wirusy_konspekt.pdf

(1378 KB) Pobierz
©Maciej Przybylski
Katedra i Zakład Mikrobiologii Lekarskiej
Warszawski Uniwerystet Medyczny, 2010
Wirusy chorobotwórcze dla ludzi. Metody diagnostyczne w
wirusologii. Metody serologiczne.
1. Wlaściwości ogólne wirusów
Definicja wirusa
1. Wirusy nie są strukturami komórkowymi
2. Wirusy są zdolne do namnaŜania tylko wewnątrz komórek gospodarza
3. Pod względem klasyfikacji wirusy są całkowicie odrębne od wszystkich znanych
organizmów
4. Wirusy wykazują jednocześnie cechy organizmu
Ŝywego
i nieoŜywionej materii
organicznej
5. Wirion zawiera tylko DNA lub RNA
6. Reprodukcja zachodzi w wewnątrzkomórkowym procesie syntezy de novo
7. Wirion nie wykazuje wzrostu i bezpośredniego podziału
8. Wirion nie ma w genomie informacji dla syntezy systemu umoŜliwiającego wytwarzanie
energii
9. Wirion wykorzystuje rybosomy komórki gospodarza co przesądza o jego bezwzględnym
pasoŜytnictwie
Klasyfikacja wirusów na podstawie rodzaju kwasu nukleinowego
1
Wielkość wirusów DNA
Wielkość wirusów RNA
Budowa wirusów
kwas nukleinowy
białka strukturalne (kapsyd)
białka matrix, białka rdzenia i białka
związane z kwasem nukleinowym (niektóre
rodziny)
osłonka (niektóre rodziny)
białka powierzchniowe związane z osłonką
(niektóre rodziny)
Replikacja wirusów w komórce
adsorpcja
wniknięcie
odpłaszczenie
synteza białek wczesnych
powielenie genomu
synteza białek późnych
składanie i dojrzewanie wirionów potomnych
uwolnienie dojrzałych wirionów
2
Następstwa zakaŜenia komórki
Formy zakaŜeń wirusowych
ostre
przewlekłe
objawowe
bezobjawowe
poronne
pierwotne
powtórne
miejscowe
narządowe
uogólnione
latentne
persystentne
wynikające z reaktywacji w. latentnego
2. Patogeneza zakaŜeń wirusowych
Drogi przenoszenia:
Pokarmowa (fekalno-oralna)
Oddechowa (kropelkowa)
Kontaktów seksualnych
Bezpośrednia
Przez krew i produkty krwiopochodne
Miejsce pierwotnego namnoŜenia:
Błony
śluzowe
(górne drogi oddechowe, przewód pokarmowy, narządy płciowe, cewka
moczowa, spojówki)
Skóra
Za zdolność wirusa do zakaŜania odpowiednich komórek odpowiada wiązanie białek wirusa z
receptorami na powierzchni komórek gospodarza
3
Mechanizmy obrony nieswoistej
Ciągłość tkanek
Interferon
Apoptoza
Makrofagi
Komórki NK
Wirusy transportowane są z miejsca zakaŜenia do okolicznych skupisk tkanki łącznej (komórki
dendrytyczne)
Skuteczne przełamanie obrony nieswoistej
Rozsiew drogą krwi
Wiremia pierwotna
NamnoŜenie wirusa w węzłóach chłonnych, układzie siateczkowo-śródbłonkowym i
śledzionie
Wiremia wtórna
Wirus dociera do narządów wewnętrznych (tropizm narządowy)
Dolne drogi oddechowe (wirus dociera drogą zstępującą lub drogą naczyń krwionośnych)
Układ moczowy (droga zakaŜenia wstępująca)
Sytuacje nietypowe:
Wirusy rozprzestrzeniające się drogą włókien nerwowych (HSV, VZV, wścieklizna)
Wirusy przenoszone drogą krwi i produktów krwiopochodnych
Patogeneza zakaŜenia wirusowego
4
Przebieg zakaŜenia wirusowego
ZakaŜenie pierwotne, latencja, reaktywacja
zakaŜenie pierwotne: pierwszy kontakt z wirusem (zakaŜenie objawowe lub bezobjawowe)
wirus nie ulega całkowitej eliminacji
w określonych typach komórek pozostaje wirusowe DNA
w sprzyjającej sytuacji w komórce zakaŜonej latentnie dochodzi do reaktywacji wirusa
reaktywacje mogą być wielokrotne
Wirusy ulegające latencji
Herpeswirusy 1 – 8
HIV
HTLV
HBV
papillomawirusy
Wirusy onkogenne
HTLV-1, HTLV-2 – białaczka
EBV – rak nosogardzieli, chłoniak Burkitta, rak
Ŝołądka
HHV-8 – mięsak Kaposiego
papillomawirusy (HPV) – rak szyjki macicy
WZW B, WZW C – rak wątroby
5
Zgłoś jeśli naruszono regulamin