Organizacja ośrodków korekcyjno- kompensacyjnych 06.03.2012
Cele i zadania gimnastyki korekcyjnej
Trochę historii
· Indie- „hatha joga” (pozycje jogi „asany” i ćwiczenia oddechowe „pranajama”)
· Chiny- „tai- chi” ( statyczne i dynamiczne)
· Grecja- wiele chorób leczono gimnastyką
o Hipokrates „ corpus hippocraticum” opisał boczne skrzywienie kręgosłupa i jego szkodliwe działąnie na organizm
· Rzym- Galen przedstawiciel myśli prozdrowotnych,
o „Ars Parva” wskazówki dotyczące wykorzystania aktywności ruchowej do celów leczniczych
o Wprowadził do medycyny pojęcie skoliozy kifozy, lordozy i kolana koślawego
· Średniowiecze –
o Ambroży Pare- metalowe gorsety do korekcji skolioz oraz leczenia ubytków ciała protezami
o Franciszek Bacon- wpłynoł na rozwój myśli prozdrowotnych
o Andre Tissot- 100 lat później- wykazał leczniczą rolę ćwiczeń ruchowych w korekcji wad postawy
· Przełom XVIII i XIXw- gimnastyka szwedzka
o Pehr Henry Ling- gimnastyka lecznicza (ćwiczenia podzielił na 3 grupy: aktywne, pasywne, opory)
§ Wykazał on relatywny wpływ codziennych czynności na postawę ciała- opracował specjalny zestaw ćwiczeń z wykorzystaniem specyficznych przyżądów gimnastycznych, który stał się podstawą gimnastyki korekcyjnej.
· Polska
o Ludwik Bierkowski- zajęcia z gimnastyki ortopedycznej (1837r) Krakowska Szkoła Gimnastyki, Pływania i Łyżwiarstwa
o 1906- Helena Kuczalska- Zakład Gimnastyki Szwedzkiej, Leczniczej, Zdrowotnej i Masażu dla Kobiet i Dzieci, gdzie popularyzowała szwedzki system gimnastyki.
o Wiktor Dega- pierwszy kurs gimnastyki wyrównawczej dla dzieci
o Maria Kutzer-ozińska, Jan Ślężyński, Tadeusz Kasperczyk, Janusz Nowotny, Tadeusz Skolimowski, Roman Liszka
Kompensacja i korektywa jako przedmiot studiów
· Gimnastyka korekcyjno- kompensacyjna ma złożony rodowód: jedna jej część korzeniami tkwi w dziedzinie kultury fizycznej, druga natomiast wywodzi się z medycyny
· Kompensacja stanowi zorganizowany system bodźców dopełniających lub tzw. Antybodźców mających wyrównywać i równoważyć ślepe działanie hiperadaptacji.
· Korektywa to „ interwencja we wszystkich przypadkach odchyleń rozwojowych możliwych do zlikwidowania bądź złagodzenia środkami fizycznymi (ćwiczeniami)”
Cele i zadania gimnastyki korekcyjno- kompensacyjnej
· Zapewnić harmonijny rozwój organizmu, realizowany poprzez odpowiedni dobór środków charakterystycznych dla postępowania korekcyjno- kompensacyjnego
· Korygować nabyte we wczesnym okresie błędy i wady postawy stosując ćwiczenia ogólnorozwojowe i specjalne
· Dążyć do osiągnięcia w miarę wysokiej sprawności motorycznej stosując ćwiczenia kształtujące, utylitarne i specjalne.
· Dążyć do opanowania umiejętności ruchowych z różnych dyscyplin sportowych, które będą przydatne w formach aktywności kompensacyjno- korekcyjnej, realizacyjnej i sportowej służącej pomnażaniu zdrowia
Cele gimnastyki korekcyjnej dla dzieci młodzieży szkolnej
· Korygowanie istniejących zaburzeń statyki ciała i przeciwdziałanie utrwalaniu i pogłębianiu ich, a jeśli to możliwe, doprowadzenie do stanu prawidłowego.
