Dobrzański T. - Uchwyty Obróbkowe Poradnik Konstruktora.pdf

(45198 KB) Pobierz
BKOWE
PORADNIK
KONSTRUKTORA
Wydanie
siódme uaktualnione
Wyd:1wnlctwa Naukowo-Techniczne
•Warszawa
1987
SPIS TRE$CI
1.
l.l.
1.2.
1.3.
1.4.
Wiadomości
ogólne o uchwytach
narzędzi
7
7
IO
12
Uchwyty
obróbkowe,
przynądy
obrabiarkowe
i
oprawki
do
Cel stosowania uchwytów
obróbkowych
.
.
Opłacalność
stosowania uchwytów obróbkowych
Elementy
uchwytów
obróbkowych
.
14
lff
15
2.
2.1.
Ustawianie pn:edmiotu obrabianego
w
uchwycie
Bazy obróbkowe
i
wymiary obróbkowe .
.
.
.
. .
Sześć
stopni
swobody
prz.edmiotu obrabianego
i
ich odbieranie
2.3.
Pojęcie
ustawienia przedmiotu obrabianego w uchwycie
2.4.
Powierzchnie ust.alajqcc przedmiotów
obrabianych
.
.
.
. .
•
!?.5.
Wybór baz
obróbkowych
J
powierzchni
ustalających
w
przedmiocie
obrnbi:lnym
. . .
•
. .
.
. .
.
. . .
.
•
.
•
2.6.
Konstrukeja
elementów
ustalających
przedmiot obrabiany w uchwycie
2.6.1.
Cechy
prawidłowego
ustal3nia przedmiotu
•
.
.
. .
··
. .
2.6.2.
Wybór
rodzaju ustalenia
i
elementów
ustalających
.
2.6.3.
Blędy występujące
w
prudmlot.ach
obrabianych
.
.
2.6.4. Elementy do ustalania pnedmiotów
płaszczymami
.
.
.
. .
2.6.5.
Elementy
do
ustalania
przedmiotów powierz.chn. ami walcowymi
ze-
i
wnętr:i:nymi
•
•
. . .
. .
.
.
. · · · ·
· ·
·
Podstawki
pryzmowe
52.
Elementy
ustalające
z otworami walcowymi
59
Mechanizmy
samocentrujące
62.
Elementy
centrujące
z
p6łotworami
75.
UsUllanie
powierzchnią
walcową
zewnętrzną
i
dużą plasz.czyzną
77.
!.G.G.
Elementy
do ustalania
pnedmiotów
powierzchniami
walcowymi we-
\!.
nętrUlYlDi
{otworami
walcowymi)
.
. . .
•
. .
.
.
.
.
M1•chanizmy
samocentrujące
78.
Mcch:mizmy
samozaciskowe
92.
Poje-
dyncze czopy
I
kołki
94.
Ko1lti
ustalające pełne
i
ścięte
96.
Obliczanie
wyCU>kości kołków
i czopów
ustalających
102.
z
IJ,7.
Elementy
do
ustalania priedmiotów powierzchniami
sto~owymi
.
l.fl.8.
Ell•mcnty do
us~lania
przedmiotów powierzchniami kulistymi .
Ił
tł.
1-:lt!menty
do
ustalania
przedmiotów
gwintem
.
. . .
•
. .
•
11110.
t:temcnty
do ustalania
prLedmiot6w
powierzchniami
o
regularnie
pow-
lnrr.njqcym
sie zarysie
.
.
. . .
.
.
. .
.
.
. . .
Uslnt.inlc k61
zębatych
110.
Ustalanie przedmiotów
wielowypustami
I
wfoloknrbaml
114.
U
tolnnlc
prz
dmiot6w
według
rys trnserskich
Ullalanlc prxcclmiotów
Wl'dług
obrysu
l'r
llłł
nic
11rlr.dmlolu
w
uchwycie
I(
n
lruk
J
P-lcm
ntOw
oporowych •
lt
11
lruł\
J
I
m
nt6w 110dporow)
ch
2.2.
i•
lU
10
25
32
•
33
:i:i
34
40
42
52
78
104
108
110
114
ll!'i
llD
12:!
107
121
3.
:'I
I.
.3.2.
'1.3
3.4.
15.
Zamocowywnnic przedmiotu obrobinnt>go
w
udHV.)'cic
Ce<;hY
prawidłowego
127
127
znmocowywama pul!dminlów
Wielkość
sUy zamocowania
pri.cdmiolu
•
. • •
Wybór
miejsc z.amocowanln
i
kierunków
dz1ałama
stl iamoco\\an a
•
Zamocowania
sztywne
l
elastyczne . .
