Pyt. 12- z zakresu resocjalizacji
Środki probacyjne w praktyce resocjalizacyjnej
Termin probacja z łac. oznacza próbować, testować. Probacja jest to forma sankcji kryminalnych nałożona przez sąd na sprawcę po ogłoszeniu wyroku uznającego go winnym, lecz bez uprzedniego nałożenia na niego kary więzienia. Probacja jest poddaniem sprawcy który pozostaje na wolności, nadzorowi pracownika społecznego. Probacje stosuje się tylko wobec tych przestępców u których istnieje szansa na ich resocjalizację oraz nie do kar ciężkich oraz do osób, które nie były karane i stopień demoralizacji nie jest wysoki. Występuje klasyfikacja tego terminu ze względu na określone kryteria:
· Formalno- prawne: probacja jest wstrzymaniem wykonania wyroku przez sąd. Sprawca pozostaje w społeczeństwie pod nadzorem kuratora na czas określony przez sąd. Jeżeli popełni kolejne przestępstwo dozór kuratorski może być odwołany i sprawcę skazuje się za popełniony czyn.
· Status podopiecznego: wolność przestępcy zostaje częściowo ograniczona, ale jego status pozostaje lepszy niż innych przestępców. Osoby te nie są ani całkowicie wolne, ani uwięzione- mogą pracować, utrzymywać rodzinę, uniknąć efektów więzienia i naprawić wyrządzoną szkodę.
· Podsystem wykonawczy w ramach sądownictwa karnego: tu probacja odnosi się do organu administracji lub organizacji, która zajmuję się świadczeniem usług probacyjnych dla młodocianych lub dorosłych sprawców. Obejmuje ona zastosowanie konkretnych środków mających na celu pomoc, podkreśla rolę kuratora w pilnowaniu, nadzorowaniu i resocjalizacji klienta.
Działalność probacyjna koncentruje się nad problemami z zakresu interakcji pomiędzy jednostkami, a ich środowiskiem fizycznym, materialnym i społecznym. To ukierunkowanie na sferę wzajemnego oddziaływania charakteryzuje pracę probacyjną poprzez analizę wpływu jednostki na samą siebie oraz oddziaływania na nią innych osób, organizacji i instytucji zajmujących się problemami społecznymi. Praca probacyjna prowadzona jest zawsze z uwzględnieniem innych podmiotów, zainteresowanych adaptacją społeczną jednostki.
Zasady działalności probacyjnej:
1. Wewnętrzne wartości jednostki są niezależne od klasy, wyznania, rasy, wieku, i płci, inteligencji, stanu fizycznego i moralności danej osoby.
2. Prawa demokratyczne jednostki stanowią gwarancję zabezpieczenia możliwości jej rozwoju zgodnego z powszechnie uznawanymi przez społeczeństwo wartościami
FUNKCJE: opieka społeczna, kontrola społeczna, zmiana społeczna
ŚRODKI PROBACYJNE
Środek probacyjny stosowany jest przez okres próby, podczas którego zachowanie skazanego sprzeczne z nałożonymi na niego obowiązkami może skutkować zarządzeniem wykonania orzeczonej wobec niego kary (art. 75 k.k.), podjęciem warunkowo umorzonego postępowania karnego (art. 68 k.k.) albo odwołaniem warunkowego przedterminowego zwolnienia (art. 160 k.k.w.). Probację charakteryzuje duża efektywność, o czym świadczy niski procent powrotność do przestępstw sprawców poddanych tej metodzie. Pod tym względem góruje ona w znacznym stopniu nad karą pozbawienia wolności. Są trzy instytucje: warunkowe umorzenie postępowania, jest to najkorzystniejszy środek probacyjny dla sprawcy, będący reakcją na zawinienie sprawcy. Mimo, że sprawca jest odnotowany w Krajowym Rejestrze Karanych ale uchodzi za osobę niekaralną; warunkowe zawieszenie wykonania orzeczonej kary; oraz warunkowe przedterminowe zwolnienie z odbywania reszty kary pozbawienia wolności.
Casework jest podstawową strategią i procedurą oddziaływania resocjalizacyjnego w warunkach probacji. Za początek uznaje się rok 1917 w którym opublikowano książkę Mary Richmond pt. „Social Diagnosis”. Richmond określa casework jako społeczną pracę nad przypadkiem. W literaturze casework jest określany jako metoda stosowana przez pewne instytucje społeczne w celu udzielenia pomocy osobom, aby mogły one skutecznie sobie radzić z problemami jakie nastręcza im życie w społeczeństwie. Casework przyczynia się do:
· stwarzaniu wymiernej więzi opartej na akceptacji i zaufaniu między kuratorem sądowym a osoba poddana probacji,
· zapewnieniu związku quasi- rodzicielskiego między kuratorem a skazanym, zawierającego elementy ochrony wychowawczej i kierowania.
Terapia rodziny- jest to metoda stosowana w sytuacjach rodzinnych, w których problemy pochodzą nie tylko ze strony jednostki poddanej probacji ale również z patologicznej interakcji między pozostałymi członkami rodziny.
Terapia grupowa-stwarza bardziej ogólną sytuację podczas oddziaływania, podobna do sytuacji występujących w życiu na wolności, pozwalającą na sformułowanie zrozumiałej diagnozy. Zapewnia zintegrowanie osoby dozorowanej z rówieśnikami oraz stwarza możliwości wyboru kuratora.
Praca środowiskowa w ramach opieki postpenalnej- mocną stroną pracy środowiskowej w okolicznościach, które wymagają działalności zbiorowej przy ogólnie odczuwanej dysfunkcji, jest stwarzanie większej nadziei na sukces działanie przez wspólnie zebrane środki pomocowe, takie jak sposób reagowania, uczucia, działalność, środki materialne, stwarza większe szanse na sfinalizowanie zamierzonego celu niż działający w pojedynkę kurator sądowy.
Praca rezydencjalna w warunkach probacji- jako metoda może być wykorzystywana do rozwiązywania patologii występujących u osoby dozorowanej lub w małych dotkniętych dysfunkcjami. Sytuacje rezydencjalne mogą mieć również charakter rodzinny, grupowy lub środowiskowy i wymagać metod pracy odpowiednich dla nich, a także wspierać pracę z jednostkami dotkniętymi ułomnościami.
Warto tutaj również wspomnieć o nowych środkach probacyjnych jakimi są czytniki elektroniczne potocznie nazywane „obrożami”- dozór elektroniczny Mają one na celu elektroniczne zapisywanie u osoby z próbą, gdzie się znajduje i co w danym momencie robi.
Środki probacyjne w warunkach resocjalizacji mają na celu nie stosowanie kary więzienia ale stosowanie kary, tak by osoba podjęta próbie miała również kontakt ze społeczeństwem.
ailatan1989