KOMUNIKOWANIE INTERPERSONALNE W OPIECE NAD CHORYM

Komunikacja interpersonalna, porozumiewanie się- to proces wzajemnej wymiany informacji pomiędzy ludźmi biorącymi udział w tym procesie.

Komunikowanie tworzy wspólny system społeczny, a także pozwala na rozwiązywanie zadań, problemów, odbiór i przetwarzanie informacji.

Język jako narzędzie komunikatu

Język jest najczęstszym i najprostszym, a jednocześnie najbardziej złożonym sposobem komunikacji między dwoma podmiotami na linii nadawca odbiorca

Nadawca (KTO?)

Podstawowe rady i wskazówki dotyczące skutecznej komunikacji

Ważne jest nie tylko co mówimy, ale też jak wyglądamy prezentując nasze poglądy. Niezgodność kanału werbalnego i wizualnego podważa naszą wiarygodność w oczach odbiorcy,

Przekaz (CO?)

•                    Motywacja odbiorcy

•                    Argumenty logiczne i emocjonalne

•                    Kolejność przekazywania

Kanał (JAK?)

•                   Ustnie, na piśmie, telefonicznie czy e-mailem?

•                   Język

Język jako narzędzie komunikatu

Relacja zwrotna:

•                     Nadanie komunikatu nie jest równoznaczne z jego zrozumieniem przez odbiorcę

•                     Odbiorca komunikuje zrozumienie bądź niezrozumienie komunikatu nadawcy własnym komunikatem (niekoniecznie słownym)

•                     Nadawca odbiera komunikat odbiorcy (przy relacji zwrotnej)

Skuteczność komunikacji

Komunikacja efektywna ma miejsce wtedy, gdy:

•                     odbiorca rozumie informację zgodnie ze znaczeniem nadanym przez nadawcę,

•                     informacja przekazywana przez nadawcę dokładnie oddaje jego intencje,

•                     interpretacja odbiorcy zbiega się z intencjami nadawcy.

Niemal każdy człowiek pozostaje w kontaktach interpersonalnych z innymi ludźmi. Mogą one być źródłem różnorodnych emocji zależnych od wielu czynników, m.in. potrzeb człowieka, sytuacji i zdarzeń w których uczestniczy.

W grupie społecznej czy społeczności kontakty interpersonalne powodują powstanie więzi, które mogą mieć różne cele materialne jak i niematerialne, takie jak służba ludziom, pomoc w trudnościach, rozwiązywanie problemów.

Najważniejsze w relacjach międzyludzkich są umiejętności nawiązania i podtrzymywania tych relacji.

Pan Bóg dał człowiekowi jedne usta i dwoje uszu, aby więcej słuchał niż mówił.

Co przeszkadza w słuchaniu?

•                    Stan ducha (brak nastawienia na słuchanie)

•                    Zakłócenia zewnętrzne (hałas, niewygoda)

•                    Uprzedzenia

•                    Szybkie osądzanie

•                    Zmęczenie, znudzenie

FORMY KOMUNIKACJI MIĘDZYLUDZKIEJ

Ze względu na rodzaj komunikatu użytego do przekazania informacji wyróżnia się dwie podstawowe formy komunikacji:

•                    Werbalną (słowną)

•                    Niewerbalną (bezsłowną, pozawerbalną)

Kanały przekazu komunikacyjnego

•                     komunikacja werbalna

              działa przede wszystkim na umysł świadomy - przekazuje informacje

•                     komunikacja niewerbalna

              działa przede wszystkim na umysł nieświadomy (podświadomość) - przekazuje emocje

KOMUNIKACJA WERBALNA

Verbum= wyraz mówiony, czyli słowo, stąd komunikacja werbalna to inaczej słowne (głosowe) porozumiewanie się.

MOWA- jest specyficznym, ludzkim sposobem porozumiewania się. Za jej pomocą można wyrazić myśli i uczucia, wymienić informacje. Mowa ludzka jest używana na wiele sposobów, a rozbudowana przez komunikację niewerbalną.

Język jako narzędzie komunikatu

Sposoby komunikowania (język komunikatu)

•                     Język potoczny

•                     Język oficjalny (zebraniowy)

•                     Język „medialny - publicystyczny”

Skuteczność przekazu

Podstawowe rady i wskazówki dotyczące skutecznej komunikacji

Dobra komunikacja zachodzi wówczas, gdy intencja komunikowania nadawcy jest taka sama jak znaczenie nadane informacjom przez słuchacza, dzięki czemu obie strony mogą trafnie przewidywać swoje zachowania.

