Czołg mostowy Bruckenleger IV 1939.pdf

(17984 KB) Pobierz
NIEMCY
Technika lądowa
BROŃ
1939
Pojazdy specjalne
Czołg mostowy Bruckenleger IV
Brückenleger auf Fgst PzKpfw IV
Bruckenleger IVb Typ:
czołg mostowy.
Lata
produkcji:
II.1940 - IV.1940.
Wyprodukowano:
20
pojazdów.
Długość:
11,00 m.
Szerokość:
2,97 m.
Wy-
sokość:
3,28 m (Magirus), 3,54 m (Krupp).
Prześwit:
40 cm.
Masa bojowa:
28000 kg.
Opancerzenie:
do
14,5 mm.
Trakcja:
gąsienicowa.
Napęd:
dwunastocylin-
drowy, górnozaworowy silnik gaźnikowy chłodzony cie-
czą, w układzie V (kąt rozwarcia bloków cylindrów wy-
nosił 60°) typu Maybach HL 120 TRM o mocy 300 KM
przy 3000 obrotów/min. i pojemności skokowej 11867
cm
3
.
Pojemność zbiorników paliwa:
470 l.
Zużycie
paliwa:
droga 250 l/100 km, teren 350 l/100 km.
Transmisja:
mechaniczna, 6 biegów do przodu, jeden
wsteczny.
Długość oporowa gąsienicy:
3,72 m.
Szerokość gąsienicy:
36 cm.
Ilość ogniw gąsienicy:
99.
Prędkość:
na drodze 40 km/h, w terenie 20 km/h.
Zasięg:
droga 180 km, teren 110 km.
Uzbrojenie:
karabin maszynowy MG-34
kalibru 7,92 mm (zapas amunicji 4500 sztuk).
Załoga:
2 osoby (dowódca,
kierowca-mechanik).
W dniu
22 lutego 1939
roku In 6 Wa.Pruf 6 po-
lecił firmie
Krupp
wyprodukować
6
podwozi czołgu Pz-
Kpfw IV
Ausf. C
(o numerach fabrycznych od 80435 do
80440), które miały zostać przekonwertowane na
pojaz-
dy mostowe o nośności 18 ton.
Zamówione kadłuby
zostały skompletowane w
czerwcu/lipcu 1939
roku a
następnie - w połowie
listopada
- wyposażone (z wyjąt-
kiem jednego) w mosty i przekazane wydziałowi Wa.Pruf
5, odpowiedzialnemu za rozwój i testy wojskowego
sprzętu inżynieryjnego. Późniejszy los wozów nie jest
znany. Powszechnie uważa się, że w pierwszym kwarta-
le 1940 roku zostały one z powrotem wysłane do zakła-
dów Kruppa i po nałożeniu wież jako pełnowartościowe
czołgi zasiliły szeregi dywizji pancernych.
2
W okresie od
lutego
do
kwietnia
1940
roku zakłady Krupp wyprodukowały
20
podwozi
PzKpfw IV Ausf. D,
które
zostały wyposażone w wysuwane, poje-
dyncze przęsła mostowe i oznaczone
nazwą
Bruckenleger IVb
(dziesięć z nich
otrzymało mosty w firmie Magirus w Ulm,
stąd też pomiędzy wozami obu producen-
tów występują pewne różnice, np. w wy-
sokości). Wszystkie skompletowane po-
jazdy trafiły na stan pięciu dywizji pancer-
nych (1., 2., 3., 5. i 10. - po cztery sztuki
dla każdej), w których zasiliły szeregi
plutonów czołgów mostowych
wcho-
dzących w skład kompanii pancernych
batalionów saperów (Panzer-Pionier-
Bataillon). Strukturę organizacyjną batalionów de-
terminował głównie etat K.St.N 716 z 6 marca 1940
roku. Czołgi budowane przez Magirusa i Kruppa
różniły się sposobem osadzenia przęsła na kadłu-
bie i mechanizmem układania. Czołg mostowy Kru-
pa układał przęsło po ustawieniu podpory przed
czołgiem i zwolnieniu mechanizmu blokującego.
Przęsło mostu po obrocie wokół osi podpory przed-
niej pod własnym ciężarem opadało na ziemię.
Czołg Magirusa niejako wysuwał przęsło przed
czołg (w podobny sposób jak w mechanicznej dra-
binie strażackiej) Czołgi mostowe były uzbrojone w
jeden karabin maszynowy MG-34 w przednim sta-
nowisku strzeleckim.
