PATOMORFOLOGIA, ĆWICZENIE 23, 3.04.2013- Torbiele głowy i szyi, zmiany patologiczne dziąsła.pdf

(1632 KB) Pobierz
PATOMORFOLOGIA, ĆWICZENIE 23, 3.04.2013
TORBIELE GŁOWY I SZYI, ZMIANY PATOLOGICZNE DZIĄSŁA
1/S. Cystis follicularis-
Torbiel zawiązkowa
38/S. Cystis radicularis-
Torbiel korzeniowa
284. Keratocystis-
Torbiel rogowaciejąca
37/S. Cystis branchiogenes-
Torbiel skrzelopochodna
279/S. Granuloma gigantocellulare reparativum periphericum-
Ziarniniak olbrzymiokomórkowy
naprawczy obwodowy
305/S. Hamartoma odontogenes gingivae-
Odpryskowiec zębopochodny dziąsła
1/S. Cystis follicularis-
Torbiel zawiązkowa
Ang. dentigerous cyst
Najczęściej spotykana zębopochodna torbiel pochodzenia rozwojowego, powstaje w woreczku
zębowym z resztek narządu szkliwotwórczego
Może osiągać duże rozmiary powodując zanik otaczającej kości.
20% wszystkich torbieli twarzowej części czaszki
Powstaje w wyniku gromadzenia się płynu pomiędzy zredukowanym nabłonkiem szkliwotwórczym i
koroną zęba
Najczęściej rozpoznana pomiędzy 10 a 30r.ż.
Nieznaczna predylekcja do płci męskiej
Największa wśród wszystkich torbieli tendencja do resorbowania korzeni sąsiednich zębów
135
Najczęściej ściana torbieli obejmuje koronę niewyrżniętego zęba, zwykle trzecich trzonowych lub
drugich przedtrzonowych żuchwy
Mogą też być torbiele związkowe z zawiązkiem zęba tylko częściowo wykształconym lub bez
zawiązka zęba
Wykładniki mikroskopowe:
Ściana torbieli zbudowana z tkanki łącznej włóknistej wyścielona nabłonkiem wielowarstwowym
płaskim nierogowaciejącym, który wywodzi się z zredukowanego nabłonka narządu
szkliwotwórczego
W ścianie torbieli może czasem wystąpić odczyn zapalny (limfocyty, plazmocyty, granulocyty,
makrofagi) wówczas nabłonek może ulec zniszczeniu lub hyperplazji
Czasem też ślady po wypłukanych złogach cholesterolu z odczynem z komórek olbrzymich typu ciał
obcych, złogi hemosyderyny oraz wyspy nabłonka ameloblastycznego
38/S. Cystis radicularis-
Torbiel korzeniowa
Najczęstsza zębopochodna, zapalna torbiel szczęki powstająca z resztek ognisk Malasseza
Powstaje w obrębie ziarniniaków przywierzchołkowych, które są następstwem próchnicy zęba i
zapalenia miazgi
Średnica z reguły 1 cm, torbiele większych rozmiarów wywołują ucisk okolicznych tkanek (kość)
Torbiel szczęki może się wpuklać do światła zatoki szczękowej lub przedsionka jamy ustnej
Odmiany torbieli korzeniowej
Cystis residualis
– torbiel resztkowa, powstaje po usunięciu zęba będącego przyczyną torbieli
Cystis paradentalis
– torbiel przyzębna, powstaje w związku z zapaleniem wokół wyrzynającego się
zęba
Wykładniki mikroskopowe:
Ściana torbieli zbudowana z tkanki łącznej włóknistej wyścielonej nabłonkiem wielowarstwowym
płaskim nierogowaciejącym, wywodzącym się z reszt Malosseza
Ściana torbieli obficie nacieczona zapalnie (limfocyty, plazmocyty, granulocyty, makrofagi) wówczas
nabłonek może ulec zniszczeniu lub hyperplazji
Czasem też ślady po wypłukanych złogach cholesterolu z odczynem z komórek olbrzymich typu ciał
obcych oraz złogi hemosyderyny
136
284. Keratocystis-
Torbiel rogowaciejąca
Torbiel zębopochodna, rozwojowa, wywodząca się z listewki zębowej
Torbiel pierwotna
Występuje rzadko, z reguły w ramieniu lub kącie żuchwy
Częste nawroty (35%)
3-11% torbieli zębopochodnych
Najczęściej rozpoznawane między 10 i 40 rokiem życia (około 60% przypadków)
Nieznacznie częściej u mężczyzn
Duża skłonność do wznów (5-62%); (średnio 30%)
Najczęściej rozpoznaje się wznowy w ciągu 5-10lat.
