WIGILIA PASCHALNA
1. Przed wejściem:
Drodzy bracia i siostry!
W tę przenajświętszą noc, w której pan nasz Jezus Chrystus przeszedł ze śmierci do życia, Kościół wzywa swe dzieci rozproszone po całym świecie, aby zgromadziły się na czuwaniu i modlitwie. Wspaniała Wigilia Paschalna, którą św. Augustyn nazywa „Matką Wszystkich Wigilii”, w czasie której stoimy trzymając w rękach zapalone świece, przypomina nam, że mamy być podobni do ludzi oczekujących Pana który powróci, aby gdy nadejdzie zastał nas czuwających.
Na liturgię Wigilii Paschalnej – szczyt największego święta chrześcijaństwa- składają się następujące części:
Pierwszą jest Liturgia Światła, która gromadzi nas wokół świecy paschalnej. Rozpalony i poświęcony ogień symbolizuje Bożą Światłość, której Bóg udziela przez swojego Syna Jezusa Chrystusa i budzi w nas tęsknotę za wiekuistym Światłem w niebie.
Paschał jest symbolem Zmartwychwstałego Pana. Wyryty na nim Krzyż oznacza Jego zbawczą śmierć. Pięć otworów z tkwiącymi w nich ziarnami kadzidła, to symbole Jego zbawczych ran, które zachował w swym zmartwychwstałym Ciele. Symbol obecnego roku liturgicznego – 2016 – oraz greckie litery Alfa i Omega oznaczają, że do Chrystusa należą czas i wieczność. On jest początkiem i celem wszystkiego. Procesja z zapalonym Paschałem i trzykrotnym śpiewaniem w coraz wyższym tonie aklamacji: ŚWIATŁO CHRYSTUSA przypomina nam słowa Mistrza: „Ja jestem Światłością świata. Kto idzie za Mną nie będzie chodził w ciemnościach, lecz będzie miał światło życia”.
Orędzie wielkanocne, które następnie usłyszymy, jest odbiciem obrzędu światła. Orędzie to w poetyckim uniesieniu wielbi Chrystusa przynoszącego zbawienie.
Po obrzędzie światła nastąpi Liturgia Słowa, w czasie której będziemy rozważać wielkie dzieła, jakich od początku dokonał Pan Bóg dla swojego ludu. Cechą charakterystyczną dzisiejszej Liturgii jest obfitszy niż zazwyczaj zestaw czytań i psalmów. Czytania, które usłyszymy wprowadzą nas w historię kolejnych interwencji miłosiernego Boga w życie człowieka, który jest Jego najwspanialszym i umiłowanym dziełem. Osobista historia każdego z nas jest historią zbawienia, dziejami tego, jak Bóg raz po raz cierpliwie nawraca nas na Swoje ścieżki, wspaniałomyślnie wyprowadzając dobro nawet z naszych upadków.
Kolejną trzecią częścią dzisiejszej celebracji będzie liturgia chrzcielna, w czasie której odnowimy nasze przyrzeczenia chrzcielne. Przez chrzest należymy do Boga, a więc nosimy w sobie Jego życie, całą Jego historię. W sposób zaś szczególny chrzest zanurza nas w śmierć i zmartwychwstanie Chrystusa i wyprowadza nas z niewoli grzechu czyniąc nas Dziećmi Bożymi.
Liturgia Światła, Słowa Bożego i chrztu są wprowadzeniem i warunkiem radosnego spotkania z Chrystusem Zmartwychwstałym na Uczcie Eucharystycznej. W niej w sposób sakramentalny uobecni się paschalne przejście Chrystusa przez śmierć do nowego życia. Ten dar życia otrzymują wszyscy uczestnicy uczty paschalnej, posilający się Ciałem i Krwią Prawdziwego Baranka Bożego.
Niech przeżycie tego wielkiego misterium, sprawi, że staniemy się świadkami zmartwychwstałego Pana! Nieśmy Jego światło wszędzie tam, gdzie czai się rozpacz, i miłość tam, gdzie wciąż jeszcze do głosu dochodzi nienawiść.