W
maju 1940
roku Bruckenleger IVb w
składzie wymienionych wcześniej związków bojo-
wych uczestniczyły w operacji Fall Gelb, nie wyka-
zując się jednak większą przydatnością. Niemcom
wyraźnie dały się we znaki znaczne gabaryty wo-
zów oraz skutki niewłaściwego balansu dynamicz-
nego, będącego efektem fatalnego rozkładu masy
przewożonych mostów, które w połączeniu z innymi
negatywnymi czynnikami (mierną zwrotnością, niedo-
stateczną przekraczalnością i niewielką średnią pręd-
kością) utrudniały nawet zwykły przemarsz. Zaob-
serwowane trudności stały się pretekstem do zasto-
powania w dniu
3 czerwca 1940
roku prac nad dal-
szym rozwojem tych pojazdów i anulowania planów
dotyczących wyprodukowania kolejnych kilkudziesię-
ciu maszyn.
Pomimo niekorzystnego dla Bruckenleger IVb
obrotu wypadków i związanej z tym decyzji o zanie-
chaniu dalszej produkcji, w
styczniu 1941
roku zakła-
dy
Kruppa
w Essen skompletowały jeszcze partię 4
czołgów mostowych opartych o kadłuby
PzKpfw IV
Ausf. E,
które otrzymały oznaczenie
Brückenleger
IVc.
W nowych pojazdach uproszczeniu poddano kon-
strukcję mostu, usuwając z niej szereg zbędnych ele-
mentów wpływających na jego masę. Wyproduko-
wane maszyny trafiły na stan
3. kompanii 39. Pan-
cernego Batalionu Saperów
(3.Kp./Pz.Pi.Btl.39)
wchodzącego w skład
3. Dywizji Pancernej
(3. Pan-
zerdivision) i wraz z nią wzięły czynny udział w wojnie
przeciwko ZSRS. W ostatnim tygodniu czerwca 1941
roku Bruckenleger IVc zostały kilkakrotnie z powo-
dzeniem wykorzystane do forsowania przeszkód
wodnych (rzeki). Szczegóły ich dalszej służby pozo-
stają nieznane.
Bruckenleger auf Fgst. Begleitwagen II.
Prawdopodobnie pod koniec 1939 lub na początku
1940 roku zakłady Kruppa skonstruowały kolejny
3
pojazd mostowy
w klasie wozów o nośności 18 ton, który
powstał w oparciu o kadłub jednego z prekursorów PzKpfw
IV - czołgu Begleitwagen II (B.W. II), wyposażonego w za-
wieszenie z resorami skrętnymi. Z powodu pewnego podo-
bieństwa podwozia B.W. II do kadłuba eksportowej wersji
PzKpfw III - M.K.A (mittlerer Kampfwagen fur Ausland), wóz
ten jest czasami mylnie identyfikowany jako Bruckenleger auf
Fgst. M.K.A. Rzeczony pojazd otrzymał most o konstrukcji
stalowej, którego zrzut obywał się za pomocą urządzeń me-
chanicznych. Po opuszczeniu fabryki Kruppa, czołg został
oddany do dyspozycji Wa.Pruf 5 i pod egidą jego pracowni-
ków przeszedł serię testów poligonowych. Jego dalsze losy
nie są znane. Autorzy niektórych opracowań twierdzą, że
wziął on udział w agresji na Francję.
Niemieckie czołgi mostowe wskutek
incydentalnych przypadków zastosowania
bojowego nie odegrały praktycznie żadnej roli
w działaniach prowadzonych na frontach II
wojny światowej. Choć kilka z nich udanymi
akcjami dowiodło swojej przydatności, w osta-
tecznym rozrachunku niemieccy wojskowi nie
zdecydowali się na rozpowszechnienie tego
rodzaju wozów w dywizjach pancernych, jako
powód wskazując przede wszystkim kwestię
wykorzystywania do ich produkcji podwozi
gąsienicowych, przeznaczonych pierwotnie
dla cenniejszych czołgów. Nie bez znaczenia
pozostawał także fakt, że w gruncie rzeczy
maszyny te mogły zostać zastąpione przez
alternatywne środki przeprawowe (mosty pon-
tonowe, barki itp.), które odznaczały się z reguły lepszymi parametrami taktyczno-technicznymi (przede wszystkim więk-
szą nośnością i możliwością szerszego zastosowania). Wśród licznej grupy maszyn inżynieryjnych używanych przez
wojska niemieckie w latach 1939-1945, czołgi mostowe z pewnością stanowiły jednak jedne z ciekawszych i niepospoli-
tych konstrukcji, dlatego też choćby z tych powodów należało pokrótce przedstawić ich słabo znaną i niespopularyzowa-
ną w piśmiennictwie militarnym historię.
Zgłoś jeśli naruszono regulamin