tarkowska-rozmowa_doradcza_wspolne_poszukiwanie_rozw.pdf

(669 KB) Pobierz
MINISTERSTWO PRACY I POLITYKI SPOŁECZNEJ
DEPARTAMENT RYNKU PRACY
MAŁGORZATA TARKOWSKA
Rozmowa doradcza
– wspólne poszukiwanie
rozwiązań
Warszawa 2006
MINISTERSTWO PRACY I POLITYKI SPOŁECZNEJ
Departament Rynku Pracy
ul. Tamka 1,
00-349 Warszawa
Zeszyty informacyjno-metodyczne doradcy zawodowego – zeszyt 35
Rozmowa doradcza – wspólne poszukiwanie rozwiązań
Redakcja:
Grażyna Morys-Gieorgica
Projekt okładki:
Jacek Brzeziński
Irena Mazek
© Copyright by Ministerstwo Pracy i Polityki Społecznej
Warszawa 2006
ISBN 83-60302-07-3
Wydawca:
Ministerstwo Pracy i Polityki Społecznej
Departament Rynku Pracy
ul. Tamka 1, 00-349 Warszawa
Publikacja wydana przy wsparciu Wspólnot Europejskich w ramach Programu Leonardo
da Vinci. Treść publikacji nie ma na celu wyrażenia stanowiska Komisji Europejskiej.
Instytucja ta nie ponosi jakiejkolwiek odpowiedzialności za treść publikacji.
Łamanie
i druk: ZWP MPiPS. Zam. 1812/06.
2
Spis treści:
Wprowadzenie
..........................................................................................
CZĘŚĆ I
PODSTAWY SKUTECZNEGO DORADZANIA
1. Wykorzystanie w pracy doradczej kategorii diagnostycznych
według J.K. Zeiga ................................................................................
2. Wskazania do uwzględnienia systemu w procesie doradzania ............
3. Tworzenie kontraktu doradczego – jak wykorzystać
w rozmowie doradczej 5 kroków Enrighta ..........................................
4. Kiedy klient rezygnuje .........................................................................
CZĘŚĆ II
ROZMOWA DORADCZA JAKO KLUCZOWA UMIEJĘTNOŚĆ
DORADCY ZAWODOWEGO
1. Rozmowa doradcza – etapy pracy z klientem ......................................
1.1. Nawiązanie i utrzymanie kontaktu .............................................
1.1.1. Wykorzystanie w rozmowie doradczej
„pozycji słuchania” J. Enrighta .....................................
1.2. Precyzowanie oczekiwań przez klienta i identyfikacja
zasobów osobistych ....................................................................
1.3. Wzmacnianie motywacji ............................................................
1.4. Cel i planowanie w rozmowie doradczej ...................................
1.5.
Świat
wartości klientów .............................................................
1.6. Wzbudzanie w klientach gotowości do zmiany .........................
1.7. Przekazywanie informacji o rynku pracy w rozmowie
doradczej ....................................................................................
1.8. Zakończenie procesu doradzania ...............................................
2. Wykorzystanie narzędzi skutecznej komunikacji w rozmowie
doradczej ..............................................................................................
2.1. Bariery komunikacyjne w rozmowie doradczej .........................
2.2. Zastosowanie komunikacji pośredniej i bezpośredniej
w rozmowie doradczej ...............................................................
24
30
34
38
44
49
55
59
64
65
68
71
73
8
13
18
21
5
3
CZĘŚĆ III
PROWADZENIE ROZMÓW DORADCZYCH
Z RÓŻNYMI KLIENTAMI –
ĆWICZENIA
1. Rola i zadania doradcy w indywidualnej pracy z klientem
– przykłady ..........................................................................................
2. „Pani Jola opowiada” – określenie stylu komunikacji klienta
i próba znajdowania skutecznych rozwiązań .......................................
3. Klient subiektywnie „łatwy” i „trudny” –
ćwiczenia
...........................
4. Zachowania doradcy służące budowaniu i rozwijaniu relacji
– podsumowanie ..................................................................................
Literatura
..................................................................................................
76
80
82
84
88
4
Wprowadzenie
Tradycyjna rozmowa doradcza zakładała występowanie doradcy
w roli eksperta, który ograniczał się zwykle do podawania informacji, lub
zgodnie z oczekiwaniami klienta, do udzielania rad. Takie działania do-
radcy okazywały się często nieskuteczne, wzbudzały w klientach opór,
powodowały brak osobistego zaangażowania, zmniejszały poziom osobi-
stej skuteczności zarówno u klienta, jak i doradcy. Doradca czuł się nad-
miernie obciążony odpowiedzialnością za decyzje klienta. Klient tracił
wiarę we własne możliwości, trudno mu było korzystać z osobistych
zasobów i doświadczeń (por. M.T. Ho-Kim, J.F. Marti, 1999).
Rola i zadania doradcy zawodowego podlegają współcześnie
znacznym zmianom. Rozmowa doradcza nie jest jednorazowym aktem
„udzielenia pomocy.” Jest długotrwałym procesem, w czasie któ-
rego doradca proponuje klientowi pracę nad sobą i nad otoczeniem.
Celem tej pracy staje się stworzenie przez klienta własnych rozwią-
zań zawodowych, uwzględniające jego szeroko rozumianą sytuację
życiową.
Rola doradcy polega na towarzyszeniu klientowi i wspomaga-
niu jego rozwoju. Doradca jest specjalistą w zakresie metody, klient
zajmuje pozycję eksperta dotyczącą treści działania. Taki sposób
widzenia relacji pomiędzy doradcą a klientem umożliwia równowagę
pomiędzy dawaniem i braniem oraz sprawia,
że
klient staje się aktywny
i może funkcjonować z pozycji dorosłego a nie w roli oporującego, roz-
żalonego
dziecka.
Prowadzenie rozmowy doradczej wymaga znajomości określonych
reguł i zachowań, które stanowią podstawę skutecznej pracy z klientem,
wspomagając go w rzeczywistym działaniu, co oznacza,
że:
doradca spostrzega klienta na tle jego uwarunkowań systemowych
(rodzinnych, zawodowych, społecznych, kulturowych);
pomiędzy doradcą a klientem zawierana jest umowa-kontrakt;
doradca pomaga klientowi sformułować cel i określić kierunek
zmian;
doradca pracuje nad zwiększeniem zakresu
świadomych
działań
klienta;
5
Zgłoś jeśli naruszono regulamin