Berlin Udany weekend Wydanie 3.pdf

(1632 KB) Pobierz
Tytuł:
Tytuł oryginału:
Koncepcja serii Udany Weekend:
Redaktor prowadzący:
Tłumaczenie i redakcja:
Redakcja:
Korekta:
Koncepcja graficzna:
Redakcja techniczna map:
Skład:
Zdjęcie na okładce:
Berlin – Udany Weekend
Le Guide Vert. Berlin
Marzena Daszewska, Tomasz Ostrowski
Paweł Sondej
Marta Duda-Gryc, Lucyna Mazur
Anna Palonek
Dariusz Martynowicz, Barbara Faron
Marzena Daszewska, Paweł Kosmalski
Patrycja Mikulska
Katarzyna Leja, Magdalena Suchy-Polańska
© sborisov / Fotolia.com
Wszelkie prawa zastrzeżone. Nieautoryzowane rozpowszechnianie całości lub fragmentu niniejszej
publikacji w jakiejkolwiek postaci jest zabronione. Wykonywanie kopii metodą kserograficzną,
fotograficzną, a także kopiowanie książki na nośniku filmowym, magnetycznym lub innym powoduje
naruszenie praw autorskich niniejszej publikacji.
Wszystkie znaki występujące w tekście są zastrzeżonymi znakami firmowymi bądź towarowymi ich
właścicieli.
Autor oraz wydawnictwo Helion dołożyli wszelkich starań, by zawarte w tej książce informacje były
kompletne i rzetelne. Nie biorą jednak żadnej odpowiedzialności ani za ich wykorzystanie, ani za
związane z tym ewentualne naruszenie praw patentowych lub autorskich. Autor oraz wydawnictwo
Helion nie ponoszą również żadnej odpowiedzialności za ewentualne szkody wynikłe z wykorzystania
informacji zawartych w książce.
Wydawnictwo Helion
ul. Kościuszki 1c, 44-100 Gliwice
tel.: 32 230 98 63
e-mail: redakcja@bezdroza.pl
Księgarnia internetowa: http://bezdroza.pl
Drogi Czytelniku!
Jeżeli chcesz ocenić tę książkę, zajrzyj pod adres:
http://bezdroza.pl/user/opinie/?bebeu3
Możesz tam wpisać swoje uwagi, spostrzeżenia, recenzję.
Wydanie III
ISBN 978-83-246-6407-8
Copyright © Le Guide Vert Michelin – Michelin & cie
• Księgarnia internetowa
•
Vert Michelin, 46, avenue de Breteuil, 75324 Paris Cedex 07
Le Guide
Kup książkę
•
2013
L
Copyright © for the Polish Edition by Helion,
ubię to!
• Poleć książkę
6
S. Ollivier/MICHELIN
Dzielnice
i zabytki
Berlina
Kup książkę
Rzeka Sprewa i dzielnica św. Mikołaja
• Oceń książkę
Nasza społeczność
Poleć książkę
Dzielnice i zabytki Berlina
Alexanderplatz…
Alexanderplatz
(C1)
Alex, wielka, otoczona starzejącymi się szybko budynkami esplanada, jest bardzo su-
gestywnym przykładem socjalistycznej zabudowy miejskiej. Można tu zobaczyć wiele
obiektów charakterystycznych dla ideologii komunistycznej.
Fontanna Przyjaźni Mię-
dzy Narodami
znajduje się w miejscu, gdzie przed wojną stał posąg
Berolina,
alegoria
miasta, będąca długo emblematem placu.
Zegar „Urania”
(na południowy wschód od
fontanny) pokazuje strefy godzinne największych miast na świecie. To miejsce, w którym
lubią umawiać się berlińczycy. Wojnę udało się przetrwać dwóm budynkom w południo-
wo-zachodniej części placu:
Alexanderhaus
i
Berolinahaus,
zaprojektowanym przez Pe-
tera Behrensa. Betonowe budowle reprezentują funkcjonalny styl importowany ze Sta-
nów Zjednoczonych w latach 30. XX w. Po drugiej stronie Grunerstraße, we wschodniej
części placu, na
Domu Nauczyciela
(Haus des Lehrers) znajduje się długi na 125 m fryz
ze szkła, emalii i ceramiki (1962–63), opiewający społecznikowskie powołanie nauczycie-
la. Nad północno-wschodnią częścią placu góruje 120-metrowa fasada hotelu
Interho-
tel Stadt Berlin,
w którym zatrzymywały się delegacje z „bratnich krajów”. Obecnie mie-
ści się tu Park Inn-Hotel, z którego prowadzi przejście przez Alex-Passage do Centrum Wa-
renhaus (niegdyś największego sklepu w NRD, noszącego dziś nazwę Galerii Kaufhof ).