Jezus żyje, a ostatnie słowo należy do Niego.
Wszystkich uczestniczących w dzisiejszej Liturgii zapraszamy na zewnątrz kościoła.
2. Przed orędziem:
Stojąc z zapalonymi świecami wysłuchamy teraz Orędzia Wielkanocnego. Proklamujemy w tej uroczystej formie Święta Paschalne. Razem ze śpiewającym dziękujemy Bogu za dar Chrystusowego zmartwychwstania, za „zmazanie starodawnej winy”. Podziwiając jasność płomienia świecy paschalnej cieszymy się, że Chrystus Zmartwychwstały opromienia swoim blaskiem całą ziemię i każdego z nas. Dzięki Niemu jesteśmy wolni od mroku i strachu śmierci.
3. Przed czytaniami
Nastąpi teraz druga część Liturgii Paschalnej: Liturgia Słowa.
Zgaśmy nasze świece i usiądźmy. (gdy wierni usiądą, czyta dalej). Rozpoczyna się Liturgia Słowa. Dzisiaj jest ona bogatsza niż zwykle. Obejmuje 7 czytań ze Starego testamentu, jedno z Nowego Testamentu i Ewangelię. Liturgia Słowa ma następujący kształt: Najpierw lektor czyta Słowo Boże, potem kantor śpiewa psalm, a lud powtarza refren, następnie wszyscy wstają, kapłan mówi: "Módlmy się", Wszyscy przez pewien czas modlą się w ciszy, następnie kapłan odmawia modlitwę, na tę modlitwę wszyscy będziemy stać.
Opis stworzenia świata jest hymnem wiary na cześć Stwórcy. Koroną stworzenia jest człowiek, obraz i podobieństwo Boga. Zmartwychwstały Chrystus jest nowym Adamem, jest pierworodnym nowego stworzenia.
Przez Chrystusa, przez Jego chrzest, otrzymujemy Jego nowe życie.
4. Przed 2 czytaniem
Ofiara Abrahama ze swego syna Izaaka jest zapowiedzią ofiary Chrystusa, jedynego Syna Ojca Przedwiecznego. Uratowanie Izaaka od śmierci jest nagrodą za wiarę Abrahama. Nasze zmartwychwstanie w Chrystusie przez chrzest uwarunkowane jest również silną wiarą w to, co mówi Bóg.
5. Przed 3 czytaniem
Cudowne przejście przez wody Morza Czerwonego nie tylko wyzwoliło z niewoli Naród wybrany, ale wyzwala i nas przez wodę chrztu, który kontynuuje to, co się wtedy zaczęło. Chrzest wprowadza nas do prawdziwej Ziemi Obiecanej. Dlatego obchodzimy dziś radośnie doroczne święto naszego wyzwolenia i prawdziwej wolności.
Po tym czytaniu nie mówi się „Oto Słowo Boże”, ani „Bogu niech będą dzięki”, gdyż wyrazi to śpiew, który jest dalszym ciągiem czytania. Razem z Mojżeszem i synami Izraela pragniemy podziękować Panu za wyzwolenie z niewoli grzechu i śmierci.
6. Przed 4 czytaniem
Prorok Izajasz opisuje przyszłą wspaniałość nowego Jeruzalem. Gwarancją przyszłości dla Izraelitów jest wierność, wszechmoc i sprawiedliwość Boża. Działania Boga porównane są do postawy męża, który kocha żonę poślubioną w młodości. Tą Oblubienicą Boga jest Kościół, który został obmyty z grzechu przez Chrystusa, Jego Krwią Świętą.
7. Przed 5 czytaniem
Prorok Izajasz w następnym czytaniu wzywa naród, by zwrócił się ufnie do Boga. Jest to bowiem Bóg wielki, a jednocześnie bliski i proponuje mu nowe przymierze. Jest to darmowa propozycja Boga samego. Woła więc prorok: „Wszyscy spragnieni przyjdźcie”. Kto pragnie więc Bożej pomocy, niech z ufnością idzie po życie. Dla nas ta woda to chrzest święty i pozostałe sakramenty.
