepie pochwy.
Zgłoś jeśli naruszono regulamin