PATOMORFOLOGIA, ĆWICZENIE 17, 20.02.2013- Patologia układu nerwowego.pdf

(1766 KB) Pobierz
PATOMORFOLOGIA, ĆWICZENIE 17, 20.02.2013
PATOLOGIA UKŁADU NERWOWEGO
82. Schwannoma-
Nerwiak osłonkowy
80. Glioblastoma-
Glejak złośliwy
201. Meningitis purulenta-
Ropne zapalenie opon mózgowo- rdzeniowych
81. Meningioma-
Oponiak
82. Schwannoma, Neurilemmoma, Schwannoma, Neurinoma-
Nerwiak osłonkowy
Łagodny nowotwór układu nerwowego ( I stopień złośliwości) wywodzący się z osłonek Shwanna nerwów
czaszkowych lub rdzeniowych (obwodowych)
Etiologia nie jest wyjaśniona ale niektórzy podnoszą rolę napromieniowania lub urazu
W każdym wieku, ( ale w
5
dekadzie życia najczęściej)
Neurofibromatozie typu I zmiany mnogie ( pacjenci 10 lat młodsi)
Najczęśiej w nerwach obwodowych ( głowa, kark, kończyny) ale też wewnątrzczaszkowo w kontakcie z
nerwami czaszkowymi ( V,VII,VIII) i kanale kręgowym w związku z nerwem rdzeniowym ( 30% guzów
rdzenia)
Pozostaje w wyraźnym związku z nerwem, z którego osłonek się wywodzi i otoczony jest torebką
Nerwiakowłókniowatość – zmiany mnogie
Nerwiakowłókniakowatość (NF) jest genetycznie uwarunkowaną chorobą dotyczącą głównie układu
nerwowego i skóry
Nerwiakowłóknikowatość typu I (NF-1, dawniej choroba von Recklinghausena)
-
Liczne nerwiakowłókniaki (guzki podskórne zbudowane z elementów nerwów obwodowych
oraz fibroblastów)
-
Plamami na skórze o wyglądzie „kawy z mlekiem”
-
Zmiany barwnikowe siatkówki (guzki Lischa)
Niekiedy nerwiakowłókniaki mogą być obecne w innych lokalizacjach np. narządach
wewnętrznych
Nerwiakowłóknikowatość typu II (NF-2, dawniej nazywana obustronną neurofibromatozą nerwu
słuchowego lub typu centralnego
-
Plamy kawowe
-
Nerwiaki nerwów słuchowych
-
Oponiaki
Wykładniki mikroskopowe:
Dwa typy utkania:
1.
Utkanie typu Antoni A: gęstokomórkowe-
komórki tworzą wiry, pasma, palisady (ciałka Verocaya),
dużo włókien retikulinowych
2.
Utkanie typu Antoni B: ubogokomórkowe
– luźne układy komórkowe, podścielisko bogate w
mukopolisacharydy, mało włókien retikulinowych
106
Inne charakterystyczne cechy mikroskopowe:
Jądra komórkowe wydłużone, podobne do cygara
Ściana naczyń krwionośnych zwykle pogrubiała, zeszkliwiała,
Wylewy krwi świeże i w stanie uprzątania
Odmiany nerwiaka osłonkowego:
Komórkowy
Barwnikowy
Splotowaty
80. Glioblastoma-
Glejak złośliwy
Najczęstrzy pierwotny, złośliwy nowotwór OUN wywodzący się z gleju astrocytarnego
Należy do grupy guzów neuroepitelialnych ( wg klasyfikacji WHO)
Najbardziej złośliwa postać glejaka ( IV stopień złośliwości) z krótkim okresem przeżycia ( nie dłuzej niż
1 rok)
Nowotwór wieku starszego (M>K)
Zajmuje najczęściej obszar nadnamiotowy
Dwie postaci glejaka złościwego odmienne w badaniach genetycznych i przebiegu klinicznym:
-
Pierwotny:
de novo ( u starszych osób)
-
Wtórny:
powstający na podłożu gwiaździaków rozlanych ( nowotwory astrocytarne) – u
młodych osób
Obraz makroskopowy:
Granice makroskopowo nieostre, ale nawet, gdy wyrażne to mikroskopowo rozległe naciekanie
mózgu
Różnobarwny ( pola martwicy, wylewy krwi, tkanka nowotworu)
Gdy dociera do powierzchni kory może naciekać oponę a nawet kości sklepienia czaszki
Moze tworzyć wewnątrz – a nawet przynowotworowe torbiele
Obraz motyla – przy zajęciu obydwu półkul
Obraz mikroskopowy:
Polimorfizm komórkowy ( od małych, jednojądrowych komórek do dużych wielojądrowych)
Liczne proliferujące śródbłonki naczyń (kłębuszki naczyniowe)
Pola martwicy palisadowej
107
Wykładniki mikroskopowe:
1. Polimorfizm komórkowy
2. Rozrosty śródbłonka
3. Martwica palisadowa
Odmiany glejaka złośliwego:
1.
Olbrzymiokomórkowy-
z obecnością komórejk olbrzymich wielojądrowych
2.
Glejakomięsak-
guz dwukompetentny ( utkanie glejaka i mięsaka)
201. Meningitis purulenta-
Ropne zapalenie opon mózgowo- rdzeniowych