· Wyrównywanie zaburzeń w rozwoju motoryczności
· Zapobieganie powstawaniu zaburzeń statyki ciała oraz odchyleniom w stanie zdrowia lub rozwoju
· Niedopuszczenie do powstania wad postawy ciała, gdy zaistnieją warunki sprzyjające ich powstaniu
· Doprowadzenie sprawności fizycznej ucznia do stanu uznanego za prawidłowy
Cele te osiąga się drogą realizacji następujących zadań:
· Wyrobienie u dziecka nawyku prawidłowej postawy ciała we wszystkich sytuacjach i czynnościach dnia codziennego
· Wytworzenie silnej i wytrzymałej stabilizacji mięśniowo- więzadłowej kręgosłupa po uprzednim usunięciu dystonii mięśniowej
· Wdrążenie do rekreacji ruchowej uwzględniającej elementy profilaktyki i korekcji zaburzeń zagrażających lub istniejących u dziecka
· Opanowanie przez dziecko i jego środowisko opiekuńcze wiedzy i umiejętności dotyczących spraw jego zdrowia związanych z wadą
Cele szczegółowe gimnastyki korekcyjnej
· Uświadamianie dziecku jego defektu i konsekwencji- wyeliminowanie ewentualnych kompleksów psychicznych i fizycznych spowodowanych uczestnictwem w zajęciach korekcyjnych- pogadanki indywidualne i zespołowe
· Uświadomienie rodzicom przyczyn i skutków wad postawy oraz wskazania i przeciwskazania w formie pogadanek indywidualnych i zespołowych
· Ćwiczenia ogólnorozwojowe mające na celu harmonijny rozwój fizyczny oraz wzmożenie jego wydolności i sprawności fizyczno- ruchowej
· Nauka umiejętności skorygowania wady przez przyswojenie korekcji lokalnych, a następnie globalnych, rozciągające grup mięśni przykurczonych i wzmocnienie osłabionych
· Ćwiczenia specjalne hamoujące określoną wadę postawy
· Kształtowanie odruchu prawidłowej postawy
· Wybranie wytrwałości posturalnej tj. Zdolności do długotrwałego utrzymywania skorygowanej postawy poprzez ćwiczenia elongacyjno- wyprostn
· Utrwalanie nawyku prawidłowej postawy w najrozmaitszych warunkach zbliżonych do życia codziennego automatycznie, tj. Bez udziału ciągłej kontroli świadomości
· Ćwiczenia oddechowe
o Nauka prawidłowego oddychania w czasie wykonania ćwiczeń
o Zwiększenie pojemności życiowej płuc oraz wydolności i sprawności narządu oddychania
o Zwiększenie wentylacji płuc
· Kontrolna ocena prawidłowej postawy ciała
· Opracowanie przykładowych zestawów ćwiczeń domowych przeciw poszczególnym wadom
· Współpraca z pielęgniarką szkolną, nauczycielem kultury fizycznej, rodzicami oraz opiekunami
· Higiena dnia ucznia- wskazania, przeciwskazania
Podstawy prawne gimnastyki korekcyjnej 13.03.2012
· Gimnastyka korekcyjna jako wydzieloną, obowiązkową formę prowadzenia zajęć dla dzieci z zaburzeniami statyki ciała wprowadzono do szkół zarządzeniem Ministra Oświaty i Wychowania z dn 10.07.1973 (dz. Urz. MoiW nr 11 poz 94)
· Zarządzenie to znowelizowano w 1980 r
· Wraz z tym zarządzeniem zmieniono pojęcie i główną postać nbazwy zajęć na ćwiczenia korekcyjno- kompensacyjne oraz wprowadzono jako nowe elementy: rozszerzono działania korekcyjne na inne grupy odchyleń (poza ortopedycznymi), gimnastyką kompensacyjną objęto uczniów z obniżoną sprawnością fizyczną.
· Zarządzenie to stworzyło prawne podstawy systemu szkolnej korektywy. Do realizacji zawartych w nich ustaleń niezbędna była odpowiednia baza i kwalifikowana kadra pedagogiczna.
Baza
· Planowano powstanie sal zastępczych, doposażenie już istniejącej bazy
· Zajęcia miały być realizowane w przedszkolach, szkołach oraz wojewódzkich ośrodkach gimnastyki korekcyjno-kompensacyjnej
Kadra
· Uprawniono wszystkich absolwentów kierunku nauczycielskiego wyszych uczelni wychowania fizycznego do prowadzenia zajęć tego rodzaju. W związku z tym w wyższych uczelniach wychowania fizycznego zwiększono studentom liczbę godzin programowych z korektywy w celu lepszego ....
· Ośrodki kształcenia nauczycieli prowadziły kursy dla nauczycieli wf i nauczycieli wychowania przedszkolnego
Uprawnienia do prowadzenia zajęć gimnastyki korekcyjnej (aktualnie)
· Absolwenci wychowania fizycznego (specjalność gimnastyka korekcyjna)
· Fizjoterapeuci (kurs przygotowania pedagogicznego)
· Absolwenci Podyplomowych studiów gimnastyki korekcyjno- kompensacyjnej
Zmiany w przepisach
· Nie ma podstaw prawnych do wprowadzenia obowiązkowych zajęć gimnastyki korekcyjnej w szkołach podstawowych. Ustawa o systemie oświaty z dn 7.09.1991r z póź. Zm. Pozostawia decyzję dyrektorom szkół, którzy w ramach aktualnych potrzeb szkoły decydują o wymiarze zajęć z gimnastyki korekcyjno- kompensacyjnej.