Przechodzimy przez dworzec i idziemy w kierunku zachodnim.
Fernsehturm
(Wieża
Telewizyjna)

(B1)
Panoramastraße 1A, poziom panoramicz-
ny. III–X: 9.00–24.00; XI–II: 10.00–24.00 –
12 EUR – www.tv-turm.de.
Duma wschodnioniemieckiego reżimu,
czyli wzniesiony w 1969 r. przez Waltera
Ulbricha „Wielki Szparag” (Telespargel), wy-
soki na 368 m, stał się natychmiast ogrom-
ną atrakcją placu. Wieżę ze srebrzystą ku-
lą, widoczną z całego Berlina, zbudowa-
no jako dowód wyższości technologicznej
NRD nad zachodnimi państwami demo-
kratycznymi. Winda błyskawicznie wywo-
zi śmiałków na sam szczyt, z którego rozta-
cza się wspaniały
widok
na berlińską

Wieża Telewizyjna
aglomerację. Zabytki w historycznym cen-
trum, wzdłuż osi Unter den Linden przy-
pominają miniaturowe modele. Brama Brandenburska wydaje się być zupełnie blisko,
niemal na wyciągnięcie ręki. Warto usiąść na chwilę w Tele-Café, obracającej się kawiarni,
w której klienci mogą podziwiać całą panoramę miasta.
Idziemy Karl-Liebknecht-Straße.
Alexanderplatz
i dzielnica św. Mikołaja
Mapa okładkowa D2-D3
Alex, jak berlińczycy nazywają Alexanderplatz, był dotąd wielkim placem budowy: powsta-
ła tu linia metra i centrum handlowe. Podobnie jak w czasach NRD plac ten nadal pełni funk-
cję centrum Berlina Wschodniego. Jeśli uroki architektury socrealistycznej niezbyt nas poru-
szają, najlepiej od razu zaglądnijmy do pełnych knajpek, średniowiecznych uliczek dzielnicy
św. Mikołaja. Dzielnica św. Mikołaja jest idealnym miejscem na obiad, wszędzie pełno tu ba-
rów i restauracji. Po południu można pospacerować nad Sprewą. Warto zobaczyć Wieżę Tele-
wizyjną i rozciągającą się z niej wspaniałą panoramę miasta, kościół św. Mikołaja i Muzeum
Marchii Brandenburskiej.
Usytuowanie
Obrzeżami Alexanderplatz po wschodniej części dworca biegną trzy aleje. Po zachodniej stro-
nie leży druga część placu z Wieżą Telewizyjną, ciągnąca się aż do Sprewy. Na południe od tej
wielkiej pustej przestrzeni leży granicząca ze Sprewą dzielnica św. Mikołaja. Na przeciwległym
brzegu znajduje się Wyspa Rybaków (południowa część wyspy na Sprewie). Alexanderplatz:
”
5, 7, 9, 75,
’
2, 5, 8,
÷
100, 200, TXL. Dzielnica św. Mikołaja (Nicolaïviertel):
’
2 Kloster-
straße,
”
i
’
Alexanderplatz. Wyspa Rybaków (Fischerinsel):
’
2 Klosterstraße, Märkisches
Museum, Spittelmarkt. Wiele parkingów znajduje się w okolicy Alexanderplatz. Parking poło-
żony najbliżej dzielnicy św. Mikołaja mieści się po południowej stronie ratusza.
