Zdrowa dusza w zdrowem ciele. Podręcznik sportowy (1890) b.pdf

(12002 KB) Pobierz
P O D
i/
R Ę C Z N I K
zawierający naukę:
S
7
P O R T
GIMNASTYKI,
FECHTUNKU,
BOKSOWANIA,
PŁYWANIA,
ŁYŻWIARSTWA, WIOSŁOWANIA, JAZDY KONNEJ,
JAZDY WELOCYPEDOWEJ I TAŃCA,
zeTorazie sz r o z m a i t y c h , aia-toró-w
i objaśnione
I
licznemi drzeworytami w tekście.
»
W A R S Z A W A .
NAKŁADEM KSIĘG ARNI
Teodora jFaprocłriegro I S-3si_
41.
Ńowy-Świat
41.
u
JI.O JCH U,eH3ypOH>,
3BO 0
BapmaBa, 4 CeiiTaópa 1889 roji,a.
>s~10i
fo
Druk Emila Skiwskiego, Warszawa, Chmielna J s 1530 (26 nowy).
Y
SŁOWO OD WYDAWCY.
,,Mens sana in corpore sano.”
Juven. Snt.
N ietylko u nas pytanie
„czy się, wyradzamy? "
zaj­
muje um ysły najpoważniejsze i stanowi kw estyę bieżą­
cą pierwszorzędnego znaczenia.
plemienia
obecnego,
które
pod
W szędzie, z nieliczne-
w ielom a
w zględam i
m i bardzo w yjątkam i, skonstatow ano zwyrodnianie się
objaw ia osłabienie fizyczne. Najznakom itsi m ed ycy zga­
dzają się jedn ogłośn ie, że tak zwana
newroza,
choroba
m as, unieszczęśliwiająca dzisiejszą ludność E u rop y, jest
prostem następstw em tego w łaśnie osłabienia, które ma
za przyczynę
zupełne zaniedbanie
strony m ateryalnej,
cielesnśj, w kształceniu ludzi.
U m y sło w i, ze w szystkiem i je g o składnikami inte-
lektualnem i,
naszą istotą.
na ław ach
daliśm y
ogrom ną przew agę
nad fizyczną
Już
Organizm , zaniedbany i wzgardzony, mści
młodzież,
zam knięta
w czterech
się w sposób okrutny nad sw ojem upośledzeniem.
szkolnych
ścianach, pozbaw iona ruchu, pow ietrza— traci św ieżość
cery, zwinność i siłę w rodzoną m uskułów, sw obodę ru­
chów ,
pew ność
spojrzenia • nabaw ia się
rozmaitych
chorób, przeradza się w w y b lad łych
i w ycieńczonych
cherlaków, dla których całe przyszłe życie musi się stad
ciężarem i pasm em nieustających dolegliw ości. W
taki
sposób w yrastają m ężowie w iedzy bez zdrowia, bez sił,
bez ochoty do życia, bez energii, niezbędnej do korzy­
stania produkcyjnego z nagrom adzonych skarbów nau­
ki i św iatła.
W
chorych
organizmach
nierade
prze­
mieszkują m yśli zdrow e, ucieka od nich tw órczość i w y ­
nalazczość — w organizm ach takich, zw ątlonyeh zanie­
dbaniem , osłabionych i udręczonych cierpieniami, prze­
b y w a ć m ogą tylk o stale: p edan terya,
żliw ość u m ysłow a
wić
m oże
czeństw całych.
i niewiara
Ich zwątlenie
cele bytu
zacofanie, trw o -
co stano­
i społe­
we w szystk o,
staje się
zarów no jednostek, ja k
której o b ja w y
źródłem n aj­
okropniejszej choroby,
cej:
raz
nazw a jej
bardziej,
coraz liczniejsze
w kronice bieżą­
się
ona
co­
zapisują się nieustannym przyrostem
mania samobójcza.
zabiera
coraz
więcej
Szerzy
ofiar
i nie
straci
sw ego epidem icznego
charakteru dopóty,
dopóki ludz­
kość nie odzyska w iary w siły jednostki, w ystarczają­
ce do w yw alczenia jej spokojnego i szczęśliwego bytu.
