Poradnik_02.pdf

(160 KB) Pobierz
2. Podstawowe obowiązki pracodawcy i pracownika
2.1. Obowiązki pracodawcy
2.2. Obowiązki pracownika
2.3. Regulamin pracy
Informacja:
Rozwinięcie powyższej tematyki m.in. w książkach
Pracodawca i kierownik. Materiały dydaktyczne do szkolenia okre-
sowego z zakresu bhp, Pracownik administracyjno-biurowy. Materiały dydaktyczne do szkolenia okresowego z zakresu
bhp
oraz
Pracownik na stanowisku robotniczym. Materiały dydaktyczne do szkolenia okresowego z zakresu bhp.
2.1. Obowiązki pracodawcy
Pracodawca jest obowiązany w szczególności:
zaznajamiać pracowników podejmujących pracę z zakresem ich obowiązków, sposobem wykonywania pracy na wyzna-
czonych stanowiskach oraz ich podstawowymi uprawnieniami,
organizować pracę w sposób zapewniający pełne wykorzystanie czasu pracy, jak również osiąganie przez pracowni-
ków, przy wykorzystaniu ich uzdolnień i kwalifikacji, wysokiej wydajności i należytej jakości pracy,
organizować pracę w sposób zapewniający zmniejszenie uciążliwości pracy, zwłaszcza pracy monotonnej i pracy
w ustalonym z góry tempie,
przeciwdziałać dyskryminacji w zatrudnieniu, w szczególności ze względu na płeć, wiek, niepełnosprawność, rasę,
religię, narodowość, przekonania polityczne, przynależność związkową, pochodzenie etniczne, wyznanie, orientację
seksualną, a także ze względu na zatrudnienie na czas określony lub nieokreślony albo w pełnym lub w niepełnym
wymiarze czasu pracy,
zapewniać bezpieczne i higieniczne warunki pracy oraz prowadzić systematyczne szkolenie pracowników w zakre-
sie bezpieczeństwa i higieny pracy,
terminowo i prawidłowo wypłacać wynagrodzenie,
ułatwiać pracownikom podnoszenie kwalifikacji zawodowych,
stwarzać pracownikom podejmującym zatrudnienie po ukończeniu szkoły prowadzącej kształcenie zawodowe lub
szkoły wyższej warunki sprzyjające przystosowaniu się do należytego wykonywania pracy,
zaspokajać w miarę posiadanych środków socjalne potrzeby pracowników,
stosować obiektywne i sprawiedliwe kryteria oceny pracowników oraz wyników ich pracy,
prowadzić dokumentację w sprawach związanych ze stosunkiem pracy oraz akta osobowe pracowników,
przechowywać dokumentację w sprawach związanych ze stosunkiem pracy oraz akta osobowe pracowników w wa-
runkach niegrożących uszkodzeniem lub zniszczeniem,
wpływać na kształtowanie w zakładzie pracy zasad współżycia społecznego.
Pracodawca obowiązany jest ponadto do:
udostępniania pracownikom tekstu przepisów dotyczących równego traktowania w zatrudnieniu w formie pisemnej
informacji rozpowszechnionej na terenie zakładu pracy lub zapewnia pracownikom dostęp do tych przepisów w in-
ny sposób,
informowania pracowników o możliwości zatrudnienia w pełnym lub w niepełnym wymiarze czasu pracy, a pra-
cowników zatrudnionych na czas określony — o wolnych miejscach pracy
przeciwdziałania mobbingowi (uporczywemu i długotrwałemu nękaniu lub zastraszaniu pracownika).
Bardzo ważnym obowiązkiem pracodawcy jest także wydawanie pracownikowi świadectwa pracy w związku
z rozwiązaniem lub wygaśnięciem stosunku pracy.
Powinno ono zawierać niezbędne informacje dotyczące okresu i rodzaju wykonywanej pracy, zajmowanych stanowisk,
trybu rozwiązania albo okoliczności wygaśnięcia stosunku pracy, a także inne informacje niezbędne do ustalenia
uprawnień pracowniczych i uprawnień z ubezpieczenia społecznego.
