Македонска енциклопедија (Encyclopaedia Macedonica) т1 А-Љ (2009).pdf

(32635 KB) Pobierz
MAKEDONSKA AKADEMIJA NA NAUKITE I UMETNOSTITE
MAKEDONSKA ENCIKLOPEDIJA
MACEDONIAN ACADEMY OF SCIENCES AND ARTS
LEXICOGRAPHICAL CENTRE
ENCYCLOPAEDIA
MACEDONICA
1
A–L
SKOPJE
2009
MAKEDONSKA AKADEMIJA NA NAUKITE I UMETNOSTITE
LEKSIKOGRAFSKI CENTAR
1
A–Q
SKOPJE 2009
GLAVEN I ODGOVOREN REDAKTOR
akad.
BLA@E RISTOVSKI
SOVET NA LEKSIKOGRAFSKIOT CENTAR
akad.
Ilija Vaskov
(pretsedatel), akad.
Petar Hr. Ilievski,
akad.
Vlado Kambovski,
akad.
Blagoj Popov,
akad.
Gane Todorovski
GLAVNA REDAKCIJA
akad.
Ilija Vaskov
(od 12. H 2006) (akad.
\or|i Filipovski
do 12. H 2006),
akad.
Vlado Kambovski
(od 11.
XI
2006) (akad.
Cvetan Grozdanov
do 8.
II
2006),
akad.
Blagoj Popov,
akad.
Bla`e Ristovski
(glaven redaktor), akad.
Gane Todorovski
prof. d-r
Simo Mladenovski
(nau~en sekretar)
PREDGOVOR
Pojavata na prvata
Makedonska enciklopedija
e istoriski ~in. So nea Re-
publika Makedonija vleguva vo redot na zemjite i narodite {to sozdale enciklo-
pediska sinteza na svoeto minato i na svojata sovremenost, na ona {to bilo ili
ostanalo po nejziniot civilizaciski pat. Toa e nau~no fundirano ogledalo na
generaciite i na sovremenicite {to gi reflektira soznanijata samo za ovie
prostori od praistorijata do deneska. So toa sovremenata makedonska nau~na
misla se obiduva sublimirano da gi pretstavi razvojnite epohi, periodi, podra~ja
i struki i da go formulira sopstvenoto gledi{te vrz makedonskite raboti
voop{to.
So decenii vo Skopje postoe{e Redakcija na Enciklopedijata na Jugoslavija
za Makedonija. Izlegoa samo prvite dva toma od
„Enciklopedija
na Jugoslavija.
Izdanie na makedonski jazik“ (Zagreb, 1983 i 1985). Vo niv zainteresiraniot ko-
risnik te{ko }e mo`e da ja sogleda celosta i seopfatnosta na Makedonija. A vo
stranskite enciklopedii, osobeno vo enciklopediskite izdanija na sosedite,
premnogu se skromni, izme{ani i izobli~eni selektiranite fakti i argumenti
za Makedonija i Makedoncite za da se sfati i da se prifati
„vistinata#
za ve-
kovniot kompleks na
„Makedonskoto
pra{awe#.
Makedonskata enciklopedistika u{te e vo svojot zarodi{. Vo poslednive de-
cenii se pojavija pove}e individualni pe~ateni i elektronski obidi za parcijalno
leksikonsko pretstavuvawe na oddelni oblasti i struki. Od institucionalnite pe-
~ateni leksikonski izdanija treba da se spomnat
„Makedonskiot
istoriski re~nik#
(2000) na Institutot za nacionalna istorija vo Skopje i
„Re~nikot
na narodnata mi-
tologija na Makedoncite# (2000) na Institutot za staroslovenska kultura vo Prilep,
a sli~en e i obidot na MI-AN vo Skopje so publikacijata
„Li~nosti
od Makedonija#
(2002). Prv poseriozen enciklopedisti~ki potfat napravi Knigoizdatelstvoto
„Detska
radost“ vo Skopje so izdavaweto na pettomnata
„Makedonska
enciklopedi-
ja za deca“
(1990), a od prevodnata produkcija (so makedonski priop{tuvawa) zaslu`uva
vnimanie skratenata verzija na
„Britanika.
Enciklopediski re~nik“
(1–10,
2005–2006) na
„Toper –
MPN“ vo Skopje. Me|utoa, najambiciozna se pretstavi ~etiri-
tomnata
„MI-ANova
enciklopedija op{ta i makedonska#
(2006), pod redakcija na
Jovan Pavlovski, vo koja nekolku iljadi
„odrednici
se odnesuvaat na Makedonija vo
nejzinite istoriski, geografski i etni~ki granici#.
Prvata inicijativa za podgotovka na nacionalna enciklopedija vo Make-
donskata akademija na naukite i umetnostite e pokrenata od Odborot za nau~noistra-
`uva~ka rabota i umetni~ki istra`uvawa (27.
VI
1994). Po izvesni novi inicijati-
vi, Pretsedatelstvoto na MANU na 23.
IX
1999 god. ja prifa}a idejata, formira
Inicijativen odbor i zapo~nuvaat podgotovkite za sozdavawe administrativno-
pravni pretpostavki za realizacijata. Vo slednata godina e osnovan Leksikograf-
skiot centar i se napraveni postapkite za izbor na negovite organi i tela. Naskoro
e sostavena i Glavnata redakcija na Makedonskata enciklopedija (od pretstavni-
ci na pette oddelenija na MANU) i postepeno se oformuva {iroka redakcija od
Zgłoś jeśli naruszono regulamin