Istnieje w Europie naród,
liczebnie m ały,
ale j a ­
kościowo potężny, u którego siły intelektualne w ystar­
czają, a b y mu zapew nić panowanie nad setkam i innych
narodów i milionam i innych ludzi.
A l e naród ten za­
o ciele-
wsze pam iętał o fizycznej stronie sw ego bytu,
on
bow iem
kolebką
wszelkiego
sportu
snem zdrowiu sw oich jedn ostkow ych organizm ów . Jest
spółczesnego
w iosłow anie,
i nie lekcew aży ani jednej rozryw ki, która m a na celu
wzmożenie
sił fizycznych.
G im nastyka,
łyżw iarstw o,
boksowanie,
w szystkie te g ry ruchliw e, jak
krokiet,
iawn tennis
i t. p., upraw ia on nietylko z zam i­
łow aniem , ale i p ow agą, rozum iejąc ich ogrom ne zna­
czenie dla zdrow ia i siły.
n y,
stanow czy
i
A n g lik je st też zdrów i sil­
przedsiębiorczy
i
rzutki.
odw ażny,
P rzebiega ziemię całą z niezachwianą pewnością siebie
i z wiarą, że mu tych zalet nie zabraknie w żadnej oko­
liczności życia.
K tó ż
zaprzeczy,
miał
że
olbrzym i
z ja k ą
w zrost
się
Stanów
ru ­
musieli
rozumie,
Zjednoczonych
pierwsi ich
za p rzyczyn ę
europejscy?
tę konieczność
spotkać
K tóż
nie
chu i walki śród
natury,
osadnicy
źe potężny geniusz grecki m iał za podw alinę sw ej tw ór­
czości w yb orn ą harm onię
I dzisiaj jeszcze
pozwala
ciele.
stara
Proszę
pom iędzy duchem a ciałem ,
stwierdzać się
w
zdrow em
m ło ­
z ty ch
inteligencyą i fizyczną stroną organizmu?...
na każd ym kroku
o
zdrow ej
m y śli
zasada
się przypatrzeć jednem u
Gdyby
dzieńców w ątłych , w y b la d ły ch , których pom iędzy na­
mi tylu się snuje i błąka.
przyszło
do bardzo
nie-
poufnych zwierzeń, każd yb y przyznał
niezaw odnie, że
zaniedbanie w w ychow aniu je g o stron y fizycznej
dolę całego życia.
lu i goryczy:
czy w każdej chwili
tylko czyni g o nieszczęśliwym teraz, ale w róży mu nie­
S łyszałem taką spow iedź, pełną ża­
„N ie umiem chodzić, ruszać się, nie je ste m p ew n y ,
nie popełnię
niezręczności,
która
mnie narazi na śmieszność.
Uciekam dlatego od ludzi,
jestem sm utny, ponury, nie ufam sobie, lękam się lada
zaczepki, nie m iałb ym siły bronić się, w alczyć... jestem
słaby! Czemuż nie w yrobiono siły w muskułach moich,
zwinności w ruchach, m ocy w ca ły m organizmie! G d y ­
b ym j e posiadał, życie szłoby m i innym try b e m ...”
N ależy się dobrze zastanow ić
skargi, aby zrozumieć całą je j
d od a jeszcze
nieodłączny
a
w szystkie dolegliw ości
nad znaczeniem tej
A
gdy
się
te
stan zdrow ia,
doniosłość.
fatalny
niem ocy, zapraw dę,
dziwić się
nie można m oralnym cierpieniom ,
g o stanu.
newrozie i okropnej
m yśli sam obójstw a, ja k o logicznym następstwom takie­
Zrozumiano to dobrze wszędzie,
tną gim nastyka
i
wszystkie
rodzaje
sportu; zrozumiano to
styczne.
i u nas,
gdzie tylk o k w i­
pokrew nego
jej
w prow adzając obecnie
ćwiczenia gim n a­
zawiązu­
i m y sami,
do wszystkich zakładów naukow ych
Zrozumieliśm y potrosze
Zgłoś jeśli naruszono regulamin