2_ocena_zagrozen__czesc_2.pdf

(142 KB) Pobierz
Postęp w zakresie oceny zagroŜeń czynnikami występującymi w procesach pracy oraz
w zakresie metod ochrony przed zagroŜeniami dla zdrowia i
Ŝycia
pracowników
Czynniki szkodliwe, uciąŜliwe i niebezpieczne
W materialnym
środowisku
pracy występują czynniki szkodliwe dla zdrowia, których oddziaływanie na
pracownika prowadzi lub moŜe prowadzić do schorzenia oraz czynniki niebezpieczne, których
oddziaływanie na pracownika prowadzi lub moŜe prowadzić do urazu oraz czynniki uciąŜliwe.
Czynnik niebezpieczny
to czynnik, którego oddziaływanie moŜe prowadzić do urazu lub
innego istotnego i nagłego pogorszenia stanu zdrowia człowieka bądź do
śmierci.
Czynnik szkodliwy
to czynnik, który powoduje pogorszenie stanu zdrowia. Jego długotrwałe
działanie moŜe prowadzić do chorób zawodowych ( np. hałas moŜe prowadzić do głuchoty
zawodowej, drgania do choroby zespół wibracyjny).
Czynnik uciąŜliwy
przeszkadza w pracy, obniŜa zdolność jej wykonywania. Nie prowadzi do
pogorszenia stanu zdrowia, ale moŜe powodować wzrost obciąŜenia fizycznego i
psychicznego (np. niedostateczne oświetlenie- osłabienie wzroku).
W zaleŜności od stopnia oddziaływania lub innych warunków czynnik szkodliwy moŜe stać się
niebezpiecznym. Czynniki moŜemy podzielić na: fizyczne, chemiczne, biologiczne, psychofizyczne .
Czynniki fizyczne
stanowiące materialne
środowisko
pracy to jest:
oświetlenie,
mikroklimat,
drgania,
pyły przemysłowe,
hałas,
promieniowanie jonizujące, elektromagnetyczne, podczerwone, ultrafioletowe, mikrofalowe i
laserowe.
Czynniki urazowe:
poruszające się maszyny,
ruchome elementy urządzeń technicznych,
przemieszczające się wyroby i materiały,
naruszenie konstrukcji,
ostrza i ostre krawędzie,
temperatura powierzchni wyposaŜenia technicznego i materiałów,
połoŜenia stanowiska pracy w stosunku do powierzchni ziemi lub podłóg,
zagroŜenie poŜarem lub/i wybuchem.
Czynniki chemiczne:
w zaleŜności od moŜliwości skutków
lub rodzaju ich oddziaływania na
organizm, dzielimy na:
toksyczne, draŜniące, uczulające, rakotwórcze (w przypadku spoŜywania,
wchłaniania drogą oddechową lub przez skórę mogą być przyczyną raka lub
wzrostu jego występowania), mutagenne (w przypadku spoŜywania, wchłaniania
przez skórę mogą być przyczyną dziedzicznych wad genetycznych lub wzrostu
częstości ich występowania, teratogenne (zaburzenia rozwoju potomstwa).
w zaleŜności od sposobów wchłaniania:
przez drogi oddechowe, przez skórę i drogi
śluzowe,
przez układ pokarmowy.
Czynniki biologiczne:
mikroorganizmy (bakterie, wirusy, grzyby, pierwotniaki) i wytworzone przez nie substancje
(toksyny, alergeny),
makroorganizmy (rośliny, zwierzęta).
Czynniki psychofizyczne dzielą się na:
obciąŜenia fizyczne (statyczne i dynamiczne),
obciąŜenia nerwowo-psychiczne (obciąŜenia umysłu).
Szkodliwe oddziaływanie czynników
środowiska
pracy na zdrowie pracowników ma miejsce w
przypadkach przekroczenia najwyŜszych dopuszczalnych stęŜeń i najwyŜszych dopuszczalnych
natęŜeń tych czynników.
Prawidłowe oświetlenie naleŜy do podstawowych czynników warunkujących wydajność pracy, jej
jakość, a takŜe zdrowie i bezpieczeństwo pracy. Powinno ono być tak dobrane by wzrok się nie
męczył i nie uległ uszkodzeniu.
