rodzaje skał
magmowe
wylewne
osadowe
okruchowe (plastyczne)
pochodzenia biogenicznego i chemicznego
metamorficzne np. marmur, łupki
polska polodowcowe skały osadowe
skały magmowe głębinowe i ich odpowiedniki wylewne
występują w gurach
powstają z mgamy (stop krzemianowy) podczas długiej krystalizacji – dobze widoczne ziarna mineralne = budowa jawnokrystaliczna
podczas wylewania traci składniki lotne i tworzy częściowo albo skryto albo nie (szkliste) krystaliczne zależnie od stopu krzemianowego i czasu zastygania
magmowe głebinone wytworzone z magły kwaśnej
granit – głębinowa
rioit wylewna
wysoka zawartość krzemionki
minerały głowne
plagioklazy z przewagą algitu czyli kwaśne
ortoklazy
kwarc
biotyk uwodniony glinokrzemian
muskowit uwodniony glinokrzemian potasu i glinu
więc zwietrzelina uboga w pierwiastki dwuwartościowe a bogata w potas
zwietrzelina → piaski gliniaste
minerały dodatkowe
apatyty
chloryt
granaty
ubogie w składniki pokarmowe
tatry karpaty i sudety
magmowe głębinowe grupa II – obojętne, wytworzone z magmy nasyconej krzemionką
sjenit głębinowa barwa czrno biała lub szaro czerwona (dwa ogniwa)
trachit wylewna
zawartość krzeminki 65 – 52%
główne ortoklas
plagioklazy
biotyt hornblenda
dodatkowe
apatyt
magnetyt
granaty (minerały niewidoczne)
występowanie sudety karpaty
zwietrzelina biaski gliniaste zasobne w składniki pokarmowe
III
głebinowy - dioryt (prawie czarny jasne plamki
wylewny - andezyt szary ze skupiskami czarne homblendy
nasycone krzemionką zawartość sio2 65-52
minerały główne andezyt labrador
dwarc do 10%
horneblenda pirokseny – czarne minerały
biotyty (mika ciemna)
silnie rozdrobnione małe ilości siarczku żelaza
występowanie andezyt wzdłuż pienin
–
wylewne raczej o konstukcji porowatej bo uwalniają się gazy
tekstura, sposub rozdrobnienia minerałów
pumeks
IV skały magmowe
z magmy nienasyconej krzemionką zasadowa
gabro – głebinowa
bazalt – wylewna
olwiny
pirokseny
amfibole
biotyt
brak kwarcu !
mogą występować skaleniowce
zwietrzelina zasobna w wapń i magnet
andezyt kamień jak z węgla
przewaga minerałów femicznich (żelazo magnez i mangan
skały osadowe okruchowe
róznej wielkości okruchy skał lub minerałów powstałe w wyniku wietrzenia
cztery etapy tworzenia
wietrzenie fizyczne i chemiczne
grubookruchowe
polodowcowe, wiatr, woda, lawiny
osadzenie – koniec dla luźnych
luźne mają odpowiedniki scementowane
spiwa chemiczne w skałach osadowych okruchowych
substancja tworząca spoiwo nazwa spiwa
kalcyt wapniste
kalcyt ił margliste
dolmit d olityczne
tlenki i wodorotlenki żelaziste
krzemionka kzemionkowe
gluakonit glukonitowe
minerały ilaste ilaste
< 2mm
> 10mm
frakcja
nazwa składnika
skała luźna
żwirowa
blok
głaz
blokowisko
głazowiska
2-8 mm okruchy skał
okurch
ostrokrawędziste
otoczaki
gruz
żwir
brekcja
zlepieńce
piaskowa – pasamitowa
2-0,1 mm
ziarno
piaski kwarcowe
piaski arkozowe
piaski szarogłazowe
iłowa pelitowa <0,1 mm
iły minerały ilaste kwarc skalenie chloryty pelit wapienny
<0,1 mm
skały róznoziarniste
skały wylewne w polsce są potwierdzeniem zjawisk wulkanicznych
piaski zwałowe z dużą frakcją paisków grubych
piaski wodno lodowcowe (wody z lodowca)
aluwialne pochodzenia rzecznego
eoliczne – pochodzenia rzecznego – najbardziej przesortowene
czarnoziem powstaje na lesach
skały okruchowe iłowe
mało piasku bez szkieletu
potencjalnie bardzo dobre
gliny – wybitnie różnoziarnisty materiał
szkielet frakcje większe niż 2mm
przewaga najdrobniejszych cząstek
skały osoadowe pochdzenia organogenicznego
wapienne
z kalcytu lub aragonitu
domieszki dolomitu i okruchowe
wapienie muszlowe
wapienie rafowe
brak materiału okruchwego
kreda pisząca – reztki otwornic i glonów
po tablice pisze tlenkiem magnezu
kalcyt kwarc chalcedon opal
minerały ilaste
piryt
dolomit (skała) z dolomitu (minerał) występuje w otoczneiu wapieni
wapienne skały przejściowe
wapienne → ilaste
* margle
pelit kalcytowy minarłay ilaste gaukomit skalenie piryt fosforany
* opoki
pelit kalcytowy krzemionka opalowa gaukonit skalit fosforany piryt
skały krzemionkowe
krzemień z chalcedonu, monomineralna
biolity
torfy niskie
torfoniska wysokie
torfowiska przejściowe
ubogie
tuf tufit – pośrednia między magmowymi i osadowymi
wrib.biologia