Wskaźniki i grupy wskaźników dotyczące Kapitału Ludzkiego
Pojęcie kapitału ludzkiego związane jest z teorią, która w sposób znaczący zmieniła pogląd na człowieka, traktowanego jeszcze kilkadziesiąt lat temu jak swoista i kosztowna „maszyna” przedsiębiorstwa, bez której „niestety” nie mógł się odbywać żaden proces wytwórczy. W teorii tej człowiek, ze swoimi umiejętnościami, kwalifikacjami, motywacją, zdrowiem jest postrzegany zarówno jako główne źródło sukcesu poszczególnej firmy, jak i całej gospodarki. Mowa tu o teorii kapitału ludzkiego, za twórców której uważa się T. W. Schultza i G. S. Beckera. Jej teoretyczne podstawy zostały jednak stworzone już kilka wieków temu.
Kapitał ludzki jest materią elastyczną pozostającą pod wpływem zarówno przedsiębiorstwa jak i otoczenia. Cechy indywidualne jednostki wzbogacane są i rozwijane w miejscu jej zamieszkania oraz w pracy. Z lokalizacją przestrzenną wiążą się takie wartości, w które jednostka zostaje wyposażona, jak:
– kompetentność określona jako podstawowa wiedza teoretyczna i umiejętność uczenia się,
– zręczność intelektualna rozumiana jako innowacyjność, zdolność do podejmowania zmian, przedsiębiorczość, umiejętność kreatywnego myślenia i zdolność aktywnego zaangażowania.
Następnie wartości te są także wzbogacane na gruncie przedsiębiorstwa w wiedzę komplementarną, zarówno teoretyczną jak i praktyczną. Poprzez szeroko rozumianą motywację pogłębia się zdolność aktywnego zaangażowania – schemat poniżej.
Rys. Schemat podziału Kapitału Ludzkiego
Wskaźniki dotyczące kapitału ludzkiego odzwierciedlają jego poziom w przedsiębiorstwie oraz aspekty jego odnowy i rozwoju, a koncentrują się na pomiarze kompetencji pracowników, kreatywności i rotacji zatrudnienia.
Wskaźniki wykorzystywane do pomiaru kapitału ludzkiego w organizacji
Lp.
Wskaźnik
Sposób obliczania wskaźnika
j.m.
I.
WSKAŹNIKI STANU KAPITAŁU LUDZKIEGO
1.
Liczba pracowników
Liczba zatrudnionych pracowników, liczba pracowników w przeliczeniu na pełne etaty
Osoba
2.
Struktura pracowników wg wykształcenia
(liczba pracowników z określonym poziomem wykształcenia/liczba
pracowników)x100
%
3.
Struktura pracowników wg wieku
(liczba pracowników w określonym przedziale wiekowym/liczba pracowników)x100
4.
Średni wiek pracowników
Łączny wiek pracowników (w latach)/liczba pracowników
Lata
5.
Średni staż zatrudnionych
pracowników
Łączny staż pracowników (w latach)/liczba pracowników
6.
Liczba nowo zatrudnionych
Łączna liczba nowo zatrudnionych pracowników
7.
Liczba zwolnionych
Łączna liczba zwolnionych pracowników (z przyczyn zakładu pracy i na własną prośbę)
8.
Wskaźnik przyjęć
(liczba nowo zatrudnionych pracowników/liczba pracowników)x100
9.
Wskaźnik fluktuacji
(liczba zwolnionych pracowników/liczba pracowników)x100
10.
Wskaźnik zatrudnienia
(liczba pracowników o stażu pracy dłuższym os średniego/liczba pracowników)x100
11.
Wskaźnik ruchliwości
pracowniczej
(liczba pracowników nowo zatrudnionych i zwolnionych)/liczba pracowników)x100
12.
Poziom motywacji
Zależy od przyjętej metody (np. kwestionariusz)
Zależy od
przyjętej
metody
13.
Liczba dni chorobowych
wykorzystanych przez pracowników
Łączna liczba dni chorobowych wykorzystanych przez pracowników
Dzień
14.
przypadająca na pracownika
Łączna liczba dni chorobowych wykorzystanych przez pracowników/liczba pracowników
15.
Udział kobiet w zatrudnieniu
(liczba zatrudnionych kobiet/liczba pracowników)x100
16.
Wydatki na szkolenia
Łączne wydatki na szkolenia pracowników
Zł
17.
Liczba przeszkolonych
Łączna liczba przeszkolonych pracowników
dzastinka87