2014-12 e-Terroryzm czasopismo.pdf

(12138 KB) Pobierz
Grudzień 2014 r.
nr 12
(36)
R
OK
III
TERRORYZM
WYZWANIA
DONIESIENIA
ZAGROŻENIA
BEZPIECZEŃSTWO
DYLEMATY
SPRAWOZDANIA
OCHRONA
ANALIZY
Rozmowa z gen. bryg. Gwardii Narodowej
Republiki Cypru Eftihiosem Salatasem
str. 4
str. 32
Gwałt jako narzędzie prowadzenia wojny
Rozmowa z por. Adamem Gołąbiem,
komandosem Polskiej Kompanii Commando
str. 24
str. 16
Rys historyczny terroryzmu
W rocznicę powstania służb specjalnych Rosji
str. 49
str. 45
Mniszka Adriana z
razwiedki
W numerze:
Rozmowa
Rozmowa z gen. bryg. Gwardii Narodowej
Republiki Cypru Eftihiosem Salatasem ..................
K. KUBIAK
str.
e-Terroryzm.pl
nr 12 / 2014 (36)
Internetowy Biuletyn Instytutu Studiów nad Terroryzmem
Redakcja
Biuletyn redagują:
Przemysław Bacik
Hanna Ismahilova
Jacek Kowalski
dr Kazimierz Kraj
Tobiasz Małysa
Natalia Noga
Kamil Pietrasik
Piotr Podlasek
Anna Rejman
dr Jan Swół
Bernadetta Stachura-Terlecka
Robert Witak
Ewa Wolska-Liśkiewicz
Anna Wójcik
Skład techniczny:
Administrator www:
Tobiasz Małysa
Bernadetta Stachura-
Terlecka
4
○ Rozmowa z por. Adamem Gołąbiem
komandosem Polskiej Kompanii Commando .... 24
K. MROCZKOWSKI
Terroryzm
Rys historyczny terroryzmu...................................... 16
P. BACIK
Historia
○ W rocznicę powstania służb specjalnych Rosji
...... 49
K. KRAJ
○ Gwałt jako narzędzie prowadzenia wojny
.............. 32
K. MROCZKOWSKI
Ludzie wywiadu i kontrwywiadu
○ Pułkownik Jurij Changieriejewicz Totrow
– „kierownik” kadr CIA.............................................
43
K. KRAJ
Mniszka Adriana z razwiedki ................................... 45
K. KRAJ
Geopolityka
○ Szarża lekkiej brygady… IX
...................................... 47
K. KRAJ
Sprawozdania
○ XVIII Ogólnorosyjska konferencja naukowa
Istoriczeskije Cztienija
na Łubiankie
...................... 52
Just War Theory 2.0: Ethics, Technology,
and Armed Conflict in the 21st Century ................. 54
Publikacja jest bezpłatna, a zespół redakcyjny
oraz Autorzy nie odnoszą z niej korzyści material-
nych. Publikowane teksty stanowią własność Auto-
rów, a prezentowane poglądy nie są oficjalnymi
stanowiskami Instytutu Studiów nad Terroryzmem
oraz Wyższej Szkoły Informatyki i Zarządzania.
Artykuły poruszane w czasopiśmie służą celom
edukacyjnym oraz badawczym. Redakcja nie pono-
si odpowiedzialności za inne ich wykorzystanie.
Zespół redakcyjny tworzą pracownicy Katedry
Bezpieczeństwa Wewnętrznego i Instytutu Studiów
nad Terroryzmem Wyższej Szkoły Informatyki
i
Zarządzania w Rzeszowie oraz skupieni wokół
tych jednostek znawcy i
entuzjaści problematyki.
Adresy i kontakt:
Poczta redakcji biuletynu:
redakcja@e-terroryzm.pl
Strona internetowa biuletynu:
www.e-terroryzm.pl
– Instytut Studiów nad Terroryzmem:
www.terroryzm.rzeszow.pl
– Wyższa Szkoła Informatyki i Zarządzania:
www.wsiz.rzeszow.pl
Fotografia na okładce:
Kabul, Afganistan. Żołnierze U.S. Army rozdają żywność i poda-
runki w ramach pomocy humanitarnej. Fot. Isafmedia /
https://www.flickr.com/photos/isafmedia/5412215817/
Warto poznać
○ Bezpieczeństwo Polski. Współczesne wyzwania
... 56
○ Polscy terroryści
....................................................... 60
○ Czasopismo naukowe „Secretum”
......................... 66
Felieton
......................................................................
69
Szanowni Czytelnicy!
