Zapobieganie zakrzepicy żylnej
Zakrzepica żylna jest groźnym i częstym powikłaniem po operacyjnym. Następstwem może być zator tętnicy płucnej, po operacjach brzusznych zdarza się u 30% chorych. Szczególnie często występuje w obrębie stawu biodrowego 60%. Zakrzepica często przebiega bez objawowo.
Przyczyny:
· Po urazie
· Po operacji
· Lecz nie rzadko powstaje samoistnie
Znanan jest triada Virchowa który twierdzi ze który twierdził ze zakrzepica powstaje z nieprawidłowości krzepnięcia krwi uszkodzenia ścian naczyń. Gdy chory leży po operacji na plecach zastój jest duży w żyłach łydek
Powstawanie i rozwój zakrzepicy :
Ponad 95 % przypadków zakrzepicy dotyczy kończyn dolnych zakrzep zaczyna się tworzyć na grzbiecie łydki, proces zakrzepowy zaczyna się już w trakcie operacji i już w tedy trzeba zacząć profilaktykę zatory płucne zarzają się po kilku lub kilkunastu dniach u większości chorych zakrzep żył łydki i kończy dolnej po operacji nie daje żadnych objawów : można stwierdzić zwiększoną tkliwość , obrzęki łydki i tyłu kończyny dolnej w okresie po operacyjnym nie daje objawów
Czynniki sprzyjające :
· Ciąża
· Wiek
· Tabletki antykoncepcyjne
· Palenie
· Przebyte zabiegi chirurgiczne
· Choroby nowotworowe
· Urazy żył
· Żylaki kończyn dolnych
· Cukrzyca
· Otyłość
· Zwiększenie krzepliwości krwi
Metody mechaniczne profilaktyki przeciw zakrzepowej nie wywierające skutków ubocznych
Ćwiczenia uniesienie wyprostowanej kończyny dolnej do pozycji pionowej w której podeszwowa powierzchnia stopy zwrócona jest do sufitu
Chory powinien czynnie bez pomocy unieść kończynę przez kilka sekund Unoszenie stopy wywołuje w żyłach spływ krwi żylniej z kończyny ku miednicy, a przez to opróżnienie żył łydki oraz znaczny przepływ krwi prze żyły udowe i biodrowe ćwiczenia należy rozpocząć natychmiast po operacji, już na stole operacyjnym u nieprzytomnego pacjenta lekarz i pielęgniarka powinni sami unosić kończynę co 30 minut , po kilku godzinach chory może sam ją podnieść, przed operacją rehabilitant powinien nauczyć chorego tej czynności i przekonać do jej powtarzania
CHIRURGIA JEDNEGO DNIA
Zabiegi małoinwazyjne wykonywane są w większości na bazie metod endoskopowych.Zalety:
-krótki czas zabiegu-krótki czas znieczulenia -możliwość wykonania znieczulenia miejscowego-możliwość powtarzalności
Ryzyko powikłań głównie u chorych w podeszłym wieku z zaawansowanymi schorzeniami układu krążenia i oddechowego. Wprowadzenie metod endoskopowych ma szczególne znaczenie w leczeniu przewodu pokarmowego.
Obecnie w przypadku krwawienia z przewodu pokarmowego przy endoskopowej technice wykonuje się jednocześnie tamowanie krwawienia.W dużym stopniu ma to wpływ na zmniejszenie liczby nieskutecznych laparotomii wykonywanych najczęściej w trybie pilnym u chorych ze zwiększonym ryzykiem operacyjnym.
Wczesne rozpoznanie nowotworów przewodu pokarmowego pozwala na podjecie leczenia radykalnego.
Metodą endoskopową wykonuje się również w celu usunięcia zmian polipowatych na całej długości przewodu pokarmowego co w większości przypadków jest leczeniem ostatecznym, a chorzy niejednokrotnie unikają rozległego zabiegu operacyjnego.
Dużą role również ma zastosowanie nowoczesnych metod endoskopowych w schorzeniach dróg żółciowych i nienowotworowych. Prowadzenie endoskopowej kolangiokonkreontofrafi wstecznej (ECTW) i następnie endoskopowej papilotomi pozwoliło rozwiązać problem kamicy przewodowej i unikać dłuższego okresu pooperacyjnego z powodu kolodepetomi z założeniem T-drenu. W ramach chirurgii jednego dnia do zakresu świadczonych usług należy:
1. Chirurgia ogólna- przepuklina, wycięcie pęcherzyka żółciowego, wyrostka
2. Chirurgia naczyniowa- żylaki
3. Schorzenia odbytu i odbytnicy- szczeliny, przetoki
4. Operacje tarczycy
5. Usuwanie torbieli i tłuszczaków
6. Chirurgia onkologiczna- nowotwory piersi i skory
7. Chirurgia ortopedyczna- artroskopowe operacje stawu kolanowego, leczenie następstw złamań oraz wad wrodzonych stopy
8. Chirurgia plastyczna- operacje piersi oraz usuwanie zmarszczek.
Największy odsetek zabiegów w ramach chirurgii to choliscystektomia laparoskopowa. Ponad 10letnie doświadczenie spowodowało zabieg bezpiecznym. Klasyfikacja pacjentów w trybie chirurgii jednego dnia obejmować musi:
* Ocenę stanu ogólnego pacjenta
* Rozległość zabiegu.