· ZARZĄDZENIE MINISTRA EDUKACJI NARODOWEJ z dn. 19.11.96r w sprawie zasad organizowania przez szkoły i placówki publiczne gimnastyki korekcyjnej oraz nadobowiązkowych zajęć z wychowania fizycznego. Uchylone 30.03.2001 r
· Rozporządzenie ministra edukacji narodowej (wzór z neta) i sportu z dn. 12.02.2002 w sprawie ramowych planów nauczania w szkołach publicznych – godziny do dyspozycji dyrektora:
o Par 2 ust.5 pkt 4: zorganizowanie zajęć dla grupy uczniów z uwzględnieniem ich potrzeb, w tym zajęć dydaktyczno- wyrównawczym i zajęć ruchowych o charakterze korekcyjnym- w przypadku klas w których realizowania jest dotychczasowa podstawa programowa kształcenia ogólnego.
· Od roku szkolnego 2012/2013 zaczyna obowiązywać nowa podstawa programowa (klasy IV i I gimnazjalnych, a w następnych latach w kolejnych klasach w/w szkół)
· Rozporządzeniem ministara edukacji narodowej z dn. 09.08.2011 w spr. Dopuszczenia form realizacji obowiązkowych zajęć wychowania fizycznego
o Możliwość realizacji zajęć gimnastyki korekcyjnej w ramach zajęć do wyboru przez uczniów (rozporz.)
Kwalifikacja do zajęć wychowania fizycznego 20.03.2012’
· dziecko przewlekle chore, upośledzone, a nawet kalekie może i powinno uczestniczyć w prawie wszystkich zajęciach ruchowych z rówieśnikami.
· umożliwia mu to normalne i zdrowe funkcjonowanie w szkole. dzieci te powinny być zachęcane do uprawnienia aktywności fizycznej (nie wyczynowo) zgodnie z zainteresowaniami i możliwościami.
· umiarkowana aktywność fizyczna może podnosić odporność organizmu, sprawność i wydolność jak również zwiększać wiarę we własne siły.
· w ostatnim czasie zbyt łatwo poszerzać się grupę dzieci motorycznie zwolnionych z zajęć. często są to osoby zdrowe, ale skłonne do chorób lub opóźnione w rozwoju fizycznym w stosunku do rówieśników, otyłe.
· w wielu zaburzeniach i jednostkach chorobowych najczęściej nie ma żadnych wskazań do ograniczenia aktywności fizycznej dziecka (cukrzyca, padaczka, niektóre choroby serca, otyłość, hemofilia, dychawica oskrzelowa, upośledzenie umysłowe).
· istnieje duża grupa chorób i zaburzeń u dzieci, gdzie ćwiczenia fizyczne są wręcz jedną z metod terapii (dychawica oskrzelowa, mukowiscydoza, anorexia nervosa, otyłość, mózgowe porażenie dziecięce, zapalenie reumatyczne stawów itp.)
· współpraca nauczyciela wf z rodzicami, lekarzem rodzinnym i wychowawcą klasy jest niezbędnym elementem podejmowania przez dziecko z pewnymi schorzeniami aktywności fizycznej adekwatnej do możliwości.
Rozporządzenie Ministra Zdrowia z dn 22.12.2004 w sprawie zakresu i organizacji profilaktycznej opieki nad dziećmi i młodzieżą
1. paragraf 3 Profilaktyczna opieka zdrowotna nad uczniami obejmuje:
1. testy przesiewowe polegające na wstępnej identyfikacji odchyleń od normy rozwojowej, nie zdiagnozowanych chorób, zaburzeń lub wad, przez zastosowanie szybkich metod badania
2. postępowanie diagnostyczne w przypadku uzyskania........
3. ...
4. profilaktyczną opiekę zdrowotną sprawuje
§ lekarz podstawowej opieki zdrowotnej sprawujący opiekę nad uczniem
2. zapisy w rozporządzeniu nie oznaczają, że zakwalifikować na zajęcia korekcyjne nie może lekarz specjalista. Decyzje o potrzebie takiej konstrukcji podejmuje zazwyczaj lekarz podstawowej opieki zdrowotnej
Grupa/ podgrupa
Charakterystyka uczniów
Udział w zawodach sportowych i sprawdzianach
Nazwa
A
Zdolni do wf bez ograniczeń
Uczniowie
1. bez oschyleń w stanie zdrowia i rozwoju
2. z niektórymi odchyleniami w stanie zdrowia, gdy ich rodzaj i stopień nie stanowi przeciwskazań do udziału w zajęciach wf, nie wymagają ograniczeń, zajęć dodatkowych lub specjalnej uwagi ze strony nauczyciela
Bez ograniczeń
As
Uprawiający sport w szkole lub poza szkołą
B
Zdolni do wf z ograniczeniami i/ lub wymagający specjalnej uwagi nauczyciela wf
Uczniowie z odchyleniami w stanie zdrowia i rozwoju, którzy wymagają:
1. pewnych ograniczeń w zakresie obowiązujących zajęć wf, dotyczących intensywności wf, dotyczących intensywności i czasu trwania zajęć prowadzonych w niekorzystnych warunkach
2. specjalnej uwagi nauczyciela wf, indywidualnego traktowania np. ze względu na większe ryzyko urazu
3. aktywnego udziału nauczyciela wf w wyrównaniu korekcji lub leczeniu niektórych zaburzeń...
Aguuul6