wyklady 1.2 OCiS.pdf

(2640 KB) Pobierz
OBRÓBKA CIEPLNA
I SPAWALNICTWO
dr inŜ. NATALIA MAKUCH
CMBiN p. 340
natalia.makuch@put.poznan.pl
Obróbka cieplna
metali i stopów jest procesem technologicznym, który ma na
celu osiągnięcie zmian struktury i właściwości pod wpływem działania
temperatury w funkcji czasu (lub ewentualnie środowiska, odkształcenia).
RozróŜniamy 3 rodzaje obróbki cieplnej:
Obróbka cieplna zwykła, którą realizujemy stosując 2 parametry:
temperatura, czas
Obróbka cieplno-chemiczna, którą realizujemy stosując parametry:
temperatura, czas, aktywne chemicznie środowisko
Obróbka cieplno-mechaniczna, którą realizujemy stosując parametry:
temperatura, czas, odkształcenie plastyczne
Definicje zabiegów obróbki cieplnej
Nagrzewanie – ciągłe lub stopniowe podwyŜszanie temperatury wsadu
Wygrzewanie - wytrzymywanie wsadu w temperaturze docelowej lub pośredniej
Grzanie - nagrzewanie+wygrzewanie
Chłodzenie - ciągłe lub stopniowe obniŜanie temperatury wsadu do temperatury
otoczenia lub innej określonej warunkami obróbki
-
studzenie - powolne chłodzenie, np. z piecem lub w spokojnym powietrzu
-
oziębianie – szybkie chłodzenie, np. w wodzie lub oleju
Przemiany podczas nagrzewania stali
a) Ziarno perlitu=płytki ferrytu α+płytki cementytu Fe
3
C
b)Utworzenie zarodków austenitu γ w płytkach ferrytu α
c-d) Rozrost zarodków austenitu i stopniowe rozpuszczanie cementytu w austenicie
e) Drobne ziarna austenitu
Procesy podczas dalszego nagrzewania:
• wyrównanie na drodze dyfuzji zawartości węgla w całej objętości
• rozpuszczenie faz trudniej rozpuszczalnych (azotków, węglikoazotków)
• rozrost ziaren austenitu w wyniku pochłaniania ziaren mniejszych przez większe
Przemiany podczas nagrzewania stali
Stale mogą charakteryzować się:
• w przybliŜeniu liniowym wzrostem wielkości ziarna austenitu wraz z temperaturą
wygrzewania powyŜej A
1
(1) - stale gruboziarniste
• małą skłonnością do rozrostu ziarna (2) – stale drobnoziarniste ; w stalach
odtlenionych aluminium rozrost ziaren hamują dyspersyjne wydzielenia azotków i
tlenków usytuowanych na granicach ziaren.
Zgłoś jeśli naruszono regulamin