Zapalenie wysiękowe, ropne dotyczące przestrzeni podpajęczynówkowej ( między pajęczynówką a
naczyniówką)
Różny czynnik patogenetyczny w zależności od wieku ( w zasadzie każda bakteria moze być
przyczyną zap opon m-rdz)
Noworodki :
streptokoki z grupy B, E. Coli
Dzieci i młodzież:
haemophilus influenzae
Młodzież i dorośli:
neisseria memingitis
Osoby starsze:
streptococcus pneumoniae, listeria monocytogenes
U chorych po leczeniu immunosupresyjnym:
klebsiella, bakterie beztlenowe,
nietypowe objawy i
przebieg
Objawy kliniczne związane z podrażnieniem opon:
Sztywność karku,
Bóle głowy
Wymioty
Zaburzenia i utrata świadomości
W badaniu płynu m-rdz kilkadziesiąt tysięcy neutrofilów w mm
3
oraz obnizenie poziomu glukozy i
podniesienie poziomu białka
Obraz makroskopowqy:
W przestrzeni podpajęczynówkowej treść ropna o zabarwieniu żółto- śmietankowym, najobfitsza w
okolicy sklepienia półkul i części czołowej
108
U części chorych ( nieleczeni lub źle leczeni) proces zapalny szerzy się wzdłuż naczyń do mózgu
(encephalitis) – zejście śmiertelne
U chorych leczonych prawidłowo proces zapalny cofa się bez pozostawienia sladów.
W części przypadków odczyny pozapalne o trwałym charakterze:
Zwłóknienie opon m – rdz.
Wodogłowie okluzyjne
Zarostowe zapalenie opony pajęczej ( w zapaleniu pneumokokowym)
Wysięk ropny
( ropa) w przestrzeni podpajęczej:
Wysięk ropny skłdaa się z:
neutrofilów
martwych tkanek
bakterii
81. Meningioma-
Oponiak
Pierwotny nowotwór OUN wywodzący się z komórek meningotelialnych ( arachnoidalnych)
komórek nabłonka opon
Oponiaki to druga po glejakach, najliczniejsza grupa pierwotnych nowotworów OUN (13-26%)
Aż
15
różnych postaci mikroskopowych wyodrębnionych w klasyfikacji WHO
Większość oponiaków to nowotwory łagodne ( I stopień złośliwości), ale też guzy o II i III stopniu
złośliwości histologicznej
U osób dorosłych Vi i VII dekada życia (K>M), jedynie odmiana brodawkowata i anaplastyczna
częsciej u dzieci
W większości śródczaszkowo- 90% ( zatoka strzałkowa, kąt mózgu, okolica czołowa, podstawa
czaszki, opuszki węchowe), też kanał kręgowy oraz lokalizacje poza OUN ( skóra, zatoki, nos, kości)
109
Czynniki sprzyjające rozwojowi oponiaka:
Napromienianie głowy w młodości
Rozległe urazy głowy
Przewlekły krawiak podtwardówkowy
Przewlekłe zap opon m-rdz
Zaburzenia hormonalne ( progesteron, estrogeny)
Cechy:
Rośnie na powierzchni opon, nie nacieka mózgu, wzrost rozprężający ( guzy przymózgowe)
Gdy inwazja mózgu to duża tendencja do nawrotu
Oponiak:
-
Twarda, zrazowata zmiana, przytwierdzona do opony twardej
-
Wyraźna granica między guzem a przylegającym mózgiem
-
Raczej uciskają niż naciekają przylegający miąższ mózgu
-
Kości czaski ponad guzem mogą być pogrubiałe, czasem nacieczone przez nowotwór
Wykładniki mikroskopowe:
Najczęstrze 3 typy:
1. Meningotelialny (I stopień)
komórki z jądrem o delikatnej chromatynie, bruzdami i wakuolami wewnątrzjądrowymi
niewyraźne granice komórkowe ( syncytium)
układy cebulkowate ( zrazikowe)
brak figur podziału
zdarzają się ciałka piaszczakowate- zwapnienia mające postać ziarnistości zbudowanych z
koncentrycznie ułożonych blaszek
2. Włóknisty ( I stopień)
przeplatające się pasma komórek wydłużonych przypominających fibroblasty
kolagen i włokna retikulinowe w przestrzeniach międzykomórkowych
3. Przejściowy ( I stopień)
układy jak w dwóch opisanych powyżej
częste ciałka piaszczakowate
Pozostałe typy oponiaków:
1. Atypowy (II°)- tendencja do nawrotów
-
Polimorfizm komórkowy (małe komórki z jądrami o różnej wielkości)
-
Nieliczne mitozy
2. Brodawczakowaty (III°) - częste nawroty, mogą naciekać mózg i kości czaszki
-
Tworzenie brodawek wokół naczyń
-
Włókna retikulinowe
110

Plik z chomika:

Inne pliki z tego folderu:

Inne foldery tego chomika:

Zgłoś jeśli naruszono regulamin