Budowa zegara słonecznego.pdf

(519 KB) Pobierz
Budowa zegara słonecznego
Jak narysować (bez obliczeń) prosty zegar słoneczny
Opublikowany 10 listopada 2009 przez admin
Bez znajomości skomplikowanych wzorów, tylko
za pomocą ołówka, linijki i cyrkla,
możesz narysować prosty zegar słoneczny. Jedyna informacja, której potrzebujesz to
szerokość geograficzna miejsca, dla którego będziesz zegar rysował.
W moim przykładzie używam szerokości geograficznej miasta, z którego pochodzę
–
Łodzi
(ok. 51◦).
Odpowiednią dla Twojego miasta liczbę możesz znaleźć za pomocą Internetu lub
sprawdzić w atlasie geograficznym. Dla ułatwienia podaję szerokości geograficzne dla kilku
innych miast w Polsce.
Gdańsk 54◦
Warszawa 52◦
Kraków 50◦
Szkic z książki Felixa Drzewińskiego
Można
jeszcze zapytać po co, w dobie komputerów,
używać kartki i ołówka ?
Przede wszystkim
komputer nie zawsze mamy przy
sobie,
a opisana metoda pozwala, za pomocą bardzo
ograniczonych środków, narysować zegar słoneczny w
dowolnym miejscu.
Dodatkowo, co nie
mniej ważne, nic nie zastąpi Ci
satysfakcji z własnoręcznie wykonanego zegara
słonecznego.
Na dowód, że przedstawiona metoda nie jest tylko moim
wymysłem, ale stosowaną od dawna techniką,
przedstawiam rysunek zegara słonecznego pochodzący z
książki Felixa Drzewińskiego “Jeografija Fizyczna oraz
Gnomonika” wydanej w Wilnie w 1825 r.
Odrobina teorii
Zanim rozpoczniesz rysowanie, warto żebyś wiedział jaki typ zegara słonecznego będziesz
rysował (tak, tak
–
jest ich przynajmniej kilkanaście typów).
Dzisiaj zajmiemy
się
zegarem
poziomym (horyzontalnym).
Jest to chyba najpopularniejszy
typ zegara słonecznego, znany
z parków, ogrodów, placów
etc.
Rysując swój zegar słoneczny będziesz korzystać ze związku
pomiędzy zegarem poziomym (horyzontalnym), a zegarem
równikowym.
Równikowy zegar słoneczny-
najprostszy typ zegara
słonecznego. Do jego wykonania nie potrzeba żadnych
skomplikowanych obliczeń, a jego tarcza może być użyta na
każdej szerokości geograficznej. Linie godzinne układają się
2
promieniście wokół gnomonu (skierowanego w stronę bieguna niebieskiego), równo, co 15
stopni.
Zegary poziomy oraz równikowy posiadają element wspólny, którym jest gnomon
(wskazówka). W przypadku zegara poziomego nachylona jest ona względem tarczy godzinnej
pod kątem odpowiadającym szerokości geograficznej. W przypadku zegara równikowego jest
ona do tarczy godzinnej prostopadła.
Rysunki poniżej pokazują wzajemną relację pomiędzy dwoma, wspomnianymi, typami
zegarów.
Rysunek 1. Wzajemna relacja pomiędzy równikowym i horyzontalnym zegarem słonecznym.
Na rysunku możesz zobaczyć wspólny gnomon, tarcze zegarów (w przypadku zegara
równikowego ograniczoną do dolnej połowy) oraz linie godzinne zegara równikowego.
Rysunek 2.Widok z drugiej strony, pokazujący kilka linii godzinnych zegara poziomego
i ich
związek z liniami godzinnymi zegara równikowego.
Kreśląc swój zegar słoneczny w prosty sposób dokonasz „transferu” lini godzinnych zegara
równikowego na płaszczyznę poziomą, która będzie tarczą zegara horyzontalnego.
3
Rozpoczynamy rysowanie
Jak
wspominałem,
wszystko czego potrzebujesz to kartka papieru, ołówek i cyrkiel.
Oczywiście
kartkę zastąpić może dowolne podłoże,
na którym można rysować (np. piasek
na plaży, ścieżka w lesie etc),
ołówek z powodzeniem zastąpisz zaostrzonym patykiem,
a
rolę cyrkla spełni kawałek sznurka.
Zacznij od narysowania poziomej linii na kartce papieru.
Rysowanie zegara słonecznego
- etap 1.
Narysuj teraz, prostopadłą do niej, linię pionową. Punkt przecięcia oznacz umownie jako „O”.
Linia, którą właśnie narysowałeś będzie
linią południka lokalnego.
Kartkę, na której
rysujesz swój zegar będziesz musiał później ułożyć tak, aby linia ta leżała w płaszczyźnie
północ-południe. Jeżeli chcesz narysować zegar gdzieś w terenie zacznij rysowanie od lini
pionowej (północ-południe) i później narysuj linię poziomą, prostopadłą do niej.
Sposób rysowania zegara słonecznego
- etap 2
Na linii pionowej zaznacz teraz dowolny punkt (nie za blisko linii poziomej), który nazwiemy
sobie „B”. Punkt ten będzie punktem centralnym Twojego zegara. Z niego też rozchodzić się
będą wszystkie linie godzinne.
4
Sposób rysowania zegara słonecznego
- etap 3
Teraz czeka Cię zadanie nieco trudniejsze. Z punktu B musisz narysować linię tworzącą z
linią południka kąt równy szerokości geograficznej, dla której
rysujesz zegar. W moim
przypadku będzie to 51◦.
Sposób rysowania zegara słonecznego
- etap 4
Z punktu „O” poprowadź teraz odcinek prostopadły do właśnie narysowanej linii. Punkt
przecięcia oznacz jako „C”. Odcinek ten będzie promieniem tarczy zegara
równikowego,
którą narysujemy za chwilę.
5

Plik z chomika:

Inne pliki z tego folderu:

Inne foldery tego chomika:

Zgłoś jeśli naruszono regulamin