09_Praca_socjalna_z_osobami_bezrobotnymi.pdf

(1456 KB) Pobierz
9
Agnieszka Skowrońska
Praca socjalna
z osobami długotrwale
bezrobotnymi
i członkami ich rodzin
Nowa Praca Socjalna
Agnieszka Skowrońska
Praca socjalna
z osobami
długotrwale
bezrobotnymi
i członkami ich
rodzin
Warszawa 2014
Autor:
Agnieszka Skowrońska
Korekta językowa:
Katarzyna Hryniewicka
Wydawca:
Centrum Rozwoju Zasobów Ludzkich
Aleje Jerozolimskie 65/79, 00–697 Warszawa
Tel.: 22 237 00 00
Fax: 22 237 00 99
e-mail: sekretariat@crzl.gov.pl
www.crzl.gov.pl
Opracowanie merytoryczne, druk i dystrybucja serii publikacji na zlecenie CRZL:
WYG International Sp. z o.o.
ISBN 978–83–7951–301–7 (seria)
978–83–7951–310–9 (9)
Skład:
AgrafKa Sp. z o.o.
Publikacja bezpłatna
Nakład: 3000 egzemplarzy
Publikacja współfinansowana ze środków Unii Europejskiej w ramach Europejskiego Funduszu Społecznego.
Słowo wstępne
Oddajemy do rąk Czytelników serię publikacji będących efektem pracy ekspertów i spe-
cjalistów z zakresu polityki społecznej, w szczególności pomocy społecznej. Celem ni-
niejszej serii było przybliżenie najważniejszego dorobku teoretycznego i praktycznego
państw Europy Zachodniej i USA w zakresie nowatorskich koncepcji i metod prowadzenia
pracy socjalnej. Chodziło o przybliżenie nie tylko rozwiązań i teorii zupełnie nowych także
w tamtych krajach, ale także i takich, które już zdążyły „okrzepnąć” i były poddawane wie-
lostronnym ocenom, choć w naszym kraju wiele z nich wciąż pozostaje nieznanymi lub
niedocenianymi. Część publikacji dotyczy nowych rozwiązań, co prawda już funkcjonu-
jących w naszych realiach, jednak często realizowanych jedynie w ramach pojedynczych
projektów, wartych jednak szerszego upowszechniania, adaptowania i testowania w pol-
skich warunkach. Przykładem może tu być chociażby tworzenie sieci franszyzy społecznej
czy asystentury dostępnej w różnych sferach życia osób z niepełnosprawnością.
Adresatami opracowań są przede wszystkim praktycy, działający w jednostkach pomocy
społecznej i realizujący jej ustawowe cele. Szczególnie ważnymi odbiorcami są pracow-
nicy socjalni, których chcemy wyposażyć w nowe informacje oraz dostarczyć im wiedzy,
która może zaowocować nowymi przedsięwzięciami, podejmowanymi przez nich w spo-
łecznościach lokalnych. Pracownicy socjalni w naszym kraju są bowiem grupą zawodo-
wą, której powierzono w ostatnich latach wiele zadań z zakresu pomocy społecznej, nie
zawsze jednak wyposażając ich w odpowiednie i niezbędne do ich realizacji instrumenty.
Najważniejszym zadaniem pracowników socjalnych jest wsparcie słabszych grup społecz-
nych w pokonywaniu ich problemów: w wychodzeniu z ubóstwa, izolacji społecznej i nie-
poradności życiowej. Od sposobu zdefiniowania problemu, z którym boryka się człowiek
– adresat przedsięwzięć podejmowanych w sferze pracy socjalnej, przyjętej wobec niego
postawy (paternalistycznej bądź partnerskiej), dostrzegania całego kontekstu sytuacyj-
nego, często wiele zależy. Pracownik socjalny może w swojej pracy pełnić wiele ról - być
coachem, doradcą, brokerem, pośrednikiem, mediatorem, negocjatorem bądź inicjato-
rem aktywności lokalnej. Aby unikać zrutynizowanego działania i jednocześnie zwiększać
kompetencje zawodowe pracowników socjalnych potrzebna jest szeroka wiedza w za-
kresie różnorodności metod ich pracy, obowiązujących standardów, znaczenia tworzenia
3
Praca socjalna z osobami długotrwale bezrobotnymi i członkami ich rodzin
sieci wsparcia koleżeńskiego, eksperckiego, superwizyjnego - zarówno nieformalnego, jak
i ujętego w zasady współpracy, które można i należy wypracowywać lokalnie, także z re-
prezentantami innych instytucji.
W jaki sposób pracownicy instytucji pomocy społecznej mogą zatem towarzyszyć swo-
im klientom, beneficjentom, podopiecznym? Jak mogą wspomagać proces ich powro-
tu do życia w rodzinie i społeczeństwie, nauczyć dbania o istotne relacje międzyludzkie,
odpowiedzialności za własny los, pokonywania lęków związanych z podejmowaniem
nowych zobowiązań, wskazywać drogi wyjścia z sytuacji kryzysowych? Która z ról, w da-
nym czasie, będzie najodpowiedniejsza w tym konkretnym, indywidualnym przypadku?
Ufamy, że na te i wiele innych pytań, pracownicy znajdą odpowiedzi w przekazanych im
publikacjach.
W polityce społecznej, w tym pomocy społecznej, coraz częściej zwraca się uwagę na efek-
tywność i racjonalność podejmowanych działań. Zawsze zbyt mała ilość dostępnych środ-
ków finansowych w stosunku do zwiększającej się wciąż skali potrzeb, wymusza szukanie
i podejmowanie prób implementowania na grunt społeczny rozwiązań wcześniej kojarzo-
nych głównie z biznesem, pochodzących z teorii zarządzania. Od pracownika socjalnego
wymaga się umiejętności menedżerskich, jego zadaniem jest „zarządzanie przypadkiem”,
„generowanie zmiany”. Wymaga się od niego znajomości instrumentów nowego zarzą-
dzania publicznego oraz rozumienia uwarunkowań decydujących o skuteczności ich
stosowania, prowadzących do wpisywania się na trwałe w pejzaż lokalnych partnerstw
publiczno – prywatnych.
Opublikowane opracowania mogą być wreszcie użytecznym narzędziem dla innych akto-
rów polityki społecznej: polityków wyznaczających jej instytucjonalne ramy, naukowców
i badaczy spierających się o zasadność przyjmowania za obowiązujące takich, a nie innych
paradygmatów, wyznaczających cele i sposoby ich realizacji, a także samych uczestników
życia społecznego. Nie chodzi o to, aby działać „na rzecz” osób i grupy, czy „wobec” jakichś
problemów, lecz „ z” osobami i grupami, będącymi często niewykorzystanym potencjałem
dla samych siebie i swoich środowisk.
Przedstawiana Państwu „Nowa Praca Socjalna" ma szansę stać się źródłem inspiracji dla
przedstawicieli wielu środowisk zaangażowanych w realizację zadań z zakresu pomocy
społecznej.
Zachęcam do lektury.
dr hab. Olga Kowalczyk, prof. UE
Uniwersytet Ekonomiczny we Wrocławiu
4
Zgłoś jeśli naruszono regulamin