Tło
Ważny węzeł komunikacyjny
– Przez Plac Aleksandra przewija się codziennie 400 tys. osób:
przychodzą tu na zakupy, wsiadają do metra, tramwaju, autobusu lub pociągu. Dworzec,
wzniesiony w końcu XIX w., zdecydowanie zmienił oblicze tego miejsca. Niecały wiek wcze-
śniej, w 1805 r., plac nazwano imieniem cara Aleksandra I, który przybył do Berlina zawrzeć
sojusz z Prusami przeciwko Napoleonowi.
Wcześniej był to po prostu Ochsenmarkt,
„targ bydlęcy”. Od końca XVIII w. urządza-
no tu jarmarki, na których sprzedawano
zwierzęta gospodarskie. Na przełomie XIX
i XX w. tętniący życiem plac, pełen kramów
i jadłodajni, stanowił granicę pomiędzy Ber-
linem urzędowym i intelektualnym, Ber-
linem muzeów i wilhelmińskich budowli
i biednym światem „dzielnicy stodół” i Pren-
zlauer Bergu. W latach 1950–70 władze
NRD nadały placowi obecny wygląd, zmie-
niając go w obszerną strefę dla pieszych,
otoczoną wielkimi sklepami, anonimową
przestrzeń o lodowatej atmosferze.
Prezent dla Berlina
– W 1987 r., z okazji
750-lecia istnienia Berlina, zakończono re-
konstrukcję dzielnicy św. Mikołaja. Labi-
rynt uliczek z knajpkami, w których miło
zatrzymać się na kawę, kontrastuje z ol-
brzymimi pustymi przestrzeniami na Ale-
xanderplatz.
Marienkirche
(Kościół NMP)
(B1)
Niewielka gotycka wieża – dzwonnica (koniec XV w.) kontrastuje z futurystyczną sylwet-
ką Wieży Telewizyjnej. Kościół, wzniesiony ok. 1270 r. w brandenburskiej odmianie stylu
gotyckiego, został przebudowany po pożarze w 1380 r. i stał się trójnawowym kościołem
halowym. W latach 1789–90 do prezbiterium dobudowano kaplice. Wewnątrz szczególną
uwagę zwraca rzeźbiona przez Andreasa Schlütera
ambona
(1703), brązowa chrzcielni-
ca (1437) i nagrobek marszałka von Sparra z białego marmuru. W wieży można obejrzeć
Taniec Śmierci,
namalowany ok. 1485 r.
Przechodzimy przez Karl-Liebknecht-Straße i skręcamy w prawo w Rosenstraße.
Rosenstraße/Heidereutergasse
(B1)
Za powojennymi budynkami kryje się Heidereutergasse, przy której wznosiła się pierw-
sza synagoga berlińskiej wspólnoty żydowskiej (1714). Ruiny synagogi zostały całkowicie
rozebrane w latach 60. XX w. Na jej miejscu powstał skwer, na którym od 1995 r. stoi rzeź-
ba Ingeborg Hunzinger pt.
Blok kobiet.
Jest to przypomnienie o proteście kobiet pocho-
dzenia „aryjskiego” przeciw aresztowaniu ich mężów pochodzenia żydowskiego na Ro-
senstraße w lutym 1943 r. Odważnym, wyjątkowym w tamtych czasach wystąpieniem do-
prowadziły do uwolnienia swoich mężów.
Powracamy na esplanadę. Jeśli jesteśmy z dziećmi, koniecznie zboczmy z trasy do Sea Life
Center.
Spacer
J. Franzen/Dreamstime.com
Z ALEXANDERPLATZ DO
DZIELNICY ŚW. MIKOŁAJA
B
Marienkirche, a na pierwszym planie fontanna
Neptuna
44
Spacer rozpoczynamy na placu, przechodzi-
my następnie przez esplanady rozciągają-
ce się w kierunku zachodnim aż do Sprewy
i kończymy wyprawę w dzielnicy św. Mikoła-
ja (Nikolaiviertel). Ok. 2 godz.