Pole zadania
– część pola w miejscu pracy , gdzie wykonywane jest zadanie wzrokowe –
natę
Pole zadania -
część pola w miejscu pracy, gdzie wykonywane jest
zadanie wzrokowe-natęŜenie
oświetlenia w polu zadania (klawiatura,
dokumenty na stole z komputerem oraz dokumenty na biuru) wynosi
500 lx (luksów).
Pole bezpośredniego otoczenia
wyodrębnione tylko na biurku, wokół
pola zadania z dokumentami –
natęŜenie oświetlenia nie musi wynosić
500 lx, moŜe być 300 lx.
Pomieszczenia przeznaczone na pobyt ludzi powinny być oświetlone
światłem
dziennym, dostosowanym do przeznaczenia.
W pomieszczeniach na pobyt ludzi stosunek powierzchni okien do powierzchni podłogi powinien
wynosić – co najmniej 1:8, natomiast w innym pomieszczeniu, w którym oświetlenie naturalne jest
wymagane ze względu na przeznaczenie – co najmniej 1:12 .
Dopuszcza się oświetlenie pomieszczenia przeznaczonego na pobyt ludzi wyłącznie
światłem
sztucznym, jeŜeli oświetlenie
światłem
dziennym nie jest konieczne ze względów technologicznych.
Hałasem jest kaŜdy dźwięk uciąŜliwy, przeszkadzający, niepoŜądany. Dźwięk- to takie zmiany
ciśnienia w powietrzu, w wodzie i innych ośrodkach spręŜystych, na które ucho ludzkie
reaguje.
Dopuszczalne wartości hałasu ze względu na ochronę słuchu nie powinny przekraczać wartości 85
dB, uwzględniając czas naraŜenia ( zmianę roboczą ).
Poziom ekspozycji na hałas odniesiony do tygodnia pracy nie powinien przekraczać wartości 115 dB.
Szczytowy poziom dźwięku ( C ) nie powinien przekraczać wartości 135 dB.
W przypadku, gdy ze względów technicznych nie ma moŜliwości zmniejszenia hałasu poniŜej
granicznych wartości podanych powyŜej, pracownicy są obowiązani stosować ochronniki słuchu
dobrane do wielkości charakteryzujących hałas.
Drganiami mechanicznymi nazywamy drgania maszyn, narzędzi, urządzeń przejmowane przez
człowieka bez pośrednictwa powietrza (przez dotyk).
W zaleŜności od drogi przenoszenia drgania dzielimy na drgania o oddziaływaniu:
ogólnym - kiedy drgania są przenoszone na korpus człowieka przez nogi miednicę, plecy lub
boku. Oddziałują najczęściej poprzez podłoŜe, na którym pracują ludzie albo poprzez siedziska
pojazdów,
miejscowym - kiedy drgania przenoszone są na korpus człowieka przez ręce. Oddziałują
głównie przez uŜywane narzędzia lub maszyny wytwarzające drgania (wiertarki, pilarki ręczne,
szlifierki, młotki pneumatyczne).
BADANIA I POMIARY CZYNNIKÓW SZKODLIWYCH DLA ZDROWIA
Badania
środowiskowe
Pracodawca w przypadku występowania czynników szkodliwych i uciąŜliwych na stanowiskach pracy,
obowiązany jest informować pracowników o ryzyku zawodowym, które wiąŜe się z wykonywaną pracą
oraz o zasadach ochrony przed zagroŜeniami.
Obowiązany jest takŜe stosować
środki
zapobiegawcze chorobom zawodowym i innym chorobom
związanych z wykonywaną pracą.
Badań i pomiarów czynnika szkodliwego dla zdrowia występującego w
środowisku
pracy nie
przeprowadza się, jeŜeli wyniki dwóch ostatnio przeprowadzonych badań i pomiarów nie przekroczyły
0,1 wartości najwyŜszego dopuszczalnego stęŜenia lub natęŜenia.