Szczegółowe informacje w tym zakresie zawiera rozporządzenie MPiPS z dnia 15 maja 1996 r. w sprawie szczegółowej
treści świadectwa pracy oraz sposobu i trybu jego wydawania i prostowania (Dz. U. Nr 60, poz. 282, z późn. zm.).
UWAGA!
Wydanie świadectwa pracy nie może być uzależnione od uprzedniego rozliczenia się pracownika z pracodawcą, jak
również uwarunkowane w jakikolwiek inny sposób.
2.2. Obowiązki pracownika
Pracownik jest obowiązany w szczególności:
przestrzegać czasu pracy ustalonego w zakładzie pracy,
przestrzegać regulaminu pracy,
przestrzegać przepisów oraz zasad bhp, a także przepisów przeciwpożarowych,
dbać o dobro zakładu pracy, chronić jego mienie oraz zachowywać w tajemnicy informacje, których ujawnienie
może narazić pracodawcę na szkodę.
Na mocy odrębnej umowy zawartej pomiędzy pracownikiem i pracodawcą, pracownik może być zobowiązany do zaka-
zu prowadzenia działalności konkurencyjnej, zarówno w trakcie trwania stosunku pracy, jak też po jego ustaniu.
Działalność konkurencyjna
to działalność polegająca na godzeniu w interes pracodawcy lub byłego pracodawcy
w związku z prowadzoną działalnością.
Wystąpi ona wtedy, gdy:
pracownik będzie prowadził na własny rachunek lub w cudzym imieniu podmiot gospodarczy rywalizujący na ryn-
ku z pracodawcą,
podejmie pracę w ramach stosunku pracy lub na innej podstawie w takiej placówce należącej do kogoś innego.
UWAGA!
Umowy w sprawie działalności konkurencyjnej wymagają, pod rygorem nieważności, formy pisemnej.
2.3. Regulamin pracy
Regulamin pracy ustala organizację i porządek w trakcie pracy oraz związane z tym prawa i obowiązki stron procesu
pracy. Jest on dokumentem obowiązkowym gdy pracodawca zatrudnia co najmniej 20 pracowników. Wymóg regula-
minu nie wiąże pracodawcy, jeżeli jego obowiązkowa treść ujęta jest w układzie zbiorowym pracy obowiązującym
u pracodawcy. W pozostałych przypadkach jest nieobligatoryjny, lecz jego posiadanie jest korzystne dla pracodawcy.
Regulamin pracy
powinien ustalać w szczególności:
organizację pracy,
warunki przebywania na terenie zakładu pracy w czasie pracy i po jej zakończeniu,
wyposażenie pracowników w narzędzia i materiały,
wyposażenie pracowników w odzież i obuwie robocze oraz w środki ochrony indywidualnej i higieny osobistej,
systemy i rozkłady czasu pracy oraz przyjęte okresy rozliczeniowe czasu pracy,
porę nocną,
termin, miejsce, czas i częstotliwość wypłaty wynagrodzenia,
prace wzbronione młodocianym oraz kobietom, a także prace i stanowiska pracy dozwolone młodocianym w celu
odbywania przygotowania zawodowego,
wykaz lekkich prac dozwolonych pracownikom młodocianym zatrudnionym w innym celu niż przygotowanie zawo-
dowe,
obowiązki dotyczące bhp oraz ochrony ppoż.,
sposób informowania pracowników o ryzyku zawodowym,
sposób potwierdzania obecności w pracy,
kary stosowane z tytułu odpowiedzialności porządkowej pracowników.
Regulamin pracy ustala pracodawca w uzgodnieniu z zakładową organizacją związkową, a gdy taka u danego praco-
dawcy nie działa — czyni to sam pracodawca.
UWAGA!
Pracodawca jest zobowiązany zapoznać pracownika z treścią regulaminu pracy przed rozpoczęciem przez niego
pracy.
Zgłoś jeśli naruszono regulamin