8. Przed 7 czytaniem
„Dam wam serce nowe i ducha mojego tchnę do waszego wnętrza". Usłyszymy za chwile te słowa wypowiedziane przez Boga do Izraelitów. Te słowa kieruje do nas dziś także Bóg, kieruje je do Kościoła – zapowiada oczyszczenie z brudu grzechu. To oczyszczenie nastąpi w sakramencie chrztu świętego przez „pokropienie czystą wodą”.
9. Przed 8 czytaniem
Odśpiewane uroczyście Gloria było przejściem ze Starego do Nowego Testamentu. Zapowiedź staje się rzeczywistością. Św. Paweł przypomina nam, że paschalne misterium Chrystusa realizuje się przez chrzest w każdym z nas.
W Chrystusie rozpoczęliśmy nowe życie, rozpoczęło się już nasze zmartwychwstanie. Jako wyraz wdzięczności i radości znów zaśpiewamy wielkanocne Alleluja – jest to okrzyk radości i powitania Zmartwychwstałego Pana, który żyje i jest obecny wśród nas.
10. Po homilii:
Rozpocznie się teraz trzecia część dzisiejszej wigilii: Liturgia chrzcielna.
We wszystkich decydujących i ważnych chwilach w liturgii prosimy o pomoc i wstawiennictwo nasze Siostry i Braci, którzy już cieszą się chwałą Chrystusa Zmartwychwstałego.
W litanii, którą będziemy śpiewać na stojąco, poprosimy świętych o pomoc w wiernym wypełnianiu Przymierza zawartego w sakramencie chrztu.
11. Po litanii do Wszystkich świętych.
Po błogosławieństwie wody zapalimy nasze świece od paschału i odnowimy przyrzeczenia chrztu, za które możemy uzyskać odpust zupełny. Pokropienie wodą przypomina nam chrzest i naszą przynależność do Chrystusa
12. Po błogosławieństwie wody:
Za chwilę przeżyjemy jedną z najważniejszych części dzisiejszej liturgii. Będzie nią odnowienie przyrzeczeń chrzcielnych. Zanim to uczynimy, dokonamy zapalenia świeć. Dziś uczynimy to w taki sposób, abyśmy mogli lepiej przypomnieć sobie nasz chrzest. Ministranci zapalą świece od paschału. Potem przejdą do różnych części kościoła. W ciszy medytując nad znakiem światła, a także nad tym, co za chwilę ma powiedzieć. Będzie to wyrzeczenie się zła i uroczyste wyznanie wiary w Boga. Po dokonaniu odnowy przyrzeczeń chrzcielnych kapłan pokropi nas wodą, nad którą odmawiał dziś modlitwę błogosławieństwa. W tym czasie będziemy śpiewać radosny śpiew uwielbienia i dziękczynienia za łaskę chrztu i za dar wiary.
13. Po modlitwie wiernych
Odnowiliśmy w sobie łaskę chrztu świętego, przez który zostaliśmy w Chrystusie wskrzeszeni do nowego życia. Teraz zmartwychwstały Pan zaprasza nas na Swoją Ucztę Paschalną. W sakramentalny sposób dokona się w Ofierze paschalnej przejście Chrystusa przez śmierć do życia, którego i my stajemy się uczestnikami. Pełni radości składajmy Bogu Ojcu dzięki za dar zmartwychwstania Chrystusa i naszego w nim udziału przez chrzest i Eucharystię.
14. Po ogłoszeniach i życzeniach
Procesja rezurekcyjna jest uroczystym ogłoszeniem zmartwychwstania Chrystusa i wezwaniem całego stworzenia do udziału w triumfie Zmartwychwstałego. Nasza radość nie kończy się na murach świątyni. Nie możemy daru nowego życia zatrzymać tylko dla siebie. W procesji rezurekcyjnej wychodzimy ze świecami w rękach, aby ogłosić światu, że Chrystus zmartwychwstał! Chcemy ogłosić to żywym, ale także naszym zmarłym, aby powstali ze snu, bo oto zajaśniał im Chrystus. Śmierć już nie ma nad Nim władzy, Jezus jest Bogiem żyjących!
swistak3a