Do obowiązków pracodawcy naleŜy:
utrzymywanie w stałej sprawności urządzenia ograniczające lub eliminujące szkodliwe dla
zdrowia czynniki
środowiska
pracy oraz urządzenia słuŜące do pomiarów tych czynników
przeprowadzanie na swój koszt, badań i pomiarów czynników szkodliwych dla zdrowia
rejestrowanie i przechowywanie wyników tych badań i pomiarów oraz udostępnianie ich
pracownikom lub ich przedstawicielom na kaŜde
Ŝądanie
Pracodawca,
w którego zakładzie występują czynniki szkodliwe dla zdrowia,
jest zobowiązany do
dokonywania badań w następujących terminach:
Wartość zmierzona
w stosunku do NDS, NDN
> 0,5
0,1 – 0,5
czasookres badań
co najmniej raz w roku
co najmniej raz na 2 lata
w kaŜdym przypadku wprowadzenia
zmiany w warunkach występowania
tego czynnika
*) w razie stwierdzenia przekroczeń wartości najwyŜszych dopuszczalnych stęŜeń i natęŜeń
czynników szkodliwych dla zdrowia lub występowania czynników rakotwórczych, pracodawca
powinien zapewnić stałą kontrolę (monitorowanie) stęŜeń i natęŜeń tych czynników, a jeśli jest to
niemoŜliwe – dokonywać badań i pomiarów co 6 miesięcy.
Wyniki wykonanych pomiarów i badań pracodawca wpisuje na bieŜąco do rejestru wyników badań i
pomiarów czynników szkodliwych dla zdrowia oraz kart pomiarów czynników szkodliwych dla zdrowia.
Rejestr oraz karty prowadzi i przechowuje słuŜba bezpieczeństwa i higieny pracy, a w zakładach
pracy, w których nie powołano tej słuŜby – pracodawca.
W razie zaprzestania działalności lub likwidacji zakładu pracy, pracodawca jest zobowiązany do
przekazania rejestru oraz kart do właściwej terenowo stacji sanitarno-epidemiologicznej.
Rejestry oraz karty przechowywane są przez okres 40 lat, natomiast wyniki badań
i pomiarów przez okres 3 lat.
DODATKI ZA PRACĘ W WARUNKACH SZKODLIWYCH DLA ZDROWIA, UCIĄśLIWYCH
I NIEBEZPIECZNYCH
W PKP Polskie Linie Kolejowe S.A.
rodzaje i zasady ustalania prac, przy których występują czynniki
uciąŜliwe, szkodliwe i niebezpieczne oraz zasady wypłacania dodatków za pracę w tych warunkach
określone są w Załączniku Nr 9 Zakładowego Układu Zbiorowego Pracy dla pracowników „PKP
Polskie Linie Kolejowe Spółka Akcyjna” zawartym w dniu 11 stycznia 2005 roku.
ZASADY PRUSZANIA SIĘ PO TORACH KOLEJOWYCH
I DROGACH PUBLICZNYCH
Wstęp na obszar kolejowy jest dozwolony pracownikom kolejowym tylko w miejscach wykonywania
czynności słuŜbowych lub wykonywania robót na obszarze kolejowym.
Pracownik PKP Polskie Linie Kolejowe S.A. powinien sam dbać o własne bezpieczeństwo podczas
znajdowania się na terenie kolejowym, jak równieŜ przy wykonywaniu swych obowiązków słuŜbowych.
KaŜdy pracownik powinien w miarę moŜności zwracać uwagę na bezpieczeństwo innych osób
znajdujących się w zasięgu jego widoczności i ostrzegać je o groŜącym niebezpieczeństwie.
przy przechodzeniu przez tory zastawione pojazdami kolejowymi naleŜy korzystać z
pomostów hamulcowych, przerw między stojącymi pojazdami,
o ile odległość między nimi wynosi co najmniej 20 m lub obejść stojące pojazdy kolejowe
przechodząc przez tor w odległości co najmniej 10 m od ostatniego pojazdu.
nie wolno przechodzić przez tory przed nadjeŜdŜającym pociągiem lub pojazdami kolejowymi,
jak równieŜ bezpośrednio za przejeŜdŜającym pociągiem lub pojazdami kolejowymi.
nie wolno przechodzić pod pojazdami kolejowymi oraz po ich zderzakach
i sprzęgach.