                                                                                    INTENCJA= INTERPRETACJA

Techniki wypowiedzi

5 najczęściej używanych figur retorycznych:

•                     Porównanie – ilustracja trudnych pojęć i danych liczbowych.

•                     Powtórzenie – pozwala na podkreślenie tego, co dla nadawcy jest najważniejsze, zwraca uwagę odbiorców.

•                     Hiperbola – zamierzona, widoczna przesada w wypowiedzi.

•                     Pytanie retoryczne – pytanie nie wymagające odpowiedzi.

•                     Aluzja – niejawny, zawoalowany, ale jasny dla odbiorców przekaz. Stosujemy, gdy chcemy zasygnalizować pewien fakt, bez szczegółowego wyjaśniania.

Z uwagi na cel wypowiedzi w komunikacji werbalnej Szewczyk wyróżnia rodzaje komunikatów:

•                    Informacje

•                    Polecenia

•                    Nakazy, zakazy

•                    Stwierdzenia

•                    Pytania

Carl Rogers wymienia kategorie wypowiedzi

•                    Oceniające- najczęściej

•                    Interpretujące- na drugim miejscu

•                    Wspierające- na trzecim miejscu

•                    Badające- jako czwarte

•                    Rozumiejące- najrzadsze

Elementy pozawerbalne komunikacji

•                     Ton głosu

•                     Rytm mowy

•                     Akcentowanie

•                     Melodyka głosu

•                     Tembr głosu

•                     Wady wymowy

•                     Wtrącenia

•                     Typ używanego języka (np. urzędowy, gwarowy)

Komunikat analizowany pod kątem tych czynników może być wyrażony w sposób nakazujący, zakazujący, rozkazujący lub ironiczny.

KOMUNIKACJA NIEWERBALNA

To bezsłowne przekazywanie informacji. Bywa też określana jako komunikacja ukryta, symboliczna, język (mowa) ciała.

Kanał niewerbalny przekazuje „obraz duszy” czyli nastroje, postawy, uczucia i emocje.

Do niewerbalnych komunikatów zalicza się:

•                     Gestykulację

•                     Mimikę twarzy

•                     Postawę ciała

•                     Dystans fizyczny

•                     Wygląd fizyczny

•                     Kontakt wzrokowy

•                     Zachowania dotykowe takie jak sposób podania ręki, dążenie do dotykania bądź unikanie go (Foster, 1998).

Teoria stref

Dystans to odległość pomiędzy partnerami interakcji, informuje nas o stosunkach wzajemnych między nimi. Skracanie dystansu, zbliżanie się do siebie jest znakiem zbliżania psychicznego, oddalanie się stanowi oznakę utraty kontaktu.

RÓWNANIE MEHRABIANA

100%         =      7%    + 38%      +55%

Ogólne          słowa        głos      mimika

wrażenie

Pierwsze wrażenie

Decyduje o nim......

•                    pierwszych 20 kroków

•                    pierwszych 20 gestów

•                    pierwszych 20 cm twarzy

•                    pierwszych 20 słów

NIGDY NIE MASZ DRUGIEJ SZANSY NA PIERWSZE WRAŻENIE

Komunikacja niewerbalna- rady

Oczy

•                    patrz na ludzi

•                    śmiej się oczami

•                    nie uciekaj wzrokiem

•                    nie wpatruj się w: sufit, ściany, podłogę,

   komputer, ekran, prezesa, przyjaciela...

Reszta twarzy

•                     uśmiechaj się

•                     mów wyraźnie

•                     rób miny (kiedy trzeba):

•                     ciesz się, frasuj, złość, dziw, zamyślaj, ...

•                     nie krzyw się

•                     nie okazuj znudzenia lub zniecierpliwienia

Okolice brwi

•                     całkowicie podniesione wyrażają niedowierzanie,

•                     podniesione do połowy - zdziwienie,

•                     stan normalny - bez komentarza,

•                     do połowy obniżone - zakłopotanie,

•                     całkowicie obniżone - złość.

Komunikacja niewerbalna - wymowne ręce

Mowa rąk:

•                     zdradzają życzenia

•                     ukazują uczucia             

•                     ...