Jankielewicz Mowsza - O srzodkach aby reforma Żydów w Polsce mogła bydz skuteczną.pdf

(2226 KB) Pobierz
S R Z O D K A C H
AB Y
R E F O R M A
-
ZYD O W w PO LSCE
M O GŁA BYD Z SK U TECZN Ą
przez
Mowszig J
a n k i e l o w i c z a i
INSTYTUT
I
adań
l it e r a c k ic h
pan
3
UEł L I O T E K A
00-33U W f
rsze.wa,
ul. Mowy Świat
—
iiM W M M M M i
''
*
•w W A R S Z A W I E
W D r u k a r n i P i i a r s k i e y
*1
18 19 -
http://rcin.org.pl
1 8 19
*5
M aj a
Drukować pozwalam:
BO H U SZ.
2 1 ć f o
http://rcin.org.pl
O
S R Z O D K A C H
A b y Reforma Żydów w Polsce
mogła bydź skuteczną
.
0
N iezap rze czam listu przezemnie do iednego
ż
Panów proiekcistów naszey reformy pisanego.
Niespodziewałem się takiego z niego skutku,
aby on w tyłu publicznych pismach b y ł ogło­
szonym (
a
> Pisałem] ów list w czasach inne­
go położenia i inney opinii; spodziewać się
w ów czas nie można było i prędkiego i tak
stałego pokoiu, żeby aż o nas pomyślano i
tak wiele pisano; dzieło wreście pryw atnego
w zakucie pisztj.ce się uważałem przeciw mo­
im współ-wyznawcom raczey za p o tw a rz , a ni­
żeli za tę doskonałość, któraby w ślady Moy-
źesza wstępować mogła; i dla tego chciałem
wstrzymać niewczesny przeciw nam popęd,
ofiaruią.c autorowi pewn^. okrs^gł^ sumkę. Lecz
g d y dziś tyle proiektów do, reform y Ż y d ó w
a)
Znayduie się on
i w
Pam iętniku
W arszawskim
i
8
i
5
w Nrze t a na karcie 5 4 6 .
xta
rok
http://rcin.org.pl
4
w y s y p a ło s i ę , i gdy można iuż wierzyć na­
d z ie i, że cokolwiek z nami w skutku postaiło-
wionem by d i m oże, przedsięwziąłem i ja otwo-
rzj ć prawdziwe czucie i zd&nie rnoje. —
Jestem Ż y d e m , lecz Chrześcianie Polacy
p rzew yższyć nie mogą. mnie przywiązaniem
do ich ziemi, na którey według piam i podań
naszych, przodkowie moi więcey iuź od wie­
ków sześciu zasiedzieli się. Miłość do kraju
Polskiego prz< mieniła się iuź w moią naturę?
wyssałem ią ze krwi i powiększyłem z nauki
moich pr/odków , którzy podobnież Polaków
koch i i, i do ich kochania mocne mi od dzie­
ciństwa wpoili wrażenie. Oni mi to zawsze
powtarzali: ,, kochay ten Naród! iest on mię-
„ dzy wszystkiemi Narodami różniący się z
„ łagodności swego charakteru i zobyczaiów.
,, Naród t e n p o w i a d a l i mi: „ w okoł siebie
,, graniczące wielkie Państwa od głębi pułnocy
,, przez wschód ku południowi podbił i do sie-
„ bie p rzyw iązał, nie w o y n ą , nie potęgą swe-
,, g o , chociaż zawsze strasznego oręża, ale
,, raczey łagodnością, to iest: przez Unie tak
,, dalece: iż sąsiedzkie Narody, chociaż z sie-
„ bie były potężnemi, cisnęły się iednak same
,, do Polaków, aby bydź ich braćmi, oraz
,, ich praw i obyezaiów uczestnikami. Ich
,,
t
łagodność i ich obyczaie zaludniły wiel-
„ kie niegdyś i liczne miasta Polskie Niemca-
,, mi; ich też w in n ś ń y łagodności, źe i m y,
,, z Krajów do krajów wyganiani, w Polsce
„ znaleźliśmy pizytułek sw o b o d n y, i w niey
'
http://rcin.org.pl
t
5
,, spokoyni od tylu iuź wieków wszystkie Po-
,, laków losy dzieiemy. “
v
T e przodków moich słowa zawsze mi
tkwiały w ży w ey p imięci i aż do zgonu nie-
wygasną. Ci co ranie znai^, muszą, mi oddać
sprawiedliwość mego do Polaków przyw iąza­
nia. Jam to w czasie pierwszego powstania ty­
le mów zapdai^cych do-miłości tey ziemi pi­
s a ł, i w Bóżnicy prawił; jam na obronę Pol­
ski dwóch moich synów napoiwszy zapałem,
w y p ra w ił, którzy poszli pod komendę jó z e fa
Berki i oba w woynie polegli. Składałem na
ratunek O yczyzn y ofiary, iak«e mogłem, w re-
ście upadek PoLki równo z iey rodakami o-
płakałem. —
Znam nrioich współ w yzn aw ców , i przeko­
nany byłem oddawna o komerczney potrzebie
ich reformy. Jescem sta ry , lecz na przykład
dla nich gotów iestem ieszcze w moie słabe i
nieusposobione ręce, wziąć pług i pokazać im
iak maią uprawiać i i szanować te ziemię, któ-
rey chlebem tak. dalecy przodkowie siebie i ich
w y żyw ili. Dam z siebie przykład wszystkich
warunków reformy ; aby tylko reforma ta b y ­
ła doskonały również iak i skuteczną. —
>
Nie przedsięwziąłem ia tu pisać do refor­
m y Ż y d ó w proiektu, iest iuż ich za nadto.
Doskonałość i skuteczność re f >rmy zaięła uwa­
gę moią , a w tym Względzie postanowiłem m?-
trz ąsn ąć:
http://rcin.org.pl

Plik z chomika:

Inne pliki z tego folderu:

Inne foldery tego chomika:

Zgłoś jeśli naruszono regulamin