Pogranicze polsko-słowackie pismo.pdf

(5329 KB) Pobierz
Pogranicze polsko-słowackie
rocznik euroregionu
tatry
Pohraničie pol’sko-slovenské
ročenka euroregiónu
tatry
2010–2012
Publikacja współfinansowana przez Unię Europejską ze środków Europejskiego Funduszu Rozwoju
Regionalnego oraz z budżetu państwa w ramach Programu Współpracy Transgranicznej Rzeczpospolita
Polska – Republika Słowacka 2007–2013
Publikaciá spolufinancovaná Európskou úniou z Európskeho fondu regionálneho rozvoja a štátneho rozpočtu
v rámci Programu cezhraničnej spolupráce Pol ska republíka – Slovenská republika 2007–2013
�½
ZWIĄZEK EUROREGION „TATRY”
NOWY TARG 2013
© Copyright by Związek Euroregion „Tatry” w Nowym Targu
Redaguje zespół / Redakčn�½ kolektív: antoni nowak, bożena królczyk, jana majorová garstková,
agnieszka pyzowska
Opracowanie redakcyjne / Redakčné spracovanie: Anna Majorczyk
Tłumaczenie / Preklady: Matthew Dundon, Vlasta Juchniewiczová, Franciszek Payerhin,
Tomasz Trancygier, Agencja BTB
Autorzy fotografii i reprodukcji / Autori fotografií a reprodukcií: Michał Adamowski, Stanisław
Budzyński, Peter Cintula, Kazimierz Gajewski, Bogdan Kasperek, Paweł Myślik,
Piotr Rayski-Pawlik
Opracowanie graficzne i projekt okładki / Grafická úprava a návrh obálky : voit studio: Emilia Voit,
Jarek Łakoma
Korekta / Korektúra: Vlasta juchniewiczovÁ, anna Majorczyk, Boris Švirloch, Agencja BTB
ISSN 1731-0482
Wydawca / Editor:
Związek Euroregion „Tatry” w Nowym Targu
ul. Sobieskiego 2, 34-400 Nowy Targ
tel. +48 18 266-99-81
e-mail: euroregion.tatry@pro.onet.pl
www.euroregion-tatry.eu
Skład, łamanie, druk i oprawa / Zalamovanie, sadzba, tlač a viazanie:
Pasaż Spółka z o.o.
ul. Rydlówka 24
30-363 Kraków
www.pasaz.com
Wyłączną odpowiedzialność za treść niniejszej publikacji ponosi Związek Euroregion „Tatry” i w żadnym razie nie może
być ona utożsamiana z oficjalnym stanowiskiem Unii Europejskiej
Egzemplarz bezpłatny
V�½hradnú zodpovednosť za obsah tejto publikácie nesie Zväzok euroregión Tatry a v nijakom prípade nemôže byť
stotožen�½ s oficiálnym stanoviskom Európskej únie
Bezplatn�½ exemplár
spis treści / obsah
Słowo wstępne / Úvodné slovo / 5
Z PRZESZŁOŚCI / Z MINULOSTI / 9
Mieczysława Chylińska /
9
Po obu stronach barykady
Po obidvoch stranách barikády
Jozef Sulaček /
26
Kieżmarscy Niemcy pod koniec drugiej wojny światowej
Kežmarskí Nemci koncom druhej svetovej vojny
Margita Vargová /
49
Opowieści ze Zdziaru-Średnicy
Príbehy zo �½diaru-Strednice
STUDIA I ESEJE / ŠTÚDIE A ESEJE / 54
Bogdan Wrzochalski /
54
Prezydenci Polski i Słowacji wobec współpracy transgranicznej. Wątki wspomnień
Prezidenti Poľska a Slovenska a cezhraničná spolupráca. Útržky spomienok
Andrzej Brzoza /
60
Euroregion „Tatry” – serdeczne partnerstwo Polaków i Słowaków. Rzecz widziana z oddali
Euroregión „Tatry” – srdečné partnerstvo Poliakov a Slovákov. Pohľad z diaľky
Peter Burian /
69
Euroregion „Tatry” – o kształcie i rozwoju demokracji lokalnej na pograniczu dwóch narodów
Euroregión „Tatry“ – o obraze a rozvoji miestnej demokracie medzi dvoma národmi
Martin Karaš /
75
Rusini w Euroregionie „Tatry”
Rusíni v rámci Euroregiónu „Tatry“
SYLWETKI / OSOBNOSTI / 80
Najważniejsza jest wzajemna życzliwość.
Z Wendelinem Haberem rozmawia Anna Majorczyk
Najdôležitejšia je vzájomná žičlivosť.
S Wendelinom Haberom sa rozpráva Anna Majorczyk
Wanda Szado-Kudasik /
99
Wendkowi
Pavol Mišenko /
101
Inżynier Peter Burian
Ing. Peter Burian
Antoni Nowak /
105
Peter Burian – współtwórca Euroregionu „Tatry”
Peter Burian – spolutvorca Euroregiónu „Tatry”
Cezary Kuklo /
107
Henryk Ruciński (3.07.1938 – 11.10.2007)
Henryk Ruciński (3.07. 1938 – 11. 10. 2007)
Piotr Chodorowicz (1954–2011)
/
116
3
4
spis treści / obsah
Antoni Nowak /
118
Wspomnienie o Wacławie Czubernacie
Spomienka na Wacława Czubernata
Milan Choma /
120
Alfred Grosz – legendarny nauczyciel Tatr
Alfred Grosz – učiteľská legenda Tatier
Ernest Grosz /
126
Nokturno-nočn�½ obraz
Alfréd Grosz /
126
Tatre
Milan Choma /
126
Tvár kežmarskej Tatry
NASZE SPRAWY / NAŠE ZÁLE�½ITOSTI / 127
Teresa Siaśkiewicz /
127
Realizacja mikroprojektów w Euroregionie „Tatry” w latach 2010–2012
Realizácia mikroprojektov v Euroregióne „Tatry“ v rokoch 2010–2012
Jana Majorová Garstková /
143
Projekty ukierunkowane na realizację działań euroregionalnych wsparte przez Ministerstwo
Transportu, Budownictwa i Rozwoju Regionalnego Republiki Słowackiej
Projekty zamerané na realizáciu euroregionálnych aktivít podporené Ministerstvom dopravy,
vystavby a regionálneho rozvoja Slovenskej republiky
Agnieszka Pyzowska /
152
Spotkanie siedmiu kultur pogranicza polsko-słowackiego
Stretnutie siedmich kultúr poľsko-slovenského pohraničia
Stanisław Apostoł /
167
László Mednyánszky
Agnieszka Pyzowska /
168
Od Euroregionu „Tatry” do Europejskiego Ugrupowania Współpracy Terytorialnej TATRY z o.o.
Od Euroregiónu „Tatry” k Európskemu zoskupeniu územnej spolupráce TATRY s r.o.
WITRYNA EUROREGIONU / VITRÍNA EUROEGIÓNU / 174
KALENDARIUM 2010–2012 / KALENDÁRIUM 2010–2012 / 181
ANEKS / PRÍLOHA / 223
Wykaz władz oraz członków Euroregionu „Tatry” w latach 2010–2012
Zoznam predstaviteľov a členov Euroregiónu „Tatry” v rokoch 2010–2012
SUMMARY / 226
Mapa administracyjna Euroregionu „Tatry” / Administratívna mapa
Euroregiónu „Tatry” / 228
Zgłoś jeśli naruszono regulamin