Trzymacie Państwo w ręku ostatni numer miesięcznika
e-Terroryzm.pl,
oczywiście wydany w 2014 roku. To już
trzydziesty szósty raz spotykamy się z Wami. Zawartość miesięcznika jest interesująca. Zaczynamy od wywiadu
z
generałem Eftihiosem Salatasem z Cypru, konspiratorem, żołnierzem i
policjantem w jednej osobie. Wywiad przepro-
wadził nasz niezawodny autor profesor Krzysztof Kubiak. Dla koneserów wywiadów prasowych mamy drugi, autorstwa
dr. Krzysztofa Mroczkowskiego
rozmowa z
komandosem Adaśko (por. Adam Gołąb) z
Polskiej Kompanii Commando.
Kolejnym interesującym opracowanie jest artykuł tegoż dotyczący problematyki gwałtu, jako narzędzia prowadzenia wojny.
Nasz stały autor Pan Przemysław Bacik przedstawia, krótki, ale interesujący rys historyczny terroryzmu.
I o
oczywiście, jak zwykle dział
Ludzie wywiadu i kontrwywiadu
i
sylwetka „dublera” szefa kadr CIA pułkownika Jurija
Changieriejewicza Totrowa oraz artykuł pt.
Mniszka Adriana z
razwiedki,
mojego autorstwa.
Przypominamy 97 rocznicę powstania rosyjskich służb specjalnych i ich święto przypadające 20 grudnia. Dalej
sprawozdanie z
Istoriczieskich Cztienij na Łubiankie
oraz jak zwykle recenzje książek (Ewa Wolska – Liśkiewicz)
i felieton niezawodnego
Starszego Dzielnicowego.
Przybliżamy Państwu zawartość pierwszego numeru półrocznika
Secretum,
którego wydawcą jest oficyna Rytm oraz Instytut Nauk Społecznych i Bezpieczeństwa Uniwersytetu Przyrod-
niczo
Humanistycznego w Siedlcach.
Przyjemnej lektury.
Ponieważ do naszych drzwi puka Nowy 2015 Rok, w imieniu redakcji życzę Czytelnikom i
ich bliskim wszystkie-
go najlepszego, zdrowia, realizacji wszystkich zamierzeń. Aby ten 2015 rok był bardziej udany od mijającego.
Do spotkania na łamach naszego czasopisma, już w
styczniu 2015 r.
Za zespół
Kazimierz Kraj
Rozmowa
KRZYSZTOF KUBIAK
Konspirator, żołnierz, policjant…
Rozmowa z generałem brygady (w stanie spoczynku)
Gwardii Narodowej Republiki Cypru Eftihiosem Salatasem
Z generałem Eftihiosem Salatasem spotka-
łem się w niewielkiej miejscowości Lythrodontas,
w domu mojego cypryjskiego przyjaciela, pułkow-
nika cypryjskiej Gwardii Narodowej, Adnreasa Loi-
zou. Była to swoiste pokłosie rozmowy, którą odby-
liśmy kilka miesięcy wcześniej, wrześniu 2011
roku, podczas kongresu Światowej Komisji Historii
Wojskowości w Rio de Janeiro. „Zdradziłem” wów-
czas zainteresowanie polityczno – militarnym
aspektem najnowszej historii Cypru, w tym działal-
nością organizacji EOKA
[1]
. Andy stwierdził wów-
czas, że gdybym kiedyś wybierał się na Cypr bę-
dzie możliwe zorganizowanie spotkania
z weteranami antybrytyjskiej konspiracji. Sposob-
ność by udać się na ową śródziemnomorską wy-
spę nadarzyła się znacznie wcześniej niż to wów-
czas zakładałem i wywiad wybitnym byłym bojow-
cem EOKA stał się faktem.
– Panie Generale, jaki był stosunek lud-
ności Cypru do Brytyjczyków w latach
pięćdziesiątych XX wieku, gdy na wyspę
przybył pułkownik Grivas i zaczął organi-
zować antybrytyjską, konspiracyjną orga-
nizację zbrojną?
– Przede wszystkim będę mówił wyłącznie
o
postawie ludności greckiej, czyli cypryjskich Gre-
ków. Z wielu, bardzo różnych, powodów nie czuję
się uprawniony do wypowiadania się w
imieniu Tur-
ków. Wielka Brytania przejęła kontrolę nad Cyprem
w
1878 roku. Była to część złożonej politycznej
Muzeum walki narodowowyzwoleńczej w Nikozji – ściana pamięci poświę-
cona bojownikom EOKA poległym w walce i straconym przez Brytyjczyków.