Zamocowania bez.posrcdnlc
I
pośr1..-dnic
• . •
.
.
.
Zamocowania jednomiejscowe i wiclom1e1:.cowc
oraz kdnoprudmlo-
3.0.
towc
i
wlelopriedmiotowc .
. . . . .
•
. .
.
.
•
Konstrukcja
elementów
z.amocowuj(\cych przedmiot
obrabiany
w
uch-
3.7.
wycie
. •
.
. .
.
•
Wybór
rodzaju
iamocowanla
:ł.7.1.
• .
. .
.
3.7.2.
Zamocowania gwintowe
.
.
Konstrukc1a elementów
z.amocowujqcych
138.
Obhcum1c
siły
zamoco-
wania 1wintowego
157.
3.7.3.
Zamocowania klinowe
•
. • .
. •
. . .
.
.
3.7.4.
Zamocowania
mimośrodowe
1 krzywkowe
.
Znormnliz.owane dociski
mimośrodowe
160.
Zasada
działania
doc1
ków
mimośrodowych
161.
Określanie
warunku
sa
mohamowności
oraz
oblł­
czan1~
średnicy
docisku
mimośrodowego
1
wzniosu
mimośrodu
163.
Obli-
cumic promienia
sworznia
l
sz.erokości
docisku
165.
Obliczanie
siły
za.
mocowania
doc
l~ków
mimośrodowych
166.
Projektowanie docisków
i
za-
cisków
mimośrodowych
167.
Walki
mimośrodowe
168.
Dociski krzywko-
we
169.
Znlcty
i
wndy
zamocowań
mimośrodowych
i
krzywkowych
171.
3.7.5.
Zamocowanln diwl11niowe
3.7.6.
Zamocowania spn:!ynowe
.
Znmocownnia
.!i
iłą
odśrodkową
~1.7.7.
3.7.8.
Zamocowania
pneumatyczne
.
. . . .
. . .
•
Uwagi ogólne
178.
Cylindry
(siłowniki)
pneumatyczne
179.
Komory pn<'u-
matyczne (i;llowniki
przeponowe)
183.
Mcchanizmv
zwięk~zające
:illę
7.a-
mocov.ania
187.
Elementy instalacji
spri:żoncgo
powietrza
192.
.
3.7.9.
Zamocowanie hydrauliczne .
3.7.10.
Zamocowania pneumohydrauliczne
.
3.7.11.
ZamoC'owania
mechanohydraullczne
•
3.7.1!?.
ZOmocowanła
ręczne
i
nożnc
.
127
129
134
136
I
2 2,
113.
li.!ł
.
I
•
1.1.3.~
~!IZ
~3
ll.4
2 I
2
1
203
136
138
138
1.
7.l.
7.1.1.
Ułatwianie
obsługi
uchwytu, mechunizncjn
uchwytów
2
!.l
I
138
158
160
l,;latwian_ic
n:CZl!ej
obsl~gi
uchwytu . . .
•
Wkładanie
1 WYJmownrue przedmiotu obrabianego
7.1.2.
ZamoC"owywanie
przedmiotu
obrabianego
71.3.
Usuwanie
wiórów
z.
uchwytu .
.
.
~
7.1.4.
Pomiar
przedmiotu obrabianego w uchwycie
7.1.5.
Pn:csu~anl~ ~chwytu
na
obrabiarce
.
7.2.
.Mcchanuacia
1
automatyzacja uchwytów
21fj
2tiil
21
27Z
273
''74
27!J
8.
8.1.
Ił
2.
Ił
3.
114.
łl.S.
Korpusy uchw.)
łów
Rodzaje
korpu ów
uchwytów
Korpusy
s
talowe
.
. . .
Korpusy
zeliwne
• •
. .
Korpusy
~
lekkich stopów •
Korpusy
z
tworiyw
sztucznyt·h
. . .
Wymagania h."t·hnologlcznc
s
tawiane korpusom
uch\~
yló
Wymn1:anł11
ek11ploatacyjne }ltawlanc korpu<;óm uchwyt6:
171
176
177
178
!:7G
277
~7
282
'
'113
"U'l
:.!117
IJ.b.
'1,7.
197
9.
!I
I,
(} 2.
V
3.