Kup książkę
Poleć książkę
Kup książkę
Poleć książkę
45
www.berlin-tourist-information.de
Dzielnice i zabytki Berlina
I
Alexanderplatz…
WYSPA MUZEÓW,
ALEXANDERPLATZ
MUZEUM
NOCLEGI
WYSPA MUZEÓW
MUZEUM
RESTAURACJE
Nowe Muzeum
A
W
MUZEUM
MUZEUM
HISTORII
NIEMIEC
KATEDRA
FRAGMENTY
REPUBLIKI
DZIELNICA
KATEDRA
MUZEUM
IM. SCHINKELA
WA
Most
MINISTERSTWO
SPRAW ZAGRANICZNYCH
FISCHERINSEL
Pośród uroczego, pełnego kwiatów ogrodu wznosi się
neobarokowa
fontanna Neptuna,
dzieło
Reinholda
Begasa
(1831–1911), która wcześniej znajdowała się
na Schlossplatz (Placu Zamkowym). W filmie
Niemcy
– rok zerowy
Rossellini pokazał dzieci bawiące się przy
niej wśród ruin. Nieco dalej, na
Marx-Engels-Forum,
rozciągającym się aż do Sprewy, wznoszą się pomniki
twórców ideologii komunistycznej.
Przechodzimy przez Rathausstraße.
H. Champollion/MICHELIN
Neptunbrunnen
(Fontanna Neptuna)
(B1)
Rotes Rathaus
(Ratusz)
(B1)
Neoromański gmach, wzniesiony w latach 1861–69
jest dziś siedzibą prezydenta miasta i senatu Berli-
na. Rada miejska odbywa tu posiedzenia od 1870 r.
Po II  wojnie światowej budynek zajęła rada Berlina
Fragment fontanny Neptuna
Wschodniego, natomiast rada Berlina Za-
chodniego wprowadziła się do ratusza
w dzielnicy Schöneberg. Wieża ratuszowa
(97 m) przypomina dzwonnicę Giotta przy
katedrze we Florencji. Fryz powyżej parte-
ru przedstawia dzieje Berlina od założenia
miasta do powstania Cesarstwa za czasów
Bismarcka.
Obchodzimy ratusz z prawej i skręcamy
w pierwszą ulicę po prawej, która prowadzi
do średniowiecznej dzielnicy św. Mikołaja,
kolebki Berlina.
Po prawej znajduje się
Zum Nußbaum,
najstarsza karczma w Berlin-Cölln (1571).
Zniszczona w czasie wojny, została zre-
konstruowana (1986–87).
S. Baum/Dreamstime.com
Budynek Ratusza
46
Kup książkę
Poleć książkę
Kup książkę
Poleć książkę
47
Dzielnice i zabytki Berlina
Dwie iglice kościoła, wznoszącego się przy uroczym placyku, górują nad średniowiecz-
nymi kamieniczkami. To najstarszy zabytek w Berlinie, wzniesiony w 1230 r. Z pierwotnej
romańskiej bazyliki zachowały się jedynie dolne partie ścian wieży i portal zachodni. Go-
tyckie prezbiterium pochodzi z 1380 r., halowy korpus powstał w XV w. Podczas remon-
tu w latach 1876–78 do kościoła dobudowano dwie neogotyckie wieże. Od 1987 r. w ko-
ściele mieści się niewielkie
muzeum.
Zaraz po wejściu do środka wzrok pada na
kaplicę
grobową
pruskiego ministra finansów,
Johanna Andreasa von Krauta, zaprojek-
towaną przez ucznia Andreasa Schlütera,
Johanna Georga Glumego. Po prawej stro-
nie znajduje się barokowy grobowiec wy-
konany w 1701 r. przez Schlütera dla złot-
nika Daniela Mannlicha. Można tu rów-
nież zobaczyć makietę pierwszego kościo-
ła oraz kaplicę grobową Carla Constantina
von Schnittera i jego żony.
Museum Nikolaikirche – Nikolaikirchplatz
– codz. z wyjątkiem pn. 10.00–18.00, śr. do
20.00 – 5 EUR– www.stadtmuseum.de.
Skręcamy w Poststraße.
Alexanderplatz…
w którym uczyli się m.in. Schinkel, Schadow i Bismarck. Za
ruinami kościoła Franciszka-
nów
wznosi się imponujący
sąd miejski
łączący elementy neobarokowe i Jugendstil (we-
wnątrz piękne
schody
).