Fot. K. Kubiak
„transakcji”, część ceny, jaką Turcja zapłaciła za popar-
cie Londynu w czasie wojny z
Rosją
[2]
. Brytyjskie rządy
to była, w porównaniu z
tureckim stylem sprawowania
władzy, absolutnie inna jakość. Brytyjczycy przynieśli ze
sobą całkowicie odmienny, nowoczesny, europejski
standard administrowania. Składało się na to zarówno
prawo, sposób funkcjonowania urzędów i
instytucji,
wymagania stawiane urzędnikom, słowem to wszystko,
co różniło ówczesne, dynamiczne i prężnie rozwijające
się światowe mocarstwo od „chorego człowieka znad
Bosforu”, jakim była ówczesna Turcja. Epoka rządów
brytyjskich to dla Cypru czas intensywnego rozwoju, nie
tylko gospodarczego, ale przede wszystkim cywilizacyj-
nego, choć wprowadzanie nowych instytucji miało ra-
czej charakter ewolucyjny niż rewolucyjny. Dość powie-
dzieć, że Brytyjczycy zbudowali na wyspie sieć nowo-
czesnych dróg i linię kolejową z
Famagusty do Nikozji,
sieć szpitali; dość powiedzieć, że do 1914 roku obroty
handlowe wyspy wzrosły o
500 proc.
nr 12 (36)
Str.
4
grudzień
2014
e-Terroryzm.pl
Rozmowa z generałem brygady Gwardii
Narodowej Republiki Cypru Eftihiosem Salatasem
Rozmowa
– Skoro pod rządami Albionu było tak do-
brze, to skąd pomysł podjęcia w latach pięć-
dziesiątych ubiegłego stulecia działań zbroj-
nych przeciwko Brytyjczykom?
Dla większości, jeżeli nie dla wszystkich Greków
rządy brytyjskie były tylko etapem na drodze do połą-
czenia się z macierzą, czyli niepodległym państwem
greckim. Od początku swego niepodległego istnienia,
czyli od roku 1830 Grecja mozolnie „zbierała” w
swe
granice ziemie zamieszkałe przez ludność grecką.
W
1914 roku została zunifikowana z Grecją najwięk-
sza z greckich wysp -
Kreta. W czasie I wojny świato-
wej Ateny wielokrotnie były zachęcane przez kraje
ententy do zbrojnego wystąpienia przeciwko pań-
stwom centralnym, w zamian za co oferowano im
między innymi przyłączenie Cypru. Ostatecznie do ni-
czego takiego nie doszło. Zawiedzione nadzieje
i
rozczarowanie nieszczerą postawą Brytyjczyków zao-
wocowały masowymi wystąpieniami Greków cypryj-
skich w
1931 roku. Zostały one brutalnie spacyfiko-
wane. Jednakże nawet mimo tego Grecy z
Cypru
wsparli masowo wojenny wysiłek Wielkiej Brytanii
w
obliczu wybuchu II wojny światowej. Proszę zauwa-
żyć, że mówię tu nie o
ochotnikach cypryjskich wal-
czących w
armii greckiej, ale o
Grekach, którzy jako
Partyzanci z leśnego oddziału EOKA. Grivas nigdy nie zamierzał tworzyć
masowej partyzantki. Oddziały leśne były jeszcze jednym elementem złożonej,
prowadzonej na wielu płaszczyznach i poziomach, gry toczonej z Brytyjczykami.
Fot. EOKA Museum, Nicosia, Cyprus
Punkt kontrolny w jednej z wiosek w górach Tradoos.
Fot. EOKA Museum, Nicosia, Cyprus
poddani Korony brytyjskiej walczyli pod sztandarem
Albionu
[3]
. Ponownie towarzyszyły temu wielkie na-
dzieje i
ponownie Brytyjczycy „zapomnieli” swoich
obietnicach, gdy tylko nastał pokój.
Na przełomie lat czterdziestych i pięćdziesiątych
ubiegłego wieku niezadowolenie z
polityki brytyjskiej,
a
zwłaszcza z odrzucania przez Londyn możliwości
podjęcia rozmów o przyszłości wyspy było praktycznie
permanentne. Czarę goryczy przelało zignorowanie
przez administrację kolonialną wyników referendum
w
tej sprawie zorganizowanego przez kościół prawo-
sławny w
styczniu 1950 roku. Podczas referendum
95,7 procent głosujących Greków opowiedziało się
wówczas za
enosis,
czyli zjednoczeniem z
macierzą.
Tymczasem
paradoksalnie
im bardziej Imperium
słabło, tym bardziej wzrastało strategiczne znaczenie
Cypru z
punktu widzenia Brytyjczyków. Na przykład,
gdy po rewolucji egipskiej w 1954 roku Wielka Bryta-
nia zmuszona została do wycofania swoich wojsk ze
strefy Kanału Sueskiego brytyjskie Dowództwo Bli-
skiego Wschodu przeniesiono właśnie na Cypr. W ta-
e-Terroryzm.pl
grudzień
2014
nr 12 (36)
Str.
5
Zgłoś jeśli naruszono regulamin