Elemt'nty
:
qczne
uchw.)
tów
d
Rod;i;aJe
riołqc?.Cń
stosowan) h
w
budowie uchwytów
Pohtczc111;1 spoc:z) nkowc clcml'llt6w uchwvtów
l'ołączcuia
ruchowe ch·mf.!nlów
uchwyt6~·
:?03
207
210
211
zug
2111
2łl
1
ł
-4.
4.1.
Ustawianie
i
zamocowywanie
uchwytów nn
obrabiarkach
Uwagi ogólne
.
•
. •
. . .
.
. .
•
•
.
Ustal:\nie
I
zamocowywanie
uchwytów
wykonujących
ruch
obrotowy
Elementy
ustalające
i
zamocowujące
.
Bląd
ustalenia
uchwytu
.
. . • • •
• • •
. • .
•
Ustalanie i zamocowy\1.-anic
uchwytów
wykonujących
ruch
prosto-
liniowy
.
.
. . • .
•
. . •
. •
•
•
•
. •
•
Ustalanie
1
zamocowywanie uchwyl6w
poznstając ych
w
spoczynku
pocl-
c·zas obróbki przcdmlot6w
u~talnnie
nurzędzio względem
IO.
IO
I,
211
4.2.
4.2.1.
4.2.2.
4.3.
21
:ł
213
217
218
projektowaniu uch\\·y-
JU.2.
IO 3
1113
1.
10
:ł..!.
IO
3 3
2ll
298
20!1
2fj
I
4.4.
222
5.
5.1.
5.2.
5.3.
5.3.1
.
uchwytu
22G
22G
227
229
229
rl
:u.
1;. :1
.:ł.
Hodzajc elementów
ustalających
narzęd;i;1a
Ustnwlaki
.
• • •
. •
ł;lemcnty
prowndzqcc narzt;dzia
•
.
• • • . • •
Tuleje ustalnJ;irc 1
prowadzące
nnn.1;dirn
•
.
.
Tull!Jkl wh•rt:m1ki1•
229.
B1;1d
ustulC'nln
nun.'-duu
w tulejce
wkrum
kicJ
2:1~.
TulcJP do
uchwytów
wytncznrsk1ch
2311.
Tu
ll•Jc
prowudittt'l'
nal'l.(l<hlu
•
•
•
lh
1.r1d11111m kopiowi• • . •
• •
•
t'1•I
i
1.
1lt11
ntu
ow.ml
1
11n::irlz.c·11
kopiowych
241
,
1Jru1dt
11l 1
ko11luw1•
cho
111111
liki
111
lokc11I
nch 241
,
IJR4dtmlla
ko1>iow1•
do
ubrllhkl
11n h1•wr
I
n1
h 2'1R
J
J04
2.
10
4
J'
„
IO:.
4
I04
2110
3WI
IC)fl
:JO'
,111'1
!1111
311
IO<łA
2'ł!>
241
tłoklt1dno
·o
331:
nl11ll
1J1lt'11
nln
ł1
irir
.
OhtÓhkl
11rz~clm.loll;
0
3.IO
u
'
331
'l;Jł
l111il11\\
lt
Ili'"'\'"''
,
...
li
Il
li
li
I
"
Wykot
tublic
.
Tablice
pomocnicze
458
459
1. WIADOMOSCI
OGOLME
O UCHWYTACH
Uterutura.
Skorowidz
rzeczowy
463
467
1.i.
Uchwyty obróbkowe,
narzędzi
przyrządy
obrabiarkowe
i
oprawki do
-
w
mechanicznej
obróbce
metali
skrawaniem
zalicza
się:
t1)
obrabiarki
skrawające,
b)
narzędzia
skrawające,
c) uchwyty,
przyrządy
i
0-
1>1
nwki,
d)
narz~dzia
i
przyrządy
pomiarowe oraz sprawdziany, e)
urządzenia
Ir
nnsportowc
tzw.
transportu bliskiego
(przenośniki, podnośniki,
podajniki
itd.)
Do
obróbki
skrawaniem
przedmioty obrabiane
i
narzędzia skrawające
muszq
być
%Witizywane
z
obrabiarką
w
położeniach odpowiada1ących
zamierzonej
ob-
róbce.
Z\\•iqzanie przedmiotu
lub
narzędzia
z obrabiark!l
moze
być
:
)
bczpo~rednie
(rys.