Do zabiegu kwalifikowane sie pacjenci w stabilnym stanie ogólnym.
Przeciwwskazania:
* Zaostrzone zakażenie dróg oddechowych
* Zabiegi połączone z dużą utrata krwi
* Chorzy uzależnieni od lęków.
Istotne znaczenie ma stosowanie ródków anastatycznych, ktore dzialaja krotko, do wykonywanego zabiegu i nie ulegaja kumulacji w organizmie, co pozwala na calkowiete wyeliminowanie lekow poodczas znieczulenia w okresie pooperacyjnym.
Kazdy pacjent otrzymuje pelna informacje na temat zabiegu operacyjnego od lekarza operujacego, a takze na temat znieczulenia. Wszyscy pacjenci powinni byc przekonani, ze moga liczyc na pomoc ze strony personelu i, ze bede mieli zapewnienie odpowiednie warunki, aby odzyskieac sily i zdrowie. W ramach przygotowania fizycznego do zadan pielegniarki nalezy:
1. sprawdzenie i ewentualne uzupelnienie dokumentacji pacjenta
2. sprawdzenie zgody na zabieg operacyjny i wywiadu epidemiologicznego
3. wykluczenie przeciwwskazan do operacji: goraczka, wzrost RR, miesiaczka u kobiet przy niektorych zabiegach
4. sprawdzenie zastosowania przez pacjenta srodka o dzialaniu przeczyszczajacym wieczorem w dniu poprzedzajacym operacje
5. przygotowanie pola operacyjnego poprzez usuniecie owlosienia w bezposrednim okresie przez operacja w celu wyeliminowania mozliwosci zakazenia rany pooperacyjnej
6. poinformowanie pacjentek o koniecznosci usuniecia makijazu i usunieciu lakieru z paznokci
7. wykonanie dezynfekcji pepka, a nastepnie zabezpieczenie jalowym gazikiem
8. nauczenie chorego gimnastyki oddechowej
9. przebranie chorego w koszule operacyjna
10. usuniecie protez zebowych i bizuterii
11. przypomnienie choremu o oproznieniu pecherza moczowego przez zastosowaniem premedykacji
12. podanie premedykacji doustnej, np dormicum na okolo 1 h przez zawieziem na blok operacyjny
13. u chorych z grupy zwiekszonego ryzyka zaklada sie ponczochy uciskowe na konczyny dolne w celu prawidlowego przemieszania krwi z naczyn powierzchownych do glebokich
14. w celu przeciwdzialania zakazeniom stosuje sie standard postepowania przeciwbakteryjnego, ktory polega na podaniu droga dozylna antybiotyku
Postepowanie pielegnacyje z pacjentem po zbiegu jednego dnia:
Za najistotniejsze kryteria bezpiecznego przyjecia chorego na oddzial pooperacyjny nalezy przyjac pelne pobudzenie chorego, czyli pelna wydolnosc krazenia i oddychania, obecnosc odruchow obronnych, nawiazanie kontaktu werbalnego z pacjentem. W bezposrednim okresie popoeracyjnym w celu przeciwdzialania powiklaniom wykikajacym ze strony ukladu oddechowego i krazenia wykonywany jest pomiar parametrow zyciowch i udokumentowanie ich w karcie obesr. Aby zapobiec nadmiernego wychodzneiu organizmy stosuje sie ogrzewanie kocem elektycznym... a takze przetacza sie plyny infuzyjne w temp ciala. Bardzo wazna jest obser stanu opatrunku i kontrola wydzieliny z drenu. Doleglowosci bolowe ogaranicza sie podalajac lek z tzw wyprzedzeniem. Stosuje sie nienarkotyczne leki przeciwzapalne, rzadko opioidy. Kontorla oddawania moczu przez pacjenta do 8h po operacji. W przypadku trudnosci stosuje sie metody prowokacyjne lub w razie koniecnzosci jednorazowo zakadla sie cewnik foleya do pecherza moczowego. Wczesna pionizacja odbywa sie juz w dobie zabiegu operacyjengo. Najczesciej sa to godziny popludniowe lub wieczorne. Odzywianie chorych rozpoczyna sie po 6 h od zabiegu operacyjnego (ale roznie), jesli nie ma nudnosci i wymiotow. Chorzy otrzymuja plyny w dowolnej ilosci, a w pierszej dobie po zabiegu diete lekkostrawna. W pierszej dobie po operacji usuwa sie dren z lozy pooperacyjnej. W 1 dobie pooperacji w 90% przypadkow pacjentow do domu ,a pozostale piec nastepnego dnia. Pacjenci sa wypisywani do domu z zalcenia do wskozowek i kontroli po 7 dniach od wypisu.
Ltso