Na Littenstraße zachowały się pozostałości średniowiecznego muru warownego zespołu
miejskiego Berlin-Cölln oraz stara karczma.
Nikolaikirche
(Kościół św. Mikołaja)
(B2)
Okolice
NA POŁUDNIE OD SPREWY
C
Spacer może zabrać ok. 1 godz., nie licząc zwiedzania Muzeum Marchii Brandenburskiej.
Fischerinsel
(Wyspa Rybaków)
(B2)
Wyspa Rybaków, czyli południowa część wyspy na Sprewie, stanowi historyczną koleb-
kę Cölln, pierwszego miasta, jakie powstało nad Sprewą. Berlin został założony w miejscu
obecnej dzielnicy św. Mikołaja.
Z dzielnicy św. Mikołaja można się dostać na wyspę przez most Mühlendamm. Idziemy ulicą
Gertraudenstraße do Petriplatz.
Brüderstraße
(B2)
Architektura
Nicolaihaus
pod numerem 13 świadczy o ważnym miejscu, jakie w Berli-
nie zajmował oświeceniowy klasycyzm. Wzniesiony w 1674 r. dom został przebudowa-
ny po 1787 r. na zlecenie
Christopha Friedricha Nicolaia.
Przez kilkadziesiąt lat Nicola-
ihaus był znaczącym ośrodkiem życia kulturalnego, na który duży wpływ wywierał wła-
ściciel domu, pisarz i wydawca. W podwórzu (drzwi
po prawej)
znajdują się piękne
klasy-
cystyczne schody,
zaprojektowane prawdopodobnie przez Schinkla.
Muzeum
opowia-
da o życiu Nicolaia, organizuje również wystawy czasowe. Sąsiedni
Galgenhaus
(nr 10),
czyli „Dom Szubienicy”, stanowi ciekawy przykład kamienicy mieszczańskiej z XVII w. (kla-
sycystyczna fasada z 1805 r.). Wewnątrz kryją się jedne z nielicznych zachowanych do dziś
barokowych schodów.
Na końcu ulicy skręcamy w lewo, a dalej jeszcze raz w lewo: jesteśmy nad Sprewą.
Jungfernbrücke
(Most Dziewic)
A2
Most zwodzony, zbudowany w 1798 r., szczyci się pozycją najstarszego mostu w mieście.
Długi budynek po drugiej stronie był za czasów Hitlera siedzibą Reichsbanku, dziś zajmu-
je go ministerstwo spraw zagranicznych.
Przy następnym moście skręcamy w lewo w Gertraudenstraße, a dalej w prawo w Fischerinsel.
Kontynuujemy spacer wzdłuż odnogi Sprewy nabrzeżem Märkisches Ufer.
Knoblauchhaus
(Dom
Knoblauch)
(B2)
Pod numerem 23 na Poststraße wznosi się
dom rodziny Knoblauch, elegancki blado-
różowy budynek z XVIII w., przekształco-
ny w stylu neoklasycystycznym w XIX w.
To mieszczańskie domostwo z wystrojem
w stylu biedermeier pełni obecnie funk-
cję muzeum.
Kierujemy się na róg ulicy.
Rokokowe balkony pałacu Ephraim
Ephraim-Palais
(Pałac Ephraim)
(B2)
Codz. z wyjątkiem pn., 10.00–18.00; śr. 12.00–20.00 – 6 EUR – www.stadtmuseum.de.
Piękny pałac o rokokowych, złoconych balustradach balkonów został wzniesiony dla ju-
bilera dworu królewskiego i dyrektora mennicy państwowej
Nathana Veitela Ephraima,
jednego z nielicznych Żydów, którzy pełnili ważne funkcje państwowe w czasach Fryde-
ryka II Wielkiego. Budynek (1762–66), zburzony w 1936 r. w związku z poszerzeniem Müh-
lendamm, został zrekonstruowany w roku 1987, 12 m od miejsca, w którym stał pierwot-
nie. Z pierwotnego gmachu pochodzą elementy dekoracyjne dzisiejszej budowli. Obec-
nie znajduje się tu
Muzeum Mody,
odbywają się również wystawy czasowe dotyczące hi-
storii kultury w Berlinie.