1-la),
gdy
części
przedmiotu lub
narzędzia,
które
maJq
~
lyknć
sic:
z
obrabiarką,
mają kształty
i
wymiary
umożliwiające bezpośrednie
11oląc2r:niP
ie
odpowiednim elementem
obrabiarki, we
właściwym połozeniu,
no
środków
produkcji
a)
b)
J••
1t
lu u1 zttt.17.cn
1
ktoi c
slu
y
albo do u .tuwicn1a pr:zcdmlotu
\
11111
111
ncgo
(nad
11H11
mu okrdlonc•go poloicnia) na obrabiarce, albo do
za.
11
1
11ucuwnniu go
nn
nlcJ,
nllJo
wrcs;:cic
spełnia
obie te funkcje razem
•
Ponadto
uo
'"'Yl
molt'
być
w razie potrzeby
zaopatrzon~:
w
elem:nty,
~t?rc. służą ~o
I"
ln1tmłn
dodatkowych
zadań,
np. do prowad.zerua
narzędz:i.
(tuleJk1
w_i~r~rsk1e
w
uchwytnch
wiertarskich) oraz w elementy lub mechanizmy umozli':"'1ajqce
11
cl
wnnu• pricdmiotowi podczas jednej operacji szer egu kolejnych okreslonych
wl11
··ń w1gl~dcm
obrabiarki
i
narzędzia
(bez potrzeby odmocowywania przed-
1
111111111),
juk np. mechanizmy
podziałowe.
Nu
ry!I. 1-2a pokaumo uchwyt frezarski
służący
do ustawienia
i
zamocowa-
n
pr)'1•clmiotu obrabianego
P,
w którym ma
być
obrabiany rowek, a na rys.
I
•ti
uchwyt wiertarski przestawny, w którym wierci
się
w przedmiocie
P
ul\\lH
y
1.
dwóch stron, w kier unkach pokazanych
strzałkami.
po odpowiedn im
u
t
y,
11'11111
uchwytu na stole obrabiarki.
1
h
wy
t
f,
Rys.
1-2.
Uchwyty specjalne: a) !rezarski;
b)
wiertarski przestawny,
c)
fre-
zarski
2
połączony
z
przyrządem
uniwersalnym
l
(stołem
obrotowym)
W
obu tych uchwytach
występują
elementy
ustalające
przedmiot:
płasz­
clyzn y
A
korpusów
1
uchwytów oraz
kołki ustalające
2
i
elementy zamocowu-
Jącc
przedmiot: Japy dociskowe
3
na
rys. 1-2a i docisk wahliwy
3
na
r
ys. l-2b,
a ponadto w uchwycie wiertarskim
są
osadzone tulejki wiertarskie
4
(elementy
do prowadzenia
narzędzi
-
wierteł).
Opr a w ka jest to
urządzenie,
które
służy
do ustawienia
i
zamocowania
n
arz<:d:dn
(lub
narzt:dzi) na obrabiarce. Oprawkami
są
n
p. uchwyty do
wierteł,
rozwiertaków
I
gwintowników, trzpienie frezarskie,
wytaczadła,
opr awki do
nozy
tokarskich itp
n Uchwyty
i11ucJ11ln1•
pruwl1•
:r.nw
z••
spdniają
obie
podstawowć
funkcji.',
1
1111
ual
1\\
1111111
I
do
tnmoc• wywnnla
przedmiotów
obrabianych.
lJ
nlu-
Pr
z
y
r
z
q
d
(o
ur
11
hl
1
1
k
o \\
y)
j1•i;t
to
urzqdzenic,
które
sumo\\
1
µ17•
dluzcnic
łańcucha
kincnmlyc:rnqtn obrabiarki
1
;csl
przcznaczon" do
roz
ci
w
nia
JCj
moiliwości
obróbkowych
prn.!z realizowanie
dodatkowych, potr1
•bn)ch
przy obróbce ruchów w ukladtit•: przedmiot
obrabiany-narzędzie.
Przyrządom
jest
np.
stół
obrotowy
1
na frezarce (rys. l-2c), który umozliwia
obróbki:
c11u:lq
kole3nych przedmiotów
P,
ustawianych
i
zamocowywanych w uchwycie
2
poci
czas obróbki uprzednio
założonych
przedmiotów;
przyrządem
jest
tnk1.c
gło
wica ·wielowrzecionowa do wiertarki jednowrzecionowej, podzielnica
ilµ.
