WSTĘP:
Roztwory elektrolitów w wyniku migracji jonów przewodzą prąd elektryczny. Zatem określenie wielkości charakteryzujących przewodnictwo może dostarczyć informacji o liczbie jonów obecnych w roztworze a zatem w efekcie do ilościowego oznaczenia (w przypadku mocnych elektrolitów) bądź wyznaczenia stałej dysocjacji (dla słabych elektrolitów).
Podstawowym pomiarem stosowanym w badaniach ruchu jonów jest pomiar przewodności L roztworu będącej odwrotnością jego oporu R (L = 1/R). Opór wyrażamy w omach W, zatem jednostką przewodności próbki jest W-1. Jednostka ta nosi nazwę simensa, 1 S = 1 W-1. Oporność R przewodnika o oporności właściwej r, długości l i polu przekroju A dana jest wzorem: . Analogicznie przewodność L dla roztworu elektrolitu
(3)
gdzie k jest przewodnością właściwą, k zaś stałą naczyńka konduktometrycznego. Jeżeli przewodnictwo wyrazimy w S, wymiary zaś podamy w [m] to w układzie SI jednostką przewodności właściwej jest S·m-1.
Przewodnictwo właściwe roztworu zależy od liczby obecnych w nim jonów, dlatego zazwyczaj wprowadza się przewodnictwo molowe Lm zdefiniowane jako:
(4)
gdzie c jest molowym stężeniem wprowadzonego elektrolitu. W układzie SI przewodnictwo molowe wyrażamy w S·m2·mol-1. Typowe wartości przewodnictwa molowego wynoszą około 10 mS·m2·mol-1 (gdzie 1 mS = 10-3 S).
WYKONANIE ĆWICZENIA:
1. Sporządzanie roztworów:
· położyć na szalce wagi papierek i wyzerować wagę (przycisk tare),
· odważyć 0,4384 g NaCl,
· używając lejka przenieść naważkę do kolby miarowej, pozostałość na lejku spłukać wodą destylowaną z tryskawki,
· dodać wody destylowanej do około połowy objętości kolby i rozpuścić sól,
· dopełnić kolbę wodą destylowaną do kreski (pod koniec użyć tryskawki), zamknąć kolbę korkiem i dokładnie wymieszać,
· te same czynności powtórzyć dla naważek 0,7306 g oraz 1,1690 g.
2. Oznaczenie przewodności właściwej sporządzonych roztworów przy użyciu konduktometru:
· badany roztwór przelać do zlewki,
· włączyć konduktometr przyciskiem ON/OFF,
· zdjąć nasadkę z końcówki konduktometru i zanurzyć go w roztworze na głębokość nie mniej niż 2 cm i w odległości nie mniejszej niż 0,5 cm od dna i ścianek.
· UWAGA – konduktometr wprowadzać do cieczy nachylony pod kątem i po wyprostowaniu kilkukrotnie nim potrząsnąć celem usunięcia pęcherzyków powietrza.
· odczekać do ustabilizowania się wartości wskazywanej przez konduktometr, odczytać i zanotować wynik.
3. Oznaczyć przewodność właściwą wody wodociągowej i wody destylowanej.
OPRACOWANIE WYNIKÓW:
Badany roztwór
Woda wodociągowa
Woda destylowana
1
2
3
Naważka [g]
C [mol dm-3]
k [mS cm-1]
Lm [mS cm2 mol-1]
* do obliczenia Lm należy Cm przeliczyć z mol/dm3 na mol/cm3
Po wykonaniu ćwiczenia należy posprzątać stanowiska pracy: używane szkło dokładnie umyć wodą wodociągową, a następnie przepłukać wodą destylowaną, stół laboratoryjny zetrzeć na mokro!
stotka10