Może rozwijać się w każdej okolicy szczeki i żuchwy niezależnie od obecności zębów
Dwa razy częściej rozpoznawane są w żuchwie (żuchwa najczęściej okolica trzecich trzonowców,
szczęka okolica kłów)
Może być związana z koroną niewyrżniętego zęba, powstawać w okolicy okołowierzchołkowej lub
rozwijać się bez obecności zębów
Rośnie powoli, ale symetrycznie, prowadząc do dużych ubytków kostnych
Występuje w zespole Gorlina (ang.
Nevoid basal cell carcinoma syndrome)
– zespół dziedziczący się
autosomalnie dominująco w skład, którego wchodzą
zębopochodne torbiele rogowaciejące żuchwy i szczęki
liczne raki podstawnokomórkowe skóry
dyskeratosis palmaris et plantaris
anomalie budowy szkieletu
zwapnienia tkanek miękkich
137
Wykładniki mikroskopowe:
wyścielona cienka warstwa nabłonka wielowarstwowego płaskiego rogowaciejąca
granica nabłonka z podścieliskiem jest prosta, regularna
w podścielisku nie ma zmian zapalnych
37/S. Cystis branchiogenes-
Torbiel skrzelopochodna
Pochodzi z pozostałości kieszonek skrzelowych i leży na boczno-przedniej powierzchni szyi (torbiel
boczna szyi)-
cystis colli lateralis
Torbiele z I kieszonki leżą w okolicy przedusznej lub poza tylną połową żuchwy i mogą mieć
połączenie z przewodem słuchowym zewnętrznym
Torbiele z II kieszonki występują na przednim brzegu i połowie mięśnia mostkowo- obojczykowo-
sutkowego i mogą łączyć się z gardłem
Torbiele z III i IV kieszonki znajdują się nad mostkiem lub nad obojczykiem
Z kieszonki IV-V powstają widoczne w tarczycy lub grasicy pozostałości tzn. ciałka pozaoskrzelowe
(ultimobranchialne)
W młodym wieku
Lokalizacja zależy od kieszonki, z której się wywodzą
Podstawa rozpoznania to BAC (biopsja cienkoigłowa aspiracyjna)
Wypełnione są wodnistym płynem lub śluzowatą treścią, a gdy ulegną zakażeniu wówczas
występuje w nich treść ropna
W diagnostyce różnicowej należy uwzględnić przerzuty wysokodojrzałego raka
płaskonabłonkowego do węzłów chłonnych, ze zmianami martwiczo-torbielowatymi (najczęściej
ognisko pierwotne w migdałku, tylnej części języka, nosogardło)
Przypadki pierwotnego raka, który rozwinął się z torbieli, skrzelopochodnej należą do rzadkości
Wykładniki mikroskopowe
Ściana torbieli wyścielona jest nabłonkiem wielowarstwowym płaskim rogowaciejącym (ogniskowo
też nabłonkiem walcowatym, migawkowym wielorzędowym)
Podnabłonkowo widoczny jest gęsty naciek z limfocytów z tworzeniem grudek chłonnych z
ośrodkami rozmnażania
138
279/S. Granuloma gigantocellulare reparativum periphericum-
Ziarniniak olbrzymiokomórkowy
naprawczy obwodowy
Nadziąślak olbrzymiokomórkowy
Jest odczynem proliferacyjnym (zmiana odczynowa) na działanie miejscowych czynników
uszkadzających (przewlekły proces zapalny)
Częstszy u kobiet
Leczenie – wycięcie zmiany
W rozpoznaniu różnicowym bierzemy pod uwagę:
Ziarniniak olbrzymiokomórkowy centralny, który występuje w kościach i ma tendencję do
nawrotów
Guz brunatny w nadczynności przytarczyc (badanie poziomu wapnia w surowicy krwi i w
moczu)
Obraz makroskopowy:
Guzowata zmiana na dziąśle żuchwy lub szczęki pokryta niezmienioną śluzówką lub z owrzodzeniem
Może przesuwać ząb lub wywołać ubytek kości
Nie posiada torebki, ale jest dobrze odgraniczony
Wykładniki mikroskopowe:
Bogatokomórkowy zrąb zbudowany z fibroblastów z licznymi naczyniami krwionośnymi
Liczne komórki olbrzymie wielojądrowe typu osteoklasta
Makrofagi z hemosyderyną
Włókna kolagenowe i niekiedy tkanka kostna
139

Plik z chomika:

Inne pliki z tego folderu:

Inne foldery tego chomika:

Zgłoś jeśli naruszono regulamin