Ponieważ
nazwy „uchwyt" i
„przyrząd" są
szeroko stosowane w
przemyślr
maszynowym poza obróbkq
mecha
niczną
skrawaniem
(istnieją
uchwyty
i
przy-
rządy
spawalnicze,
montażowe,
do obróbki cieplnej itd.), uchwyty do
mech11•
nicznej obróbki skrawaniem sq nazywane dla
odróżnienia
uch wy ta
m
i
o
b-
r
ó b ko wym
i,
a
przyrządy
-
p
r
zyrząd
a
m
i
obr a bi ark owy
mi.
W
dalszej
treści
poradnika
zajmować się będziemy wyłącznie
uchwytami
obróbkowym.i.
Uchwyty obr óbkowe - w
zależności
od zakresu stosowania - dzieli
sii;
m1
uniwersalne, specjalne i specjalizowane.
Uch w
y
t
o
b
r
ó b
ko
w
y
u n
i
we
r s a
1
n
y
jest to uchwyt, który
może
służyć.
do
obróbki przedmiotów o
różnych kształtach
i
wymiarach lub
~ róż­
nych operacjach, wykonywanych na
różn ych
obrabiarkach. Do uchwytow
uni-
wersalnych
należą
np. uchwyty tokarskie
samocentrujące
dwu- i· trójszczc:ko-
we i
imadła
maszynowe.
Uchwyt o b r ó b
k
o w
y
s pe c
j
a
1
n y jest to uchwyt przystosowany
do
zw1ązywania
z
obrabiarką
tylko
określonego
przedmiotu (rzadziej kilku
pr7.ccl-
miotów o
zbliżonych kształtach)
do jednej (rzadziej kilku) operacji wykony-
wanej na
tym
przedmiocie.
Uchwyt obróbko w y spec ja li z o
w
a ny jest to uchwyt
uniw1•r-
:mlny,
w
którym dokonano przeróbek lub który
uzupełn
iono
elementami
spP-
CJalnymi.
w
celu dostosowania go do przedmiotu lub operacji, do których
w
swym
zwykłym
stanie
nic
nadawał się. Podkreślić należy, że
takie
„specja-
lizowanie" uchwytów uniwersalnych jest znacznie ekonomiczniejsze
niż
projek-
towanie
i
wykonywanie uchwytów spec3alnych,
pod
warunkiem,
ie
przepro-
wadzo:ie przeróbki uchwytu
umożliwiają
przywrócenie go do pierwotnej
po-
staci
-
uniwersalnej. Typowym uchwytem specjalizowanym jest
np.
trójszczc::-
kowy
uch\vyt tokarski
samocentrujący,
zaopatrzony w specjalne
szczęki
przed-
„Uiwioac
na rys.
2-85d-f.
Poniewaz
większość
typowych uchwytów uniwersalnych
została
znormali-
7.0\\
nnn
i
jest
produkowana przez wyspecjalizowane
zakłady,
w
poradniku
kon-
trukcją
tej grupy
uchwytów
zaJmownć się
nie
będziemy.
Uchwyty
obróbkowe
można klasyfikować
wg
różnych
kryteriów,
np. ze
wtr.lc:du
n:i
cechy
konstrukcyjne (trzpienie, tarcze, skrzynki
itd.),
wykonywane
pr~ci:
uchwyty podczas obróbki ruchy
(obracaJące się, wykonujące
ruch
prosto-
lub
~
rzywotiniowy zwrotny,
nieruchome),
ilość
miejsc na
przedmioty
obrabiane•
Ucdnop~
:dmiotowc,
wieloprzedmiotowe) itd.
Najczę~ciej
jednak
stosUJ"
sh:
11odldnł
uchwyt6w obróbkowych
ze
względu
na sposób obróbki, do
jakiego
mn-
1!1
łuiy~,
11
wic:;c
rouóinia
sic:
uchwyty: tokarskie, frczarskie itd. (rys.
1-3),
87.c •'UÓln11
odminnt:
uchwytów
do
okrcślun'iich
~posobów
obróbki,
np
do
ntn
czy
wl rccnaa,
tnnowil)
11
c
h
w
ty
cl
11
obróbki grup
o
w"
J
to
uchwyty
tuk
kon5tnaownm,
1111
111
w
n
eh
wykonywać
jr.tln.1kow~
op
r
ej
:n
pn dm
ot11
h
ró
ni
cy
h
li
k
111 1111
I
"
•mh1ra1111
(pn:cdmlot
I I
ił
n
li
hnnlo
lt!tnl )

Plik z chomika:

Inne pliki z tego folderu:

Inne foldery tego chomika:

Zgłoś jeśli naruszono regulamin