nie wolno przebywać na międzytorzu w czasie przejazdu pociągów po obu torach, jeŜeli
odległość między osiami tych torów jest mniejsza niŜ 5 m.
naleŜy unikać chodzenia po rozjazdach, a szczególnie przy ich scentralizowanym
nastawianiu. W przypadku koniecznej potrzeby przejścia przez rozjazd nie stawiać stopy na
główkach szyn, pomiędzy iglicą i opornicą, ani na innych ruchomych częściach rozjazdu i
napędu.
zabrania się chodzenia po hamulcach torowych i innych urządzeniach będących częścią
automatycznego sterowania rozrządzaniem.
nie wolno przechodzić między torem kolejowym, po którym dokonywane są manewry, a
rampami, magazynami, wagami itp. obiektami przylegającymi do tego toru.
nie wolno stać lub chodzić po materiałach zgromadzonych na międzytorzach do wymiany
nawierzchni
względnie
budowy
urządzeń
oraz
po
materiałach
i przedmiotach pozostałych po dokonywanych robotach, jak równieŜ po kopcach
śniegu,
lodu,
piasku,
Ŝwiru,
kamieni itp.
naleŜy zachować szczególną ostroŜność w miejscach robót z uwagi na moŜliwość
występowania niezabezpieczonych wykopów ziemnych.
w razie potrzeby przeniesienia materiałów, przedmiotów, cięŜar przypadający na jedną osobę
oraz odległość przemieszczania nie mogą przekraczać norm określonych na stronie nr 29
skryptu.
poruszanie się po torach kolejowych zelektryfikowanych wymaga zachowania szczególnej
ostroŜności JeŜeli pojazdy kolejowe znajdują się na torze, nad którym zawieszona jest sieć
jezdna, nie wolno wchodzić ani przebywać na pojazdach kolejowych, a takŜe na
przewoŜonych na wagonach odkrytych ładunkach, jeŜeli wysokość ładunku jest większa niŜ
1 m licząc od podłogi wagonu.
nie wolno przechodzić przez pomosty hamulcowe, ani przebywać na nich,
o ile pomost jest wyniesiony wyŜej niŜ 1 m od poziomu podłogi pojazdu kolejowego, a takŜe
wchodzić na drabinki pojazdów kolejowych.
zabrania się dotykania elementów sieci trakcyjnej, jak równieŜ zbliŜania do niej – na odległość
mniejszą niŜ 1,4 m – części ciała, narzędzi i wszelkiego rodzaju przedmiotów. Zabrania się
dotykania połączeń elektrycznych (kabli, linek, łączników) sieci powrotnej oraz urządzeń
elektrycznego ogrzewania pojazdów.
nie wolno wchodzić na konstrukcje wsporcze sieci jezdnej (słupy, bramki), na których
zawieszone są przewody trakcyjne i elektroenergetyczne.
w razie zauwaŜenia zerwanych przewodów sieci trakcyjnej oraz przewodów linii
elektroenergetycznych nie wolno zbliŜać się do nich na odległość mniejszą niŜ 10 m.
Analogicznie, w przypadku zerwanych połączeń elektrycznych (linki) sieci powrotnej.
zauwaŜonej awarii sieci naleŜy powiadomić dyŜurnego ruchu oraz dyspozytora zasilania
elektroenergetycznego
Zasady poruszania się po drogach publicznych określa Ustawa z dnia 20 czerwca 1997 roku
Prawo o ruchu drogowym (tekst jednolity Dz. U. z 2005 r. Nr 108, poz. 908 z późn. zm.).
Zgodnie z treścią wybranych artykułów Działu II – Ruch drogowy tej ustawy:
Uczestnik ruchu i inna osoba znajdująca się na drodze są obowiązani zachować ostroŜność i
unikać wszelkiego działania, które mogłoby spowodować zagroŜenie bezpieczeństwa lub
porządku ruchu drogowego.
Uczestnik ruchu i inna osoba znajdująca się na drodze są obowiązani stosować się do
poleceń i sygnałów dawanych przez osoby kierujące ruchem lub uprawnione do jego kontroli,
sygnałów
świetlnych
oraz znaków drogowych.
Zgłoś jeśli naruszono regulamin