Naprzeciw pałacu wznosi się bladożółta fasada
pałacu Schwerin
(1704), sąsiadującego
z
Nową Mennicą,
zbudowaną za rządów nazistów.
Idziemy lewym brzegiem Sprewy.
Między Klosterstraße i Sprewą.
Szklany sześcian nad Sprewą jest udanym awangardowym projektem holenderskiego ar-
chitekta Rema Koolhaasa, który zdobył za niego nagrodę Unii Europejskiej im. Miesa van
der Rohe w Dziedzinie Architektury Współczesnej (2005).
Idziemy dalej Klosterstraße.
Ph. Gajic/MICHELIN
Märkisches Ufer
(Nabrzeże Marchii)
(B2)
Barki i łodzie cumują przy brzegu kanału, wzdłuż którego przycupnęły stare domy
i ogródki kawiarniane. Sześć kamienic z XVIII–XIX w. między mostami Inselbrücke i Ro-
ßstraßenbrücke stanowi pozostałość starego Berlina. Neoklasycystyczny
Ermelerhaus
(nr 12), przeniesiony tutaj w całości i zrekonstruowany, stał niegdyś na Breite Straße. Są-
siaduje z nim barokowy
Otto-Nagel-Haus,
jeden z najstarszych budynków w dzielnicy
Neukölln, prawdopodobnie z początku XVII w.
Skręcamy w prawo w Inselstraße i drugi raz w prawo w Wallstraße.
Wallstraße
(C2)
W budowli pod numerami 76–79, ozdobionej dekoracjami z terakoty, mieści się
am-
basada Australii.
Wzniesiona w 1912 r., pełniła w latach 1945–46 funkcję siedziby
komitetu centralnego partii komunistycznej. Gmach naprzeciw (nr 32) należy do li-
ceum Cölln i mieści
Museum für Kindheit und Jugend
(Muzeum Dzieciństwa i Mło-
dzieży). Jak wyglądało życie domowe i szkolne dzieci na przełomie XIX i XX w. Opo-
wiada o tym ekspozycja złożona m.in. ze starych zdjęć, zabawek i szkolnych mundur-
ków. Zwiedzający mogą też spróbować swych sił w dawnej kaligrafii za pomocą ołów-
ków i gęsich piór.
Wallstraße 32
–
codz. z wyjątkiem pn. 9.00–17.00, weekendy 10.00–18.00; zamknięte w świę-
ta
–
5/3 EUR
–
tel.: 275 03 83
–
www.berlin-kindheitundjugend.de.
Wracamy Wallstraße.
Köllnischer Park
(C2)
To miejsce oczaruje każde dziecko: w ogrodzonej części parku żyją trzy brunatne niedź-
wiedzie, Schnute, Maxi i Tilo. Zimą misie śpią, więc nie wyściubiają nawet nosa poza swo-
je legowiska. Park urządzono ok. 1730 r. na miejscu zburzonych fortyfikacji (zachowała się
z nich okrągła ceglana wieża).
Ambasada Holandii
(C2)
Parochialkirche
(Kościół farny)
(C1-C2)
Wnętrze tej prawdziwej perły architektury barokowej z początku XVII w. wciąż czeka na
renowację po wojennych zniszczeniach. Jest to najstarszy barokowy kościół w mieście.
Nieco dalej na Klosterstraße wznosi się barokowy
pałac Podewil
(1701–04), siedziba cen-
trum kulturalnego.
Z trójnawowej bazyliki z XIII–XIV w., zniszczonej podczas bombardowań alianckich, po-
zostały tylko fragmenty murów, stanowiące dziś oryginalne tło dla wystaw rzeźby pod
gołym niebem. Kościół sąsiadował z
„Szarym Klasztorem”,
siedzibą elitarnego liceum,
48
Franziskaner-Klosterkirche
(Kościół Franciszkanów)
(C1)
Kup książkę
Poleć książkę
Kup książkę
Poleć książkę
49

Plik z chomika:

Inne pliki z tego folderu:

Inne foldery tego chomika:

Zgłoś jeśli naruszono regulamin