Zarządzanie ryzykiem - Dorota Kuchta
RYZYKO jest to zdarzenie zidentyfikowane, którego prawdopodobieństwo wystąpienia można dość dokładnie określić
Ryzyko trzeba identyfikować i analizować przed rozpoczęciem projektu, potem jest za późno – realizacja projektu się przeciąga. Ale ten proces trwa aż do zakończenia projektu!
Zarządzaj ryzykiem – inaczej ryzyko będzie zarządzało Tobą! (J.P. Lewis)
Są ludzie, którzy mówią: “Co tam torpedy, cała naprzód!”, “I tak nie da się nic przewidzieć!”, “W końcu się na tym znamy! Taki sposób myślenia dominował w japońskim sektorze bankowości w latach 90. Wynik – krach gospodarczy.
Grupy, zwłaszcza młode zespoły są szczególnie podatne na lekceważenie ryzyka, zwłaszcza jeśli mają mało czasu lub są zbyt entuzjastycznie nastawione, a nie mają za sobą złych doświadczeń.
To, czego się spodziewamy, rzadko się zdarza. To, czego się najmniej spodziewamy, najczęściej będzie miało miejsce. (B. Disraeli)
ZARZĄDZANIE RYZYKIEM: dostrzeganie zagrożeń, określanie wielkości i zakresu ryzyka oraz podejmowanie prób uniknięcia go lub zmniejszenia jego wpływu. Umiejętność przewidywania tego, co nieoczekiwane, i radzenia sobie z tym, co nas spotyka.
Akceptujemy tylko te projekty, które mają akceptowalny poziom ryzyka. Projektów bez ryzyka nie ma! Zarządzanie ryzykiem może pomóc w uzyskaniu pewności, że osiągniemy wyznaczony cel. Nie można zrezygnować z projektu, który ma dużą wartość, tylko dlatego, że jest ryzykowny.
Ryzykiem trzeba zarządzać – dzięki temu jego skutki są mniej znaczące. Istnieje wiele technik i narzędzi, ale najważniejsze w zarządzaniu ryzykiem są: wiedza, doświadczenie, intuicja, pokora, otwartość , krytycyzm (też samokrytycyzm), świadomość ograniczeń ludzkiej natury (percepcji, pamięci, pola widzenia) – a to wszystko ma doprowadzić do ŚWIADOMOŚCI zagrożeń.
Proces zarządzania ryzykiem:
1. Identyfikacja ryzyka
2. Kwantyfikacja i hierarchizacja ryzyka
3. Planowanie przeciwdziałania ryzyku
4. Kontrola ryzyka i przeciwdziałania ryzyku w trakcie realizacji projektu
5. Dokumentacja (kapitalizacja) doświadczeń
Każda metodologia zarządzania ryzykiem (PRINCE, RAMP) oznacza również robotę papierkową (formularze, wyniki testów, przekazywanie aktualnych informacji). Trudno! To się opłaci. Natomiast małe firmy muszą znaleźć kompromis między rozbudowanym zarządzaniem ryzykiem a swoimi możliwościami i rzeczywistymi potrzebami.
1 Identyfikacja ryzyka
Narzędzia: checklisty, pamięć, doświadczenie, bazy danych
Cel: UŚWIADOMIENIE SOBIE I ZAPISANIE W CZYTELNEJ, PRZEJRZYSTEJ FORMIE tego, co – według naszej wiedzy – może nam grozić i z JAKIEJ PRZYCZYNY.
Checklista (lista kontrolna) jest stale uaktualniania (na podstawie doświadczeń, intuicji), specyficzna dla branży, firmy, projektu.
Jej baza to wyróżnienie podstawowych typów (obszarów) ryzyka
Ryzyko techniczne
Ryzyko prawne
Ryzyko finansowe
Harmonogram
- ....
„kruczki” w umowie
zmiany kursu
Awarie
-....
Zmiany prawne i podatkowe
finansowanie
technologia
Płatności
Zasoby
......................................
Ryzyko zewnętrzne
Ryzyko wewnętrzne
Ryzyko narzucone
Ryzyko wprowadzone
sposób planowania przedsięwzięcia
wymagania klienta
błędny harmonogram
Rynek
czynnik ludzki, działania uczestników
typ klienta
Niestosowanie metodyki zarządzania projektami
instytucje państwowe
zawodność technologii,
zasoby zewnętrzne
kierownik projektu
Ekologia
umiejętności, zdolności ludzi
warunki umowy
zespół
Inflacja
motywacje
podwykonawcy
stopy procentowe
system jakości
konkurencja, dostawcy, klient
płynność finansowa
surowce, materiały
interesy władz lokalnych społeczeństwo
...........................
Przykład – fragment checklisty dla projektów informatycznych
Obszar kontaktów z klientem
Umowy
· Jak jest skonstruowana umowa?
· Jaka jest wymagana dokumentacja?
· Czy dokonano przeglądów umowy?
· Czy określono wystarczająco dokładnie wszystkie warunki płatności, przyjęcia prac itp.?
Wymagania
· Czy użytkownik uczestniczył w ustalaniu wymagań?
· Ilu było rozmówców ze strony użytkownika?
· Czy wymagania są jednoznacznie określone?
Obszar oprogramowania
xyzgeo